هر کشور و شهر و مردمانی، آداب و رسوم و جشن های خاص خود را دارند؛ آداب و رسومی که از تاریخ و عقاید آن مردمان سرچشمه می گیرد و راه خوبی است تا از طریق آن ها، فرهنگ و روحیات مردم را شناخت. گاه این عقاید به شکل گیری مراسم و جشنواره هایی منجر می شود که گاه با شادی و نشاط همراه هستند و گاهی دیگر واقعه ای دردناک را روایت می کنند. گاه برخی از این جشن ها آنقدر معروف هستند که گردشگران بسیاری در زمان برگزاری آن ها، کیلومتر ها مسافت را طی می کنند تا در این فستیوال ها شرکت کنند و از نزدیک تمام جوانب آن را ببینند.
برخی از این فستیوال ها و جشنواره ها قدمتی چندین ساله دارند و بر اساس یک عقیده ی قدیمی شکل گرفته و همچنان ادامه دارد و برخی دیگر بر اثر یک اتفاق و یا حادثه ای جالب مرسوم شده اند و مردم هر ساله آن را تکرار می کنند.
۱- توماتینا | اسپانیا
اگر دوست دارید که در یک جنگ غذایی شرکت کنید، پس می توانید در آخرین چهارشنبه ی ماه اوت، حدودا ۳۰ شهریور، به شهر بانول (Buñol) اسپانیا بروید و در یک جشنواره ی جالب و مهیج شرکت کنید. معادل فارسی این جشنواره، گوجه بزنو است و در این روز یک صد تن گوجه در نبرد های خیابانی پرتاب می شود.
تاریخچه ی این جشنواره ی جالب به آخرین چهارشنبه ی اوت سال ۱۹۴۵ برمی گردد؛ روزی که در آن برخی از جوانان می خواستند توجه کله گنده هایی که در یک رژه شرکت می کردند را به خود جلب کنند. این کله شقی آن ها باعث می شود تا یکی از شرکت کنندگان در رژه به زمین بخورد. این موضوع سبب خشم بسیار آن فرد می شود و در نهایت دعوایی در میان جمعیت رخ می دهد. در این دعوا که سلاحش از یک بازار میوه در همان نزدیکی تامین شد، جوانان از گوجه فرنگی به عنوان اصلی ترین اسلحه استفاده کردند که با شدت و قدرت به این طرف و آن طرف پرتاب می شد. این دعوا و این پرتاب گوجه فرنگی در نهایت با مداخله پلیس به پایان رسید.
این دعوا آن قدر جالب شد که بعد از آن هر سال جوانان آن را با عنوان یک جشن برگزار کردند و امروز شاهد برگزاری مراسمی با عنوان توماتیا (La Tomatina) هستیم.
۲- کارناوال | برزیل
یکی از بزرگترین جشنواره ها و مهمترین رویدادهای فرهنگی در کشور برزیل، کارناوال برزیل است که هر سال در ماه فوریه برگزار می شود. این کارناوال که از آن با عنوان یک جشن ملی نیز یاد می شود، به مدت ۷ روز در شهرهای مختلف برزیل برگزاری و شادی و نشاط را به مردم هدیه می دهد.
آن طور که از نظرات کاتولیک ها بر می آید، کارناوال برزیل جشنی است برای رهایی از شر بدی ها و ناپاکی ها. در این جشن گروه های مختلفی از قبل برنامه های خاصِ خود را آماده می کنند و در روز مراسم، با لباس ها و گریم های مخصوص، آن را اجرا می کنند. یکی از اصلی ترین برنامه های این کارناوال، رقص سامباست که نمادی از شخصیت ملی برزیل است و توسط گروه های مختلف برگزاری می شود.
کارناوال برزیل در جمعه ی قبل از چهارشنبه ی خاکستر آغاز می شود. در سال ۲۰۱۸ از ۲۰بهمن ماه (۹ فوریه) تا ۲۵ بهمن ماه (۱۴ فوریه) برگزار خواهد شد.
۳- سال نو چینی
سال نوی چینی، یکی از مهم ترین جشن ها و تعطیلات سنتی مردمان چین به حساب می آید. این جشن در آغاز سال نو و در حدود تاریخ ۱۶ فوریه، ۲۷ بهمن ماه، سال ۲۰۱۸، به مدت ۱۵ روز برگزار می شود. مردم چین آداب و رسوم های متفاوتی را در این روز انجام می دهند. برای مثال چینی های بودایی، از خوردن گوشت در این روز خودداری می کنند و یا برخی بوداییان بر این باورند که استفاده از کارد و روشن کردن آتش در این روز اصلا خوش یمن نیست. حتی چینی ها هم مانند ما ایرانیان در این روز به دیدار بزرگ ترها و خانواده ها می روند. این جشن به طور سنتی با آتش بازی، لباس های محلی و اژدها های شناور همراه است.
در اولین روز سال نو چینی، رقص شیر انجام می شود. این رقص یکی از کهن ترین آیین ها در چین است و برخی خانواده ها، برای از بین بردن ارواح، این گروه های عروسگ گردان را به خانه هایشان دعوت می کنند تا با رقص بد شانسی را از بین ببرند. از دیگر آداب و رسوم این جشن می توان به هدیه پاکت سرخ اشاره کرد. چینی ها مقدار پول و هدیه ای را درون پاکت قرمز رنگی قرار داده و به خویشاوندان خود هدیه میدهند. آن ها معتقدند با این کار، ارواح خبیثه را از افراد به دور می کنند.
۴- سمانا سانتا | گواتمالا
اگر گردشگری به دنبال جشن و فستیوالی است که کمتر رقص و آواز به همراه داشته باشد و تا حدودی با جوی معنوی و مسیحیت احاطه شده باشد، می تواند به فستیوال سمانا سانتا (Semana Santa) در کشور گواتمالا برود. در طی این مراسم می توانید افسانه ها و داستان های به صلیب کشیدن حضرت مسیح را ببینید. صلیب های عظیم و نمایش های هیجان انگیز، قدرت معنوی این مراسم را چندین برابر می کند. افراد شرکت کننده در این مراسم کلاه و رداهای سفیدی به نام کلنس من (Klansmen) را بر تن می کنند و در این مراسم با یک دیگر پیمان برادری می بندند. این مراسم دقیقا یک هفته قبل از عید پاک برگزار می شود.
۵- فستیوال گِل | کره جنوبی
یکی از معروف ترین جشنواره های کره جنوبی، گِل درمانی در شهر بوریئونگ (Boryeong) است که هر سال در فصل تابستان انجام می شود. فستیوال گِل برای اولین بار در سال ۱۹۹۸ برگزار شد و کم کم موجب گردید تا گردشگران بسیاری از سراسر جهان برای شرکت در آن به شهر بوریئونگ بیایند. گِل مورد استفاده در این فستیوال از زمین های گلی این شهر تامین می شود و مملو از مواد معدنی مفید است. این گِل در ساخت مواد آرایشی نیز استفاده می گردد و در اصل برگزاری این فستیوال راهی برای بازاریابی لوازم آرایشی بوریئونگ به شمار می رود.
فستیوال گل در دو هفته برگزار می شود و روز های پایانی هفته ی دوم از محبوبیت بیشتری برخوردار هستند چرا که با آخر هفته ی دوم ماه جولای یعنی حدودا ۲۴ و یا ۲۵ مرداد ماه مصادف می گردد.
۶- فستیوال برف و یخ | چین
شاید بارها از رسانه های مختلف، هنرمندانی را دیده باشید که در ایالت میشیگان و یا ویسکانسین در آمریکا آثاری را از یخ خلق می کنند و شهرت بسیاری در سطح جهانی دارند اما فقط آمریکا نیست که چنین هنرمندانی در خود دارد. هر ساله در شهر هاربین کشور چین، شهروندان، گرد هم می آیند تا آثار خارق العاده ای از یخ را خلق کنند. پس از خلق تمامی آثار، از تکنیک های مختلف نورپردازی استفاده می شود تا جلوه ی آنها، چندین برابر گردد. این آثار به حدی چشم نواز هستند که باور اینکه از یخ شاخته شده اند را کمی سخت می کند.
در ابتدا بیشتر شرکت کنندکان این جشنواره، چینی ها بودند اما کم کم علاقه مندانی از اقصی نقاط جهان نیز به آن توجه نشان دادند. این جشنواره هر سال زمستان در تاریخ ۵ ژانویه، حدودا ۱۶ دی ماه، به مدت یک ماه، برگزار می گردد و به عنوان بزرگترین فستیوال برف و یخ در جهان شناخته می شود.
۷- برنینگ من | آمریکا
برنینگ من (Burning Man) نام جشنواره ای در آمریکاست که در نخستین دوشنبه ی ماه سپتامبر برابر با ۱۳ شهریور، به مدت یک هفته در بیابان بلک راک ایالت نوادا برگزار می شود. نام این جشنواره در فارسی به معنای مرد سوزان است و نام گذاری آن به این دلیل است که هر بار در اختتامیه این جشنواره، مصادف با شامگاه شنبه، یک مرد حصیری بزرگ یا سازه‌های مشابه با آن را می سوزانند.
فستیوال برنینگ من از آنجا شروع شد که در سال ۱۹۸۶، مردی به نام لری هاروی به همراه چند دوست خود در سان‌فرانسیسکو، یک آدمک چوبی ۲.۷ متری و یک سگ چوبی کوچک تر را آتش زدند. از آن پس افراد زیادی برای تماشای این مراسم به آن محل می رفتند و پس از گذشت زمان، محل برگزاری آن را به بیابان نوادا منتقل کردند.
۸- جشن هولی | هندو
یکی از اعیاد و تعطیلات مردم هندو جشن هولی است که در هنگام شروع فصل بهار برگزار و از آن به عنوان یک جشنواره ملی و مذهبی یاد می شود.
هندوها، هولی را در آخرین قمر کامل تقویم هندوها، یعنی در ماه فالگونا (یا اوایل ماه مارس برابر با نیمه دوم اسفند) جشن می گیرند و در طی این مراسم، پودرهای رنگی را در مشت خود می ریزند و به سمت یک دیگر پرتاب می کنند. سپس با تفنگ های آب بازی در کوچه و خیابان ها به دنبال یکدیگر می افتند و روزی سراسر شادی را برای خود می سازند.
مردم معتقدند که این جشنِ دو روزه نشان دهنده پیروزی خوبی بر بدی است و جالب تر اینکه این جشن در کشور های مختلفی از جمله آفریقا، پاکستان، آمریکا و ... نیز برگزار می شود.
۹- دیوالی | هند
دیوالی از جمله جشن ها و فستیوال های هندوهاست که به مدت ۵ روز در سراسر هندوستان جشن گرفته می شود و در هر یک از روزهای آن، آداب رسوم و کارهای مختلفی انجام می گردد. این جشن در پانزدهم ماه کارتیکای تقویم هندوها برگزار می گردد و تاریخ آن در تقویم های دیگر متغیر است.
مردم هندوستان در روزهای پیش از این جشنواره، خانه هایشان را تمیز و مرتب می کنند و پنجره ها را برای خوش آمد گویی به الهه توانگری و کامیابی، لاکشمی، می گشایند. آنها در خانه هایشان شمع و چراغ های بسیاری روشن می کنند و از این جهت نام دیگر این جشنواره، نور است.
۱۰- جشن روز مردگان | مکزیک
روز مردگان نوعی جشن ملی در کشور مکزیک و برخی دیگر از کشور های جهان است که از ۳۱ اکتبر تا ۲ نوامبر (۹ آبان تا ۱۱ آبان) ادامه دارد و برای برگزاری آن سازمان ها و بانک ها به مدت سه روز تعطیل هستند.
ممکن است با شنیدن نام این جشن به یاد جمجمه و کار های ترسناک بیافتید اما واقعیت، این است که در این فستیوال، مردم به تمیز کردن قبر دوستان و خانواده ی خود مشغول می شوند. آنها روی قبر ها گُل می گذارند و با روشن کردن شمع، به یاد رفتگان خود دعا می خوانند. برخی دانشمندان و پژوهشگران معتقدند که قدمت و ریشه ی این جشن به تمدن مایاها (۱) و آزتک ها (۲) می رسد.
مهرنوش حیدری
- 15
- 2
