به گزارش ایسنا به نقل از آی ای، نزدیک به نیم قرن پیش سازندگان فیلم "جنگ ستارگان" سیاره ای قابل سکونت به نام "تتوین" (Tatooine) را که سیاره ای بیابانی بود که به دور یک جفت ستاره در حال چرخش بود، تصور کردند که میزبان حیات هوشمند بود. اکنون طبق مطالعه جدید منتشر شده در مجله Frontiers in Astronomy and Space Sciences، دانشمندان به تازگی شواهد برجسته ای را یافته اند که به پنج منظومه شناخته شده با چندین ستاره به نام های" کپلر- ۳۴،- ۳۵،- ۳۸،- ۶۴ و- ۴۱۳" اشاره دارد که همگی آنها احتمالا از حیات پشتیبانی کنند.
به عبارت دیگر، ما پنج قدم دیگر به دستیابی به حیات بالقوه فراتر از منظومه شمسی (Solar System) نزدیک شده ایم.
یک چارچوب ریاضی تازه توسعه یافته، محققان دانشگاه واشنگتن و دانشگاه نیویورک در ابوظبی را قادر ساخت تا نشان دهند که چگونه این پنج منظومه که ۲۷۶۴ و ۵۹۳۳ سال نوری از زمین فاصله دارند، در صورت فلکی "ماکیان" (Cygnus) و "شلیاق" (Lyra) هر یک دارای یک "منطقه قابل سکونت" دائمی هستند.
یک منطقه قابل سکونت، ناحیه ای از فضا در نزدیکی ستارگان است که در آن آب مایع میتواند شکل بگیرد و در سطح یک سیاره زمین مانند باقی بماند. یکی از این منظومه یا سامانه ها موسوم به "کپلر- ۶۴" حداقل چهار ستاره در مرکز خود دارد که در حال چرخش به دور یکدیگر هستند. ولی در حالیکه بقیه سامانه ها هرکدام فقط دو ستاره دارند، همه آن ها میزبان حداقل یک سیاره غول پیکر برابر یا بزرگتر از نپتون شناخته شده اند.
این یک اثبات اصل است که سیارات غول پیکر در سامانه های ستاره ای دوگانه احتمال وجود یک جهان قابل سکونت را رد نمی کنند.
"نیکولاس جئورگاکاراکوس" نویسنده مسئول این مطالعه و پژوهشگر بخش علوم دانشگاه نیویورک در ابوظبی گفت: زندگی در سیاره هایی که در منطقه قابل سکونت سامانه خود قرار دارند، درست مانند زمین احتمال بالایی برای تکامل دارد. در اینجا ما بررسی می کنیم که آیا یک منطقه قابل سکونت در ۹ سامانه شناخته شده با دو یا چند ستاره در مدار سیارات غول پیکر وجود دارد یا خیر.
وی ادامه داد: ما برای اولین بار نشان می دهیم که "کپلر- ۳۴،- ۳۵،- ۶۴ و- ۴۱۳" و به ویژه "کپلر- ۳۸" برای میزبانی از دنیاهای زمین مانند دارای اقیانوس ها مناسب هستند.
دانشمندان عموماً تصور می کنند که اغلب ستارگان میزبان سیاره ها هستند و از سال ۱۹۹۲ به بعد کشف سیارات فراخورشیدی بیشتر به طور مداوم شتاب گرفته است. در حال حاضر ۴۳۷۵ سیاره فراخورشیدی کشف شده است که ۲۶۶۲ مورد از آن ها برای نخستین بار از طریق تلسکوپ فضایی" کپلر" ناسا طی مأموریت بررسی کهکشان راه شیری بین سال های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۸ شناسایی شده اند.
سیاره های فراخورشیدی دیگر نیز با تلسکوپ "تس" (TESS) ناسا همراه با ماموریت های آژانس های فضایی کشورهای دیگر کشف شده اند. در عین حال آژانس فضایی اروپا (ESA) قصد دارد فضاپیمای" پلاتو"( PLATO) خود را برای شکار سیارات فراخورشیدی جدید تا سال ۲۰۲۶ به فضا پرتاب کند.
دوازده سیاره فراخورشیدی کشف شده توسط "کپلر" "دوچرخشی" (circumbinary) هستند، بدین معنی که آن ها مدارهای نزدیک به یک جفت ستاره آتشین دارند. منظومه های دوگانه در همه جای جهان وجود دارند و تخمین زده می شود که نصف تا سه چهارم کل سامانه های ستاره ای را تشکیل می دهند. در حالیکه مشاهدات تاکنون فقط سیارات فراخورشیدی غول پیکر را در مدار سامانه های دوگانه تائید کرده است ، این احتمال وجود دارد که سیاره های شبیه به زمین و قمرهایی نیز در مناطق قابل سکونت سامانه های دوگانه پنهان شده باشد.
متأسفانه فعل و انفعالات گرانشی در سامانه های چند ستاره ای به ویژه هنگامی که سیارات غول پیکر وجود دارند، احتمال پیدایش و بقای حیات را کاهش می دهند. به عنوان مثال این سیارات ممکن است با ستارگان میزبان خود برخورد کنند یا از مدار خود خارج شوند. حتی سیارات فراخورشیدی زمین مانند که از حوادث اولیه جان سالم به در برده اند، در مدارهای بیضوی قرار دارند که تغییرات چرخه ای شدیدی در شدت و طیف تابش را تجربه می کنند.
پروفسور "ایان دابز- دوکسون" از دانشگاه نیویورک در ابوظبی که یکی از نویسندگان این مطالعه نیز هست، اظهار‌کرد: ما مدتی هست که می دانیم سامانه های ستاره ای دوگانه بدون سیاره های غول پیکر امکان داشتن جهان های قابل سکونت را دارند.
مناطق قابل سکونت در اطراف سامانه های ستاره ای این پنج سامانه مذکور بین ۰.۴ تا ۱.۵ واحد نجومی (فاصله زمین تا خورشید) گسترده هستند و از فواصل ۰.۶ تا ۲ واحد نجومی از مرکز جرم میزبان ستارگان دوگانه خود شروع می شوند.
این سامانه ها با راه اندازی چندین تلسکوپ جدید برای شکار سیاره های فراخورشیدی احتمالاً در دهه آینده مورد توجه بسياري قرار خواهند گرفت.
- 10
- 1
