دلیل تفاوت پیری موجودات نر و ماده‌ چیست؟

یک پروژه مشترک، بودجه ای پنج ساله را دریافت کرده است تا به بررسی دلیل تفاوت در پیری و طول عمر موجودات نر و ماده بپردازد.

به گزارش ایسنا به نقل از وب سایت رسمی "دانشگاه کانزاس (KU)، پژوهشگران چند موسسه برای درک بهتر مکانیسم ها و تاریخچه تکاملی تفاوت های جنسیتی در پیری مجموعه ای از گونه های جانوری، به یک پروژه مشترک ملحق خواهند شد.

این پروژه تحقیقاتی که بعنوان "مؤسسه ادغام زیست شناسی" IISAGE‪( IISAGE Biology Integration Institute)‬ سازمان دهی شده است، توسط یک بودجه پنج ساله به مبلغ ۱۲.۵ میلیون دلار از "بنیاد ملی علوم آمریکا" (NSF) تأمین می شود که حدود یک میلیون دلار آن به دانشگاه کانزاس تعلق می گیرد.

"جیمی والترز" (Jamie Walters)، استاد دانشگاه کانزاس که سرپرستی بخشی از این پروژه را بر عهده دارد، گفت: این پروژه ریشه در مشاهده این موضوع دارد که میانگین طول عمر (Longevity) نرها و ماده ها اغلب بطور قابل توجهی متفاوت است اما میزان و جهت این موضوع بطور گسترده ای میان گونه های جانوری تفاوت دارد.

والترز گفت: در بعضی گونه ها مانند انسان و بسیاری از پستانداران دیگر، ماده ها بیشتر از نرها عمر می کنند. با وجود این، در بسیاری از گونه های دیگر مانند برخی از خفاش ها، برخی از پرندگان و بسیاری از حشرات، الگوی مخالف دیده می شود. توضیحات فرضی زیادی در مورد این موضوع ارائه شده که چرا چنین تفاوت هایی در پیری وجود دارند اما اینکه کدام یک رایج ترین یا برجسته ترین هستند، حل نشده است. به همین دلیل است که پروژه ما، پروژه هیجان انگیزی است. ما داده های قابل مقایسه در مورد گونه های مختلف جانوری را با هدف یافتن مکانیسم های مشترک زیربنای تفاوت های جنسیتی در پیری جمع آوری خواهیم کرد.

او ادامه داد: این پروژه شامل متخصصانی در زمینه بررسی موش، ماهی، مارمولک، لاک پشت، مگس و پروانه است و همچنین، پژوهشگرانی دارای تخصص در زیست شناسی محاسباتی و یادگیری ماشینی را در بر دارد که به ترکیب داده های جمع آوری شده از حیوانات مختلف به صورت یکپارچه کمک می کنند.

فراتر از درک علمی بهتر در مورد تفاوت های جنسیتی در پیری، این پروژه میتواند به پیشرفت های پزشکی بیانجامد و جامعه را در مواجهه با چالش های ناشی از تغییرات آب و هوایی در سال های آینده آگاه کند.

والترز افزود: درک اصول و مکانیسم های مشترک در پیری جنسیتی، نه تنها پیامدهای قابل توجهی را برای سلامت انسان دارد، بلکه برای چگونگی تأثیرپذیری ارگانیسم ها از تغییرات آب و هوایی نیز سودمند است.

آزمایشگاه والترز در دانشگاه کانزاس، روش های ژنومی پیشرفته را با زیست شناسی ارگانیسم پایه ادغام می کند تا به درک بهتر فرآیندهای تکاملی در سطح مولکولی بپردازد. نقش اصلی والترز در این پروژه، ارائه اطلاعاتی در مورد پروانه سانان خواهد بود.

والترز گفت: این کار با علاقه دیرینه من به مطالعه کروموزوم های جنسی مطابقت دارد که پایه و اساس یک فرضیه اصلی در مورد تفاوت های جنسی در پیری است. در بسياري از حیوانات، این نرها هستند که کروموزوم های جنسی متفاوت X و Y را حمل می کنند و اغلب، این نرها هستند که سریع تر پیر می شوند. این موضوع نشان می دهد که نکته مهمی در مورد داشتن کروموزوم Y یا حداقل داشتن جنسیت متفاوت وجود دارد که طول عمر را تعیین می کند. با وجود این، شاپرک و پروانه ها کروموزوم های جنسی معکوس دارند؛ به طوری که ماده ها کروموزوم های جنسی متفاوتی دارند و حامل Y هستند. در هر صورت، گنجاندن پروانه سانان در این پروژه به ما امکان می دهد تا داشتن کروموزوم Y را از مذکر بودن جدا کنیم. بنابراین، و تأثیر کروموزوم های جنسی بر پیری را از تأثیر مرد یا زن بودن جدا می کنیم.

پروژه IISAGE توسط "نیکول ریدل" (Nicole Riddle)، دانشیار زیست شناسی "دانشگاه آلاباما در بیرمنگام" (UAB) رهبری می شود. او باور دارد که نتایج این تحقیقات روزی میتوانند برای سلامتی انسان سودمند باشند.

ریدل اظهار‌کرد: تغییرات قابل توجهی در طبیعت با توجه به طول عمر و تفاوت های جنسی در پیری وجود دارد. مدت ها این معما مطرح بوده است که چرا در بعضی از گونه های جانوری، ماده ها بیشتر عمر می کنند و در برخی دیگر، نرها بیشتر از همتایان خود عمر می کنند. ما نمی دانیم چرا چنین است و یافته های ما کمک می کنند تا این الگوهای متنوع پیری را بهتر درک کنیم و بفهمیم که چگونه میتوان آن ها را به نفع ما تغییر داد. این درک می تواند بر عرضه مواد غذایی، نحوه سازگاری با افزایش دما یا حتی نحوه مقابله با ضعفی که با افزایش سن مرتبط است ، تأثیر بگذارد.