هشتگ‌هایی که دامن پارلمان شهری پایتخت را گرفت

محمدحسین نجاتی: روزهای نخست شهریورماه سال ۱۳۹۵، ساکنان خیابان بهشت، روزهای برزخی را تجربه کردند. اما این روزهای برزخی تا امروز هم ادامه دارد.

شاید اصلی ترین علت این باشد که پس از افشای ماجرای املاک نجومی و رفتار‌های عجیب برخی اعضای شورای شهر، افکار عمومی نسبت به پارلمان شهری پایتخت حساس شده اند و همین می‌شود که یک روز اجتناب آنها از امضای طرح تحقیق و تفحص از شهرداری سوژه شبکه‌های اجتماعی می‌شود و حتی روزی دیگر عکس جنجالی عباس جدیدی.

همین مساله یعنی حساسیت افکار عمومی از پنجره شبکه های اجتماعی باعث شده، اندک تحرکات غلطی از سوی اعضای شورای شهر، با واکنش‌های زیادی مواجه شود و در واقع می‌توان گفت هشتگ ها در شبکه‌های اجتماعی از سوی مردم بسیار بیشتر از گذشته دامن اعضای پارلمان شهری را گرفته است.

اما سهم اعضای شورای شهر تهران از این حساسیت چیست و چه شد که شورای شهر اینکونه زیر ذره بین افکار عمومی قرار گرفت. در این پرونده به بررسی آنچه طی ماه‌های اخیر در شبکه های اجتماعی گذشت، اشاره می شود.

املاک نجومی و واکنش‌های سریع

شورای شهر و شهرداری تهران با شوک بزرگ رسانه‌ای شدن واگذاری املاک به خواص مواجه شدند و خبر خیلی زود از آنچه مدیران شهری فکرش را می‌کردند منتشر شد. آن‌هم در روزهایی که مهدی چمران سرمست از تمدید یک‌ساله ریاست اش بر شورای شهر بود و باز توانست علاوه بر اصولگرایان، رای تعیین کننده ورزشکاران شورای شهر را در سبد خود جمع کند.

این سرمستی عمر کوتاهی داشت و می‌توان به جرات گفت، املاک نجومی باعث شد ورق برای اصولگرایان شورای شهر تهران برگردد.

نخستین واکنش به این خبر را رحمت‌اله حافظی نشان داد. نماینده ای که طی سه ماه اخیر یکی از فعال ترین اعضای شورا در مواجه با این تخلفات بود و اظهارات‌ش تیترهای داغی را به رسانه‌ها داد.

حافظی که خود با کسوت اصولگرایی به شورای شهر آمده بود، لب به انتقاد از اصولگرایان گشود و آنها را متهم به سکوت در مقابل فساد‌های شهرداری تهران کرد. 

پس از آن کم کم اسناد واگذاری املاک نجومی به برخی خواص و مدیران شهری رو شد و جزییات تخلفات اعلام شد. نخستین سایت خبری که اقدام به انتشار این اسناد کرد، سایت معماری نیوز بود. اما شورای شهر تهران خیلی سریع نسبت به این اسناد واکنش نشان داد و آن را گزارشی سیاسی خواند.

براساس این جزییات، مشخص شد، شهرداری تهران ١٥٠ میلیارد تومان به تعاونی‌ها و ٢٢٠٠میلیارد تومان برای واگذاری املاک به اشخاص حقیقی کمک کرده است.

اما آنچه بیش از همه در این پرونده اعضای شورای شهر تهران را وارد حاشیه کرد و آنها در مقابل افکار عمومی قرار داد، رد ماجرای املاک نجومی بود. تا جایی که رییس شورای شهر تمام قد از اعضایی که نام آنها در لیست املاک نجومی بود دفاع کرد و عنوان کرد: چمران: قاضی‌سراج گزارش واگذاری املاک را تکذیب کرد. 

چمران حتی قدمی بالاتر گذاشت و گفت که شهردار تهران با اختیارات قانونی خود می‌تواند به مدیران تخفیف دهد.

از اینجا به بعد افکار عمومی که چند سالی است در ایران مسلح به شبکه های اجتماعی شدند، وارد میدان شدند و با هشتگ های #املاک_نجومی یا #فساد_شهرداری پیگیر ماجرا شدند.

بعد از آن باز مهدی چمران موضوع املاک نجومی را رد کرد و عنوان کرد:عده‌ای دوست دارند بین ما تفرقه بیندازند. 

پس از چمران باز این رحمت اله حافظی بود که وارد میدان شد و ابعاد دیگری از این ماجرا را رو کرد. حافظی ابتدا پیشنهاد کرد مجلس طرح تحقیق و تفحصی را از شهرداری تهران اجرا کند،

اما همزمان با این اظهارات متفاوت محمد باقر قالیباف شهردار تهران و مهدی چمران رییس شورای شهر تهران هرکدام طی نامه‌هایی جداگانه به رییس قوه قضاییه و دادستان کل کشور خواستار برخورد با عاملان انتشار لیست املاک نجومی شدند.

ابتدا این مهدی چمران بود که دست به قلم شد و برای رییس قوه قضاییه نامه نوشت. (اینجا) او در نامه خود به آیت الله آملی لاریجانی خواستار رسیدگی به ماجرای انتشار لیست املاک نجومی شهرداری در فضای مجازی و انتساب آن به شورای شهر شد. پس از آن آیت الله آملی لاریجانی نیز پاسخ نامه چمران را داد و دادستان کل کشور را مامور رسیدگی به این پرونده کرد. 

پس از آن محمد باقر قالیباف نیز به دادستان کل کشور نامه نوشت و در نامه خود گفت: باید در صورت اثبات جرم درخصوص استفاده غیرقانونی از امکانات بیت‌المال بدون هیچ اغماضی مطابق قانون برخورد شود، همان طور که همچنان که اگر اثبات شد جرمی صورت نگرفته باید با کسانی که آبروی افراد و حیثیت مجموعه خدمتگزار شهرداری تهران را هدف قرار دادند و خسارت‌های جبران‌ناپذیری به اعتماد عمومی مردم نسبت به نظام اسلامی و کارگزاران آن وارد ساختند نیز قاطعانه برخورد شود. 

پس از این نامه نگاری‌ها سایت معماری نیوز بازداشت شد و سردبیر آن یاشار سلطانی که اقدام به افشای این فساد کرده بود، بازداشت شد. با بازداشت یاشار سلطانی ماجرای املاک نجومی وارد مرحله تازه ای شد و در واقع بخش مهمی از فشار های افکار عمومی نسبت به شهرداری تهران و شورای شهر تهران بالا گرفت و تا امروز افکار عمومی تحت تاثیر آن است.

اعضایی که نامه تحقیق و تفحص را امضا نکردند

دومین گردنه مهم از مسیر پرحاشیه شورای شهر تهران در مساله املاک نجومی، ماجرای تحقیق و تفحص از شهرداری تهران بود. بازهم گروهی از اعضای شورای شهر تهران با اجنتاب از امضای طرح تحقیق و تفحص از شهرداری تهران در معرض قضاوت هشتگ‌ها و افکار عمومی قرار گرفتند. ماجرا از آنجایی آغاز شد، که یک عضو شورای شهر تهران از ورود سازمان بازرسی کشور به پرونده املاک نجومی خبرداد. 

بعد از آن طرح تحقیق و تفحص از شهرداری تهران در شورای شهر تهران کلید خورد و محمد سالاری درباره این طرح گفت:مهمترین وظیفه شورا شفاف‌سازی این موضوع است و قبل از این که مجلس شورای اسلامی طرح تحقیق و تفحص خود را در دستور کار قرار دهد، وظیفه پارلمان است که به منظور صیانت از آبرو و حیثیت افراد در یک مسیر کارشناسی طرح تحقیق و تفحص از شهرداری تهران را ارائه دهد و در کمترین زمان ممکن با استفاده از ظرفیت کارشناسی این موضوع در ابعاد مختلف مورد بررسی قرار گیرد؛ لذا من و تعدادی از همکاران طرح تحقیق و تفحص از عملکرد شهرداری تهران در ارتباط با نحوه واگذاری‌های املاک و اراضی تهران را ارائه دادیم که لازم است تمام همکاران اعم از اصلاح‌طلب و اصولگرا و مستقل به منظور شفاف‌سازی و رفع اتهامات از این طرح حمایت کنند.

این عضو شورای شهر در ادامه سخنان خود در تذکری به چمران گفت: آقای رییس شما در رسانه‌ها اعلام کردید که از ماجرای واگذاری املاک توسط شهردای تهران به افراد خاص بوی توطئه مي‌آید و آن را به یک جناح سیاسی منتسب کردید و ما شدیدا به این موضع گیری، معترضیم. مگر فضای مجازی در اختیار یک جناح سیاسی است؟! ما و تمام مردم از بداخلاقی‌های فضای مجازی ناراحتیم پس نباید آن را به یک جناح منتسب کرد. آیا درست بود در موضوع فیش‌های نجومی ما نیز آن را توطئه یک جناح سیاسی اعلام کنیم؟ آقای رییس چرا زمانی که به اعضای اصلاح‌طلب اتهامی وارد می شود شما آن را توطئه نمی‌دانید؟ اجتناب برخی اعضای شورای شهر تهران از طرح تحقیق و تفحص دیگر خبری بود که خیلی زود در رسانه ها مطرح شد و نام اعضایی که این طرح را امضا نکردند، منتشر شد. 

ادامه اعتراضات به افشاگری یاشار سلطانی

اما بعد از ماجرای املاک نجومی در شهریورماه، نامه نگاری چمران و قالیباف به مسئولان دستگاه قضا ، رد مصادیق املاک نجومی و اجتناب از امضای طرح تحقیق و تفحص از شهرداری تهران از سوی برخی اعضای شورای شهر، دیگر مساله ای که افکار عمومی را در شبکه های اجتماعی و در مقابل این جریان قرار داد، بحث بازداشت یاشار سلطانی بود. یاشار سلطانی افشاگر این فساد بود و بعد از ماه‌ها اعضای عمدتا اصلاحطلب شورای شهر تهران طی نامه ای به رییس قوه قضاییه خواستار آزادی او شدند. 

اما این نامه نگاری برخی از اعضای با انتقاد برخی دیگر از اعضای شورای شهر تهران همراه شد. تا جایی که رییس کمیته فرهنگی شورای شهر تهران با انتقاد از نامه ۱۳ عضو شورای شهر به قوه قضاییه برای آزادی مدیرمسوول سایت معماری نیوز، حمایت از قانون شکن را همچون فتنه ۸۸ توصیف کرد و آن را مغایر با تقوای جمعی دانست.

وی افزود: در شرایطی که آبروی عده ای در جریان انتشار اسناد تحقیقات اولیه سازمان بازرسی رفته و مورد ظلم قرار گرفته اند و دادستان نیز اعلام جرم کرده است، ۱۳ عضو شورا به جای اینکه درخواست تسریع در برخورد با مجرم را داشته باشند، آزادی او را تقاضا می‌کنند. یک طرف این ماجرا فرد بازداشت شده و طرف دیکر کسانی هستند که آبروی آنها رفته است.

این ماجرا حتی در جلسه علنی شورای شهر در تاریخ ۱۱ آبان امسال نیز نمود خاصی داشت و تعداد از اعضای شورا از این نامه نگاری انتقاد کردند.در واقع این انتقادات به مزاج افکار عمومی در شبکه های اجتماعی خوش نیامد و اظهارات اعضای شورای شهر تبدیل به توییت هایی در شبکه های اجتماعی شد و هشتگ های این ماجرا را داغ تر از قبل کرد.

ماجرای فایل صوتی ابولفضل قناعتی

ماجرا از آنجايي آغاز مي‌شود که در بحبوحه بحث‌هاي املاک نجومي در شهریور، ابوالفضل قناعتي در صحن شوراي شهر بیان کرد: آمده‌اند به يک آزاده و يک اسطوره تهمت زده‌اند. مي‌دانيد آزادگي چيست؟ کسي که اين حرف‌ها را منتشر کرده يک هفته خواهرش دست داعش باشد تا بفهمد. اينها آمده‌اند آبروي همه را برده‌اند، چه کسي چيزي داده؟ اگر چيزي به کسي داده‌اند به يک اسطوره و يک آزاده داده‌اند. اشاره او اما به ماجراي افشاي اسامي اعضاي شوراي شهر و خواصي بود که گفته شده بود از شهرداري تهران املاک را دريافت کرده بودند و منظور او از يک آزاده، معصومه آباد بود که نام او در ليست منتشرشده بود اما کاربران در فضاي مجازي، با انتشار اين صحبت‌هاي قناعتي، اين‌گونه بیان کردند که اشاره او به ياشار سلطاني، خبرنگار بازداشت‌شده سايت معماري‌نيوز، است که به‌ دليل افشاي ماجراي املاک نجومي در زندان است و اين عضو شوراي شهر به خانواده سلطاني توهين کرده اما قناعتي اين ماجرا را به کلي رد کرد و کفت: اگر خانه‌اي نيز به امثال معصومه آباد، عضو شوراي شهر تهران، داده شود، راه دوري نمي‌رود.

اما اين پايان ماجرا نبود چراکه انتشار فايل صوتي آن جلسه شوراي شهر تهران از سوی خبرآنلاین نشان مي‌دهد، برخي نکاتي که قناعتي در مصاحبه ديروزش ب» بیان کرده است، با سخنانش در جلسه شوراي شهر متفاوت است. در جلسه روز ۶ مهر ۹۵ شوراي شهر تهران، تذکرات پياپي اصلاح‌طلبان درباره رسانه‌ها که بخشي از آن به بازداشت ياشار سلطاني ربط داشت، موجب شد رضا تقي‌پور، عضو اصول‌گراي شوراي شهر وقت، تذکر بگيرد. در ميانه حرف‌هاي او ابوالفضل قناعتي، سخنان ديگري گفت که اکنون جنجالي شده است.

تقي‌پور با صداي بلند در صحن علني شوراي شهر خطاب به اصلاح‌طلبان همکار خود گفت: تعجب مي‌کنم برخي همکارانمان در کار قوه‌قضائيه دخالت مي‌کنند. الان اين حرف را مي‌زنند و بعد هم لابد مي‌خواهند بگويند قوه‌قضائيه قاتل، دزد و قاچاقچي را آزاد کند؟ فردي آمده و هر چه دروغ خواسته به شوراي شهر گفته و تهمت زده و فضاي جامعه را متشنج کرده است، از آقايان مي‌خواهم غيرت داشته باشند، آبروي اعضاي شورا رفته، پس غيرت آقايان چه شده است؟ او در ادامه سخنانش گفت: چرا بايد اين شکايت پس گرفته شود؟ علاوه‌بر ايشان چند عضو شورا هم با او همدست بودند و آشش را بيرون شورا پختند و در شورا آوردند!

در بين سخنان او، ابوالفضل قناعتي، از اعضاي هيأت‌رئيسه شوراي شهر، وارد شد و گفت: آمده‌اند به يک آزاده و يک اسطوره تهمت زده‌اند. مي‌دانيد آزادگي چيست؟ کسي که اين حرف‌ها را منتشر کرده يک هفته خواهرش دست داعش باشد تا بفهمد. اينها آمده‌اند آبروي همه را برده‌اند، چه کسي چيزي داده؟ اگر چيزي به کسي داده‌اند به يک اسطوره و يک آزاده داده‌اند. پس از اين سخن قناعتي، تقي‌پور، سخنگوي شوراي شهر، در ادامه تذکر خود گفت: به همه تذکر مي‌دهم اگر قرار است آبرو ببرند، براي هيچ‌کس آبرويي نمي‌ماند! اين تهمت‌ها جنايتي بود که در حق شوراي شهر اتفاق افتاد و در تاريخ بي‌سابقه بود.

سلفی گرفتن عباس جدیدی

در این وضعیت شورای شهر، که بخش زیادی از مردم به نمایندگی از افکار عمومی در شبکه های اجتماعی نسبت به آنچه در شورای شهر تهران می‌گذرد حساس شده‌اند، عباس جدیدی با انتشار عکسی که با پیکر نیمه جان مرحوم منصور پورحیدری گرفت، تبدیل به یکی از پرحاشیه ترین اعضای شورای شهر طی روزهای اخیر شد. عباس جدید در وضعیتی که دقیق به نظر می‌آید قصد عکس گرفتن دارد، اعلام کرد، این عکس‌ را دیگران از او گرفته اند و او نقشی نداشته است. اما حجم بالای انتقادات از عباس جدیدی در شبکه های اجتماعی کار را به جایی رساند که او از مردم و خانواده مرحوم پور حیدری عذرخواهی کند.

مردم درباره چمران چگونه قضاوت می‌کنند؟

آنچه طی ماه‌های اخیر از حواشی ای که به شکل خود ساخته روانه شورای شهر تهران شده است، نیز مربوط به رییس این شورا می‌شود. مهدی چمران از نخستین کسانی بود که خیلی سریع، ماجرای املاک نجومی را به نقل از مسئولان قضایی تکذیب کرد. 

او از جمله کسانی بود که شخصا از یاشار سلطانی شکایت کرد. رییس شورای شهر همچنین از جمله اولین کسانی بود که معترض بود چرا برخی اعضای شورای شهر تهران اسناد فساد از املاک نجومی را به خبرنگاران داده اند.

و از جمله اولین کسانی بود ماجرای املاک نجومی را مساله ای سیاسی خواند.

با این حال این حاشیه ها دامن مهدی چمران را هم گرفت. خصوصا زمانی که برخی اخباری مبنی بر مدیریت فرزند مهدی چمران در یکی از سازمان های اصلی شهرداری تهران را منتشر کردند و او به صدا وسیما رفت و دراین باره توضیحانی ارايه داد.

چمران حتی در این ماه‌ها درگیری های لفظی خاصی با برخی اعضای شورای شهر تهران داشت و در مهم ترین آنها وقتی بحث ش با احمد مسجد جامعی بالا گرفت عنوان کرد: ما از یاشار گذشتیم امیدوارم خدا و دادستانی بگذرد. مسجدجامعی در پاسخ به او گفت: خدا از ما مهربانتر است. 

چمران در آخرین اظهار نظرش طی ماه‌های اخیر عنوان کرد: پس از اعلام نتیجه بررسی دادستانی و سازمان بازرسی، در صورت لزوم ما هم به مسأله واگذاری املاک ورود می‌کنیم.