تبعات منفی مناقشه سیاسی میان ایران و عربستان، همچنان گریبان تیم های ورزشی ایرانی را می گیرد. دو کشور در حالی ششمین سال قطع روابط دیپلماتیک خود را پشت سر می گذارند که رقابت های ورزشی آن ها در میادین بین المللی هنوز هم متأثر از این مسئله است. نفوذ عربستانی ها و چربش لابی شان در محافل ورزشی، بیشتر اتفاقات را به سود آن ها رقم زده تا در نهایت این ایران و تیم های ایرانی باشند که بيش ترین ضرر را از این اتفاق متحمل شوند. تازه ترین موردی که باعث شده تا فرصت میزبانی دیگری را از ایران در مسابقات آسیایی بگیرد، مربوط به پیکارهای هندبال جوانان است. مسئولان فدراسیون هندبال در حالی بیشتر از یک سال است آمادگی خود را برای برگزاری این رقابت ها در شیراز اعلام نموده اند که حالا گفته می شود کنفدراسیون هندبال آسیا با درخواست آن ها مخالفت نموده است. علت مخالفت کنفدراسیون هندبال آسیا، شیوع کرونا (corona) و شرایط قرمزی است که کشور ایران در چند وقت گذشته با آن روبرو بوده است.
هفته قبل بود که کنفدراسیون هندبال آسیا نامه ای مبنی بر گرفتن میزبانی به فدراسیون هندبال ایران نوشت که با اقدام سریع علیرضا پاکدل، رئیس فدراسیون و حضور سیدرضا صالحی امیری، رئیس کمیته ملی المپیک در اجلاس شورای المپیک آسیا و رایزنی اش با شیخ احمد، رئیس شورای المپیک آسیا اعلام شد، میزبانی شیراز از هندبال جوانان آسیا سر جایش است. در شرایطی که چندروزی بیشتر از مذاکرات هیئت ایرانی در عمان نمی گذرد ولی خبر رسیده که با فشارهای کشورهای عربی که در هندبال آسیا مدعی هستند، این میزبانی از ایران گرفته شده است. کنفدراسیون هندبال آسیا مجددا دیروز نامه ای برای گرفتن میزبانی از ایران به علت شیوع کرونا و عدم تمایل کشورها نسبت به سفر شیراز ارسال کرده اند. حالا این اما و اگرها سبب شده تا گمانه زنی ها برای از دست رفتن یک میزبانی دیگر از ورزش ایران قوت بگیرد. از آنجایی که هندبال آسیا و جهان در سال های اخیر با سرمایه گذاری گسترده ای از سوی کشورهای حاشیه خلیج فارس روبه رو بوده، عملا این کشورها نفوذ بالایی در کنفدراسیون آسیا دارند. به خصوص اتفاقات سیاسی سال پیش و به تازگی هم بحث کرونا (corona) ، بهانه ای شده تا ثابت کنند در تقابل با ایران پیروز میدان هستند.
علیرضا پاکدل، رئیس فدراسیون هندبال دراین باره به« شرق» می گوید:« نامه ای مبنی بر احتمال گرفتن میزبانی از ایران به دلیل شیوع ویروس کرونا و اینکه تعدادی از کشورها اعلام کرده اند به دلیل شرایط کرونا در ایران حاضر به حضور در ایران نیستند، دریافت کردیم که بلافاصله کمیته ملی المپیک و وزارت ورزش و جوانان را در جریان گذاشتیم و اعتراض ایران درخصوص این مسئله را هم رسما به کنفدراسیون آسیا اعلام خواهیم کرد و از وزارت ورزش و کمیته ملی المپیک هم درخواست پیگیری کردیم که بلافاصله پیگیری ها آغاز شد. ما کلیه تعهدات لازم و اجرای پروتکل های بهداشتی را گارانتی کردیم و اصلاً مشکلی برای میزبانی ایران در شرایط فعلی کشور ما وجود ندارد. البته در مورد اعطای میزبانی به کشوری دیگر هیچ خبر و اطلاع رسمی ای به ما داده نشده است. بنابراین نه می توانیم تأیید کنیم و نه می توانیم تکذیب کنیم.
تا زمانی که کنفدراسیون هندبال آسیا به صورت رسمی به ما چیزی را اعلام نکند، نمی توانیم اظهارنظر قطعی کنیم. به هر حال ما تاکنون هر آنچه در توان داشته ایم، برای گرفتن و حفظ این میزبانی به کار گرفته ایم و همچنان تمام تلاش خود را برای این میزبانی خواهیم کرد و از تمام ظرفیت خودمان برای نگه داشتن این میزبانی در ایران استفاده می کنیم ولی ما هم تا جایی می توانیم پیش برویم و مسأله عنوان شده درخصوص کرونا خارج از حیطه و توان ماست که امیدوارم دستگاه دیپلماسی کشور به کمک هندبال بیاید تا بتوانیم از این حق ایران به خوبی دفاع کنیم» .اولین اقدام مهمی که ورزش ایران را در پی روابط سیاسی تیره اش با عربستان تحت تأثیر قرار داد، ندادن میزبانی به ایران در بازی های لیگ قهرمانان آسیا در مواجهه با تیم های عربستانی بود؛ مسئولان فدراسیون فوتبال عربستان با نفوذ قابل تأمل شان در AFC این رأی را گرفتند که برگزاری بازی هایشان با نمایندگان ایران در کشور ثالث برگزار شود. اگرچه تقریباً زمان زیادی از آن واقعه می گذرد ولی هنوز عربستانی ها بر ادعای خودشان تأکید دارند و AFC هم میزبانی رقابت دو تیم ایرانی و عربستانی را به کشور ثالث می دهد.
عجیب آنکه حتی در دوره اخیر رقابت های لیگ قهرمانان آسیا با نفوذ کشورهای عربی، این عرصه بر فوتبال ایران تنگ تر هم شد؛ در واقع پس از ساقط کردن هواپیمای اوکراینی و اعتراضات آبان ماه سال گذشته ، ادعای مبنی بر ناامن بودن ایران از سوی کشورهای عربی رواج بیشتری پیدا کرد و آنها AFC را مجبور کردند که میزبانی دور رفت بازی های لیگ قهرمانان آسیا را هم از ایران بگیرد. در واقع اینگونه توافق شد که نمایندگان ایران ابتدا همگی بازی های رفت را در خانه رقبا( منهای تیم های عربستانی) برگزار کنند و بعد همه دیدارهای برگشت در ایران باشد؛ البته به شرط آنکه امنیت لازم فراهم شده باشد. با وجود برگزاری چند دیدار از دور رفت که تیم های ایرانی به خانه رقبا رفتند، ویروس کرونا همه چیز را تعطیل کرد تا بعد از برگزاری مجدد، لیگ قهرمانان آسیا به صورت متمرکز در قطر برگزار شود؛ این بدان معنا بود که اندک شانس میزبانی تیم های ایرانی در رقابت های لیگ قهرمانان آسیا هم از آنها گرفته شد؛ چه بسا اگر یکی از تیم های حذف شده ایران در مرحله گروهی می توانست یکی از بازی های نخستش را در ایران میزبانی کند و نتیجه لازم را به دست می آورد ، از گروهش صعود می کرد.
داستان چالش دیپلماتیک ایران و عربستان اگرچه ابتدا گریبان فوتبال را گرفت اما به تدریج تبعات منفی اش به رشته های غیر فوتبالی هم رسید. نمونه اخیر این موضوع به پنجره دوم رقابت های بسکتبال انتخابی کاپ ۲۰۲۱ آسیا برمی گردد که آن هم به بهانه کرونا از ایران گرفته شد. تیم ملی بسکتبال در این مسابقات میزبان عربستان بود اما با تصمیم فدراسیون جهانی بسکتبال، این دیدارها به صورت متمرکز در قطر برگزار شد. البته که پنجره سوم هم که قرار است اسفند برگزار شود، به همین منوال انجام می شود. تا قبل از به وجود آمدن کرونا، طبق برنامه ریزی قبلی ایران در این مرحله میهمان عربستان بود. این همه تقابل های ورزشی ایران و عربستان در شش سال گذشته نیست. آنها از روابط سیاسی شان با دیگر دول عرب هم استفاده کرده و تعدادی از آن ها را با خود همراه نموده اند تا در تورنمنت هایی که به میزبانی ایران برگزار می شود، شرکت نکنند. جام جهانی شمشیربازی جوانان پنج سال پیش در شرایطی برگزار شد که پس از موضع گیری عربستانی ها در همان سال، تیم های کویت و مصر این مسابقات را تحریم کردند. سعودی ها حتی در رقابت های شطرنج قهرمانی جهان زنان که سه سال پیش در تهران برگزار شد، مانع از اعزام نماینده هایشان به این پیکار ها شدند.
- 20
- 6