انگار باز هم قرار است در بر همان پاشنه سابق بچرخد. تلويزيون، مسابقات فوتبال داخلي را پخش کند بدون آنکه يک ريال بابت آن بپردازد. همه اين وعده و وعيدهايي هم که در اين چند روز از آدمهاي مختلف شنيدهايم بيفايده است. هفته اول ليگ برگزار شد و مسابقاتش به صورت زنده پخش شده و حتي برنامههايي مثل «ورزش و مردم»، «شبهاي فوتبالي» و «نود» هم که محتواي فوتبالي دارند تمام اخبار و حواشي مربوط به هفته اول را توليد و پخش کردند. هفته دوم هم که فردا و پسفردا برگزار ميشود و از الان برنامه پخش زنده مسابقات اين هفته هم در کنداکتور شبکههاي «سه» و «ورزش» ديده ميشود. بيهيچ تغييري در وضعيتي که سالهاست قرار بوده تغيير کند اما نميکند.
درمان فوري يا معالجه دائمي؟
تقريبا هر سال قبل از شروع ليگ بحث «حق پخش» براي مدتي داغ ميشود. جلساتي هم براي رسيدن به يک نتيجه مطلوب برگزار ميشود اما باز هم اين «جيب فوتبال» است که خالي ميماند. اما آن چيزي که باعث شد امسال بحث حق پخش «جديتر» دنبال شود ماجراي بدهي سرسامآور باشگاههاي بزرگ کشور بود؛ بدهيهايي که خبرهاي ناخوشايندي درباره عواقب پرداختنشدنشان به گوش ميرسد.
اينبار ماجرا بعد بينالمللي پيدا کرده است و AFC تهديد کرده باشگاههايي که تا اواخر شهريور بدهيهايشان را پرداخت نکنند اجازه حضور در ليگ قهرمانان آسيا در سال ۲۰۱۸ را نخواهند داشت. اگر سهميه ايران براي ليگ قهرمانان آسيا در سال ۲۰۱۸ تغيير نکند تيمهاي پرسپوليس، نفت و استقلال تهران سهميه قطعي دارند و تراکتورسازي بايد در پليآف بازي کند اما از بد روزگار هر چهار باشگاه بدترين روزهاي تاريخشان را از لحاظ مالي تجربه ميکنند و بدهيهاي فراواني دارند.
گذشته از بدهيهاي مالياتي زيادي که البته به نظر ميرسد راهحل موقتي براي آن پيدا شده باشگاهها به بازيکنان زيادي بدهکارند. تا چندي پيش، خطر اصلي از جانب بازيکنان خارجي تيمها بود اما حالا ديگر بازيکنان داخلي هم راه را پيدا کردهاند و شکايتشان را از طريق AFC پيگيري ميکنند. اين اتفاق باشگاهها را در وضعيت بسيار بدي قرار داده است اما تقريبا همه آنها به اين نتيجه رسيدهاند که سادهترين و دم دستترين راه براي حل اين مشکل، دريافت حق پخش تلويزيوني است!
البته که تا اين لحظه مشخص شده اين راهحل آنقدرها هم ساده نيست. اما از طرفي فوتبال تجربه دريافت حق پخش تلويزيوني را دارد و اين نشان ميدهد که دريافت حق پخش، عمليات غيرممکن نيست. حق پخش در همهجاي دنيا يک منبع درآمد دائمي براي باشگاههاست. اين اتفاق بايد يک روز هم در ايران رخ بدهد اما فعلا اينطور به نظر ميرسد که بايد به آن چشم يک درمان فوري و موقت نگاه کرد.
جلسه بينتيجه فوتباليها و سيما در مجلس
از صبح ديروز، جلسهاي سهجانبه ميان برخي از نمايندگان مجلس شوراي اسلامي، مسئولان فدراسيون فوتبال و مديران دو باشگاه پرسپوليس و استقلال و نمايندگان تلويزيون شامل قائممقام صداوسيما و مدير شبکه سه در ساختمان مجلس شوراي اسلامي برگزار شد که قرار بود در اين جلسه درباره بحث حق پخش فوتبال صحبتهايي مطرح شود اما اخبار خوشايندي از آن به بيرون درز پيدا نکرده است.
در قسمت اول اين جلسه برخي از نمايندگان مجلس همانند علي مطهري با رويکردي حمايتي از فوتبال اعلام کردند که نگاه مثبتي به فوتبال وجود دارد و نظر مجلس بر حمايت از فوتبال است اما در ادامه اختلافات ميان نمايندگان صداوسيما با مديران فوتبالي بالا گرفت. قائممقام و مدير شبکه سوم سيما در قسمت اول جلسه اعلام کردند که صداوسيما پولي ندارد تا براي حق پخش به فوتبال بپردازد که اين موضوع با واکنش مديران دو باشگاه پرطرفدار پايتخت همراه بود.
علياکبر طاهري، سرپرست باشگاه پرسپوليس و سيدرضا افتخاري مديرعامل باشگاه استقلال هم با شنيدن موضع صداوسيما اعلام کردند که بيشتر از اين نميتوانند اجازه پخش بازيهاي تيمشان از تلويزيون را بدهند. بعد از اين اتفاق جلسه موقتا براي تنفس تعطيل شد تا ادامه بحث به جلسه دوم کشيده شود اما دور دوم هم بينتيجه ماند. اتفاقا در دور دوم اين جلسه، اختلافات باز هم بيشتر و بيشتر بود زيرا اينبار نمايندگان مجلس شوراي اسلامي اتحاد فدراسيون فوتبال و باشگاهها را منسجمتر ديده و چانهزنيهاي بسيار زيادي از سوي نمايندگان فوتبالي حاضر در جلسه براي گرفتن حق پخش صورت گرفت.
طرفين نقطهنظرات خود را بارها و بارها بيان کردند اما باز هم نشست بينتيجه ماند و مقرر شد هفته آينده نيز مجددا جلسهاي تشکيل و مجلس شوراي اسلامي در اين خصوص تصميم بگيرد. نقطه قابلتوجه در اين نشست، اين بود که فوتباليها اعلام کردند با توجه به پرداختنشدن حق پخش تلويزيوني هيچ علاقهاي به پخش بازيهاي فوتبال از طريق صداوسيما ندارند و نمايندگان مردم در مجلس بايد تصميمی جدي در اينباره اتخاذ کنند، در غيراينصورت اجازه پخش مسابقات را نخواهند داد.
قبلا حق پخش داشتيم
شبيه اين اتفاق چند سال پيش هم افتاد. محمدرضا ساکت که آن روزها مشاور اقتصادي و بازاريابي سازمان ليگ بود، در دي ماه ۱۳۹۲ در نشستي خبري اعلام کرده بود که جامعه فوتبال به اين نتيجه رسيده است که صداوسيما براي پخش مسابقات ليگ برتر براي هر سال چيزي حدود ۱۸۰ ميليارد تومان پرداختي به فوتبال داشته باشد.
بعد از کلي جنجال و حاشيه و اختلاف که به پخشنشدن مسابقات فوتبال ايران در چند هفته منجر شد، طرفين قبول کردند که براي ليگ سال قبلتر، پرداختي ۲۲ ميليارد توماني به فوتبال داشته باشند. اما مديران فوتبال ايران در اجراييشدن اين تفاهمنامه با صداوسيما هم ناکام بودند. آنها که تخفيف ۱۵۸ ميلياردي نسبت به رقم اعلامي ابتدايي خود به صداوسيما داده بودند، در نهايت نتوانستند همان مبلغ مورد توافق را هم بگيرند.
اما در يک دوره فوتبال ايران توانست حق پخش بگيرد. در دورهاي که سردار عزيز محمدي رئيس سازمان ليگ بود.عزيز محمدي، ارديبهشت ۹۶ دراينباره گفته بود: «سه سال است که همان مبلغ قبلي حق پخش هم پرداخت نميشود.
حق پخش در حدود ۱۷,۵ ميليارد بود و صداوسيما فکر ميکنم حاضر بود ۲۵ ميليارد پرداخت کند اما فدراسيون نپذيرفت و دوربينها را به ورزشگاهها راه نداد و بهاينترتيب قراردادي را که صداوسيما امضا کرده بود، فدراسيون امضا نکرد و خواستار مبلغ ۱۲۰ ميليارد شد. بعد هم که کلا ماجرا بهسود صداوسيما تمام شد. قرارداد امضا نشده هم بياعتبار بود و عملا سه سال است همان مبلغ هم پرداخت نميشود.»
خياباني؛ مشت نمونه خروار
با ورود وزارت ورزش و جوانان به اين ماجرا اميدواريها به حل مسئله حق پخش بيشتر شده اما کار فعلا در حد همان وعده و وعيد باقي مانده است. روز گذشته مسعود سلطانيفر با تکرار حرفهايي که چند روز پيش زده بود گفت: «در بحث درآمدزايي باشگاهها هم تبليغات محيطي مهم است و هم حق پخش تلويزيوني.
در امر تبليغات محيطي فدراسيون فوتبال خود مسائل را پيگيري ميکند. در موضوع حق پخش هم در صحبتي که با آقاي عليعسگري، رئيس صداوسيما داشتيم، قرار شد سياست برد- برد را طراحي و اجرا کنيم که بر سر کليات توافق کرديم و فقط بايد درباره جزئيات به توافق برسيم.» در مقابل اين حرفها اما وقتي حرفهاي چند روز پيش جواد خياباني را به ياد ميآوريم، چيزي براي اميدواري نميماند.
خياباني که عضو سازمان صداوسيماست گفته بود: «تلويزيون ايران رسانه ملي است و بابت پخش مستقيم يا اصلا پخش رقابتهاي ورزشي از مردم پولي دريافت نميکند پس دليلي ندارد حق پخش تلويزيوني هم پرداخت کند. اين درست که تلويزيون براي بازيهاي پرسپوليس و استقلال آگهي دريافت ميکند اما رسانه ملي مسابقات تکواندو، کاراته و ديگر رشتهها را هم پخش ميکند.
از طرفي اگر تلويزيون مسابقات فوتبال را پخش نکند آيا خود فوتبال قادر به گرفتن آگهي خواهد بود؟» حرفهاي خياباني البته بازتابهاي مثبتي نداشت و خيلي از کارشناسان جوابهاي درستي به او دادند. او هم ترجيح داد سکوت کند. بههرحال اگر خياباني را در صداوسيما «مشتي نمونه خروار» بدانيم مشخص است که موضع مديران تلويزيون درباره حق پخش چيست. از طرفي اين که موضوع حق پخش بالاخره وارد ارگان مهمي مثل مجلس شوراي اسلامي هم شده باعث ميشود کمي از نااميديها کم شود.
- 13
- 6