جشن سال نو در فرهنگ‌های مختلف

یک دنیا داریم، با یک دنیا تقویم. از سرخ‌پوست‌های جنوب آفریقا گرفته تا قبیله‌های تبت، هر فرهنگی «تقویم» خودش را دارد و هر تقویمی «سال نو» خودش. هرچند که حالا دیگر برای یکپارچه کردن زمان (به‌دلیل روابط بین‌المللی) شاید کوچک‌ترین اسمی از آن‌ها نمانده باشد. چون اساس به‌وجود آمدن اکثر تقویم‌ها، اهمیت شمارش روزها برای کشاورزان بوده است، مبدأ تقویم معمولا یا شروع فصل کاشت بوده یا شروع فصل برداشت، که هر دوی آن‌ها برای کشاورزان با جشن و سرور همراه است. در نتیجه جشن «سال نو» شکل گرفته است. هرچند بعدها تحت تأثیر دین‌ها، مبدأ تقویم‌ها عوض شد، اما همچنان اکثر تقویم‌ها شروع سال نو را جشن می‌گیرند.

بی صاحب‌ترین سال نو!

کریسمس بزرگ‌ترین و همه‌گیرترین جشن سال نو در جهان است. تا توانسته رسوم و تقویم‌های مختلف را درنوردیده، ملت‌ها هم تا توانسته‌اند رسوم کریسمس را این‌ور و آن‌ور کرده‌اند تا یک تکه از فرهنگ خودشان را در آن بگنجانند.خلاصه این روزها دیگر نه کریسمس، کریسمس قدیم است و نه مردمی که برگزارش می‌کنند، صاحبان آن! هرچند که اساس به‌وجود آمدن تقویم میلادی و جشن‌های کریسمس کاملا مذهبی است، اما حالا دیگر مردم توجهی به این موضوع ندارند. یکم ژانویه که می‌شود، مردم اروپا، استرالیا، آمریکا و بخش‌های زیادی از آسیا و آفریقا یک درخت کریسمس در خانه‌هایشان می‌گذارند و شب سال نو را جشن می‌گیرند! هر کدام‌شان یک چیز از آن کم کرده‌اند و یک چیز به آن اضافه.

حالا دیگر اهمیت و شکوه کریسمس در عظمت آتش‌بازی‌های شب سال نو و وسعت جغرافیایی‌اش خلاصه می‌شود.حالا که دیگر «برف» به‌عنوان یکی از مهم‌ترین المان‌های کریسمس در یک‌جا وجود دارد و در جای دیگر نه، حتی حرف‌زدن درباره فصل وقوع کریسمس هم غیرممکن است. حالا فقط یک جمله را می‌توان با جرأت گفت: کریسمس بزرگ‌ترین و بی‌صاحب‌ترین جشن سال نو در جهان است.

هند؛ یک دنیا، یک فرهنگ

یک دنیا داریم، یک هند که خودش به‌تنهایی یک دنیا رسم و رسوم و آیین مختلف از فرقه‌های مذهبی کوچک و بزرگ دارد. هر نقطه‌ای را که نگاه می‌کنی، برای خودشان رسومی دارند و سخت به رسوم‌شان پای بندند. تقویم اکثر مردم در هندوستان خورشیدی است و شروع مراسم سال نو معمولا ۱۳ یا ۱۴ آوریل (بنا به کبیسه بودن یا نبودن سال) است. در کامبوج این مراسم سه روز است که هر روز آن اسم و آیین مربوط به خود را دارد.

روز اول «Maha Songkran»: در این روز مردم لباس نو می‌پوشند، شمع روشن می‌کنند و برای عیادت به زیارتگاه‌ها می‌روند. آن‌ها معتقدند اگر در این روز صبح‌ها صورت، ظهرها بدن و شب‌ها پاهای خود را بشویند، موجب موفقیت بیشتر در سال جدید خواهد بود.

روز دوم «Virak Wanabat»: کمک به نیازمندان مهم‌ترین کاری است که کامبوجی‌ها در این روز انجام می‌دهند.روز سوم «Virak Loeurng Sak»: در این روز مردم مجسمه‌ها و عکس‌های بودا را با آب معطر می‌شویند و معتقدند این کار باعث طول عمر، خوشبختی و شادی می‌شود. همچنین بچه‌های کوچک با حمام‌کردن بزرگ‌ترها فرصت استفاده از نصیحت‌های آن‌ها را پیدا می‌کنند!

جشن سال نو یا توبه سال نو

تورات «روش هاشانا» را به‌عنوان جشنی یکروزه از طلوع تا غروب روز ۲۹ الول در تقویم عبری معرفی می‌کند. به دلیل قمری بودن این تقویم، تعیین زمان دقیق «روش هاشانا» ممکن نیست، اما زمان وقوع آن بین پنجم سپتامبر تا پنجم اکتبر سال میلادی است. با قوانین جدیدی که برای این تقویم تعریف شده است، سال نو هرگز در روزهای یکشنبه، چهارشنبه و جمعه اتفاق نمی‌افتد! امروزه با توجه به دشواری تعیین ماه جدید یهودیان «روش هاشانا» را در دو روز جشن می‌گیرند، اما افراد مذهبی همچنان فقط روز اول را جشن می‌گیرند زیرا تورات این جشن را ی‌کروزه معرفی کرده است. روز اول این جشن در ۱۰۰ نُت مختلف، شوفار (نوعی ساز بادی) نواخته می‌شود تا شنوندگان از خواب غفلت بیدار شده و آماده شروع توبه ۱۰ روزه در مراسم سال نو شوند.