تیراید به جای پراید

در روزهایی‌که امکانات جدید و جذاب هر روز رنگ و لعاب خواستنی‌تری به خودروهای لوکس خارجی می‌دهد، پراید هر روز با حاشیه‌های تازه‌تری در صدر اخبار رسانه‌ها جا باز می‌کند؛ یک روز به دلیل بی‌کیفیتی و ناامنی و روز دیگر به علت گام‌های بلندی که برای جا نماندن از گرانی‌های این‌روزها برمی‌دارد. حالا اما مدتی می‌شود که رنگ و بوی این حاشیه‌ها کمی تغییر کرده و در برخی از خبرها خروج این خودروی پرحاشیه از چرخه تولید سایپا مطرح شده است.

البته زمزمه حذف پراید از چرخه تولید از حدود دو سال گذشته روی کار آمده و به دلایلی هنوز پرونده این داستان بسته نشده است. اواخر مهر سال ۹۶ بود که مسئولان سایپا از هدف خود برای توقف تولید پراید خبر دادند و طولی نکشید که خبر رسید که به دلیل مخالفت نهادهای بالادستی این طرح منتفی شده. آن ‌روزها معاون بازاریابی و فروش وقت سایپا به رسانه‌ها گفت: «پراید طبق زمان‌بندی اولیه و درصورتی‌که نتواند استانداردهای جدید را پاس کند، از ابتدای دی‌ماه سال آینده به تولید نخواهد رسید».

اما ماجرا به این سادگی‌ها پیش نرفت و بدون هیچ تغییری در کیفیت این خودرو، تولید و حتی پیش‌فروش این خودرو به ماه‌های اخیر هم رسید. در همان روزها بود که برخی از بهارستانی‌ها و حتی وزارت صمت از این شرکت خواستند تا ابتدا جانشینی مناسب برای این محصول ایجاد شده و سپس تولید پراید متوقف شود.

اما نکته ‌قابل ‌توجه این بود که این خواسته با تکنولوژی و دانشی که در اختیار شرکت‌های خودروسازی داخلی قرار دارد، جور در نمی‌آمد و معلوم نبود بر پایه چه دانشی قرار بود تا جایگزینی برای پراید روی کار بیاید. حالا هم که دو سال از آن‌روزها گذشته باز هم این زمزمه‌ها مطرح است و خبرهای ضد و نقیضی درباره تولید یا توقف در تولید این محصول به گوش می‌رسد.

۲۴ شهریور همین امسال بود که رئیس پلیس راهور ناجا، در حاشیه نشست خبری، حرف از توقف تولید پراید به میان آورد و گفت: «گرچه خودرو‌ها نسبت به گذشته ایمن‌تر شده، ولی این مطلوب و کافی نیست و باید خودروسازان به هشدار‌های پلیس اهمیت دهند». صبح همان روز دبیرانجمن تخصصی صنایع همگن به تجارت نیوز گفت:«سایپا، تیبا یا یک خودروی تلفیقی از پراید-تیبا را برای جایگزینی پراید مد نظر دارد». اما سایپا این ادعا را رد کرد و گفت که محصولات جدید از چند پلتفرم متفاوت تولید خواهد شد.

رضا رحمانی وزیر صنعت، معدن وتجارت نیز درخصوص احتمال توقف تولید پراید و عدم شماره‌گذاری این خودرو در سال آینده گفت: «هم ایران خودرو و هم سایپا به زودی باید کیفیت و کمیت محصولات خود را اصلاح و به استاندار‌دهای مورد نظر نزدیک کنند، همچنین باید تنوع تولید خودرو را نیز مد نظر قرار داده و در این باره با خودروساز‌های بزرگ همکاری خواهیم داشت».

همین اظهارنظرها موجی از بازتاب‌های مردمی در فضای مجازی را به راه انداخته و در بسیاری از این نظرات کاربران از زاویه طنز به موضوع جایگزینی پراید با یک خودروی دیگر پرداخته‌اند؛ «تلفیق پراید ایمن و تیبای قدرتمند چه شود؟»، «تیراید؛ محصول جدید سایپا!»، «به نظرم حالا که پراید تولیدش داره متوقف می‌شود، سایپا باید به فکر یک جایگزین مناسب باشد تا جایگاه اول را از دست ندهد.» اما این تمام ماجرا نیست و هنوز به طور قطعی معلوم نیست که خودروی جایگزین پراید چه شکلی خواهد بود؟ در این باره بسیاری از اعضای کمیسیون صنایع و معادن نیز اطلاعات دقیقی ندارند و آنطور که محمدحسین فرهنگی، عضو کمسیون صنایع و معادن، به «همدلی»، می‌گوید:«این موضوع به شرکت‌های خودروسازی ارتباط دارد و باید در تصمیمات داخلی خودروسازها به این موضوع توجه کنند و خودشان به نتیجه برسند. به نمایندگان ارتباطی ندارد».

مدت‌هاست که زمزمه‌های حذف پراید از چرخه تولید سایپا مطرح شده و معلوم نیست در روزهای آینده چه سرنوشتی در انتظار این خودرو خواهد بود.

نکته قابل‌توجه این است که پراید همواره توسط قشر ضعیف و متوسط جامعه مصرف شده و مسئولان سایپا برای جایگزینی این محصول باید به دنبال خودرویی باشند که در کنار رعایت استانداردهای روز در طراحی و ساخت آن به مسئله پایین بودن هزینه تولید نیز توجه شود تا این خودروی جدید در کنار ارتقای کیفیت با قیمت پایین به دست اقشار ضعیف جامعه برسد.

حالا زمان خوبی برای جایگزینی نیست

رضا انصاری - پراید یکی از خودروهای غیرایمن در ایران است که نباید اجازه تردد در جاده‌های کشور را داشته باشد. در روزهای اخیر بحث خروج این خودرو از چرخه تولید مطرح و سپس تکذیب شد. واقعیت این است که در شرایط فعلی که کشور در معرض تحریم‌ها قرار گرفته، فعلا نباید حرفی از جایگزینی پراید در میان مسئولان خودروسازی زده شود. چرا که دانش و تکنولوژی لازم برای جایگزینی این خودرو فعلا در دست نیست و برای این کار باید با کشورهای صاحب تکنولوژی همکاری شود.

برای جایگزینی این خودرو باید شرایطی فراهم باشد تا در این فضا بتوانیم همکاری صنعتی و تکنولوژی با دیگر کشورها داشته باشیم و خودروهای ایرانی را مطابق با نمونه‌های خارجی ارتقا دهیم. پراید خودروی مورد استفاده توسط اقشار ضعیف جامعه است و قطعا قیمت این خودرو در کنار کیفیت باید مورد توجه قرار بگیرد. یعنی خودروی جایگزین پراید باید در کنار ارتقای کیفیت با هزینه پایین‌تری تولید شود تا با قیمت کمتری به دست مصرف کننده برسد. اما در حاضر وضعیت ما به گونه‌ای نیست که بتوانیم برای بالا بردن کیفیت این خودرو خودمان تکنولوژی خلق کنیم.

در کشور ما تحقیق و تفحصی در زمینه استفاده از دانش روز برای ارتقای خودروها انجام نشده و کار نکردن روی تکنولوژی خودروهای داخلی باعث شده تا توان رقابت با محصولات کشورهای توسعه‌یافته را نداشته باشیم. دو استراتژی در این زمینه می‌‎توان به خودروسازها پیشنهاد کرد؛ اول اینکه تا زمان رفع تحریم‌ها تولید پراید را از چرخه تولید خارج کرده و فعلا در زمینه ارتقای وضعیت شرکت‌های دانش‌بنیان کار کرد و این شرکت‌ها را برای استفاده از دانش و تکنولوژی دنیا حمایت کرد تا مطالعات لازم را آغاز کنند. شرکت‌های دانش بنیان باید برای استفاده از ظرفیت جذب تکنولوژی تقویت شوند و متناسب با شرکت‌های روز دنیا جذب استفاده از تکنولوژی شوند.

فاطمه آقایی‌فرد