تغییر اقلیم تهدیدی جدید برای تنفس سالم است

به گزارش ایلنا، معصومه ابتکار معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در بیستمین همایش روز جهانی آسم با اشاره به انتخاب شعار «هوای بهتر، تنفس بهتر» از سوی سازمان بهداشت جهانی برای روز جهانی آسم امسال، گفت: این شعار تاکیدی بر معضل جهانی آلودگی هوا و درگیری جوامع شهری و صنعتی بسیار زیادی در جهان با آلودگی هوا و تبعات گسترده آن از جمله ازدیاد بیماری های قلبی و عروقی و تنفسی است.

ابتکار ضمن تقدیر از برگزاری همایش های علمی تخصصی همچون همایش روز جهانی آسم، اظهار کرد: این همایش ها می تواند منجر به ارتقاء سطح آگاهی و تلاش هایی شود که در ابعاد مختلف برای پیشگیری، بهبود شرایط محیطی صورت می پذیرد. همچنین می تواند منجر به شناخت راه های درمان و روش هایی شود که عوارض و آثار بهداشتی آسم و آلرژی را کاهش دهد.

معاون رئیس جمهور با بیان اینکه در حال حاضر ابعاد مسائل محیط زیست بیش از پیش با ابعاد مسائل بهداشتی ارتباط پیدا کرده و گره خورده است، افزود: گزارش مشترکی که از سوی سازمان بهداشت جهانی و کنگره تنوع زیستی منتشر شد نشان داد که یکی از بلاهایی که انسان متمدن و صنعتی به دست خود برای خود ایجاد کرده این است که تنوع ژن را با انواع مداخلات همچون استفاده بی رویه از آفت کش ها، استفاده بی رویه از آنتی بیوتیک ها به هم زده و می زند.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: این مداخلات منجر بدان شده که فلور طبیعی و شیوه زندگی که انسان ها از بدو تولد با آن مواجه هستند تغییر داده شود و این روند هم ادامه دارد. به طور مشخص روند تغییرات در فلور طبیعی چه در پوست و چه در روده و آنچه انسان با آن مواجه می شود در حال است.

وی خاطر نشان کرد: تنوع زیستی دارای ابعاد مختلفی همچون تنوع ژنی است که تنوع اکوسیستم ها و گونه ها را به دنبال دارد.

فاصله از طبیعت زمینه ساز بروز بسیاری از بیماری ها است

این مقام مسئول اشاره ای هم به شیوه تربیتی امروزی کودکان داشت و افزود: کودکان امروزی در محیط های آپارتمانی و با وسایل الکترونیکی به دور از طبیعت رشد می کنند و همین فاصله از طبیعت و آب، خاک و هوای سالم، زمینه ساز بروز بسیاری از بیماری ها به دلیل اختلال در سیستم ایمنی و عدم آموزش طبیعی سیستم ایمنی است.

ابتکار ادامه داد: به دلیل همین اثرگذاری و نقش مهم طبیعت در سلامت روح و جسم افراد به ویژه کودکان، امروز شاهد رشد مدارس طبیعت با همکاری و سرمایه گذاری بخش خصوصی و استقبال بسیار خوب جامعه از این مدارس هستیم. و در حال حاضر ۴۰ مدرسه طبیعت در سراسر کشور در حال فعالیت هستند و کودکان می توانند از این مدارس همچون کلاس موسیقی، هنر و زبانبه عنوان یک فوق برنامه، بهره ببرند و ضمن حفظ ارتباط با طبیعت، از آثار مثبت روحی و جسمی آن و نشاط برخوردار شوند.

معاون رئیس جمهور ابراز امیدواری کرد: به زودی بتوان پژوهشی در خصوص بررسی میزان بیماری های آسم و آلرژی در میان کودکان روستایی بهره مند از طبیعت و ارتباط مستمر با طبیعت، کودکان شهری بهره مند از مدارس طبیعت و کودکان شهری بدون بهره از مدارس طبیعت داشت و حال که ما با زندگی شهری پیوند خوردیم، میزان اثرگذاری این مدارس را به صورت علمی مورد بررسی قرار دارد.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه اشاره ای هم به سابقه تهیه و تدوین برنامه های کاهش آلودگی هوا در ایران داشت و افزود: تقریبا سال ۱۳۵۵ نخستین گزارش های مربوط به آلودگی هوا مرحوم دکتر تقی ابتکار به دولت وقت ارائه داد و بر مباحث زیادی که باید از آن ها پیشگیری می شد تاکید کرد.

وی در خصوص میزان مرگ و میر سالیانه و خسارات ناشی از آلودگی هوا، اظهار کرد: اگرچه همه متخصصان می دانند این ها موضوعاتی نیست که بتوان به طور دقیق و با اطمینان در خصوص آن ها آمار و ارقام منتشر کرد اما همه مطالعات نشان می دهد آلودگی هوا می تواند میزان مرگ و میر سالیانه را افزایش دهد.

این مقام مسئول ضمن یادآوری مطالعه صورت گرفته در سال ۲۰۰۳ توسط بانک جهانی، اظهار کرد: در آن مطالعه مشخص شد ایران سالانه ۹ میلیارد دلار خسارت آلودگی هوا تنها در حوزه بهداشت دارد.

ابتکار ضمن تاکید بر این موضوع که دولت سید محمد خاتمی نقطه عطف برنامه ریزی برای مقابله با آلودگی هوا در ایران بود، تصریح کرد: تصویب رسمی برنامه جامع کاهش آلودگی هوا در سال ۱۳۷۹ توسط هیات دولت و به دنبال آن اتفاقاتی همچون از رده خارج کردن خودرو پیکان به دلیل عدم برخورداری از استانداردها، تدوین و اجرایی کردن استاندارد های سوخت و خودرو، حذف سرب از بنزین در همان زمان رخ داد.

معاون رئیس جمهور افزود: اما آنچه باعث تاسف است، وقفه ایجاد شده در اجرای این برنامه ها از سال ۱۳۸۴ بود که منجر شد تا در سال ۱۳۹۲ با مشکلات و شرایط بسیار دشوار در مبحث آلودگی هوا کشور روبه رو باشیم. به گونه ای که نه تنها شرایط بهتر نشده بود، بلکه مشکلات و چالش ها به مراتب بیشتر شده بود.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست اظهار کرد: عدم اجرایی شدن استاندارد یورو ۴ برای سوخت در سال ۸۶ و استانداردسازی خودروها که به تبعیت از استانداردسازی سوخت باید صورت می پذیرفت، توزیع بنزین خودکفایی به دلیل تحریم ها و مقادیر بسیار زیاد ترکیبات خطرناک و سرطان زای آروماتیک و بنزن در این نوع بنزین برخی از چالش های پیش رو در سال ۱۳۹۲ بود.

برنامه ریزی برای حذف کامل مازوت از نیروگاه های کشور در سال ۹۶/ عدم شماره گذاری ۱۵ خط تولید جدید خودرو در سال ۹۵

وی ادامه داد: از سال ۱۳۹۲ تلاش کردیم تا با مجموع اقداماتی همچون فعال کردن ساز و کارهای موجود، بازنویسی برنامه جامع مقابله با آلودگی هوا، ارتقاء حدود مجاز، الزام پالایشگاه ها و خودروسازی های کشور به اجرای استاندارد یورو ۴، بازنگری و ارتقاء استاندارد خروجی صنایع آلاینده کشور، کاهش میزان مصرف سوخت مازوت در نیروگاه ها از ۴۵ درصد در سال ۱۳۹۲ به ۸ درصد در سال ۹۵ و برنامه ریزی برای به صفر رساندن این میزان در سال ۹۶ از طریق افزایش ظرفیت تولید گاز طبیعی و سیاست گذاری و اجرای سخت گیرانه ضوابط، عدم شماره گذاری خودروهای فاقد استاندارد که به طور نمونه در سال ۹۵، ۱۵ خط تولید جدید به دلیل همین عدم تطابق با استانداردها، شماره گذاری نشد؛ کیفیت هوای تنفسی مردم کشور را بهبود بخشیم.

این مقام مسئول با بیان اینکه هر موتورسیکلت کاربراتوری ۵ برابر یک خودرو آلایندگی تولید می کند، گفت: یکی دیگر از اقدام های مهم در زمینه مقابله با آلودگی هوا در کشور، حذف تولید و شماره گذاری موتورسیکلت های کاربراتوری از ابتدای مهرماه سال ۹۵ و تمرکز بر تولید موتورسیکلت انژکتوری بود.

توزیع بنزین استاندارد یورو ۴ در ۴۰ شهر ایران

ابتکار از حذف بنزین آلوده به بنزن در کشور و توزیع بنزین استاندارد یورو ۴ در ۴۰ شهر ایران گفت و افزود: طبق برنامه ریزی های صورت گرفته با افتتاح پالایشگاه ستاره خلیج فارس، تدریجا توزیع بنزین استاندارد به همه شهرهای کشور گسترش خواهد یافت.

معاون رئیس جمهور اشاره ای هم به خروج ۹۰۰ هزار خودرو فرسوده از ناوگان حمل و نقل کشور که بخش عمده آن طی سه سال و نیم دولت یازدهم رخ داد و جایگزینی این خودروها با خودروهای استاندارد داشت و افزود: مجموع این اقدامات منجر بدان شد تا پژوهش وزارت بهداشت، درخصوص بیماری ها و مرگ های منتسب به آلودگی هوا که مجموعه اطلاعات سال های ۹۲_۹۴ را شامل می شد، نشان داد برای نخستین بار در کشور و بر خلاف روند افزایشی سابق، بیماری ها و مرگ های مرتبط با آلودگی هوا در کشور روند کاهشی داشته است.

وی افزود: این پژوهش نشان داد گام های درستی در مسیر هدف غایی برنامه های بهبود کیفیت هوا، یعنی ارتقا کیفیت زندگی و کاهش مرگ و بیماری های ناشی از آن برداشته شده است.

تغییر اقلیم تهدیدی جدید برای تنفس سالم

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست اشاره ای هم به موضوع تغییر اقلیم و تاثیر آن بر مبحث آلودگی هوا داشت و گفت: در کنار آلاینده های صنعتی و شیمیایی، به دلیل شرایط ناشی از تغییر اقلیم در کشور و افزایش وقوع پدیده گرد و غبار بر اثر خشکسالی متمادی، کاهش بارندگی و حرکت به سمت بیابان زایی، تهدیدات جدیدی برای تنفس سالم ایجاد شده است.

وی خاطرنشان کرد: البته پدیده گرد و غبار امروز چالش منطقه ای و بین المللی است و به همین دلیل بنا به پیشنهاد و با پیگیری و ابتکار عمل ایران، سازمان ملل در سال ۲۰۱۵ نخستین قطعنامه بین المللی در زمینه ضرورت مقابله جهانی با گرد و غبار به عنوان یکی از اثرات سوء تغییر اقلیم را صادر کرد و سال گذشته نیز گزارشی جامع از وضعیت کنونی جهان در مواجهه با این پدیده و راهکارهای جهانی برای مقابله با آن انتشار یافت  و در نهایت در سالجاری ایران میزبان نخستین همایش بین المللی گرد و غبار خواهد بود.

وی با اشاره به اینکه سوخت مازوت را از دو نیروگاه اصفهان حذف کردیم گفت: در سال ۹۵ در اصفهان ۲۸۷ روز سالم داشتیم، همچنین در سال ۹۵ شیراز هیچ روز ناسالمی نداشت.

ابتکار با بیان اینکه لایحه هوای پاک را به مجلس نهم فرستادیم ولی جزء اولویت مجلس نبود،اظهارکرد: این لایحه در مجلس دهم آخرین مراحل خود را می‌گذارند و امیدواریم هفته آینده در مجلس، قانون هوای پاک تصویب شود.

ابتکار با اشاره به اینکه در تهران سه میلیون موتورسیکلت داریم،اظهارکرد: از این تعداد دو میلیون موتورسیکلت هنوز کاربراتوری هستند. تهران در سال ۹۲، ۲۰۵ روز هوای سالم و پاک داشت و این عدد در سال ۹۵ به ۲۷۷ روز ارتقا یافت.

معاون رئیس جمهور ضمن اشاره به کمپین سه‌شنبه‌های بدون خودرو گفت: امیدواریم قشرهای مختلف جامعه یک روز در هفته از خودروی شخصی استفاده نکنند.

وی با اشاره به اینکه مشکل اصلی اهواز گرد و غباری است که عمدتا از عراق و عربستان سعودی می‌آید،اظهار کرد: در ایران ۳ میلیون کانون گردو غبار وجود دارد و همچنین در استان خوزستان مناطقی مانند رامشیر و جنوب اهواز تقریبا ۴۰ هزار هکتار کانون گرد و غبار فوق بحرانی داریم.

وی اظهار کرد: بین ۲۰ تا ۳۰ درصد کانون های گردو غبار داخلی و  بین ۶۰ تا ۷۰ درصد کانون ها نیز خارجی هستند که مهمترین آنها عراق و عربستان می باشند؛ ضمن این که کانون های گرد و غبار از افغانستان و ترکمنستان هم کشور ما را تحت تاثیر قرار می دهند.

وی اظهار کرد: ۸ میلیون هکتار کانون گرد و غبار در کشور عراق قرار دارد و همچنین ۱۱ میلیون هکتار کانون گرد و غبار در کشور عربستان وجود دارد .

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ضمن اشاره به احیای تالاب‌ها در دولت آقای روحانی گفت: دریاچه ارومیه اگر روند خشک شدن را طی می‌کرد تبدیل به یک کانون ریزگرد برای ۱۴ میلیون نفر از جمعیت اطراف آن می‌شد.

ابتکار ضمن تاکید بر نگاه ویژه دولت یازدهم به محیط زیست و اهمیت ویژه برای تالاب ها و حفظ و احیاء آن ها، تصریح کرد:  دولت یازدهم گام هایی جدی برای احیاء و حفظ تالاب های کشور به عنوان زیست بوم های بسیار ارزشمند، همچنین عامل پیشگیری از طوفان های گرد و غباری و منبع تامین کننده معیشت مردم به ویژه در استان هایی همچون خوزستان و سیستان و بلوچستان برداشته است که از آن جمله می توان به تخصیص و تامین حق آبه تالاب ها اشاره کرد.

معاون رئیس جمهور با ذکر نمونه تالاب هورالعظیم در استان خوزستان، گفت :  به رغم اینکه این تالاب ارزشمند به کانون جدی گرد و غبار برای خوزستان و حاشیه این استان تبدیل شده بود، با همت دولت یازدهم و طی همکاری بین بخشی به ویژه با وزارتخانه های نفت و نیرو، موفق به رفع موانع ایجاد شده روی تالاب، همچنین تخصیص حق آبه تالاب شدیم و خوشبختانه در حال حاضر با احیاء ۷۰ درصدی تالاب هورالعظیم شاهد رفع خطر کانون گرد و غباری این تالاب، همچنین رونق دوباره معیشت و گردشگری در آن منطقه هستیم.

وی افزود:  از دیگر اقدام های صورت گرفته در این راستا، هرس زود هنگام گیاه غیربومی کنوکارپوس به عنوان عامل اصلی مشکلات تنفسی مردم خوزستان به ویژه اهواز پس از نخستین باران پاییزی است.

وی با بیان اینکه فرضیه های مختلفی همچون باران اسیدی در این خصوص مطرح بود، ادامه داد: خوشبختانه بر اثر این اقدام، امسال پس از سه سال فعالیت مستمر و مداوم با دانشگاه ها و دستگاه های مرتبط، تعداد مراجعه کنندگان به مراکز درمانی به زیر هزار نفر رسید و این در حالی است که طی سال های گذشته تعداد مراجعه کنندگان به مراکز درمانی پس از نخستین باران پاییزی در خوزستان به حدود ۲۸ هزار نفر هم می رسید.

معاون رئیس جمهور گفت: تعداد روزهایی که در اهواز گرد و غبار داشته‌ایم از سال ۹۲ تا سال ۹۵ افزایش پیدا نکرده است. در سال ۸۸ بیشترین روز ناسالم را در اهوازداشتیم.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت:  البته همچنان تا نقطه مطلوب در بهبود و ارتقاء کیفیت هوا کشور فاصله داریم زیرا هم برنامه های مقابله با آلودگی هوا بلند مدت و مستمر است و هم موانع و چالش های این حوزه متفاوت و پیچیده است.