رقابت تنگانگ خودروهای برقی و بنزینی / نگاهی به طرح خودروهای گاز سوز

 «تسلا» اولین خودروی برقی کابوس خودروسازان بزرگ دنیا شده؛ بسیاری از خودروسازان دنیا در موسسات تحقیق و توسعه (R&D) خود در حال طراحی خودروهایی با پایه برق هستند.رقابت در دنیا تنگاتنگ شده و هرکس بتواند در این رقابت پیروز شود،بازار را در اختیار گرفته است .اما در ایران هنوز تولید خودروهای پایه بنزین سوز در حال گسترش و تشویق است.

از یک دهه گذشته همزمان با برنامه افزایش تولید خودرو،طرح گاز سوز کردن خودروها نیز در دستور کار قرار گرفت.اما با گذشته بیش از یک دهه تلاش برای خودروهای گاز سوز همچنان تعداد خودروهایی که از سوخت گاز استفاده می کنند،به نسبت تعداد خودروهای در حال تردد در کشور چندان بالا نیست.

تردیدی نیست که مشکلات ناشی از افزایش آلودگی هوا و کمبود جهانی سوخت های فسیلی انگیزه ای برای برنامه ریزی و انجام گرفتن طرح دوگانه کردن ۱۰ میلیون دستگاه خودرو بوده اما هنوز این هدف محقق نشده است.

نتیجه یک تحقیق عملی نشان می دهد که چنانچه سالانه ۲۰۰ هزار دستگاه خودرو عمومی در کشور گازسوز شوند،صرفه جویی ناشی از مصرف نشدن بنزین توسط آنها طی ۲۱۰ روز دست کم یک میلیارد دلار صرفه جویی در پی خواهد داشت.

بازخوانی یک طرح

طرح استفاده از گاز در خودروها از اواخر دولت سازندگی کلید خورد. این طرح با هدف جایگزینی بنزین ،استفاده از خودروهای گاز سوز را هدف قرار داد بود ، از همین رو خودروهای گازسوز آن زمان وارد فرهنگ خودروسازی کشورشدند.اما تصمیم های اشتباهی که بعدها با جایگزینی LPG (گاز مایع) به جای GNG گرفته شد،سبب کمرنگ شدن استفاده از گاز در تولید خودروهای شد.

یکی از مشکلات  نزدیکی قیمت LPG به قیمت بنزین بود که هزینه های هنگفتی به دنبال داشت. از سویی دردسرهای حمل و نقل موضوعی بود که ایده جایگزینی گاز به جای بنزین را ناکارآمد جلوه می داد.

سالها بعد از اواخر دولت اصلاحات زمزمه استفاده از CNG در خودروها مطرح شد.اما در دولت بعد با طرح این موضوع که این کار سبب می شود،ساختار موتور خودرو آسیب ببیند،پروژه گازسوز کردن خودروها کنار گذاشته شد.

کارشناسان می گویند،توجیهاتی مثل گرانی زمین برای احداث جایگاه گاز،یا آسیب رسیدن به موتور از طریق سوخت گاز،هیچ کدم پایه عملی ندارد.چرا که این طرح در ایتالیا نیزاجرایی شده،درحالی که این کشور اصلا منابع گازی ندارد.

از سویی تقاضا برای خودروهایی که سوخت فسیلی مثل بنزین استفاده می کنند،در صورت گسترش تولید خودروهای برقی و گازی به زودی کاهش خواهد یافت.

چرا طرح گازسوز کردن باید اولویت باشد؟

بررسی ها نشان می دهد که در حال حاضر سالانه تقاضا برای ۶ میلیون مخزن CNG در کشورهای اروپایی مطرح است.از آنجا که ایرانمالک بزرگترین ذخایر گازی دنیا در کنار روسیه رقابت تنگاتنگی دارد،انتقال گاز به کشورهای همسایه از طریق خط لوله و البته صادرات گاز می تواند،ایران را به لحاظ این مایع سوختی در دنیا ممتاز کند.

از همین رو،کارشناسان با دو پیشنهاد دولت دوازدهم را به سوی حمایت از ایده سوخت های سبز هدایت می کنند.نخست،با انتقال گاز به نیروگاههای برق،برق مورد نیاز کشورهای همسایه  و البته متقاضیان برق در کشورهای اروپایی تامین شود که این امر کمک خواهد کرد که در آینده که خودروهای برقی تقاضای فراوانی کسب کردند،ایران جایگاه خود را در تامین منابع برقی به عنوان فروشنده پرقدرت در بازار جهانی داشته باشد.

دوم،حمایت ازتولید خودروهای گازسوز است.خودروسازان در یکسال اخیر،قراردادهای جدیدی برای تولید خودروهای تازه با خودروسازان مطرحی مثل پژو،رنو و فولکس واگن منعقد کرده اند.جایگزینی استفاده از سوخت گاز در خودروهای تازه می تواند،اثرات زیست‌محیطی مثبتی به دنبال داشته باشد.

 ایران به عنوان یکی از ۱۰ کشور اول تولید گازهای گلخانه ای با استفاده از سوخت پایه گاز،از حجم آلایندگی خودروهای خود خواهد کاست.

نتایج یک بررسی کارشناسی نشان می دهد که گازی که به عنوان سوخت در خودروها استفاده می شود باید اکتان بالای ۸۵ درصد داشته باشد،این میزان در آمریکا که یکی از ۵ کشور تولیدکننده خودروهای پایه گازسوز است،کمتر از ۷۰ است،حال آنکه اکتان گازی که از عسلویه و پارس جنوبی تولید می شود،بالای ۹۵ درصد است.از همین رو ایران در بین رده بندی استفاده از خودروهای CNG سوز مقام آخر را کسب کرده است.

برآوردها نشان می دهد کارخانه ای که بخواهد  ۲۰۰ هزار مخزن در سال تولید کند،۵۰ تا ۶۰ میلیارد تومان نیاز به سرمایه گذاری دارد.رقمی که حتما توان داخلی از تامین آن ناتوان است.از همین رو،جذب سرمایه گذاری خارجی می تواند این پروژه ۲۵ ساله را به ثمر رساند و از سویی ایران را در باشگاه تولیدکنندگان منابع گاز خودروها و خودروهای گاز سوز دنیا ارتقا دهد.