معصومه ابتکار، معاون رئيسجمهوري در امور زنان و خانواده، جزء اولين چهرههايي بود که به انتشار فيلم برخورد گشت ارشاد با دختري در يکي از پارکهاي تهران واکنش نشان داد. او در گفتوگو با «شرق» نيز ضمن محکومکردن اين اتفاق، تأکيد کرد دولت جلوي نااميدکردن جامعه ميايستد. ابتکار در پاسخ به اين سؤال که موضع مشخص شما در قبال گشت ارشاد چيست، گفت: من پيش از اين موضع خود را حتي پيش از مسئوليت جديدم، در قبال گشت ارشاد اعلام کرده بودم.
در حوزه اين برخوردها و برخوردهاي قهري درباره پوشش، ماجرايي در سال ٧٥ داشتيم که من در کتاب خوشههاي شهريور، درباره نحوه برخورد با دختراني که در پارک چيتگر دوچرخهسواري ميکردند، نوشتم. از همانجا در قبال اين مسئله موضعگيري داشتم و در سال ٨٥ زماني که در شوراي شهر هم حضور داشتم، دراينباره سخنراني کردم و بهعنوان نماينده مردم تهران در شوراي شهر، به رفتارهاي تندي که وجود داشت، اعتراض و اعلام کردم اين رفتارها مفيد نيست و آسيب عميق روحي و رواني در زنان و بچههاي ما بر جاي ميگذارد که از مسئله پوشش عميقتر، دردناکتر و مسئلهسازتر است.
بنابراين ديدگاه، موضع و فکر من در قبال اين مسئله روشن است. درحالحاضر ما مقررات و قانون اجتماعيای داريم که بايد محترم شمرده شود، بالاخره حساسيتهاي جامعه بايد محترم شمرده شود؛ اما برخوردهاي توأم با خشونت و بياحترامي را که عزتنفس و شخصيت دختران ما را خدشهدار ميکند، اصلا مفيد نميدانم و به نظرم اثر معکوس داشته و اين را بارها گفتهام و انتقاد کردهام.
ابتکار افزود: دختران ما در جامعه مشکلات بسياري دارند و اگر ما قرار باشد يکسري چارچوب و قوانين را ببينيم، در کنارش بايد فضاهايي را هم ايجاد کنيم. در بعضي از مسائل اين فضاها به وجود آمده مثلا در بحث ورزش، محدوديتهاي اوليه ورزش زنان تغيير کرده و در اين مدت دختران ما موقعيتهاي خوبي دارند و شرايطشان فرق کرده است. آن نگراني که در اول انقلاب بود که حضور زنان در سطح ورزشي با مسائل اسلامي منافات دارد، حالا با کار و تلاشي که صورت گرفته و همت خود دختران، بسيار تغيير کرده است.
معاونت امور زنان و خانواده با اشاره به اينکه در اين موضوع محل بحث نیز به نظرم راهحل ايجاد تنش نيست، تأکيد کرد: آن جرياني هم که ميدانيم از خارج اداره ميشود و دلسوز کشور نيست و خوشبينانه اگر بخواهيم نگاه کنيم و بگوييم کساني در خارج از کشور دنبال منافع خودشان هستند، اما ميدانيم که اصلا شرايط داخل کشور را نميدانند و دلسوز نيستند اما ميدانيم اگر طرح اين موضوعات توأم با گفتوگو و تلاش و صبوري باشد، اثربخشي بيشتري دارد و اينکه بگوييم در اين سالها پيشرفتي نشده، بسيار غلط است و ما در اين سالها فعاليتها و تغييرات زيادي داشتهايم.
ميدانيم هنوز محدوديتهايي وجود دارد، نتوانستهايم در جاهايي آن تعريف موسع به بحث آزادي را در قالب يک جامعه ديني ارائه کنيم و از اينکه نميتوانيم مواضع ديني را با اجبار و بدون رعايت کرامت انساني و حقوق انساني افراد تحميل کنيم، غافل شدهايم. حال اين به دليل نحوه اجراست يا فاصله شعار تا عمل، بحث ديگري است، اما مسلماني ما در عمل ماست و با شعار نميشود پيش رفت. ما در عمل بايد بتوانيم راهحلي پيدا کنيم و به جوانانمان فرصت تفکر در اين حوزه را بدهيم.
ما اصلا فرصت نميدهيم جوانان دراينباره بحث و گفتوگو کنند. چرا يک گفتمان مستمر در جامعه وجود ندارد؟ زمانی که گفتوگوي بيننسلي را راه انداختيم، ديديم اين موضوع چقدر براي جوانان لازم است و آنها چقدر دلشان ميخواهد شنيده شوند و يک بخش مهم مسئله اين است که اين نسل حق دارد و دختران و پسران ما حق دارند شنيده شوند و ما بايد تحملمان را بالا ببريم. بايد بگذاريم جوانان حرفشان را بزنند و ما هم استدلالي با اين مسئله برخورد کنيم. بايد در جامعه موازيني رعايت شود تا حرمت انساني زن و مرد پايمال نشود.
ابتکار در بخش ديگر اين گفتوگو، در پاسخ به اين سؤال که آيا پس از انتشار اين فيلم از طريق مسئولان و پليس دليل اين رفتارها را جويا شديد، گفت: من با وزير کشور درباره اين موضوع و اينکه چه ميخواهند بکنند، صحبت کردم و همچنين با ديگر اعضاي دولت بحث و گفتوگو داشتيم تا بفهميم چه رويکردي بايد اتخاذ شود. درباره رويکرد بيننسلي صحبت کرديم و اينکه نبايد برخوردهاي قهري صورت بگيرد.
آقاي رئيسجمهور دراينباره مواضع صريحي داشتهاند و خيلي هم روي اين موضوع تأکيد کردهاند و اصلا قرار به عقبنشيني نيست. تلاش بر اين بوده که تنشها بيشتر و تبديل به رودررويي نشود تا کساني بگويند دولت در تقابل قرار گرفته است. دولت هيچ تقابلي را نميپذيرد، اما اجازه نميدهد اينگونه عزت، احترام و اميد جوانها پايمال شود. دولت پناه و ملجأ است. من فکر ميکنم وظيفهام اين است که پناه دختران کشور باشم و اعتراضات آنها را در حد توانم بشنوم. اینکه احساس کنند يک نفر هست که کار آنها را پيگيری ميکند و جلوي تضييع حق آنها را ميگيرد. چطور حجاب خانمها زود ديده ميشود، ولي جايي که حقوقشان پايمال و به آنها بياحترامي ميشود، مطالباتشان ديده نميشود و ما پيگير اين مسئله خواهيم بود.
ابتکار در پايان سخنان خود با تأکيد بر اينکه مسائل زنان را پيگيري خواهد کرد، خاطرنشان کرد: اينکه با انتشار اين فيلم احساسات مردم جريحهدار شد، يک حس عمومي بود و من فکر نميکنم هيچ مسئولي راضي به چنين حرکاتي باشد و فکر ميکنم همه اين رفتار را محکوم ميکنند و ما در رفتارهاي ديني خود نيز چنين تعريفي نداريم. نه قانون و نه دين اجازه چنين رفتارهايي را نميدهد.
خيلي هم خوشحاليم از اینکه رسانه توانست آن را منتقل کند و نشان داد امروز چيزي مخفي نميماند؛ چه آن آقايي که در مجلس جملهاي درباره خانمها ميگويد و پخش ميشود، چه رفتار مأموران. البته بايد مراقب باشيم چون صحنهسازي هم اتفاق ميافتد و در مسئوليت قبلي هم شاهد صحنهسازي بودهايم و فيلمهاي قديمي را بهجاي فيلم جديد منتشر ميکنند، اما جلوي برخوردهاي سليقهاي را ميگيريم. بايد جلوي نااميدکردن مردم و جريحهدارکردن احساسات عمومي را بگيريم.
- 19
- 5