کرواسی، کشوری با طبیعت فوق‌العاده در قاره اروپاست و مردمانی دارد که به سخت‌کوشی و تلاش زیاد برای رسیدن به موفقیت در بین مردم دنیا معروف شده‌اند. این کشور دارای جاذبه‌های تاریخی ارزشمندی است که نشان از تمدن آن دارد و با سالانه ۱۱میلیون نفر گردشگر، جزو پر مسافرترین مقصدهای گردشگری در دو دهه اخیر است. شاید تا قبل از شروع جام‌جهانی ۲۰۱۸، برخی از مردم دنیا به خصوص آن‌هایی که کم و بیش با فوتبال سر و کار دارند، کمتر اسمی از این کشور تازه تاسیس شنیده بودند اما کروات‌ها برای ما مردم ایران، خیلی ناشناخته نبودند.
مربیان کروات زیادی در ایران سابقه مربیگری دارند که با بعضی‌هایشان خاطرات خوبی داشته‌ایم و هنوز هم داریم. در این پرونده ضمن معرفی سبک زندگی جالب و آداب و رسوم عجیب و غریب مردم این کشور، به بررسی فرضیه ایرانی تبار بودن کروات‌ها پرداخته‌ایم.
بررسی موقعیت جغرافیایی کرواسی
و جاذبه‌های گردشگری‌اش
جمهوری کرواسی، کشوری است واقع در منطقه بالکان (جنوب مرکزی اروپا) که از شمال با «اسلوونی» و «مجارستان»، از شمال شرقی با «صربستان»، از شرق با «بوسنی و هرزگوین» و از جنوب با «مونته‌نگرو» و دریای «آدریاتیک» هم‌مرز است. جمعیت‌اش کمتر از پنج میلیون نفر است و بیشتر آن را کروات‌ها تشکیل می‌دهند.
زبان رسمی‌شان هم کرواتی نام دارد. این کشور بهدلیل ظرفیت‌های طبیعی متنوع و سواحل مرجانی در اولویت‌های گردشگری منطقه بالکان قرار دارد. عاشقان کوهنوردی و کسانی‌که عاشق سفر به اعماق غارها و گردشگری زیرزمینی هستند و سلفی در کنار آبشار خروشان و هیجان روی رودخانه‌های پر آب را انتخاب می‌کنند، سرزمین آدریاتیک برایشان سفری خاطرهانگیز را به ارمغان خواهد آورد. کوله گردها و کوچ سرفینگها و حتی رایگان سوارها، کرواسی را همواره یکی از مقصدهای گردشگری جذاب با مردمانی مهماننواز و میزبانانی خونگرم توصیف می‌کنند که همه، بخشی از ارزشهای سفر به کرواسی را بیان می کند.
هیجان‌گردها، کرواسی را فرصتی برای صخره نوردی و کوهنوردی و انجام ورزشهایی نفسگیر همچون «زیپلاین» در طبیعت زیبای این منطقه میدانند و با دهها هزار کامنت، این مقصد گردشگری ناشناخته را به گردشگران خودمانی و عاشقان کشف مناطق زیبا و کمتر دست خورده قاره سبز، پیشنهاد می‌کنند. در ضمن باید توجه داشته باشید که بهطور کلی، کرواسی کشور ارزانی است و خورد و خوراک و هزینههای اقامتیاش بهنسبت برخی از مقصدهای پر مسافر قاره سبز مانند «پاریس»، «برلین»، «زوریخ »، «رم» و «بارسلونا»، گردشگری کم خرجی را به دنبال دارد.
چند غذای محبوب در بین مردم کراوسی
مردم این کشور همچون مردم همه دنیا، به بعضی غذاها علاقه بیشتری دارند که در ادامه با چهار نوع از این‌ها آشنا خواهید شد.
استروکلی: چیزی شبیه باقلوای یونانی و لازانیای ایتالیایی است! برای درست کردن این غذا داخل خمیر نازکی را با موادی مثل پنیر و میوه پر می‌کنند، سپس خمیر را میپیچند و آن را با خامه و کره مخلوط می کنند و درون فر می‌گذارند تا ترد و برشته شود.
پکا: یکی از غذاهایی که باید در کرواسی حتما آن را امتحان کنید، پکاست. این غذا عموماً با گوشت گاو، گوساله یا هشت پا که در ظرفی بزرگ و آهنی قرار داده شده، درست می‌شود.
گوشت کبابی بره: این غذای لذیذ، تقریباً در تمام کرواسی و در تمام روزهای خاص یافت می‌شود و روش پخت آن قدمتی هشت هزار ساله دارد. دورچین خاص این گوشت کبابی، سرو آن را در مقایسه با کشورهای دیگر متفاوت کرده است.
پاستیکادا: این غذا به شدت در کرواسی محبوب است اما مدت زمان پختن این غذا آن‌قدر طولانی است که معمولا در رستورانها طبخ نمی‌شود. برای تهیه این غذا گوشت را یک شب در سرکه میخوابانند و سپس آن را به مدت پنج ساعت با سبزیجات مختلف میپزند تا آماده خوردن شود.
آشنایی با آداب و رسوم جالب
مردم کرواسی
اهالی کرواسی بسیار خانواده دوست هستند و همواره روابط بسیار نزدیکی با فامیل‌های دور و نزدیک خود برقرار می‌کنند. یکی از رسوم رایج، نگهداری از والدین سالمند به جای فرستادن آن‌ها به خانه سالمندان است و این فرهنگ غنی را می‌توان در ترانه‌ها، لباس‌ها، افسانه‌های بومی و مراسم آیینی این کشور مشاهده کرد. در ادامه به چند مورد از آداب و رسوم جالب این مردم اشاره می‌کنیم.
خواستگاری با سیب!
روش سنتی درخواست ازدواج در کرواسی با هدیه دادن یک سیب که سکه‌ای به آن چسبیده از طرف پسر جوان آغاز می‌شود. این سیب نمادی از درخواست ازدواج در این کشور محسوب می‌شود. اگر دختر این سیب را بپذیرد، دو نفر با هم به طور رسمی پیگیر ازدواج می‌شوند.
خانم‌ها مقدم‌تر هستند
اگر در یک مراسم دوستانه در کرواسی شرکت کردید و هنگام معرفی افراد جدید به مهمانان، اول با معرفی خانم‌ها شروع کردند، جا نخورید. در فرهنگ کرواسی ابتدا بانوان و به ترتیب سن، افراد معرفی را آغاز می‌کنند. معمولاً تا زمانی‌که به شما این اجازه داده نشده، حق ندارید افراد را با اسم کوچک صدا کنید. احوال پرسی نکردن با کسی در یک مراسم یا دورهمی، یک توهین بسیار بزرگ و جدی در آداب و رسوم اجتماعی کرواسی محسوب می‌شود.
تعداد شاخه گل برای هدیه دادن باید فرد باشد
وقتی به خانه یک کروات دعوت شدید، باید برای خانم خانه دسته گل بیاورید و حتماً دقت داشته باشید که تعداد شاخه‌ها فرد باشد. در کرواسی خرافه‌‌هایی در خصوص دادن دسته گل به تعداد زوج وجود دارد. گل داوودی اغلب در خاک سپاری و برای روی قبر استفاده می‌شود پس توجه کنید که دسته گلتان شامل این گل نشود!
بستن پنجره‌های خانه متوفی تا ۸ روز!
احترام گذاشتن به رفتگان خانواده، یک فرهنگ مهم در کرواسی به شمار می‌رود. مراسم معمول تدفین شامل تزیین خانه متوفی شده که خانواده، دوستان و آشنایان او برای عزاداری در آن جمع می‌شوند. زمانی‌که پیکر متوفی را به سمت گورستان می‌برند، زنگوله کوچکی در بیرون خانه به صدا در می‌آید که نشانه آغاز آخرین سفر فرد فوت شده است. طبق رسوم تنها مردان اجازه حمل مرده را دارند.
بعد از مراسم هیچ غذایی طبخ نمی شود و تمام پنجره‌های خانه متوفی را تا هشت روز می‌بندند و تا هشت روز هیچ لباسی نباید در آن خانه شسته شود. امروزه این رسم تنها برای دو یا سه روز رعایت می‌شود. اهالی خانواده برای صرف غذا باید به بیرون از خانه یا نزد همسایگان بروند.
با جنبه و عاشق فوتبال هستند
مردم کرواسی روحیه‌ای طنزپرداز دارند و تعداد زیادی از شوخی‌ها را توهین‌آمیز نمی‌پندارند و به قول معروف، آدم‌های با جنبه‌ای هستند؛ اگر در جمعی دستمایه شوخی افراد شدید این امر را جدی تلقی نکنید و از لحظات خود لذت ببرید. در ضمن فوتبال یک ورزش بسیار پرطرفدار در این کشور به شمار می‌رود و معمولاً مردم کرواسی به خصوص جوان ها را در کوچه و خیابان در حال صحبت‌های پر شور درباره این ورزش می‌بینید.
پرخوری در مهمانی توصیه می‌شود!
اگر به خانه یک کروات دعوت شدید و اشتهای خوبی هم داشتید، اصلاً لازم نیست نگران پرخوری‌تان باشید زیرا زیاد غذا خوردن شما برای میزبان نوعی تعریف محسوب می شود و هیچ فردی شما را به خاطر آن قضاوت نمی‌کند.
کروات‌ها؛ آریایی تباران اروپا!
این فرضیه جالب و بحث برانگیز، ۲۰۰ سال پیش توسط پروفسور «یوسیپ میکوزی بلومنتال» مطرح شد و تاکنون به ارائه ۲۴۹ مقاله تحقیقی، علمی و چاپ آن در نشریات مختلف توسط ۱۲۰ استاد کروات و غیرکروات منجر شده است. پروفسور میکوزی بلومنتال در پایاننامهاش در سال ۱۷۹۷، ریشه آریایی بودن کروات ها را بررسی کرد و نتیجه گرفت که کروات های امروزی از بخش غربی ایران باستان مهاجرت کرده‌اند.
اقوام ایرانی در کرواسی
طبق آن چه شواهد تاریخی نشان می‌دهد، یکی از مهمترین کتیبه‌ها درباره تاریخ کشور کرواسی و بهترین دلیل و سندی که به تقویت این تئوری می‌پردازد ، کتیبه «تانائیس» است که توسط یک باستان‌شناس روسی به نام «پل میخایلوویچ» بین سال‌های ۱۸۲۲ تا ۱۸۷۴ کشف شده است. این کتیبه متعلق به قرن سوم میلادی است که به خط یونانی نوشته شده و یک کتیبه عمومی است که به مناسبت بازسازی شهر تانائیس نوشته شده است.
کتیبه تانائیس متشکل از دو کتیبه است که اولی تا حدود زیادی تخریب شده اما کتیبه دوم به خوبی حفظ شده است و تاریخش به ۲۲۰ میلادی بر می‌گردد که در آن به تعدادی اسم برمی‌خوریم که طبق نظرات کارشناسان این اسم‌ها باید ترسیمی از نام کرواسی باشد. این کتیبه دقیقا در محلی کشف شده است که اقوام ایرانی در آن مستقر بودهاند. پدیدار شدن این نامهای غیر یونانی در این محیط زبانی و شکل آوایی آن نشان می‌دهد که می‌توان درباره ایرانی بودن آن‌ها نظر داد.
حتی واژه کروات هم فارسی است!
پژوهشگر انگلیسی، «نوئل مالکوم» معتقد است واژه کراوات، یا هراوات ( Hravat ) در زبان صربی، ریشه در این زبان ندارد. این واژه از واژه‌ای شبیه به نامی ایرانی است که ریشه آن نام خراوات ( Khoravat ) در اوستا به معنای «دوستانه» است. مطالعات تاریخی نشان می‌دهد که نژاد فعلی کرواسی یعنی کروات ها از ۱۷۰۰ سال پیش شروع به مهاجرت از سرزمین مادری‌شان ایران، به سمت کرواسی، صربستان و بوسنی کرده‌اند. احتمالاً علت این مهاجرت سرکوب عده‌ای در دوران ساسانیان بوده است.
۱۵ حقیقت جالب و کمتر شنیده شده درباره کرواسی
۱- کرواسی کشور کوچکی است، با این حال بیش از ۱۲۰۰ جزیره کوچک و بزرگ دارد که از این تعداد ۴۸جزیره مسکونی است.
۲- شهر «هام» در شمال غرب کرواسی، در فهرست کوچکترین شهرهای دنیا قرار دارد. جمعیت این شهر حدود ۲۰ نفر است.
۳- پول کرواسی نامش را از یک گونه پستاندار کوچک گرفته است. این پول «کونا» نام دارد که به معنی سمور است. دلیل این نام‌گذاری به زمانی برمی‌گردد که مردم محلی پوست سمور میفروختند و این تجارت بهقدری گسترده و پر سود شد که سمور معادل پول شده بود.
۴- پارک ملی دریاچه‌های «پلیتویک» به‌عنوان یکی از زیباترین پارکهای اروپا شناخته می‌شود. این پارک به دلیل ساختار سنگ‌های منحصر بهفردش، دریاچه‌های فیروزهای، غارها و آبشارهای خیرهکنندهاش معروف شده است.
۵- آمفی‌تئاتر «پولا» در شمال غرب کرواسی یکی از سه آمفی‌تئاتر باستانی دنیاست که همچنان از آن بهخوبی مراقبت می‌شود.
۷- جزیره «هیوار»، جزیره‌ای با بیشترین ساعات نور خورشید در اروپاست، در این جزیره سالانه ۲۸۰۰ ساعت نور خورشید میتابد.
۸- کراوات توسط مردم کرواسی اختراع شده است. سربازان کرواسی در اوایل سال ۱۶۰۰ میلادی به‌وسیله روسری‌های کوچکی که دور گردنشان بود، شناسایی میشدند، بعدها بقیه ملتها هم از این روش پیروی کردند و این کار در نهایت به اختراع کراوات منجر شد!
۹- کرواسی یکی از زیباترین و نوسازترین سواحل دنیا را دارد. ساحل زلاتنی رات، به معنی دماغه طلایی در شهر ساحلی «بل» قرار دارد. این شهر در سواحل جنوبی جزیره «براک» است.
۱۰- مردم کرواسی در زمینه‌های ورزشی پیشرو هستند. در المپیک تابستانه سال ۲۰۱۶ در «ریودوژانیرو»، کرواسی بیشترین تعداد مدالهای طلای میان کشورهای اروپایی برحسب جمعیت را کسب کرد و در فینال جام جهانی ۲۰۱۸ هم حاضر بود.
۱۱- سنگ‌های سفید معدن در جزیره براک برای ساخت کاخهای «دیوکلتیان» یکی از امپراتورهای روم استفاده می‌شده است. همچنین سنگ‌های استخراج شده از کرواسی در ساخت ساختمان کاخ سفید در واشنگتن آمریکا هم به کار رفته است.
۱۲- در سال ۲۰۱۱ مجله فوربز (Forbes) کشور کرواسی را در میان ۱۲ کشور عالی برای بازنشستگان معرفی کرد.
۱۳- مردم کرواسی غذا و نوشیدنیهای محلی متنوعی دارند. در کرواسی بیش از ۳۰۰ نوع نوشیدنی تولید می‌شود.
۱۴- کرواسی برای طبیعت زیبایش احترام زیادی قائل است. تقریبا ۱۰ درصد از این کشور را پارکهای ملی و مناطق محافظت شده تشکیل می دهد.
۱۵- کرواسی فرهنگی با ریشه و میراث طبیعی زیادی دارد. هفت میراث جهانی یونسکو از کرواسی ثبت شده است ؛ همچنین مردم این کشور ۱۰ میراث فرهنگی ناملموس جهانی یونسکو را دارند که بیشترین رقم در سراسر اروپاست.
مهین ساعدی
- 12
- 2
