حوادث رانندگی از عوامل مهم مرگ و صدمات شدید جانی محسوب می‌شود. این حوادث همچنین می‌تواند آثار اجتماعی و اقتصادی سنگینی را به‌همراه داشته باشد. عوامل زیادی در بروز حوادث رانندگی دخیل هستند که در سه دسته کلی عوامل انسانی، عوامل مربوط به‌وسیله نقلیه و عوامل مربوط به راه قرار می‌گیرند.
برخی از عوامل موثر در حوادث رانندگی:
ضعف قوانین و مقررات
عدم توجه رانندگان به قوانین
مهارت ناکافی و خطای شخصی
بی‌توجهی به علایم و هشدارهای راهنمایی‌ورانندگی
رانندگی با سرعت زیاد
حواس‌پرتی و عدم‌هوشیاری
انحراف به چپ، عدم‌رعایت حق‌تقدم و عدم‌توجه کافی به جلو
رانندگی در هنگام عصبانیت و مشاجره با دیگران
نداشتن دید کافی خصوصا در شب
بی‌توجهی کودکان موقع عبور از جاده
طراحی نامناسب جاده‌های ارتباطی
جاده‌های خیس و لغزنده
شرایط آب‌وهوایی نامناسب
عبور حیواناتی نظیر گاو و اسب در جاده
نقص وسایط نقلیه
خودروهای فاقد ایمنی
اقدامات پیشگیرانه کلی قبل از وقوع حادثه
به پیش‌بینی‌های هواشناسی توجه کنید.
دانستنی‌های رانندگی
در هنگام رانندگی با تلفن همراه صحبت نکنید.
مقررات را رعایت کنید و به قوانین رانندگی احترام بگذارید.
پیش از حرکت، کمربند ایمنی خود را ببندید و اطمینان حاصل کنید که دیگر سرنشینان نیز کمربند ایمنی خود را بسته‌اند.
در هنگام عصبانیت و تندخویی و مشاجره با دیگران، رانندگی نکنید.
هنگام رانندگی از داروهای اعصاب و خواب‌آور استفاده نکنید.
در صورت خستگی و خواب‌آلودگی یا شرایط روحی نامتعادل، از ادامه رانندگی خودداری و در محل مناسبی استراحت کنید. بهتر است برای هر دو ساعت رانندگی، یک ربع استراحت کنید.
با سرعت مناسب رانندگی کنید.
با احتیاط رانندگی کنید.
با راننده صحبت یا شوخی نکنید.
از خط ممتد وسط جاده عبور نکنید.
با سلامتی کامل پشت فرمان خودرو بنشینید.
در هنگام استفاده از موتورسیکلت، از کلاه ایمنی استفاده کنید.
به علایم دقیقا توجه کنید.
به توصیه‌ها و تذکرات پلیس راه توجه کنید.
بیرون بودن دست و سر از پنجره خودرو خطرات زیادی به دنبال دارد، آنها را به سرنشینان خودرو یادآور شوید.
از سوار کردن کودکان کم سن‌و‌سال در صندلی جلو، جدا خودداری کنید.
از خوردن هر نوع نوشیدنی و خوراکی در پشت فرمان و در هنگام حرکت اجتناب کنید.
از پاک کردن شیشه‌های خودرو خود غفلت نکنید.
وسایل نقلیه نامطمئن عامل تصادف در جاده‌هاست، از مسافرت با آنها خودداری کنید.
اگر خودرویتان اشکال فنی دارد، آن را رفع کنید.
برای کودکان خردسال حتما از صندلی ویژه کودک استفاده کنید.
وسایل و تجهیزات اضطراری را به همراه داشته باشید :
لاستیک زاپاس، جک، جعبه ابزار و…
مثلث احتیاط، کپسول کوچک آتش‌نشانی و جعبه کمک‌های اولیه
چراغ قوه، باتری یدک و طناب به طول ٥ متر
یک چرت کوتاه زندگی‌ها را نجات می‌دهد
یکی از مسائل و مشکلات جدی که هر ساله باعث بروز هزاران تصادف جاده‌ای می‌شود، خستگی راننده است. اگرچه محاسبه تعداد دقیق خواب‌‌آلودگی‌ها منجر به تصادفات امکان‌پذیر نیست، اما تحقیقات نشان می‌دهد که خستگی راننده یکی از عوامل موثر در بیش از ۲۰ درصد تصادفات جاده‌ای و بیش از یک چهارم تصادفات کشنده و جدی است.
چون به دلیل عدم توانایی راننده خواب‌آلوده برای ترمز گرفتن یا رفتن به کنار جاده برای جلوگیری از ضربه یا کاهش اثر آن، شاهد ضربات ناشی از سرعت زیاد هستیم. این مسأله احتمال مرگ و میر یا جراحات جدی را تا ۵۰ درصد افزایش می‌دهد.
خواب‌آلودگی زمان واکنش را کاهش می‌دهد. (یکی از اجزای اصلی و اساسی رانندگی ایمن) این امر همچنین هوشیاری، آگاهی و تمرکز را می‌کاهد؛ به گونه‌ای که توانایی انجام کارهای دقیق (مثل رانندگی) کاهش و چون سرعت پردازش اطلاعات به واسطه خواب آلودگی کاهش می‌یابد؛ کیفیت تصمیم‌گیری نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
روشن است که رانندگان وقتی احساس خواب‌آلودگی می‌کنند هنوز هوشیارند.
بنابراین برای ادامه رانندگی یا توقف برای استراحت، می‌توانند تصمیم بگیرند. اما افرادی که بر ادامه رانندگی پافشاری می‌کنند، بدان معنا‌ست که خطر خواب‌رفتن حین رانندگی را نادیده می‌گیرند. (همانند کاری که رانندگان مست انجام می‌دهند.)
چگونه از خواب رفتن هنگام رانندگی جلوگیری کنیم؟
رانندگی در زمان خستگی تا حد زیادی خطر تصادف را افزایش می‌دهد. برای کاهش این خطر:
مطمئن شوید که برای رانندگی آمادگی دارید.
در صورت خستگی سفر را آغاز نکنید. پیش از شروع یک سفر طولانی، خواب شبانه خوب و کافی داشته باشید.
بین نیمه شب و ٦ صبح، زمانی که هوشیاری طبیعی در حداقل میزان خود قرار دارد، از مسافرت طولانی بپرهیزید.
سفر خود را به گونه‌ای تنظیم کنید که در بین راه استراحت کافی داشته باشید. حداقل یک استراحت ١٥ دقیقه‌ای بعد از هر دو ساعت رانندگی توصیه می‌شود.
اگر احساس خواب به شما دست داد در مکان امنی مانند پارکینگ‌های جاده‌ای خودرو را متوقف کنید. (از توقف در شانه بزرگراه خودداری کنید.)
مؤثرترین راه مقابله با خواب‌آلودگی یک چرت کوتاه (حداقل ١٥ دقیقه) و نوشیدن دو فنجان قهوه است.
بیشتر کارهایی که رانندگان برای هوشیار نگاه داشتن خود انجام می‌دهند بی‌تأثیر است، و تنها باید آنها را به عنوان اقداماتی در نظر گرفت که به راننده زمان می‌دهد تا جایی برای توقف ایمن پیدا کند. چرت حداقل ١٥ دقیقه‌ای و نوشیدن حداقل ( ١٥٠ میلی گرم) و دو فنجان نوشیدنی کافیین‌دار (چای یا قهوه) تنها اقداماتی هستند که خواب‌آلودگی را کاهش می‌دهند.
اگر راننده در مدت زمان کوتاهی رانندگی را متوقف نکند، خواب‌آلودگی دوباره باز می‌گردد.
امن‌ترین گزینه برای رانندگان، پرهیز از نوشیدن الکل در حال خواب‌آلودگی است یا پرهیز از رانندگی هنگامی که بیمار بوده و داروهایی مصرف می‌کنند که باعث گیجی و خواب‌آلودگی می‌شود. برنامه‌ریزی برای سفر به خصوص سفرهای طولانی در بزرگراه‌ها یا دیگر جاده‌های یکنواخت، برای راننده حیاتی و لازم است.
رانندگان باید:
سعی کنند قبل از شروع سفر کاملا استراحت کرده و احساس سلامتی داشته باشند. (از دارویی استفاده نکنند که در هنگام مصرف آن، رانندگی و کار با دستگاه ممنوع باشد.)
برنامه سفر خود را به گونه‌ای تنظیم کنند که دوره‌های استراحت منظم داشته باشند. (دست کم ۱۵ دقیقه در هر دو ساعت)
در صورت لزوم برای توقف شبانه برنامه‌ریزی کنند. (با توجه به سرعت مجاز وسیله نقلیه، زمان مسافرت خود را برآورد کردده و توقفگاه و نقاط خواب و استراحت مسیر را قبل از سفر در نظر داشته باشند.)
این موارد را رعایت کنید
فاصله ایمنی را با اطراف خود رعایت کنید.
به قوانین راهنمایی و رانندگی توجه و آنها را رعایت کنید.
هنگام رسیدن به ورودی‌های شهر و روستا همیشه سرعت خود را کاهش دهید.
اگر ترمز خودرو از کار افتاد، با استفاده از ترمزدستی، قطع گاز و تعویض دنده (دنده معکوس) آن را متوقف کنید.
همواره با سرعت مطمئن رانندگی کنید تا در مواقع لزوم بتوانید خودرو را به موقع کنترل و متوقف کنید.
در مسیر حرکت به تابلوهای هشداردهنده و خطوط وسط و کنار جاده توجه کرده و هنگام رانندگی در شب از نور پایین استفاده کنید.
در موقع روشن‌شدن علایم اخطار (چراغ آمپر آب، چراغ روغن و چراغ دینام) در اسرع وقت خودرو را متوقف کرده و علت آن را بررسی و رفع کنید.
پیشگیری از حوادث رانندگی در هوای مه‌آلود
به آهستگی حرکت کنید.
در صورت امکان وسیله نقلیه خود را به چراغ مه‌شکن مجهز کنید.
هنگام رانندگی در هوای مه‌آلود با نور پایین حرکت کنید.
در صورت وجود مه غلیظ و عدم دید کافی وسیله نقلیه خود را به منتهی‌الیه سمت راست جاده هدایت کنید و ضمن توقف کامل چراغ‌های آن را روشن نگه دارید.
از خطوط وسط و کنار جاده در ادامه مسیر حرکت خود استفاده کنید.
در صورت بخارکردن شیشه جلو از دستگاه تهویه خودرو استفاده کنید و یا شیشه سمت راست راننده را کمی پایین آورید تا بخار حاصله از بین برود و مانع دید شما نشود.
هنگام رانندگی در شرایط فوق به چراغ عقب وسیله نقلیه جلویی به عنوان راهنمای حرکت و جهت‌یاب اعتماد کامل نداشته باشید.
پیشگیری از حوادث رانندگی در هنگام بارندگی و مواجهه با سطوح لغزنده
در پیچ‌ها با دقت و به آرامی گردش کنید.
از ترمزکردن ناگهانی بپرهیزید؛ زیرا باعث لیزخوردن خودرو می‌شود.
از فشاردادن ناگهانی پا بر روی پدال گاز یا برداشتن فشار از روی آن خودداری کنید.
در یک سطح لغزنده وقتی که سرعت دارید از تغییر ناگهانی دنده سبک به دنده سنگین خودداری کنید.
اگر خودرو شما لیز خورد، بدون ترمزگرفتن پدال گاز را رها کنید و با خونسردی فرمان را در جهت حرکت خودرو بچرخانید تا خودرو به طور مستقیم در مسیر صحیح قرار گیرد و تا وقتی خودرو به حالت مستقیم در نیامده از دنده سنگین‌تر استفاده نکنید.
با وسیله نقلیه جلویی دو برابر مواقع عادی فاصله بگیرید.
کلیه سیستم‌های وسیله نقلیه را کنترل کنید
بررسی وضع فنی موتور و ترمز
بررسی وضع درها و قفل‌ها
بررسی وضع چراغ راهنما، چراغ ترمز و چراغ جلو
بررسی وضع لاستیک‌ها (عدم استفاده از لاستیک صاف)
بررسی وضع کارکرد بوق، برف پاک‌کن، کمربند ایمنی و آینه‌ها
هنگام خرابی احتمالی وسیله نقلیه در نخستین نقطه مطمئن توقف کنید و با استفاده از علایم ایمنی، به‌خصوص در تاریکی هوا، نسبت به رفع نقص آن اقدام کنید.
به میزان ظرفیت وسیله نقلیه خود، سرنشین و بار حمل کنید و از جابه‌جایی اعضای خانواده در اتاق بار وانت‌بارها، کامیونت‌ها و … خودداری کنید.
در موقع سفر به مناطق سردسیر و برف‌گیر از لاستیک یخ‌شکن استفاده کنید یا زنجیر چرخ به همراه داشته باشید.
- 18
- 3
