در دنیای کنونی تجهیزات نظامی به اندازه ی دوران جنگ سرد اهمیت ندارد و کشورهای بزرگ در حال تغییر رویه از سلطه بر اساس قدرت نظامی به سمت تسلط اقتصادی، علمی و فرهنگی بر دیگر کشورها و حتی جهان هستند. اگر چه کشور ایالات متحده در حال حاضر از لحاظ قدرت اقتصادی و علمی حرف اول را در دنیا می زند و از لحاظ قدرت نظامی نیز تقریباً دست بالاتر را نسبت به روسیه دارد اما در سال های اخیر روسیه و چین به ترتیب با خروج از بحران فروپاشی و رشد اقتصادی فزاینده توانسته اند فاصله ی خود با ایالات متحده را در این زمینه کم کرده و رفته رفته به رقیب هایی جدی برای این کشور تبدیل شده اند.
اگر چه روسیه به شدت در زمینه ی نظامی سرمایه گذاری کرده و از دیرباز در زمینه ی تجهیزات نظامی جزو سه کشور برتر جهان بوده اما چین نیز در حال گسترش ناوگان نظامی و تجهیزات سنگین خود است. روی هم رفته می توان چنین برآورد کرد که در آینده ای بسیار نزدیک رقابت در زمینه ی تجهیزات نظامی متعارف (غیر اتمی) بین این سه قدرت جهانی باشد و این رقابت چنان سخت خواهد بود که نتوان از پیش یکی را برنده ی نبرد احتمالی و دیگری را بازنده ی حتمی در نظر گرفت.
در ادامه قصد داریم این سه ابر قدرت را از لحاظ دستاوردهای نظامی و در چهار دسته تجهیزات نظامی پیشرفته با هم مقایسه کنیم.
۱- جنگنده های رادارگریز پنهانکار (Stealth fighters)
قبل از هر چیز باید بگوییم که جنگنده های رادارگریز پنهانکار در واقع یک مرحله از جنگنده های رادارگریز معمولی جلوتر بوده و تکنولوژی های بسیار پیشرفته تری در آن ها به کار رفته است که علاوه بر توانمندی های جنگنده های رادارگریز معمولی در کاهش انتشار امواج راداری، توانایی کاهش بازتان حرارتی، نور مرئی، بسامد رادیویی و امواج صوتی را نیز دارند و کشف آن ها برای رادارهای دشمن اگر غیرممکن نباشد بسیار سخت خواهد بود .
در حالی که ایالات متحده در حال حاضر در زمینه ی تکنولوژی و ساخت هواپیماهای رادارگریز پنهانکار دست بالا را دارد و تنها کشوری است که نسل پنجم از این نوع جنگنده ها را در اختیار دارد اما روسیه و چین نیز در آینده ای نزدیک به این تکنولوژی پیشرفته دست خواهند یافت.
در حال حاضر دولت ایالات متحده تنها ۱۸۷ فروند جنگنده ی اف ۲۲ در اختیار دارد و قرار است در آینده ای نزدیک جنگنده های اف ۳۵ نیز به این نسل از جنگنده ها ملحق شوند هر چند در مراحل آزمایشی با مشکلاتی روبرو شده اند. یکی از مشکلات جنگنده ی اف ۳۵ مربوط به کلاه خلبان است که مهندسان نظامی آن را طوری طراحی کرده اند که خلبان بتواند تمامی اطلاعات مورد نیاز خود را روی آن ببیند اما هنوز کارآیی کافی را در آزمایشات نشان نداده است.
در همین زمان چین در حال توسعه ی جنگنده های نسل چهارم خود است. جنگنده ی جی ۳۱ این کشور در سال ۲۰۱۴ رونمایی شد و می توان آن را تهدیدی جدی برای جنگنده های ایالات متحده به شمار آورد. هواپیمای جنگنده ی جی ۲۰ نیز که در حال وارد شدن به مرحله ی تولید انبوه است توانایی رقابت با هواپیماهای اف ۳۵ یا دستکم اف ۲۲ ایالات متحده را دارد. با این وجود کارشناسان مسائل نظامی ایالات متحده بر این باورند که گزارشات سازمان های نظامی کشور چین مبنی بر تولید جنگنده های نسل جدید و بسیار پیشرفته ی جی ۲۳ و جی ۲۵ بیشتر نوعی پروپاگاندا است و واقعیت خارجی ندارد.
روسیه تنها یک نسل جنگنده ی رادارگریز پنهانکار دارد اما همین جنگنده دارای قابلیت هایی است که برخی از آن ها با خصوصیات خارق العاده ی جنگنده های اف ۲۲ برابری می کنند. جنگنده ی تی ۵۰ در سال کنونی به ارتش این کشور تحویل داده خواهد شد. این جنگنده ی پیشرفته که به نام «PAK FA» نیز شناخته می شود خاصیت پنهانکاری کمتری نسبت به جنگنده های رپتور اف ۲۲ ایالات متحده دارد اما توانایی مانور آن بیشتر است.
بدون شک جنگنده ی اف ۲۲ در نبرد هوایی بالاتر از این جنگنده ی روسی قرار خواهد گرفت اما در صورتی که جنگنده ی روسی بتواند موشک های خود را روی این جنگنده ی ایالات متحده قفل کند کار اف ۲۲ برای فرار بسیار سخت خواهد بود.
با توجه به این که جنگنده های پیشرفته تر سه کشور هنوز قابلیت های خود را به طور کامل نشان نداده و وارد مرحله ی تولید انبوه نشده اند و با شرایط کنونی می توان جنگنده های اف ۲۲ ایالات متحده را در حال حاضر برنده ی نبردهای هوایی دانست.
با این وجود خلبانان رپتور اف ۲۲ نباید خیالشان از این بابت راحت باشد زیرا چندین جنگنده ی دیگر در کشورهای چین و روسیه در حال تکمیل هستند که تنها هدف آن ها پایین انداختن این هواپیماهای آمریکایی است و در صورت موفقیت آزمایش ها توانایی این کار را به خوبی دارند.
۲- تانک ها
ارتش ایالات متحده اولین نسل از تانک های ام-۱ آبرامز خود را در سال ۱۹۸۰ با موفقیت آزمایش نموده و وارد میدان کرد اما از آن زمان تاکنون این تانک ها مرتباً روزآمد و پیشرفته تر شده و می توان ادعا کرد که همه چیز این تانک ها از زره خارجی و دستگاه رانش گرفته تا سیستم جنگ افزاری کاملاً جدید است.
سلاح اصلی این تانک در واقع توپ ۱۲۰ میلی متری بوده که در کنار سیستم الکترونیکی بسیار قوی، خاصیت کنترل از راه دور سیستم شلیک و زرهی که در ساخت آن از لایه های اورانیوم، کولار (Kevlar)، یک لایه ی واکنشی و لایه های زرهی موسوم به «چوبهام» (Chobham) استفاده شده است آن را به یک تانک ترسناک تبدیل می کند. لازم به ذکر است که کولار یک بافت فیبر مصنوعی بوده که در ساخت لباس های ضد گلوله و دیگر زره ها به کار می رود و زره «چوبهام» نیز بافتی محکم و سرامیکی است که در زره تانک های بریتانیایی و آمریکایی مورد استفاده قرار می گیرد.
روسیه نیز در حال توسعه ی نسل های اولیه ی تانک تی ۱۴ بر روی پلتفرم تانک «آرماتا» (Armata) است اما در حال حاضر تانک فوق العاده ی تی- ۹۰ اَی (T-90A) را می توان بهترین و پیشرفته ترین تانک روسیه و البته دهشتناک ترین آن ها نیز نامید. این تانک به قدری محکم و پیشرفته است که یکی از آن ها در جنگ سوریه حتی بعد از برخورد مستقیم موشک تاو نیز آسیب جدی ندید.
تانک تی -۹۰ اَی که در سال ۲۰۰۴ به خدمت ارتش درآمد در واقع دارای سیستم بارگذاری گلوله به صورت خودکار، زره واکنشی، توپ با قابلیت کنترل از راه دور و یک توپ ۱۲۵ میلی متری است. از توپ اصلی این تانک می توان موشک های هدایت شونده ضدتانک شلیک کرد.
چین نیز مانند روسیه نسخه های متعددی از تانک ها را در اختیار دارد و در حال توسعه ی تانک های پیشرفته تری است. تانک موسوم به «نوع ۹۹» (Type 99) مهم ترین تانک این کشور به شمار می آید که دارای توپ ۱۲۵ میلیمتری بدون خان بوده که سیستم گلوله گذاری خودکار دارد و می تواند موشک نیز شلیک کند. این تانک نیز روزآمد شده و در آن از زره واکنشی استفاده شده است و به نظر می رسد که توانایی رقابت با تانک های پیشرفته ایالات متحده و روسیه را دارد.
با توجه به تکنولوژی های به کار رفته در تانک های این سه کشور نمی توان یکی را از دیگری بهتر داانست و باید گفت که در کل همه در شرایط مساوی قرار دارند. با این وجود ایالات متحده تانک های پیشرفته ی بیشتری در اختیار داشته و در زمینه ی آموزش خدمه از دو کشور دیگر تاریخچه ی بهتری دارد و البته تانک های ایالات متحده نسبت به چین و روسیه سابقه ی نبرد نزدیک تری دارند.
۳- کشتی های جنگی
نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا با در اختیار داشتن بزرگ ترین ناوگان دریایی و نظامی جهان در صورت بروز جنگ در اقیانوس ها برنده ی احتمالی نبرد خواهد بود. گل سرسبد این ناوگان دریایی ۱۰ ناو هواپیمابر غول پیکر و ۹ کشتی بزرگ برای فرود هلی کوپترهای نظامی هستند. اما در صورت وقوع جنگ در آب های دشمن، ایالات متحده نمی تواند تنها به برتری های تکنولوژیکی و اندازه ی بزرگ ناوگان دریایی خود برای مقابله با موشک های چینی و زیردریایی های پیشرفته ی روسی و پیروزی بر آن ها حساب کند.
روسیه همیشه در زمینه ی پرتاب موشک از کشتی های جنگی مشکل داشته است اما پرتاب موشک های کروز موسوم به «کالیبر» ( Kalibr) به سمت هدف های زمینی در سوریه نشان داده که این کشور بالاخره توانسته این مشکل را از سر راه بردارد.
نسخه ی ضد کشتی این موشک ها نیز توانمند به نظر رسیده و در صورت شلیک در تعداد بالا می توانند بر سیستم های دفاعی کشتی های ایالات متحده از جمله سیستم «فالانکس» (Phalanx) چیره شوند. همچنین ارتش روسیه سیستم موشکی موسوم به «کلاب- کا» (Club-K) را با موفقیت آزمایش کرده است. این سیستم موشکی زمینی که قابلیت شلیک موشک های کروز ضد کشتی را نیز دارد توانایی استتار و مخفی شدن در کانتینرهای باربری دریایی را نیز داراست.
کشور چین نیز در حال به وجود آوردن انقلابی در تجهیزات دریایی نیروهای گارد ساحلی و نیروی دریایی ارتش آزادی خلق خود است. گارد ساحلی این کشور برای قدرت نمایی در آب های مورد مناقشه و نشان دادن اقتدار این کشور مورد استفاده قرار گرفته و بزرگ ترین ناوگان دریایی و مجهزترین کشتی های گارد ساحلی دنیا را در اختیار دارد. ارتش این کشور صدها کشتی جنگی داشته که هر کدام به موشک های پیشرفته و دیگر تجهیزات نظامی کارآمد از جمله سنسورهای بسیار مدرن مجهز شده اند.
با این وجود هنوز هم نیروی دریایی ارتش ایالات متحده قدرتمند ترین نیروی دریایی در تمام جهان است اما در صورتی که در آب های کشورهای روسیه و چین وارد نبرد شود صدمات شدیدی خواهد دید.
۴- زیر دریایی ها
نیروی دریایی ایالات متحده بیش از ۱۴ زیردریایی مجهز به موشک های بالستیک است که در کل ۲۸۰ موشک هسته ای را در خود جای داده اند و هر کدام توانایی محو کردن یک شهر از روی نقشه را دارند. همچنین نیروی دریایی ارتش این کشور ۴ زیردریایی مجهز به موشک های بالستیک با قابلیت هدایت از راه دور را با ۱۵۴ موشک کروز توماهاک و ۵۴ زیردریایی هسته ای در حالت آماده باش می بیند. این زیردریایی ها همه از پیشرفته ترین تکنولوژی ها سود برده، خاصیت رادارگریزی و پنهانکاری داشته و به انواع سلاح ها مجهز هستند.
روسیه نیز ۶۰ زیردریایی دارد که قابلیت های رزمی فراوان و فوق العاده ای دارند. زیردریایی های هسته ای روسیه از لحاظ قدرت رادارگریزی در سطح همتایان غربی خود بوده و موتورهای دیزلی آن ها یکی از بی صداترین موتورهای زیردریایی در جهان به شمار می آیند.
همچنین روسیه در حال کار بر روی یک زیردریایی غول پیکر و بسیار پیشرفته است که توانایی حمل بیش از ۱۰۰ اژدر اتمی بسیار مخرب را دارد. خدمه ی زیردریایی های روسی جزو بهترین خدمه های زیردریایی در جهان به شمار آمده و روز به روز بهتر نیز می شوند.
چین نیز ۵ زیردریایی تهاجمی هسته ای، ۵۳ زیردریایی دیزلی و ۴ زیردریایی با قابلیت حمل و شلیک موشک های بالستیک هسته ای در اختیار دارد اما نیروی دریایی این کشور در حال تولید زیردریایی های بهتر و بیشتری است. رهگیری زیردریایی های چین بسیار ساده به نظر می رسد اما ایالات متحده و متحدان او در اقیانوس آرام به شدت تحرکات چین در زمینه ی تولید زیردریایی های پیشرفته را زیر نظر دارند.
در شرایط کنونی زیردریایی های ایالات متحده چه از لحاظ جنگ دریا به زمین و چه جنگ با زیردریایی های دشمن برنده ی احتمالی خواهند بود اما فاصله ی آن ها با همتایان چینی و به خصوص روسی خود روز به روز در حال کم شدن است. نوآوری های روسیه و چین در این زمینه و سرعت بالای تولید تجهیزات زیردریایی در این دو کشور، در آینده ای نزدیک، اقیانوس ها را به مکان هایی خطرناک برای زیردریایی های ایالات متحده تبدیل خواهند کرد.
- 18
- 1
