القاب جالب تیم‌های فوتبال ایران و جهان؛ از دایناسور تا گرگ و گاندو

لقب‌های باشگاه‌های فوتبال آنقدر جالب است که خیلی وقت‌ها همین لقب‌ها باعث روحیه دادن به تیم‌ها می‌شود. لقب‌هایی که اکثرا از نام جانوران قدرتمند، موجودات افسانه‌ای و البته بعضی وقت‌ها هم از نام گل‌های مختلف استفاده می‌شود. البته خیلی از تیم‌ها هنوز لقبی برای خود دست و پا نکرده‌اند اما همان‌هایی که لقب دارند، به سراغ واژه‌هایی رفتند که هم جذاب باشد و هم به رنگ لباس تیم و حتی شرایط آن نزدیکتر باشد. بررسی لقب‌های باشگاه‌های ایرانی و البته باشگاه‌های مطرح دنیا نشان می‌دهد برای هر کدام از آنها، برنامه‌ریزی و فکر شده که به این مرحله رسیده‌اند. البته بعضی لقب‌ها هم توسط هواداران انتخاب شده که آنها هم در نوع خود جالب است...

بیشتر باشگاه‌های مطرح خارجی، چندین لقب جالب دارند که خیلی وقت‌ها از آنها برای معرفی‌شان استفاده می‌شود. باشگاه‌هایی مثل رئال مادرید، یوونتوس، میلان و غیره. بررسی این لقب‌ها نشان می‌دهد  این تیم‌ها چه ریشه‌ای دارند، شاید جالب باشد.

منچستریونایتد

همه منچستریونایتد را با لقب شیاطین سرخ می‌شناسند. این لقب از دهه ۶۰ میلادی به منچستری‌ها داده شد و در دهه ۷۰، نشان یک شیطان به آرم باشگاه منچستر اضافه شد. در واقع از این شیطان از سال ۱۹۶۰ تا ۱۹۷۳ در لوگوی باشگاه منچستریونایتد خبری نبود اما در سال ۱۹۷۳ به آن اضافه شد.

رئال مادرید

رئال مادرید را خیلی‌ها با لقب «کهکشانی‌ها» می‌شناسند اما این باشگاه لقب‌های زیادی از جمله وایکینگ‌ها، اشباح، قوی‌های سفید، کرکس‌ها و غیره دارد. دلیل اینکه رئال مادرید به کهکشانی‌ها معروف شد چیزی نبود جز حضور فلورنتینو پرز در باشگاه. در سال ۲۰۰۰ پرز به‌عنوان مدیر باشگاه انتخاب شد و در وعده‌های انتخاباتی‌اش، قول برطرف کردن بدهی‌های سنگین باشگاه، افزایش امکانات و مدرن کردن باشگاه را داده بود هر چند که وعده اصلی او، امضای قرارداد با لوئیز فیگو، ستاره آن زمان بارسلونا بود اما در همان سال بود که پرز با صرف هزینه‌های سنگین، تیمی را تشکیل داد که به‌خاطر داشتن ستارگان بزرگ، در سرتاسر جهان به نام کهکشانی‌ها معروف شد. بازیکنان بزرگی چون زیدان، رونالدو، فیگو، کارلوس، رائول و بکام از جمله ستارگان آن روزهای رئال مادریدی بودند که ویسنته

دل بوسکه را به‌عنوان سرمربی خود می‌دید.

چلسی

شاید باور کردنی نباشد اما لقب تیم پرطرفدار چلسی، در کنار «آبی‌ها» که به رنگ لباس‌شان برمی‌گردد، «بازنشستگان» است. از ابتدای تأسیس باشگاه چلسی تاکنون چهار نماد و لقب در تاریخ باشگاه چلسی مورد استفاده قرار گرفته و همه تحت تغییرات جزئی انتخاب شده بودند. در سال ۱۹۰۵ نخستین لقب باشگاه انتخاب شد که نمادی از یک بازنشسته باشگاه بود. لقب بازنشستگان به مدت نیم قرن در باشگاه چلسی مورد استفاده قرار گرفت اما در سال ۱۹۵۲ میلادی تد دریک در راستای تغییر و تحول در باشگاه اصرار به حذف نام بازنشسته داشت و به همین دلیل نماد جدید انتخاب شد؛ نماد شیر آبی. این نماد به مدت سه دهه مورد استفاده قرار گرفت و در لوگوی باشگاه از سه گل رز قرمز به نمایندگی از کشور انگلستان و دو توپ فوتبال در حاشیه‌ها تشکیل می‌شد که در سال ۱۹۶۰ میلادی با تصویب نهایی مورد استفاده قرار گرفت. در سال ۱۹۸۶ میلادی کن بیتس مالک باشگاه چلسی برای ایجاد تغییر و تحول نماد باشگاه را تغییر داد.

لوگوی جدید شامل دایره‌ای آبی رنگ بود که شیر زرد رنگ و کلمات C. F. C در میان آن قرار گرفته بودند. این نماد به مدت ۱۹ سال به‌عنوان لوگوی اصلی باشگاه چلسی به کار برده می‌شد اما با روی کار آمدن مدیریت جدید در رأس باشگاه، نماد باشگاه بار دیگر تغییر کرد و دومین نماد تاریخ باشگاه چلسی یعنی نماد شیر آبی رنگ با اندکی تغییر دوباره مورد استفاده قرار گرفت اما همچنان چلسی، لقب بازنشسته‌ها را یدک می‌کشد.

آث میلان

آث میلان هم مثل منچستری‌ها، لقب شیطان را یدک می‌کشد. لباس خانگی میلان از ابتدا راه‌راه قرمز و مشکی بود. هربرت کیلپین قرمز را به‌عنوان نماد شیطان و مشکی را برای ایجاد ترس در حریفان انتخاب کرده بود. به خاطر لباس مشکی و قرمز، باشگاه به بازیکنان میلان اصطلاحاً روسونری می‌گویند.

یوونتوس

شاید خیلی‌ها باشگاه یوونتوس را با لقب «بانوی پیر» می‌شناسند اما یووه لقب‌های دیگری هم دارد. بانوی پیر نخستین و اصلی‌ترین لقب یوونتوس است که ریشه در نام آن دارد و در زبان منطقه «پیمونته» بانو را به این صورت تلفظ می‌کنند. امروزه یوونتوس را با لقب «بانوی پیر» می‌شناسند نه بانو! یوونتوس در معنی لغوی به معنای جوانان است اما تضاد آن با لقب بانوی پیر به دلیل کسب افتخارات پیاپی و بی‌شمار یوونتوس در طی قرن گذشته و ابتدای قرن کنونی است. از دیگر القاب این تیم می‌توان به بیانکونری و گورخرها و دوست دختر ایتالیا اشاره کرد که بیانکونری به معنای سیاه و سفیدها و لقب گورخرها به خاطر رنگ پیراهن یوونتوس است. گاهی هم به هواداران و بازیکنان این تیم پشت قوزدارها گفته می‌شود.

بایرن مونیخ

بایرن مونیخ آلمان یکی از تیم‌های پرافتخار اروپایی است. تیمی که در آلمان بیشترین هوادار را به خود اختصاص داده. در ژانویه سال ۱۹۹۴ فرانس بکن‌باوئر سرمربی تیم شد و بایرن مونیخ را در فتح بوندس‌لیگای ۹۴-۱۹۹۳ رهبری کرد. بنابراین بایرن مونیخ پس از چهار سال ناکامی موفق به کسب جام شد. پس از این قهرمانی، جووانی تراپاتونی و اتو ریهاگل هر کدام تقریباً یک فصل سرمربی بایرن مونیخ شدند، در این دوره ستاره‌های بایرن به جای صفحات ورزشی در صفحات شایعات و حاشیه‌ای مطبوعات بودند تا بایرن مونیخ به «اف‌سی هالیوود» مشهور شود.

هامبورگ

هامبورگ، لقب‌های جالبی دارد که ارتباطی به هم ندارند. لقب‌های هامبورگ «قرمز کوتاه» و «دایناسور» است اما معلوم نیست این لقب‌ها بر چه اساسی انتخاب شده و چرا جایی در لوگوی باشگاه ندارد.

اینترمیلان

اینتر‌میلان هم از آن دسته باشگاه‌هایی است که لقب‌های زیادی دارد. از جمله آنها می‌توان به عشاق‌ها و اینتر دیوانه اشاره کرد. دلیل دیوانه بودن اینتری‌ها هم به سال ۱۹۷۰ برمی‌گردد. در آن سال اینتر به نایب قهرمانی ایتالیا دست یافت ولی فصل ۱۹۷۱-۱۹۷۰ برای اینتر وحشتناک آغاز شد. شکست‌های پیاپی ابتدای فصل و بازی‌های کابوس‌وار اینتر باعث شد هواداران این تیم نگران سقوط به دسته پایین‌تر باشند اما ورق برگشت و اینتر بردهای خود را آغاز کرد. در پایان فصل، اینتر قهرمانی لیگ را به دست آورد و لقب پاتزا اینتر یا همان اینتر دیوانه به این تیم داده شد.

شالکه ۰۴

شالکه دیگر تیم آلمانی است که لقب‌های زیادی از جمله آبی‌های اشرافی، معدنچی‌ها و ایلداری دارد. دلیل اینکه به شالکه، شالکه ۰۴ هم گفته می‌شود، سال تاسیس این باشگاه یعنی ۱۹۰۴ بود اما اشرافی بودن آنها احتمالا به درآمد بالای باشگاه برمی‌گردد. این باشگاه با درآمد ۱۹۸ میلیون یورو در سال، در رده دوازدهم پر‌درآمدترین باشگاه‌های فوتبال قرار دارد. همچنین این باشگاه با ارزشی معادل ۴۴۶ میلیون یورو با ۱۶ درصد افزایش نسبت به سال قبل، در رتبه دوازدهم ارزشمندترین باشگاه‌های فوتبال جهان از دیدگاه مجله اقتصادی فوربز قرار گرفته.

بارسلونا

باشگاه بارسلونا لقب‌های جذابی ندارد که برای هوادارانش جذاب باشد. لقب باشگاه بارسلونا «آبی و اناری‌ها» و البته «کاتالانی‌ها» است اما در لوگوی این باشگاه هر چیزی را می‌توان دید. لوگو اصلی باشگاه به شکل تاجی در بالای تصویر به یادگار تاج و تخت آراگون و خفاشی نماد شاه جیمز بود که به دو شاخه یکی از درخت برگ بو و دیگری نخل احاطه شده.

در سال ۱۹۱۰ بارسلونا بین اعضای خود یک مسابقه برای طراحی نماد باشگاه برگزار کرد که کارلس کومامالا از بازیکنان باشگاه برنده آن شد. پیشنهاد کومامالا با تغییراتی جزئی همچنان به‌عنوان نماد باشگاه باقی ‌مانده. طرح اولیه شامل تاج و صلیب سنت جورج در قسمت بالا گوشه چپ با پرچم کاتالان در کنار آن و رنگ تیم در پایین بود. رنگ‌های آبی و قرمز در پیراهن برای نخستین بار در بازی مقابل هیسپانیا در سال ۱۹۰۰ استفاده شد.

چندین نظریه در رابطه با طراحی لباس آبی و قرمز بارسلونا وجود دارد. پسر یکی از نخستین مدیران باشگاه، آرتور ویتی مدعی است که ایده این طرح لباس به پدرش تعلق دارد و او لباس را بر اساس لباس تیم مدرسه بازرگانی تیلور پیشنهاد کرده. نظریه دیگر برطبق گفته تونی استالبر نویسنده ‌است که رنگ‌ها را متعلق به جمهوری اول ماکسیمیلیان روبسپیر می‌داند. گذشته از دو نظریه قبلی، رایج‌ترین نظریه در کاتالونیا این است که خوان گمپر رنگ لباس بارسا را از تیم سابقش، بازل انتخاب کرده.

همانطور که در تیم‌های اروپایی شاهد لقب‌های جالبی بودیم، در تیم‌های ایرانی هم این القاب زیبا وجود دارد. البته در ایران هنوز بسیاری از باشگاه‌ها، بدون لقب مانده‌اند اما تعداد زیادی از آنها، حتی لیگ یکی‌ها لقب‌های جالبی دارند که به تعدادی از آنها اشاره می‌شود

پرسپولیس

پرسپولیس، لقب ارتش سرخ و غول‌های ایرانی را یدک می‌کشد. این تیم البته بیشتر با همان عنوان ارتش سرخ شناخته می‌شود.

استقلال

استقلال به خاطر ۲ قهرمانی که در آسیا دارد، لقب اصلی‌اش با کلمه آسیا همراه است؛ لقب غول آبی آسیایی. البته در کنار آن لقب پسران آبی هم مختص استقلال است.

ذوب‌آهن

ذوب‌آهن تا همین چند سال پیش هیچ لقبی نداشت اما این باشگاه در حمایت از «گاندو» که نوعی تمساح پوزه کوتاه در سیستان و بلوچستان است، لقب «گاندوی سبز» را به خود اختصاص داد.

تراکتور

تراکتوری‌ها لقب گرگ‌های سرخ را یدک می‌کشند. دلیل این لقب هم کاملا مشخص است. منقطه آذربایجان و رنگ قرمز لباس تیم.

پارس جنوبی جم

شاید خیلی‌ها لقب پارس جنوبی جم را نشنیده باشند اما این تیم لقب «زنبورهای جنوب» و «دورتموند ایران» را به خود اختصاص داده‌است.

نفت مسجدسلیمان

نفت مسجدسلیمان با توجه به منطقه‌ای که در آن حضور دارد، به شیرهای زاگرس معروف است و البته طلایی‌پوشان MIS. در مورد MIS هم باید گفت این کلمه مخفف نام مسجدسلیمان در سال‌های پیشین است که مردم این شهر به آن علاقه خاصی دارند.

سپیدرود رشت

ارتش سرخ گیلان، لقب سپیدرود رشت است. لقب تیمی که این روزها هیچ شباهتی به یک ارتش کارآمد ندارد و برای ماندن در لیگ برتر دست و پا می‌زند.

صنعت‌نفت آبادان

صنعت‌نفت آبادان یکی از معروف‌ترین لقب‌های فوتبالی را دارد؛ لقب برزیل ایران و البته طلایی‌پوشان.

نساجی مازندران

از لوگوی نساجی مازندران می‌توان به لقب آن پی برد. در لوگوی نساجی، تصویر یک ببر دیده می‌شود و البته لقب ببرهای مازندران و لیورپول ایران مختص قرمزپوشان مازندرانی است.

دیگــــر تیم‌هــــای ایرانــــی

تیم‌های زیادی در فوتبال ایران لقب اختصاصی دارند اما شاید چندان جذاب نباشد. مثلا لقب فولاد خوزستان، فولاد مردان است یا به ماشین‌سازی، یاشیل ماشین (ماشین سبز) هم گفته می‌شود. پیکان، ارتش فیروزه‌ای است و سایپا نارنجی‌پوشان. شاهین همان شاهینی‌هاست و ملوان به قوهای سپید یا ملوانان معروف است. مس کرمان و برق شیراز هم در اتفاقی عجیب لقب مشترکی دارند که آن هم لاله‌های نارنجی است اما فجر سپاسی شیراز، لقب شیران زرد ایران و زرد طلایی را یدک می‌کشد

سپاهان

سپاهان اگرچه تا الان هیچ قهرمانی در آسیا به دست نیاورده اما به این تیم به خاطر بازی‌های زیبایش در لیگ قهرمانان آسیا، لقب «طوفان زرد آسیا» داده شده. شیرهای زرد دیگر لقب سپاهان است.

تیم‌های آسیایی

تیم‌های پرافتخار آسیایی هم لقب‌های جالبی دارند. نکته جالب این است که اکثر تیم‌های کشورهای حوزه خلیج فارس، علاقه خاصی به لقب «رییس» دارند و در بیشتر تیم‌ها می‌توان این لقب را دید اما در باشگاه‌های شرق آسیا لقب‌های جذابی می‌توان دید.

روسای حوزه خلیج فارس

الهلال عربستان که یکی از پرافتخارترین تیم‌های آسیا است، لقب «الزعیم السعودی» یا همان رییس عربستان را به خود اختصاص داده. العین امارات هم که در سال‌های اخیر یکی از مدعیان بوده و در آسیا خودی نشان داده، لقب «رییس» را یدک می‌کشد. شاید خیلی‌ها فکر کنند که السد قطر لقب «شیر» را به خود اختصاص داده اما اینطور نیست. این تیم علاوه بر لقب «رییس»، لقب «گرگ‌ها» و «جهانی‌ها» را دارند.

الزورای عراق یکی از تیم‌هایی است که لقب جالبی دارد. آنها هم به جز «رییس»، لقب «اسب بالدار» که یکی از نمادهای اساطیری ایران است و «مرغ نوروزی» را به خود اختصاص داده‌اند. الریان قطر، لقب «شیرها» را دارد و الدحیل قطر که از ادغام ۲ تیم تشکیل شده، لقب «شوالیه‌های قرمز» را یدک می‌کشد. الاتحاد عربستان دیگر تیم حوزه خلیج فارس در لیگ قهرمانان آسیا است که لقب «پادشاه آسیا» و «ببرهای آسیا» را به خود اختصاص داده.

شرق آسیا با لقب‌های جذاب

از تیم‌های حوزه خلیج فارس که بگذریم، به تیم‌های ازبکستانی و البته شرق آسیا می‌رسیم که آنها هم لقب‌های جالبی دارند.

در مورد لکوموتیو تاشکند که شرایط کاملا مشخص است و این تیم با لقب «کارگران راه‌آهن» شناخته می‌شود اما پاختاکور لقب «پنبه سازان»، «شیرها» و تیم مردمی را دارد. لقب کاشیما آنتلرز هم دیگر برای ایرانی‌ها شناخته شده است، لقب «گوزن‌ها» اما گوانگژوی چین لقب «ببرهای جنوب چین» را دارد، بوریرام تایلند با لقب «تندر جنگجو» شناخته می‌شود و چونبوک موتورز کره‌جنوبی هم «جنگجویان سبز» هستند.

سمیرا شیرمردی