به گزارش ایسنا و به نقل از نیوز دیلی، ماه یک جرم آسمانی مؤثر در زندگی ما است. این قمر که تنها قمر سیاره زمین است باعث جزر و مد در اقیانوس (Ocean) های کره زمین است و شیب محوری سیاره ما را تثبیت می کند و تا همین اواخر تصور می شد که بیش از ۴.۵ میلیارد سال زمین را همراهی کرده است.
یک مطالعه جدید نشان می دهد که تخمین های قبلی از عمر ماه (Moon)، میلیون ها سال عقب بوده است.
اینک دانشمندان مرکز هوافضای آلمان محاسبه کرده اند که چه مدت طول کشیده است اقیانوس ماگمای ماه – بر اساس این عقیده که سطح کره ماه سرتاسر پوشیده از مواد مذاب بوده است- خنک شود و آن ها تخمین می زنند که ماه در واقع ۸۵ میلیون سال جوان تر از چیزی است که قبلاً تصور می شد.
محققان می گویند کره ماه در واقع در اواخر شکل گیری زمین متولد شده است.
"تروستن کلین" سیاره شناس دانشگاه مونستر آلمان و نویسنده مسئول این پژوهش اظهارکرد: این نخستین بار است که سن ماه مستقیماً با رویدادی که در اواخر شکل گیری زمین رخ داده است، یعنی تشکیل هسته مرتبط می شود.
ماه (Moon) چگونه ایجاد شده است؟
بسياري از دانشمندان روی داستان شکل گیری ماه توافق دارند. آن ها بر این باورند که حدود ۴.۵۱ میلیارد سال پیش، زمین هنوز در حال گرم شدن بود و به سرعت تغییر میکرد و در آن زمان، با یک "پیش سیاره" (protoplanet) به نام "تیا" (Theia) برخورد کرده که باعث جدا شدن و شلیک سنگ از سطح زمین به فضا شده است.
پیش سیاره یک جنین سیاره ای بزرگی است که در داخل یک دیسک پیش سیاره ای ایجاد شده و روند ذوب داخلی آن برای ایجاد لایه های تمایز انجام شده است. بنظر میرسد که پیش سیاره ها از خرده سیاره هایی با اندازه ای در حدود یک کیلومتر که از نظر گرانشی مدارهای همدیگر را پیوسته آشفته می ساخته اند، تشکیل شده باشند که با برخورد با یکدیگر، به تدریج از ائتلاف خرده سیارک ها به سیاره غالب تبدیل گردیده اند.
در مورد سامانه خورشیدی تصور می شود که با برخورد خرده سیارک ها، چند صد جنین سیاره ای ایجاد شده باشد.
"تیا" نام خود را از یکی از اساطیر یونان می گیرد که به "سلن" الهه مادر ماه معروف است.
پژوهشگران می گویند بعد از این برخورد، چیزی از "تیا" باقی نمانده است و آوارهای حاصل از این برخورد سرانجام طی چند هزار سال متراکم شده اند و تنها قمر زمین یعنی کره ماه را تشکیل داده اند.
پژوهشگران می گویند انرژی حاصل از تراکم این سنگ ها، اقیانوسی از ماگما را بر روی سطح ماه تازه متولد شده ایجاد کرده است که سرانجام متبلور شده و سطحی را که امروزه می بینیم تشکیل داده است.
ولی چطور میتوان سن یک جرم آسمانی ۴ میلیارد ساله را تعیین کرد؟
برخلاف انتظار، نمونه هایی که از مأموریت های آپولو و ماموریت های رباتیک شوروی سابق از ماه به زمین آورده شدند، به ارائه اطلاعاتی برای تعیین سن دقیق ماه کمک نکرده اند. بنابراین دانشمندان مجبور شده اند روش های دیگری را جست و جو کنند.
دانشمندان با استفاده از یک مدل رایانه ای تخمین زدند که چه مدت طول میکشد تا اقیانوس ماگمای ماه به خنکی و استحکام برسد. دانستن این که این روند تبلور چه مدت طول میکشد، آن ها را به حقیقت سن ماه رساند.
مدل های قبلی تخمین زده بودند که خنک شدن این اقیانوس ماگما ۳۰ میلیون سال طول کشیده است. ولی این مطالعه جدید نشان می دهد که این مدل ها میلیون ها سال اشتباه حساب کرده اند.
ولی چگونه میتوان فرآیندی را که در همان ابتدای شکل گیری منظومه شمسی اتفاق افتاده است، دوباره ایجاد کرد؟ محققان می گویند که این بخش به "تخیل و خلاقیت زيادي" نیاز داشت.
دانشمندان همچنین به محاسبه ترکیب مواد معدنی باستانی که هنگام جامد شدن اقیانوس شکل گرفته بودند، نیاز داشتند. نتایج این محاسبات به آن ها کمک کرد تا انواع مختلف سنگ ها را به مراحل خاصی از تکامل اقیانوس ماگما مرتبط کنند.
در نهایت آن ها متوجه شدند که تقریبا ۲۰۰ میلیون سال طول کشیده است که ماه از فرم مذاب خود خارج شود و آنچه را که ما اینک بعنوان پوسته قمری می شناسیم، شکل بگیرد.
دانشمندان به بررسی ترکیبات معدنی ماه پرداختند و تخمین زدند که ماه حدود ۴.۴۲۵ میلیارد سال قدمت دارد و در واقع ۸۵ میلیون سال جوان تر از آن چیزی است که مطالعات قبلی نشان داده بودند. پژوهشگران می گویند این تقریبا همان زمانی است که هسته زمین آرام گرفته است.
یافته های پژوهشگران در مجله Science Advances منتشر شده است.
- 17
- 3