ستاره شناسان به طور مستقیم دنیایی را که به عنوان خواهر کوچکتر مشتری توصیف می شود، شناسایی کردند. این اولین باری است که از اخترسنجی برای یافتن یک سیاره غول پیکر که به دور خورشید جوانی مانند خورشید ما می چرخد، استفاده می شود.
به گزارش ایسنا به نقل از آی ای، ستاره شناسان از رصدخانه Keck در جزیره هاوایی برای کشف یکی از کم جرم ترین سیاراتی که تاکنون بطور مستقیم مشاهده شده است، استفاده کرده اند.
یک بیانیه مطبوعاتی نشان می دهد که به لطف مشاهدات دقیق جدید، گروهی از اخترشناسان توانستند جرم این سیاره و همچنین این واقعیت را که مدار آن مشابه مدار مشتری است تعیین کنند.
این مشاهدات جدید به فهرست کوچک اما رو به رشد سیارات فراخورشیدی- سیارات فراتر از منظومه شمسی (Solar System) - که مستقیماً مشاهده شده اند، اضافه می کند. در عین حال، روشی که برای تصویربرداری از این جهان دوردست استفاده شده است، یک روش جدید و کارآمد برای کشف سیارات فراخورشیدی ارائه می کند.
یک سیاره فراخورشیدی شبیه به مشتری
این سیاره تازه کشف شده با نام AF Lep b یکی از اولین سیاره هایی است که با استفاده از روشی به نام اخترسنجی کشف شده است.
این روش، حرکات بسیار ظریف یک ستاره میزبان را طی چندین سال اندازه گیری می کند تا به اخترشناسان کمک کند که تعیین کنند آیا سیارات با کشش گرانشی خود آنرا به سمت خود می کشند یا خیر.
اگرچه سیاره ها جرم بسیار کمتری نسبت به ستارگان میزبان خود دارند، اما در مشاهدات نجومی دیده می شود که ستاره ها به شکلی بسیار ظریف، اما قابل شناسایی بر اثر گذر سیاره ها از مقابل خود تکان می خورند.
قبل از کشف AF Lep b، مشاهدات ۲۵ ساله از ماهواره های هیپارکوس (Hipparcos) و گایا (Gaia) نشان می داد که ستاره مذکور، میزبان یک سیاره است.
کایل فرانسون، سرپرست این مطالعه از دانشگاه تگزاس در آستین می گوید: وقتی رصدها را با استفاده از تلسکوپ Keck II در لحظه پردازش کردیم تا تابش خیره کننده ستاره را به دقت فیلتر کنیم، سیاره بلافاصله خود را نشان داد و هرچه بیشتر رصد کردیم آشکارتر شد.
تصاویر گرفته شده توسط این گروه نشان داد که جرم AF Lep b تقریباً سه برابر مشتری است. این سیاره ی دور دست به دور ستاره AF Leporis، ستاره نسبتا جوانی شبیه به خورشید خودمان در فاصله تقریباً ۸۷.۵ سال نوری از زمین می چرخد. جرم و مدار آن، آن را به یکی از سیارات مشتری مانندی تبدیل کرده است که تا به امروز مشاهده شده است.
برندن بولر، استادیار نجوم در دانشگاه تگزاس در آستین و نویسنده ارشد این مطالعه توضیح داد: این اولین باری است که از این روش برای یافتن سیاره غول پیکری که به دور یک خورشید جوان می چرخد، استفاده می شود.
این کشف، راه را برای استفاده از این رویکرد به عنوان ابزاری جدید برای کشف سیارات فراخورشیدی باز می کند.
تصویربرداری مستقیم از یک دنیای دوردست
پژوهشگران مستقیماً با استفاده از سیستم اپتیک تطبیقی رصدخانه Keck و همچنین دوربین مادون قرمز نزدیک ۲ (NIRC۲) تلسکوپ Keck II از این سیاره تصویربرداری کردند. از ابزار دوم برای فیلتر کردن نور ستاره میزبان استفاده شد تا اخترشناسان بتوانند مستقیماً سیاره را رصد و ثبت کنند.
دانشمندان پشت این کشف بر این باورند که روش آن ها راه کاملاً جدیدی را برای کشف و ثبت مستقیم سیارات فراخورشیدی دوردست باز می کند. فرانسون می گوید:تصویربرداری از سیارات، چالش برانگیز است. ما فقط حدود ۱۵ نمونه داریم و فکر می کنیم این رویکرد جدید که توسط تلسکوپ Keck II و تصویربرداری اپتیک تطبیقی NIRC۲ امکان پذیر شده است در مقایسه با بررسی های کوری که در دو دهه گذشته انجام شده اند، بسیار کارآمدتر خواهد بود.
مقاله جدیدی که جزئیات این کشف را شرح می دهد در مجله Astrophysical Journal Letters منتشر شده است.
- 11
- 6