دیروز خبر رسید که سپاه و وزارت نیرو رسماً همکاری‌شان را برای اجرای عملیات باروری سازی ابرها شروع کرده‌اند البته زمزمه این همکاری از ابتدای پاییز امسال شنیده می‌شد اما مدیرعامل مرکز ملی تحقیقات و مطالعات باروری ابرها در گفت‌وگو با اعتمادآنلاین، خبر می‌دهد که چند روزی است که این همکاری وارد فاز عملیاتی شده است. فرید گلکار می‌گوید: «سپاه در زمینه تأمین تجهیزات، هواپیما و مواد مورد نیاز برای باروری ابرها به ما کمک می‌کند و بقیه کارها اعم از تصمیم گیری، ارزیابی، تحقیقات و... کماکان در اختیار و بر عهده خودمان است.»
او دلیل کمک گرفتن از سپاه را کمبود اعتبار و تجهیزات مورد نیاز می‌داند و می‌گوید: «ما امسال با کمبود اعتبار نقدی مواجه شدیم و نتوانستیم مواد مورد نیازمان را از خارج تهیه کنیم. علاوه بر این به هواپیماهای مجهزی هم برای این کار نیاز داریم و طبق برآوردهایی که داشتیم متوجه شدیم که سپاه می‌تواند در این زمینه‌ها به ما کمک کند چون هم تجهیزات مورد نیاز ما را دارد و هم ظرفیت‌های زیادی برای تولید مواد مورد نیاز برای باروری ابرها دارا است. به همین دلیل هم قرار شد برای اولین بار از همکاری سپاه استفاده کنیم.»
طبق گفته گلکار چون این اولین بار است که سپاه وارد این عملیات می‌شود، پروژه‌ای که با این نهاد برای بارورسازی ابرها آغاز کرده‌اند تا حدی جنبه آزمایشی دارد. او می‌گوید: «این پروژه از جنبه‌های زیادی با پروژه‌هایی که تا الآن اجرا می‌کردیم تفاوت‌هایی دارد و می‌توان گفت که فعلاً در مرحله تست و آزمایش هستیم که اگر از این همکاری نتیجه بدهد آن را ادامه و گسترش بدهیم.»
او در مورد بار مالی این پروژه و مبلغ قراردادی که با سپاه برای تجهیزات و مواد باروری ابرها بسته شده است می‌گوید: «از آنجایی که فعلاً کمک سپاه به ما بیشتر جنبه یاری رسانی دارد و بعد از مکاتبات در سطح بالا بین وزارت نیرو و نیروی هوایی سپاه انجام شده فعلاً مباحث مالی و قرارداد اجرای پروژه در میان نیست.»
او در مورد هزینه بارورسازی ابرها و گردش مالی این حوزه می‌گوید: «همه چیز بستگی به این دارد که ما بخواهیم کار را چقدر گسترش بدهیم و در چه ابعادی اقدام کنیم. تا کنون ما از یک شرکت خصوصی به نام صافات که دو دستگاه هواپیما برای انجام این کار داشت هواپیما اجاره می‌کردیم. هزینه این کار در کنار خرید مواد مورد نیازمان و همین‌طور هزینه‌های جاری حدود ده میلیارد تومان در سال بوده است اما نباید به همین نحو ادامه بدهیم چون با توجه به وسعت سرزمین و اهمیت کاری که انجام می‌دهیم این بودجه خیلی کم است.»
او در مورد میزان اعتبار مورد نیاز برای گسترش فعالیت‌ها در زمینه باروری ابرها را نزدیک به ۱۵۰ میلیارد تومان می‌داند و می‌گوید: «ما اعلام کرده‌ایم که اگر بخواهیم ناوگان و حوزه فعالیتمان را گسترش بدهیم به این مبلغ نیاز داریم. در این مورد یا نماینده‌های کمیسیون تلفیق مجلس هم گفت‌وگو کرده‌ایم و باید منتظر نتیجه این رایزنی‌ها باشیم. اگر این مبلغ به ما تعلق بگیرد می‌توانیم دست به کارهای بزرگ‌تری بزنیم.»
گلکار در مورد هزینه بارورسازی ابرها می‌گوید: «این روش یکی از ارزان‌ترین روش‌های استحصال آب است. هزینه استحصال هر یک هزار متر مکعب آب از طریق شیرین کردن آب‌های شور ۲ هزار دلار، انتقال بین حوزه‌ای ۴۰۰ دلار، تغذیه مصنوعی سفره‌های آب‌های زیرزمینی ۲۳۰ دلار، تصفیه فاضلاب‌ها ۲۳۰ دلار و بارورسازی ابرها فقط ۱۵ دلار است. بنابراین بین راهکارهای طبیعی مقابله با خشکسالی، بارورسازی ابرها مقرون به صرفه‌ترین راهکار در سال‌های آینده است. ضمن اینکه برخی از راهکارهای دیگر، خسارات جانبی گسترده‌ای به همراه خواهد داشت؛ به عنوان نمونه انتقال آب بین حوضه‌ای پیامدهای زیست‌محیطی و اجتماعی گسترده‌ای دارد؛ شیرین سازی آب دریا و برگرداندن نمک به دریا، که الآن اتفاق می‌افتد، تبعاتی زیست‌محیطی خواهد داشت».
گلکار به هزینه‌ای که کشورهای دیگر در این مسیر می‌کنند، اشاره می‌کند و می‌گوید: «اساساً موضوع باروری ابرها در بسیاری از کشورهای جهان موضوع جدی تلقی می‌شود و سرمایه‌گذاری زیادی هم روی آن انجام شده، حتی کشورهایی که مانند ما با بحران آب رو به رو نیستند هم به این مسئله ورود کرده‌اند و هزینه زیادی هم می‌کنند به عنوان مثال استرالیا با متوسط بارش بیش از ۹ برابر نسبت به ایران، از سال ۱۹۴۷ پروژه‌های بارورسازی را شروع کرده؛ چین هم با بارش سه برابری نسبت به ایران، از سال ۱۹۵۸ به بارورسازی ابرها می‌پردازد. در سال ۲۰۰۳ مرکز تعدیل آب‌وهوای چین ۳۷ هزار کارمند داشت و اعتبار عملیاتی این مرکز هم ۴۸هزار میلیارد ریال بود. حتی کشوری مانند تایلند هم ۹ برابر ایران بارش دارد، هشت مرکز عملیاتی، چهار مرکز تحقیقاتی و ۲۳ هواپیما برای بارورسازی ابرها در اختیار دارد. آن وقت کشور ما با مساحت بسیار بیشتر و بحران بیشتر در زمینه آب تا کنون با دو هواپیمای قدیمی در این زمینه فعالیت کرده است.»
- 14
- 4
