به گزارش مهر به، از جراحی پلاستیک برای درمان جای باقی مانده از زخم های پوستی بزرگ مانند سوختگی شدید، زخم بستر و یا زخم های مزمن مانند زخم دیابتی استفاده می شود. اما محققین در مرکز Salk از تکنیکی استفاده کردند که می تواند بصورت مستقیم سلول های موجود در زخم باز را به سلول های پوستی جدید تبدیل کند.
رویکرد استفاده شده در این مطالعه بر اساس بازبرنامه ریزی سلول ها به سلول های شبه بنیادی است و می تواند برای درمان آسیب های پوستی بسیار مفید باشد.
این آسیب ها می تواند ناشی از افزایش سن باشند یا می توانند به درمان بهتر سرطان پوست کمک کند. برای انجام این مطالعه نیاز به انجام مراحل آزمایش در محیط آزمایشگاه و با استفاده از یک محیط کشت سه بعدی است.
اطلاعات بدست آمده نه تنها می تواند برای ترمیم بافت پوست مفید باشد بلکه می تواند برای استفاده از روش های بازسازی در سایر بافت های آسیب دیده ی انسانی نیز مفید باشد.
زخم های پوستی (زخم هایی که می توانند چندین لایه از پوست را درگیر کند) بطور عمده توسط جراحی درمان می شوند. این کار با پیوند پوست سالم به محل پوست آسیب دیده امکان پذیر است.
زمانی که زخم بسیار بزرگ باشد یافتن پوست سالم برای پیوند به مقدار زیاد در بدن بیمار مشکل است. در این موارد محققان می توانند سلول های بنیادی بافت پوست بیمار را جدا کرده و آن ها را در آزمایشگاه رشد دهند و به پوست پشت بیمار بطور موقت پیوند بزنند.
اگرچه این فرآیند زمان بر است و می تواند زندگی بیمار را به مخاطره بیاندازد و یا گاهی اصلا موثر واقع نشود اما محققان می دانند مرحله حیاتی در بازسازی زخم مرحله پیوند است. در این مرحله کراتینوسیت ها به زخم منتقل می شوند. سلول های شبه بنیادی می توانند به انواع سلول های پوستی تبدیل شوند.
اما در زخم های بزرگ که چندین لایه پوستی از بین رفته است کراتینوسیت پایه ای وجود ندارد. به هنگام بهبودی این زخم ها نیز بدن دچار واکنش های التهابی شدید خواهد شد. محققان در این مطالعه برای درمان این قبیل زخم ها تصمیم گرفتند سلول های شبه بنیادی را به سلول های پایه کراتینوسیت تبدیل کنند و هیچ قسمتی از پوست سالم را جدا نکنند.
درواقع ترمیم از بافت زخم شروع خواهد شد. در ابتدا محققین سطح یک پروتئین خاص را در دو نوع سلول (سلول های التهابی و کراتینوسیت ها) با یکدیگر مقایسه نمودند تا دریابند سلول ها چه زمانی نیاز به بازبرنامه ریزی دارند. آن ها ۵۵ فاکتور بازبرنامه ریزی (پروتئین و مولکول RNA) که در سلول های کراتینوسیت و سلول های دفاعی وجود دارند را بررسی نمودند. در نهایت از میان این ۵۵ فاکتور ۴ فاکتور را به عنوان تبدیل کننده ی اصلی به سلول های پایه ی کراتینوسیت یافتند.
هنگامی که تیم تحقیقانی بافت پوست را با استفاده از چهار فاکتور یافت شده در زخم های پوست موش در طول ۱۸ روز ترمیم می نماید. در طول مدت ترمیم بافت اپی تلیال پوست از دو طرف زخم رشد کرده و دو طرف زخم را به یکدیگر می رساند. پس از گذشت سه تا شش ماه از درمان، بافت پوستی ایجاد شده ی جدید از لحاظ تعداد سلول ها، الگوی ژنتیکی و تست های سلولی شبیه به پوست معمولی رفتار می کند.
محققان در پی مطالعات بیشتری برای استفاده از این تکنیک در سایر مدل های حیوانی دیگر هستند. زیرا قبل از رفتن به سراغ درمان انسان، نیاز به مطالعات بیشتری است.
میترا سعیدی کیا
- 13
- 1
