به گزارش خبرورزشی، مهران شاهین‌طبع و فرزاد کوهیان، سرمربی و مربی تیم ملی بسکتبال بعد از کسب مدال نقره بازی‌های آسیایی ساعاتی به روزنامه خبرورزشی آمدند و با توجه به مسابقات پیش‌رو که حضور در جام جهانی چین را در پی دارد، از پذیرفتن هدایت تیم ملی، مشکلات حاضر بسکتبال در کشور، نظرات کارشناسان و منتقدان، برنامه‌های جدید فیبا و... سخن گفتند. دو مربی بزرگ ایران خواهان وفاق ملی جامعه بسکتبال هستند تا بتوانند این رشته را به جایگاه خوب برسانند.
* چطور شد با هجمه‌ای که علیه مربیان تیم ملی بود قبول کردید این مسئولیت را بپذیرید؟
شاهین‌طبع: برای هر مربی افتخاری است که کنار تیم ملی باشد و فرصتی است تا بتواند دین خود را ادا کند. تشکر می‌کنم از کوهیان که کنار هم کار می‌کنیم و در ۸، ۷ ماه گذشته خیلی از نظر فنی و روحی نزدیک شدیم. البته باید از آتشی، عابدینی، بهروز مهدوی، دکتر دهقان و محمد احمدآبادی تشکر کنم که کنار هم کادر خیلی خوبی هستیم. من از همه آن‌ها خیلی چیز‌ها یاد گرفتم.
کوهیان: به هر حال حضور در تیم ملی و خدمت به آن افتخار است. از طرفی هم فکر می‌کنم جا‌هایی نیاز هست که کمک شود و در جهت منافع ملی کار کرد. خوشبختانه به جمع خوبی اضافه شدم. شاهین‌طبع هم به من لطف دارند ولی واقعیت این است در این کادر فنی رابطه‌ها دوطرفه است. موردی که باید اذعان کنم بازیکنان و کادر فنی زحمت زیادی می‌کشند و احساس مسئولیت بسیاری دارند. واقعاً تجارب عالی به دست آوردم.
* آیا در خط خوردن بازیکنان تیم ملی خودتان به تنهایی تصمیم می‌گیرید یا نظر جمعی است؟
شاهین‌طبع: تصمیم نهایی را خود من می‌گیرم. برای جابه‌جایی بازیکنان سعی می‌کنیم از تجربه‌ها استفاده کنیم. پس لیست نفرات مورد نظر را از آن‌ها می‌گیرم و نظر نهایی را به من سپرده‌اند.
* انتخاب شاهین‌طبع و کوهیان به مذاق خیلی از کارشناسان و مربیان خوش نیامده است، در این ارتباط چه نظری دارید؟
کوهیان: من همیشه فکر می‌کنم اختلاف نظر وجود دارد و آن بخش‌هایی که سوء گیری ندارد حتی قابل استفاده است. به نظر من موفقیت تیم ملی، موفقیت بسکتبال و به دنبال آن موفقیت جامعه بسکتبال را در پی دارد. وقتی چرخه آن خوب بچرخد همه جامعه خوشحال خواهند بود بنابراین تیم ملی باید وفاق ملی برایش ایجاد شود. در هر کشوری سرمربی تیم ملی که انتخاب می‌شود مخالفانی دارد ولی در نهایت وفاق ملی ایجاد می‌شود. تیم ملی مال همه است و چرخش مربیان زیادی دیده است. امیدوارم همه بتوانند به یک اتحاد برسند.
* نظرات کارشناسی در برد و باخت‌ها را چگونه می‌بینید؟ آیا منصفانه بوده و به درستی از بازیکنان و کادر ایراد گرفته شد؟
شاهین‌طبع: این نظرات در جامعه وجود دارد. همان گونه که در کشورمان مشکلات اقتصادی به هزار عامل بستگی دارد، اما مجلس تنها وزیران را به استیضاح می‌کشد در حالی که آن‌ها تنها مقصران نیستند.
در ورزش نیز کسی که به عنوان مربی کار می‌کند باید تنها افکارش را به کارش متمرکز کند. البته باید گوش شنوا هم داشته باشد و انتقاد‌های سازنده را استفاده کند و اگر بخواهد نسبت به حرفهای کسانی که به کار اشراف ندارند یا دشمنی دارند گوش دهد نمی‌توان به کار ادامه داد. پس در کشور ما یا باید خانه‌نشین شوی یا اینکه کار کنی و تحمل داشته باشی. پس ما کار را انتخاب کردیم و در ۸، ۷ ماهی که مشغول بودیم سعی کردیم تصمیمات درست بگیریم و وجدان‌مان هم راحت است. به نظر من مهم این است که خودت منطقی بوده و انتقادات مثبت را پذیرا باشی و استفاده کنی و از منفی‌های آن رد شوی.
* گفته می‌شود بین کادر فنی اختلاف وجود دارد؟ این نظریه درست است؟
شاهین‌طبع: این مسئله اصلاً مطرح نیست. کارمان را با هم انجام می‌دهیم و از زمان نوجوانی با هم بودیم.
* بعد از شکست در فینال بازی‌های آسیایی و انتخابی جام جهانی در مقابل ژاپن هجمه‌ای علیه کادر فنی راه افتاده است. دلیل آن را در چه می‌دانید؟
شاهین‌طبع: در کار مربیگری خیلی مسائل دخیل می‌شود. بازیکنانی که در اختیار دارید، تصمیماتی که کنار زمین می‌گیرید و... من فکر می‌کنم بازی را خیلی خوب شروع کردیم، اما نتوانستیم ثبات بازی را حفظ کنیم و چینی‌ها هم در مجموع تیمی بهتر از ما داشتند. اشتباهات محرز داوری را نباید از نظر دور نگاه داشت. شاید ۶، ۷ فول عمد را با مالکیت توپ را به نفع ما بگیرد. نوع بازی آن‌ها ما را به دردسر انداخت. یک مربی انتقادات و باخت را می‌پذیرد و سعی می‌کند در صورتی که در توان تیم هست اشتباهات را تکرار نکند.
کوهیان: تیم ملی پیش از ژاپن با ترکیب دیگری در مسابقات بازی کرده بود، اما به یکباره با آسیب‌دیدگی حدادی و نبود کاپیتان ترکیب را تغییر داد. ضمن اینکه ژاپنی‌ها که در مرحله اول چهار باخت داده بودند با تغییرات در ترکیب خود و استفاده از بازیکنان دورگه و تابعه شروع به برد کردند و در مقابل ما ترکیبی را به میدان فرستادند که حتی در خانه موفق به شکست استرالیایی‌ها شده بود. ضمناً نباید نادیده گرفت که آن‌ها برنامه‌ریزی خوبی نه تنها برای حال بلکه برای آینده انجام داده‌اند. ما نباید ساده‌انگار باشیم که یک عامل باعث باخت می‌شود بلکه عوامل بسیاری در یک برد یا باخت دخالت دارد. تیم ما وقتی به نیمه دوم رفت کمی هم تحلیل رفت و به نظرم ریتم بازی ما به هم خورد.
* برای توسعه و رشد بیشتر بسکتبال و رسیدن به چین و استرالیا نیاز به نگرش‌های نو داریم و باید به همه ابعاد تأثیر‌گذار در رشد بسکتبال توجه کنیم مانند لیگ قوی‌تر، استعدادیابی بهتر یا تفاوت‌های زیاد سخت‌افزاری که خودش را با توجه به شرایط اقتصادی بیش از پیش آشکار کرده است. چطور می‌توان دوباره به یک قهرمان مطلق تبدیل شد؟
شاهین‌طبع: قبل از اینکه استرالیا و نیوزیلند وارد صحنه رقابت‌های آسیایی شوند، شکل گیری تیم‌ها خیلی متفاوت بود، اما الان کشور‌ها سعی می‌کنند با شرایط جدید تطبیق پیدا کنند و قدرتمندتر شدن در زمینه‌های مختلف را ایجاد کنند. شاید اگر ۱۰ سال پیش با آن نسل طلایی قهرمان شدیم در زمان فعلی با این تیم‌های قدرتمند باز هم دچار مشکل می‌شدیم. پس باید با برنامه‌ریزی کوتاه و بلندمدت به دنبال قدرتمندتر شدن باشیم. مطمئن باشید در آینده نزدیک تیم‌هایی مثل استرالیا، چین، ژاپن و حتی کره‌جنوبی به هم نزدیک‌تر نیز می‌شوند.
* آقای کوهیان شما به عنوان سرمربی تیم ملی ب. فکر می‌کنید چقدر می‌توانید جانشینان خوبی برای نسل فعلی معرفی کنید؟
دو تا نگرش وجود دارد؛ برنامه‌ریزی کوتاه‌مدت و بلندمدت. قطعاً در نگرش کوتاه‌مدت و فضایی که در اختیار ما قرار دارد، بالطبع تأثیر‌گذاری ما کمتر و در بلندمدت عمیق‌تر است. همان‌طور که می‌بینید در کشور‌های صاحب سبک به ندرت مربیان در زمان‌های کم مسئولیت‌ها را بر عهده می‌گیرند، اما در کشور ما شرایط خاص خودش را دارد و اغلب کوتاه‌مدت است. پس نمی‌توان جواب قاطعی داد و تنها می‌توانم بگویم تمام تلاش‌مان را می‌کنیم تا زمانی که هستیم تأثیر‌گذار باشیم.
شاهین‌طبع: دید ما باید کلی باشد. شاید از نظر من همه بازیکنان خوب هستند. تنها شاید آن بازیکن به شرایط آن تورنمنت و تفکرات مربی نمی‌خورد. از سویی هم باید بدانید بسکتبال رشته ورزشی دیربازده است و نیاز به یک آموزش یکسان و باثبات دارد تا بتوان به راحتی جانشینان را پرورش داد. فرآیند آموزش را باید به خوبی هدایت کرد.
* با تغییراتی که در برنامه‌های باشگاهی، ملی و انتخابی جام جهانی و المپیک از سوی فیبا ایجاد شده است، باید چه برنامه‌ریزی برای حضور موفق انجام داد؟ تا بازیکنانی قبراق در اختیار داشته باشیم نه خسته از بسکتبال؟
کوهیان: با توجه به تغییراتی که ایجاد شده است و من با آن بسیار موافق هستم کاش علاوه بر استرالیا و نیوزیلند چند تیم خوب دیگر هم به آسیا اضافه می‌شد. به نظر من تغییرات تنها نباید در بخش ملی باشد بلکه در برنامه‌ریزی و برگزاری لیگ هم نیاز به تغییرات است وگرنه با رویکردی که ژاپن، فیلیپین، کره‌جنوبی و چین در پیش گرفته‌اند ما خیلی عقب خواهیم افتاد.
با روند پنجره‌های انتخابی، تعدد مسابقات تیم ملی زیادتر می‌شود و از طرفی دیگر لیگ را هم همزمان داریم که کادرفنی باید خود را با آن همسو کند. لیگ جوانان کشور را به صورت جداگانه و بسیار بسیار جدی پیگیری و برگزار کنیم. از سویی باید تیمی را پشتوانه داشته باشیم تا به بعضی تورنمنت‌ها اعزام کنیم. به نظر من در هر حال کار سخت‌تر از گذشته است.
* الان مشکل اصلی و فعلی بسکتبال چیست؟ چه باید بکنیم تا تیم ملی قوی و قدرتمند داشته باشیم؟!
شاهین‌طبع: کاری که در مجموعه بسکتبال انجام می‌شود از توقعات عقب‌تر است که حتی به دومی رضایت ندارند. ما در ۷ ماهی که با تیم ملی کار می‌کنیم که از بهمن ماه رفته‌اند و بازی پنج نفره بازی نکردند. هیچ وقت در هیچ جای دنیا تیم ملی مدت ۷ ماه کار نمی‌کند، اما در کشور ما چاره‌ای نبود، چراکه بازیکنان تنها ۲۰ تا ۲۲ بازی در لیگ انجام داده و فصل مسابقات بهمن‌ماه تمام شد. در حال حاضر کاری که ما کردیم برای نتیجه گیری کوتاه‌مدت بوده است. در جایی که ژاپنی‌ها و کره‌ای‌ها با جذب بازیکنان تابعه و دورگه توانستند به سمت جدید پیش بروند. آن‌ها لیگ‌شان خوب است. سطح آموزش و سازماندهی بسیار بالایی دارند.
در چین هم ۱۰ تا ۱۲ سال کار‌های ژنتیکی انجام شده است و سرمایه‌گذاری بالا بهره می‌برند و از آموزش مستمر هم استفاده می‌کند. تیم‌های مثل چین، تیم‌های باثباتی هستند. وقتی مقابل چین بازی می‌کنی می‌فهمی یکنواخت هستند. پشت آن بسکتبال پر است. در حالی که ما در این ۱۰ و ۱۵ سال مرتب یک تیم ثابت را به تورنمنت‌ها فرستاده‌ایم و در نهایت دچار کم‌انگیزگی شده‌اند.
به نظر من برنامه‌ریزی فیبا بسیار عالی است و عاملی است که بازیکنان در هر مقطعی درگیر بازی هستند و همانند گذشته که به مدت یک هفته متمرکز بازی می‌کردند و به جز خستگی فرآیندی برای آن‌ها نداشت نیستند. به هر حال نتیجه گرایی برای مسئولان ورزش کشور ما بسیار مهم است.
کوهیان: این صحبت‌ها عوارض نتیجه‌گرایی است. یعنی آموزش زیر سؤال می‌رود، چون به دنبال نتیجه هستی! جوانانت را نمی‌توانی ببری، چون نتیجه می‌خواهی. زمان را از دست می‌دهی یا هزینه‌های بیش از حد صرف می‌کنی تا نتیجه بگیری. پس باید نگرش‌مان را بازبینی کنیم و نتیجه‌گرا نباشیم.
* شما قبول دارید وزارت ورزش در این زمینه نقش منفی دارد؟
کوهیان: من رشد یک رشته ورزشی را ساختار درست می‌دانم. مدیریت بسیار مهم و کلیدی است و این مدیر باید برنامه استراتژیک و چشم‌انداز بلندمدت داشته باشد. استعدادیابی درست، آموزش را جدی گرفتن، لیگ خوب جوانان و بزرگسالان با برنامه‌ریزی برای یک دهه نه یک فصل. ارتقای داوران. مربیان و بازیکنان، ارتباط با NBA و لیگ‌های اروپایی و در نهایت صادر کردن لژیونر‌ها که لازمه حرکت درست، عملکرد مناسب و خروجی خوبی هم خواهد داشت و البته نکته مهم صبوری، چون ورزش تیمی زود بازده نیست... آنچه مهم است اینکه ساختار ما چقدر کامل است؟ حالا آنچه مهم است این بوده که آیا ساختار ما چقدر کامل بوده است.
* این تفکرات متغییر جامعه و اعتقادات به مربیان داخلی و خارجی چقدر روی روند کاری کادر تأثیر‌گذار است؟
شاهین‌طبع: به اعتقاد من نظر مردم خیلی زود دچار تغییر می‌شود. وقتی می‌بینند یک موفقیت به دست آمد، می‌گویند با همین مربیان ایرانی ادامه بدهید، اما اگر او نتیجه نگیرد به سرعت تغییر رویه داده و معتقدند مسیر باید به سمت خارجی برود. در مورد خارجی‌ها هم چنین است. مثل کولاکویچ که در آسیایی یک ست هم واگذار نکرد روی دست می‌آوردنش و حال در جهانی خوب نتیجه نگرفت به یکباره کله اش کردند. در شدت اظهار نظر‌ها نسبت به همه جای دنیا نادریم، اما همان‌طور دیدید که در خارج از کشور روی وطنی یا غیروطنی بحثی نمی‌کنند. در هر صورت به نظر من هر که دانش بیشتر دارد تیم ملی نیاز به آن دارد. شما نمی‌توانید تفکرات مردم را عوض کنید. هر ایرانی که مربی تیم ملی می‌شود کمترین زمان مربیگری را دارد. همه به ان باور رسیده‌اند و قانع شدند.
کوهیان: در ایران روز برد یعنی حیات و باخت یعنی مرگ. در کشور‌های پیشرفته هر ۸ سال یک رئیس فدراسیون عوض می‌کند و بالطبع مربی مورد نظر فدراسیون هم ۸ سال در سمتش باقی می‌ماند. ثبات مدیریتی، ثبات مربیگری را به همراه خواهد داشت، اما در ایران این‌گونه است. به نظرم نباید مربیان را به خاطر نتایج‌شان ارزیابی کرد بلکه کارشناسان باید نحوه عملکرد تیم را ارزیابی کنند و به رشد تیم و عملکرد بازیکنانش نمره دهند. برای اینکه مربیان آموزش دهند و رشد بازیکنان در اولویت‌شان باشد نه نتیجه‌گرایی. به نظرم باید برنامه‌ریزی و کار کنیم تا بسکتبال‌مان در راه توسعه گام بردارد و رویکرد‌های جدید بسکتبال را شاهد باشیم.
پریسا غفاری
- 19
- 3
