در حالیکه جدیدترین بررسی ها نشان می دهد سوراخ لایه ازون در سال جاری به بزرگ ترين و عمیق ترین حد خود رسیده است، کارشناسان می گویند این آمار نگران کننده است و تأثیرات شدید تغییرات آب و هوایی را در زمین نشان می دهد.
به گزارش ایسنا به نقل از آی ای، بر اساس گزارش "سرویس نظارت بر اتمسفر کوپرنیکوس اتحادیه اروپا" (CAMS)، سوراخ لایه ازون بر روی قطب جنوب به بزرگ ترين و عمیق ترین شکل خود در مقایسه با سال های گذشته رسیده است که نگران کننده بنظر می رسد.
تشکیل حفره یا سوراخ لایه ازون که برای اولین بار در حدود دهه ۱۹۷۰ مشاهده شد، پدیده ای است که در اثر "کاهش ازون" در اثر تغییر اقلیم ایجاد می شود. این پدیده سالیانه بر فراز قطب جنوب رخ می دهد و در ماه های سپتامبر و اکتبر، بعد از پایان زمستان در نیم کره جنوبی ظاهر می شود.
کاهش ازون یا تخلیه ازون به توصیف دو پدیده گفته می شود که طی آن ها از دهه ۱۹۷۰ میلادی، حجم مولکول ازون در لایه استراتوسفر (لایه ازون) زمین در حدود چهار درصد در هر دهه کاهش یافته است. مهمتر از آن، کاهش استراتوسفر ازون در طول سرزمین های قطبی بود. جزئیات این دو پدیده دارای تفاوت های کمی هستند. ولی کاتالیزور هر دو پدیده تخریب ازون توسط اتم های هالوژنی است که منبع اصلی این اتم های هالوژنی دست ساخته های بشری هستند.
پژوهشگران هر ساله اندازه آنرا به دقت بررسی می کنند و می گویند که اندازه سوراخ لایه ازون اکنون به وسعت دو برابر آمریکا رسیده است.
از آنجا که سال ۲۰۱۹ نسبت به سال ۲۰۲۰ گرمتر بود، سوراخ ازون در سال گذشته بطور چشمگیری کوچک تر از سال ۲۰۲۰ بود. شرایط آب و هوایی و رویدادهای خاص جوی نقش مهمی در رشد سوراخ لایه ازون دارند. همچنین تصور می شود که سوراخ لایه ازون امسال تحت تأثیر "گردباد قطبی" (Polar Vortex) قرار گرفته باشد، جایی که درجه حرارت در حدود منفی ۱۱۲ درجه فارنهایت (منفی ۸۰ درجه سانتیگراد) است.
گردباد قطبی یا تاوه قطبی بسته ای بسیار بزرگ از هوای خيلي سرد است که در طول زمستان بر منطقه قطبی سوار است. دو نوع گردباد قطبی در سیاره زمین وجود دارد، یکی در اطراف قطب شمال و دیگری در اطراف قطب جنوب. قطب جنوب سیاره زحل تنها جای منظومه خورشیدی ماست که در آن یک گردباد قطبی گرم روی می دهد.
تاوه قطبی گردش چرخندی با مقیاس سیاره ای، معمولاً متمرکز در منطقه قطبی است که در گستره ای از تروپوسفر میانی تا استراتوسفر قرار می گیرد.
به گفته کارشناسان، سوراخ لایه ازون در شرایط انجماد گردباد قطبی همراه با کلر و برم غیرفعال ایجاد می شود. این مواد، زمانی که خورشید بعد از زمستانی طولانی طلوع می کند، در اثر برخورد با نور خورشید از نظر شیمیایی فعال میشوند و لایه ازون را تخلیه می کند.
"وینسنت- هنری پیوچ" مدیر" CAMS" به دنبال انتشار این گزارش هشدار دهنده گفت: تنوع زيادي در وسعت حفره ازون در هر سال وجود دارد. سوراخ لایه ازون در سال ۲۰۲۰ یادآور سوراخ لایه ازون در سال ۲۰۱۸ است که یک سوراخ کاملاً بزرگ بود و در پانزده سال گذشته یا بیشتر، بزرگ ترين بود.
او ادامه داد: ما قطعاً باید به اجرای "پروتکل مونترال" مبنی بر ممنوعیت انتشار مواد شیمیایی تخریب کننده لایه ازون ادامه دهیم.
لایه ازون یک لایه محافظ زمین متشکل از ازون است که زمین را دربرابر اشعه ماوراء بنفش و تابش کیهانی درست در خارج از استراتوسفر پوشانده است و محافظت می کند. این لایه به جذب حدود ۹۷ تا ۹۹ درصد از اشعه ماوراء بنفش و تابش کیهانی و عدم رسیدن آن به سطح زمین کمک می کند.
بدون لایه ازون، نور ماوراء بنفش و تابش کیهانی، سیاره ما را سوزانده و به حیات بر روی زمین آسیب می رساند.
- 16
- 2
