یک گروه بین المللی از دانشمندان، یک سیاره غیرعادی به اندازه مشتری را کشف کرده اند که به دور ستاره ای کم جرم می چرخد و شاید بتواند فرصتی را برای اکتشاف در مورد سیارات مشابه فراهم کند.
به گزارش ایسنا به نقل از ساینس دیلی، غول گازی موسوم به «TOI- ۴۸۶۰ b» که به تازگی کشف شده است، به دو دلیل یک سیاره غیرمعمول به شمار می رود. یکی اینکه انتظار نمی رود ستاره هایی با جرم کم میزبان سیاراتی مانند مشتری باشند و دیگری این که بنظر میرسد این سیاره از عناصر سنگین غنی شده است.
این سیاره در ابتدا با استفاده از «ماهواره نقشه بردار فراخورشیدی گذران» یا «تس» (TESS) ناسا به صورت یک نقطه روشن در حین عبور از مقابل ستاره میزبان خود شناسایی شد ولی آن داده ها به تنهایی برای تأیید آن به عنوان یک سیاره کافی نبودند.
یک گروه بین المللی از ستاره شناسان به سرپرستی ستاره شناسان «دانشگاه بیرمنگام» (University of Birmingham)، از رصدخانه «SPECULOOS» واقع در صحرای آتاکاما در شیلی، برای اندازهگیری سیگنال سیاره ای در چندین طول موج و تایید ماهیت سیاره استفاده کردند. ستاره شناسان این سیاره را درست پیش و بعداز ناپدید شدن آن در پشت ستاره میزبانش مشاهده کردند و متوجه شدند که هیچ تغییری در نور وجود ندارد. در نهایت ، این گروه پژوهشی در همکاري با یک گروه ژاپنی، از «تلسکوپ سوبارو» (Subaru Telescope) در هاوایی استفاده کردند. آن ها جرم سیاره را اندازه گرفتند تا آنرا کاملاً تائید کنند.
دنبال کردن این ستاره و تائید سیاره آن، ابتکار گروهی از دانشجویان مقطع دکتری در پروژه SPECULOOS بود.
«جرج درانسفیلد» (George Dransfield) از پژوهشگران این پروژه گفت: در مدل متعارف تشکیل سیاره، هر چه جرم یک ستاره کمتر باشد، قرص مواد اطراف آن جرم کمتری دارد. از آنجا که سیارات از آن قرص به وجود آمده اند، انتظار می رفت که سیارات پرجرم مانند مشتری تشکیل نشوند. ما در مورد این موضوع کنجکاو بودیم و می خواستیم سیاره ها را بررسی کنیم تا ببینیم آیا این امکان وجود دارد یا خیر. TOI- ۴۸۶۰ اولین گزینه مورد تائید ما است.
«آموری تریاد» (Amaury Triaud) استاد دانشگاه بیرمنگام گفت: من برای همیشه از دانشجویان باهوش گروه بخاطر پیشنهاد کردن مشاهده منظومه هایی مانند TOI- ۴۸۶۰ سپاسگزارم. کار آن ها واقعا نتیجه داده است زیرا سیاراتی مانند TOI- ۴۸۶۰ برای درک ما پیرامون تشکیل شدن سیاره، حیاتی هستند.
این غول گازی جدید حدود ۱.۵۲ روز طول می کشد تا یک مدار را به دور ستاره میزبان خود کامل کند ولی از آنجا که میزبان آن یک ستاره کم جرم سرد است، خود سیاره را میتوان یک سیاره «مشتری گرم» نامید. این زیرگروه از سیارات، علاقه خاصی را در ستاره شناسانی ایجاد می کند که به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد نحوه تشکیل شدن این نوع سیارات هستند.
«ماتیلد تیمرمنز» (Mathilde Timmermans) یکی دیگر از دانشجویان پروژه SPECULOOS گفت: به لطف دوره مداری بسیار کوتاه TOI- ۴۸۶۰ b و ویژگی های ستاره میزبان آن، کشف TOI- ۴۸۶۰ b فرصت درخشانی را برای مطالعه ویژگی های جوی مشتری گرم و نحوه تشکیل غول های گازی فراهم می کند.
این گروه پژوهشی اخیرا یک فرصت مطالعاتی را برای کار کردن با «تلسکوپ بسیار بزرگ» (Very Large Telescope) دریافت کرده اند و تصمیم دارند از آن برای تأیید چندین سیاره دیگر با ویژگی های مشابه استفاده کنند.
این پژوهش، در مجله «MNRAS» به چاپ رسید.
- 15
- 1