براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO)، پشه یکی از مرگبارترین موجودات در جهان محسوب می شود. توانایی پشه ها در انتقال و گسترش بیماری ها، هر ساله منجر به مرگ میلیون ها نفر در جهان می شود.
بیش از نیمی از جمعیت جهان در مناطقی زندگی می کنند که گونه های پشه آئدس اجیپتی (Aedes aegypti) در آن حضور دارند. در سال ۲۰۱۵ بالغ بر ۴۳۸ هزار نفر در اثر ابتلا به بیماری مالاریا جان خود را از دست دادند؛ همچنین شیوع تب دنگی در ۳ دهه گذشته ۳۰ برابر شده است.
نیش های مرگبار
بیماری های ناقل زاد (vector borne disease) به بیماری هایی گفته می شوند که توسط ناقلینی همچون پشه، کک، کنه، شپش یا ساس به انسان منتقل شده و خطرناک ترین بیماری ها را ایجاد می کنند.
در این گروه، بیماری های خطرناکی وجود دارند که ناقل آنها پشه (Mosquito-borne diseases) است؛ این بیماری ها ناشی از باکتری، انگل یا ویروسی است که توسط پشه به بدن انسان منتقل می شود.
مالاریا، تب زیکا، تب دنگی، تب زرد، ویروس نیل غربی، چیکن گونیا (chikungunya)، آنسفالیت ژاپنی (japanese encephalitis)، آنسفالیت سنت لوئیس (Saint Louis encephalitis)، آنسفالیت لا کراس (La Crosse encephalitis) از جمله بیماری هایی هستند که توسط نیش پشه منتقل می شوند.
روزی به نام پشه ها
تاریخچه نامگذاری این روز به سال ۱۸۹۷ و زمان کشف ارتباط بین پشه و انتقال مالاریا توسط رونالد راس (Ronald Ross) باز می گردد. تاریخ ۲۰ اوت (۲۹ مرداد) به نام روز جهانی پشه (World Mosquito Day) نامگذاری شده است.
هدف از نامگذاری یک روز خاص به نام پشه ها، افزایش آگاهی در مورد علل و روش های پیشگیری از بیماری هایی است که توسط پشه منتقل می شوند و در صدر این گروه، بیماری مالاریا قرار دارد. محققان امیدوارند این روز بتواند انگیزه ای برای سایر پژوهشگران برای ادامه دادن تحقیقات رونالد راس، و جمع آوری کمک های مالی برای توسعه روش های درمانی موثر بیماری مالاریا باشد.
پشه ها در طول روز کجا می روند؟
پشه ها و سوسک ها جزو منفورترین موجودات بر روی زمین محسوب می شوند؛ اما مزاحمت پشه ها برای انسان بسیار بیشتر از سوسک ها است، چرا که این حشرات کوچک، از زمانی که توانایی پرواز کردن پیدا می کنند، تنها بدنبال نیش زدن و مکیدن خون انسان هستند.
حقیقت این است که شانس گزیده شدن توسط پشه در تاریکی شب، بسیار بیشتر از روز است؛ بنابراین پشه ها ترجیح می دهند که در طول روز "بخوابند". از سوی دیگر، فعالیت در طول روز و در گرمای هوا می تواند برای این حشره کوچک، مرگبار باشد؛ از همین رو پشه ها ترجیح می دهند که بعد از غروب خورشید و در خنکی و تاریکی هوا فعالیت خود را آغاز کنند.
دو نکته مهم در مورد پشه ها
تنها پشه های ماده، انسان را نیش زده و خونش را می مکند؛ درحالیکه پشه های نر از شهد گلها تغذیه می کنند! همچنین مهره داران و سایر حیوانات نیز از نیش پشه ها در امان نیستند.
پشه های ماده برای تغذیه، خون انسان را نمی مکند! پشه های ماده از پروتئین ها و ترکیبات خاص در خون انسان برای تولید و پرورش تخم ها استفاده می کند.
- 22
- 3