به گزارش ایسنا به نقل از اسپیس، گروهی از محققان آکادمی علوم چین در نانجینگ (Nanjing) به بررسی نقشه ای از تشعشعات رادیواکتیو گاما در درون و اطراف مرکز کهکشان راه شیری پرداختند.
تشعشعات گاما پرانرژی ترین شکل نور در جهان هستند که در نتیجه ی برخورد ذراتی به نام پرتو کیهانی با سرعت فوق العاده زیاد به مواد معمولی ایجاد می شوند.
این نقشه نشان داد که چیزی در نزدیکی مرکز کهکشان سرعت این ذرات را به شدت بالا می برد و آن ها را به سرعتی نزدیک به سرعت نور می رساند. این اتفاق باعث ایجاد انبوهی از پرتوهای کیهانی و گاما خارج از مرکز کهکشان می شود. در حالیکه مرکز کهکشان طوفان هایی از تشعشعات پر انرژی به سمت بیرون فضا می فرستد ولی مانعی در نزدیکی هسته کهکشان راه شیری وجود دارد که از ورود بخش بزرگی از پرتوهای کیهانی به داخل هسته جلوگیری می کند. محققان این پدیده را "سد نامرئی" توصیف می کنند که دور مرکز کهکشان قرار گرفته و از ورود پرتوهای کیهانی به آن جلوگیری می کند. به عبارت دیگر این پرتوها می توانند به راحتی از مرکز کهکشان راه شیری خارج شوند اما ورود به آن دشوار است. نحوه ی کار این سد کیهانی هنوز مشخص نیست.
محققان نتیجه تحقیقات خود را در روز ۹ نوامبر در مجله ی Nature Communications منتشر کردند.
مرکز کهکشان راه شیری در فاصله ی ۲۶ هزار سال نوری از زمین در صورت فلکی برج قوس (Sagittarius) قرار دارد. این مکان چگال و غبارآلود در هر سال نوری بیش از یک میلیون برابر کل ستاره های منظومه شمسی را در خود جای داده است که همه ی آن ها اطراف سیاه چاله ای کلان جرم قرار گرفته اند. جرم این سیاهچاله چهار برابر از خورشید بیشتر است.
دانشمندان مدت ها گمان می کردند که این سیاهچاله موسوم به "کمان ای*" (* Sagittarius A) یا شاید جرم دیگری که در مرکز کهکشان قرار دارد باعث افزایش سرعت پروتون ها و الکترون ها می شود و پرتوهای کیهانی را به سمت فضای خارجی هدایت می کند. این پرتوها در میدان مغناطیسی کهکشان ما منتشر شده و اقیانوسی از ذرات پر انرژی با چگالی تقریباً یکسان در کهکشان راه شیری ایجاد می کند. این مجموعه از ذرات دریای پرتوهای کیهانی نامیده می شود.
محققان در این مطالعه جدید چگالی پرتوهای کیهانی این مجموعه را با چگالی پرتوهایی که در مرکز کهکشان قرار داشتند مقایسه کردند.
پرتوهای کیهانی را به طور مستقیم نمی توان رویت کرد ولی دانشمندان آن ها را در نقشه های پرتو گاما یافتند.
محققان با استفاده از داده های تلسکوپ فضایی پرتو گامای فرمی اثبات کردند که چیزی در مرکز کهکشان وجود دارد که بعنوان یک شتاب دهنده عمل کرده و پرتوهای کیهانی را به سمت بیرون پرتاب می کند.
از گزینه های احتمالی سیاهچاله ی "کمان ای*" است. زیرا از نظر تئوری سیاهچاله ها قادرند ذرات خاصی را به فضا پرتاب کنند.
این نقشه همچنین نقطه ای را در" سد نامرئی" نشان می دهد که در آن، چگالی پرتوهای کیهانی در مرز هسته کیهانی بطور چشمگیری کاهش می یابد.
به گفته ی محققان مشخص کردن علت این پدیده دشوار است ولی امکان دارد علت آن درهم آمیختگی میدان های مغناطیسی در نزدیکی هسته متراکم کهکشان باشد.
ممکن است برخورد ابر و گازهای متراکم و فشرده شدن میدان مغناطیسی در نزدیکی مرکز کهشکشان باعث ایجاد سدی دربرابر پرتوهای کیهانی شده باشد یا شاید بادهای ستاره ای این پرتوها را به عقب برانند.
تحقیقات بیشتری لازم است تا آنچه در اعماق کهکشان عجیب ما می گذرد را بفهمیم.
- 10
- 2