جیت کاندو چیست؟
جیت کاندو، فلسفهای رزمی و سبک مبارزهای است که توسط بروس لی، اسطوره هنرهای رزمی، بنیانگذاری شد. این سبک بر پایه فلسفهای آزاد و رها از قید و بند بنا شده و هدف آن نه صرفاً پیروزی در مبارزه، بلکه ارتقای روح و جسم انسان است. جیت کاندو به معنای "راه مشت截拳道" است و از دو کلمه "جیت" به معنای "بریدن" و "کاندو" به معنای "راه مشت" تشکیل شده است.
جیت کاندو فلسفهای ضد خشونت و ظلم است و به پیروان خود میآموزد که در برابر ظلم و ستم سکوت نکنند و از خود و دیگران در برابر تجاوز دفاع کنند. این سبک بر پایه حرکات سریع و روان بنا شده و از تکنیکهای مختلف هنرهای رزمی مانند وینگ چون، بوکس، بوکس تایلندی و جودو در آن استفاده میشود.
بروس لی قصد داشت تعصب های بی جای اساتیدش را نسبت به هنرهای رزمی آسیای شرقی بشکند، وی همواره به شاگردان خود یادآوری می کرد که:
" اگر سبکی کامل بود چرا این همه سبک به وجود آمده است؟ "
در زبان چینی نماد جیت کاندو اینگونه تفسیر می شود:
از هیچ راهی به عنوان راه استفاده نکن، هیچ محدودیتی را هم محدودیت ندان و آنها پیکانها را نمادگر جنبش بی پایان کیهان میدانند. از آنجا که بروسلی، راه ساده و مستقیم را بهترین راه میخواند نام این سبک را جیت کاندو گذاشت.
ویژگی های اختصاصی جیت کاندو
جیت کاندو با دفاع و حمله همراه است که سبک عجیبی در هنرهای رزمی شکل می دهد. عمر بروسلی اجازه تربیت شاگردان بیشتری که فلسفه این ورزش را کاملا بیاموزند نداد. این ورزش در سال های اخیر جای خود را در بین ورزش های رزمی باز کرده و دارای مزیت های بسیاری است. جیت کاندو خصوصیاتی دارد که در ادامه به آنها بیشتر اشاره شده است:
اولین و بهترین ویژگی جیت کاندو؛ استفاده از سلاح سرد در حین مسابقه است، به طوریکه رزمی کار در حین مسابقه می تواند ضرباتی به نقاط حساس، تکنیک های کشتی از فاصله دور یا نزدیک استفاده کند.
در جیت کاندو تکنیک های دفاع شخصی در دو آموزش ارائه می شوند که این امکان را به افراد می دهد تا به صورت دو نفره تمرین داشته باشند.
برخلاف سایر هنرهای رزمی؛ جیت کاندو کاران می توانند در آموزش خود از سلاح سرد استفاده کنند، درنتیجه این موضوع هماهنگی بین دست و پا افزایش می یابد و هنرجویان مشکلی برای ادامه این مبارزه ندارند.
در جیت کاندو به افراد آموزش داده می شود که چگونه باید با حریف خود مبارزه کنند، درنتیجه آنها به راحتی با حریف همراه با سلاح های سرد مقابله می کنند. برعکس دیگر هنرها و رشتههای رزمی، در مسابقات جیت کاندو به راحتی میتوانند با چندین حریف مبارزه کنند.
جیت کاندو ترکیبی از تکنیک و مهارت نرم و سخت است که این امکان را به ورزشکار می دهد تا از سلاح های مختلف با وزن های گوناگون استفاده کند، درنتیجه به خوبی با سایر رشته ها ترکیب می شود. این موضوع برای هر رشته ای کارایی ندارد.
اصول بنیادی جیت کاندو
انعطافپذیری:
جیت کاندو فلسفهای انعطافپذیر است و به پیروان خود میآموزد که با شرایط مختلف سازگار شوند و از تکنیکهای مختلف در مبارزه استفاده کنند.
لی معتقد بود که سیستم های رزمی باید تا حد امکان انعطاف پذیر باشند. او اغلب از آب به عنوان یک قیاس برای توصیف اینکه چرا انعطاف پذیری یک ویژگی مطلوب در هنرهای رزمی است استفاده می کرد. آب بی نهایت انعطاف پذیر است. آب می تواند شکافته شود و اجسام را کنار بزند، دوباره به طرف دیگر پیوند بخورد، یا ممکن است از طریق اشیا خراب شود.
لی معتقد بود که یک سیستم رزمی باید این ویژگی ها را داشته باشد. دانشآموزان جیت کاندو سیستمهای سنتی تمرین، سبکهای مبارزه و آموزش کنفوسیوس را که در مدارس سنتی کونگ فو استفاده میشود به دلیل عدم انعطاف پذیری رد میکنند.
آزادی:
جیت کاندو فلسفهای آزاد و رها از قید و بند است و به پیروان خود میآموزد که در چارچوب قوانین و قواعد خاصی محدود نمانند و از خلاقیت خود در مبارزه استفاده کنند.
سادگی:
جیت کاندو بر پایه تکنیکهای ساده و کاربردی بنا شده است و به پیروان خود میآموزد که از حرکات پیچیده و غیرضروری پرهیز کنند. به دانش آموزان جیت کاندو گفته می شود که زمان یا حرکتی را تلف نکنند. وقتی صحبت از مبارزه با جیت کاندو به میان میآید، تمرینکنندگان بر این باورند که سادهترین چیزها جواب میدهند.
ضد حمله:
جیت کاندو بر پایه تکنیکهای اثرگذار و کارآمد بنا شده است و به پیروان خود میآموزد که با کمترین تلاش، بیشترین نتیجه را به دست آورند. این به این معنی است که به جای یک بلوک ساده، حمله حریف را با یک حمله خودتان متوقف کنید. تمرینکنندگان جیت کاندو معتقدند که این سختترین مهارت دفاعی برای توسعه است. این استراتژی یکی از ویژگیهای برخی از هنرهای رزمی سنتی چینی و همچنین جزء ضروری شمشیربازی اروپایی است.
استفاده از ضربات پایین تنه:
تمرینکنندگان جیت کاندو معتقدند که باید ضربات خود را به ساق پا، زانو، ران و قسمت میانی حریف هدف قرار دهند. این اهداف نزدیک به پا هستند، ثبات بیشتری را فراهم می کنند و دفاع در برابر آنها دشوارتر است. با این حال، مانند سایر اصول جیت کاندو، هیچ چیز "در سنگ نوشته نشده است". اگر هدفی از فرصت، حتی هدف بالای کمر، خود را نشان دهد، میتوان از موقعیت استفاده کرد بدون اینکه این اصل مانع از آن شود.
مزایای جیت کاندو
افزایش اعتماد به نفس:
جیت کاندو به افراد کمک میکند تا اعتماد به نفس خود را افزایش دهند و در برابر چالشها و مشکلات زندگی شجاعتر و قاطعتر باشند.
تقویت مهارتهای دفاع شخصی:
جیت کاندو به افراد میآموزد که چگونه از خود و دیگران در برابر تجاوز دفاع کنند و در موقعیتهای خطرناک از خود محافظت کنند.
بهبود تناسب اندام:
جیت کاندو ورزشی پر تحرک است که به افراد کمک میکند تا تناسب اندام خود را حفظ کرده و عضلات خود را تقویت کنند.
کاهش استرس:
جیت کاندو به افراد کمک میکند تا استرس و اضطراب خود را کنترل کنند و آرامش بیشتری داشته باشند.
افزایش تمرکز:
جیت کاندو به افراد کمک میکند تا تمرکز خود را افزایش دهند و ذهن خود را در شرایط دشوار کنترل کنند.
احترام در جیت کاندو
در همه مسابقات رزمی ابتدا دو حریف به یکدیگر و سپس و تماشاگران ادای احترام می کنند، همچنین مسابقه را نیز با همین روند به پایان می رسانند. بروسلی اعتقاد داشت که جیت کاندو فرایند شناخت و احترام به خود است پس ابتدا باید افراد احترام به باشگاهیها، مربیان، حریف و... را یاد گرفت تا درنهایت به شناختی از زندگی و فلسفه جیت کاندو دست پیدا کرد. احترام گذاشتن از جمله اصول اخلاقی است که ورزشکار باید با دل و جان آن را نسبت به سایر افراد که از نظر درجه از وی بالاتر هستند انجام دهد.
درجات جیت کاندو
جیت کاندو مانند سایر ورزش های رزمی کمربندهای رنگی با درجات مختلفی دارد که در ادامه به اختصار آنها را توضیح داده ایم، ترتیب کمربندهای جیت کاندو به این شکل است:
- سفید
- زرد
- نارنجی
- سبز
- آبی
- بنفش
- قهوهای
- قرمز
درجات این ورزش تا دان ۹ ادامه دارد و رزمی کار باید بعد از کسب کمربند مشکی برای مراحل دان تلاش کند. ورزشکار در هر درجه القاب جدیدی می گیرد که در زمان تمرین با همان نام ها صدا می شود که از جمله آنها می توان به؛ توسان، دای تو، سی هینگ، پو تینگ، استاد، سی فو، دای سی فو، سی جو (که مختص بنیانگذار این سبک یعنی بروسلی است) اشاره کرد.
جیت کاندو برای چه کسانی مناسب است؟
جیت کاندو برای همه افراد در هر سن و سطحی از تناسب اندام مناسب است. این سبک به هیچ پیشزمینهای در هنرهای رزمی نیاز ندارد و افراد میتوانند از هر سطحی شروع به یادگیری آن کنند. جیت کاندو برای زنانی که به دنبال راهی برای دفاع از خود در برابر تجاوز هستند، بسیار مناسب است. همچنین این سبک برای مردانی که به دنبال راهی برای افزایش اعتماد به نفس و قدرت خود هستند، ایدهآل است.
یادگیری جیت کاندو
جیت کاندو را میتوان در باشگاههای مختلف و توسط مربیان مجرب آموزش دید. همچنین منابع آموزشی بسیاری مانند کتابها، فیلمها و وبسایتها وجود دارد که به افراد کمک میکند تا جیت کاندو را به صورت خودآموز یاد بگیرند.
سخن پایانی درباره جیت کاندو
جیت کاندو فلسفهای ارزشمند و سبک مبارزهای کاربردی است که میتواند به افراد کمک کند تا زندگی امنتر، شادتر و پرمعناتر داشته باشند. اگر به دنبال راهی برای رهایی از خشونت و ظلم هستید، جیت کاندو میتواند انتخاب مناسبی برای شما باشد.
گردآوری: بخش ورزشی سرپوش
- 9
- 2