به گزارش ایسنا و به نقل از دیلی میل، این "اخترلرزه ها" (starquakes) که با عنوان نوسانات غیر شعاعی شناخته میشوند توسط مأموریت "گایا" (Gaia) آژانس فضایی اروپا به رهبری دانشمندان دانشگاه کمبریج در میان هزاران ستاره شناسایی شدند.
این کشف غیرمنتظره در جدیدترین "گنجینه" از داده های این تلسکوپ فضایی که شامل جزئیات جدید و بهبود یافته از تقریبا دو میلیارد ستاره در کهکشان راه شیری است، یافت شد.
وقتی این داده ها کنار هم قرار می گیرند، یک نقشه دی ان ای (DNA) تشکیل می‌دهند که تصویری چند بُعدی از سیارک ها، سیارات، ستارگان و کهکشان ها است و به شناسایی قابل سکونت ترین مناطق کهکشان ما کمک می کند.
این نقشه بزرگترین فهرست داده تاکنون را در مورد ستارگان کهکشان راه شیری ارائه می کند که در آن مواردی مثل ترکیبات شیمیایی، دما، رنگ، جرم، سن و سرعت حرکت ستارگان در فضا وجود دارد.
تلسکوپ "گایا" یکی از شگفت انگیزترین اکتشافاتی که از این داده های جدید به دست آمده کشف اخترلرزه ها توسط تلسکوپ "گایا" بوده است. اخترلرزه حرکات کوچک بر سطح ستاره است که شکل آنرا تغییر می دهد، این تلسکوپ برای رصد چنین مواردی ساخته نشده بود.
پیش از این، "گایا" موفق به یافتن نوسانات شعاعی شده بود که به طور دوره ای باعث متورم و کوچک شدن ستاره میشوند، این در حالی است که ستاره شکل کروی خود را حفظ می کند.
اما اکنون" گایا" ارتعاشات دیگری را نیز مشاهده کرده است که اخترشناسان آنرا "سونامی در مقیاس بزرگ" توصیف کرده اند.
این نوسانات غیر شعاعی شکل کروی ستاره را تغییر می‌دهند و بنابراین تشخیص آنها سخت تر است.
"کانی آرتس" از دانشگاه "کاتولیک لون" (KU Leuven) در بلژیک که بخشی از همکاری های" گایا" نیز هست می گوید: "اخترلرزه ها" چیزهای زیادی در مورد ستارگان به ما می آموزند، به ویژه عملکرد درونی آنها.
این که ستاره ها از چه چیزی ساخته شده اند می تواند در مورد محل تولد و مسیری که پس از آن طی کرده اند و در نتیجه در مورد تاریخچه کهکشان راه شیری اطلاعاتی به ما بدهد.
" گایا" با انتشار سومین مجموعه از داده های خود، بزرگترین نقشه شیمیایی کهکشان را به همراه حرکات سه بعدی آن، از منظومه خورشیدی همسایه ما تا کهکشان های کوچک تر که کهکشان ما را در بر می گیرند، به نمایش گذاشت.
برخی از ستاره ها نسبت به ستاره های دیگر حاوی فلزات سنگین بیشتری هستند.
در طول مه بانگ (Big Bang)، تنها عناصر سبک( هیدروژن و هلیوم) تشکیل شدند. سایر عناصر سنگین تر دیگر که توسط ستاره شناسان فلزات نامیده می شود در داخل ستارگان ساخته شدند.
هنگامی که ستاره ای می میرد، این فلزات در گاز و غبار بین ستاره ای به نام محیط بین ستاره ای آزاد می شود و از آن ها ستارگان جدیدی شکل می گیرند.
تشکیل ستاره به صورت فعال و مرگ ستاره ها منجر به ایجاد محیطی می شود که از نظر فلزات غنی تر است، بنابراین ترکیب شیمیایی یک ستاره کمی شبیه به دی ام ای آن است که اطلاعات مهمی در مورد منشاء آن به ستاره شناسان می دهد.
کارشناسان با استفاده از تلسکوپ "گایا" میتوانند ببینند که برخی از ستاره های کهکشان ما از مواد اولیه کهکشان ساخته شده اند، در حالی که برخی دیگر مانند خورشید ما از مواد ساخته شده توسط ستارگان نسل های قبلی ساخته شده اند.
۱این نقشه گرد و غبار بین ستاره‌ای را نشان می‌دهد که راه شیری را فرا گرفته ستاره هایی که به مرکز و صفحه کهکشان ما نزدیک تر هستند، نسبت به ستاره هایی که در فواصل دورتر هستند، از نظر فلزات غنی تر هستند.
"گایا" همچنین ستارگانی را شناسایی کرده است که در اصل از کهکشان های متفاوتی نشات می گرفتند.
"آلخاندرا رسیو بلانکو" (Alejandra Recio- Blanco) از رصدخانه کوت دازور که یکی از اعضای ماموریت "گایا" است، می گوید: کهکشان ما همچون دیگ ذوب فلزات زیبایی از ستارگان است.
این تنوع بسیار مهم است، زیرا داستان شکل گیری کهکشان را به ما می گوید و فرآیندهای مهاجرت ستاره ها در کهکشان ما را نشان می دهد.
همچنین به وضوح نشان می دهد که خورشید و همه ما به یک سیستم دائماً در حال تغییر تعلق داریم که به لطف تجمع ستارگان و گازهایی با منشأهای مختلف، شکل گرفته است.
دکتر "نیکلاس والتون" (Nicholas Walton)، یکی از دانشمندان مؤسسه نجوم دانشگاه کمبریج، گفت:این داده های منتشر شده از تلسکوپ "گایا" نه تنها به اخترشناسان اجازه می دهد تا فواصل و حرکت حدود دو میلیارد ستاره در کهکشان ما را ترسیم کنند، بلکه اندازه‌گیری های دقیقی از ترکیبات فیزیکی و شیمیایی تعداد زیادی از این اجرام برای اولین بار فراهم می کند.
این نقشه سرعت ۲۶ میلیون ستاره کهکشان راه‌شیری را نشان می‌دهد. بخش آبی ستارگانی هستند که به سمت ما حرکت می‌کنند و قرمز، مناطقی را نشان می‌دهد که در آن ستارگان از ما دور میشوند با این پایگاه داده باورنکردنی می توانیم تصویری جامع از کهکشان راه شیری بسازیم و تاریخچه شکل گیری باورنکردنی آنرا بررسی کنیم و شواهد مستقیمی از فعل و انفعالات گذشته آن با دیگر کهکشان ها و کشمکش های درونی تشکیل ستاره های شدید در امتداد بازوهای مارپیچی آن را مشاهده کنیم.
این داده های جدید یک بانک اطلاعاتی دقیق ایجاد می کنند که اساساً بعنوان یک نقشه دی ان ای عمل می کنند و به ما امکان درک جمعیت ستاره ای کهکشان مان و ردیابی آن ها در گذشته، حال و آینده را می دهد.
فهرستی جدید از ستاره های دوتایی نشان دهنده جرم و تکامل بیش از ۸۰۰ هزار منظومه دوتایی است.
"گایا" همچنین اطلاعاتی درباره ۱۰ میلیون ستاره متغیر، مولکول های بزرگ مرموز بین ستاره ای و همچنین اختروش ها و کهکشان های ورای کهکشان ما را آشکار می کند.
"گایا" در فاصله حدود ۹۳۰ هزارمایل (۱.۵ میلیون کیلومتر) از زمین قرار دارد و دو تلسکوپ برای ثبت داده های کهکشان با خود حمل می کند.
فناوری کلیدی اکتشافات آن، آشکارسازهای بسیار حساس فوتون که بخشی از دوربین یک میلیارد پیکسلی رصدخانه را تشکیل می‌دهند، است.
- 14
- 2
