به گزارش ایسنا و به نقل از دیلی میل، یک مطالعه جدید نشان میدهد سیارکی که دایناسورها و تقریباً تمام حیات را ۶۶ میلیون سال پیش نابود کرد، دو سال تاریکی را بر روی زمین موجب شده است.
به گفته تیمی از آکادمی علوم کالیفرنیا، بلافاصله پس از برخورد این سیارک به سیاره زمین، دوده ناشی از آتشسوزیها آسمان را پر کرده و نور خورشید را کاملا مسدود کرده است.
این سیارک با عرض ۱۲ کیلومتر با سرعت ۲۷ هزار مایل در ساعت(حدود ۴۴ هزار کیلومتر بر ساعت) در حال حرکت بود که به خلیج مکزیک کنونی برخورد کرد و یک دهانه برخوردی به نام "دهانه چیکشلوب"(Chicxulub) ایجاد کرد.
برخورد این سیارک با زمین در نهایت به انقراض ۷۵ درصد از کل حیات روی زمین منجر شد و دانشمندان مدتهاست که در حال بررسی اثرات بعدی این برخورد هستند.
اکنون یک تیم آمریکایی در یک مطالعه جدید کشف کرده است که محرک اصلی این انقراض وسیع ممکن است ابرهای متشکل از خاکستر و ذرات دوده باشد که پس از این برخورد در جو زمین پخش شدهاند.
آنها میگویند این ابرها تا دو سال باقی ماندهاند و بخشهای بزرگی از زمین را در تاریکی قرار دادهاند و رشد یا بقا را برای هر چیزی سخت کردهاند.
حیات در منطقه اطراف این برخورد فوراً از بین رفت، اما در سالهای پس از برخورد، خسارات قابل توجه و بیشتری بر حیات و سیاره زمین وارد شد.
این خسارات شامل امواج جزر و مدی، سیل و تغییرات عظیم محیطی از جمله پرتاب ذرات به جو و گسترش آنها در سراسر جهان است.
محققان میگویند در حالی که زمین در تاریکی پوشیده شده بود، فرآیند فتوسنتز که فرآیندی است که گیاهان برای رشد از آن استفاده میکنند، با مشکل مواجه شد و این منجر به فروپاشی اکوسیستم شد و حتی پس از بازگشت نور خورشید، کاهش فعالیت فتوسنتزی برای چندین دهه ادامه داشت.
این تاریکی جوی ناشی از سنگهای پودر شده و اسید سولفوریک ناشی از برخورد به شکل ابر در آسمان پدیدار شد و با سرد شدن دمای جهانی و تولید باران اسیدی، منجر به شروع آتشسوزیهای جنگلی شد.
"پیتر روپنارین" نویسنده این مطالعه توضیح داد که این "سناریوی زمستان هستهای"، همانطور که برای اولین بار در دهه ۱۹۸۰ ارائه شد، نقش مهمی در انقراض دسته جمعی ایفا کرده است.
برخلاف اینکه برای بیش از چهار دهه در مورد این واقعه نظریهپردازی شده است، تنها در دهه گذشته مدلهایی برای مشاهده تأثیر این تاریکی بر حیات روی زمین ایجاد شده است.
"روپنارین" گفت: تفکر رایج در حال حاضر این است که آتشسوزیهای وسیع جهانی منبع اصلی دودههای ریز بوده که در اتمسفر فوقانی معلق شدهاند. غلظت دوده در چند روز تا هفتههای اول آتشسوزی به اندازهای زیاد بوده است که میزان نور خورشید ورودی را به سطحی پایین آورده که در نتیجه از فتوسنتز جلوگیری کرده است.
این تیم، تاثیر این دوره تاریک طولانی مدت را با بازسازی جوامع اکولوژیکی که در زمان برخورد سیارک وجود داشتند، مورد مطالعه قرار دادند. آنها ۳۰۰ گونه را انتخاب کردند و مورد بررسی قرار دادند. سپس شبیهسازیهایی را ایجاد کردند تا این گونهها را در معرض دورههای تاریکی از ۱۰۰ تا ۷۰۰ روز قرار دهند تا دریابند چه مدت تاریکی به سطح انقراضی منجر میشود که اکنون میدانیم در میان گونههای مهرهدار اتفاق افتاده است.
سوابق فسیلی نشان میدهد که حدود ۷۳ درصد از گونههای مهرهداران پس از این حادثه منقرض شدهاند.
"روپنارین" میگوید که شروع این تاریکی به سرعت اتفاق افتاده و ظرف چند هفته به حداکثر رسیده است.
اگر تاریکی فقط ۱۵۰ روز طول بکشد، اکوسیستمها عمدتاً میتوانند بهبود یابند، اما پس از ۲۰۰ روز به «نقطه اوج بحران» میرسند. این نقطهای است که برخی از گونهها با رسیدن به آن منقرض شدند و ترکیب گونههای باقی مانده به گونهای تغییر کرد که به اکوسیستم آسیب رساند.
وقتی در این شبیهسازی، تاریکی تا ۷۰۰ روز طول کشید، انقراضها به طور چشمگیری افزایش یافت و به ۸۱ درصد از کل حیات روی زمین رسید که نشان میدهد حیوانات در آن دوره حدود دو سال تاریکی را تجربه کردهاند.
"روپنارین" میگوید: شرایط در سراسر جهان به دلیل جریان جوی و تغییرات دما متفاوت بوده است، اما ما تخمین زدیم که تاریکی میتوانسته تا دو سال در منطقه برخورد ادامه داشته باشد.
وی تاکید کرد که این یافتهها مقدماتی هستند و فقط یک اکوسیستم را بررسی میکنند.
شبیهسازیهای بیشتر نشان میدهد که اگر زمین ۷۰۰ روز در تاریکی فرو رفته باشد، ۴۰ سال طول کشیده است تا شرایط به حالت قبل بازگردد.
این یافتهها در نشست سالانه اتحادیه ژئوفیزیک آمریکا(AGU) ارائه شده است.
- 18
- 2