وب ۳ (اینترنت غیرمتمرکز نسل سوم) چیست و چه خصوصیاتی دارد؟

بسیاری از پروتکل های وب ۳ به شدت به ارزهای دیجیتال متکی می باشند

وب ۳

یکی از ایده های نوین برای گسترش اینترنت جهانی، اینترنت نسل سوم یا Web3بود. ساختار این اینترنت بر فناوری بلاک چین مبتنی بود و ویژگی های متنوعی داشت که از آن ها می توان به غیر متمرکز بودن و اقتصاد بر پایه توکن ها اشاره کرد.

تاریخچه اینترنت از نسل« وب ۱» و« وب ۲» تا« وب ۳»

اینترنت در ابتدا در دهه ۶۰ میلادی به وجود آمد که یک شبکه جهانی از اطلاعات محسوب میشد. البته چیزی تحت عنوان کامپیوتر شخصی در آن زمان ، وجود نداشت و صرفاً سازمان های بزرگ، مجوز استفاده از شبکه اینترنت را داشتند. تا اواخر دهه ۷۰ و ۸۰ اینترنت در سازمان ها و مراکز کوچک تر، گسترش یافت تا این که کامپیوترهای شخصی در دهه ۹۰ میلادی، تولید شد و عموم مردم توانستند از اینترنت استفاده کنند. نسل های اینترنت همگانی به شرح زیر می باشد :

اینترنت نسل اول، دربرگیرنده ی صفحات اصلی و پیوندهای آنان بود. این سطح از اینترنت، برای افراد مناسب بود که روزنامه می خواندند و مردم برای دسترسی به اطلاعات و برخی از مطالب مهم از رایانه های شخصی خود استفاده می کردند.

وب ۳ یک وب غیرمتمرکز است

اینترنت از اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی( تقریباً از سال ۲۰۰۵)، با تحولات جدیدی روبرو شد. به همین خاطر به آن نسل دوم اینترنت یا وب ۲ می گفتند. اینترنت در این دوران، مانند روزنامه خواندنی نبود بلکه کاربران با استفاده از آن قادر به تولید محتوا بودند.

مرحله بعدی تکامل وب، وب ۳.۰ نام گرفت که اینترنت را هوشمندتر می کند یا به پردازش اطلاعات از طریق قدرت سیستم های هوش مصنوعی و گرافیک سه بعدی می پردازد که هوشی مشابه انسان دارد.

ایده وب ۳

بنیان گذار اتریوم و بنیان گذار پولکادات به نام گوین وود، ایده اولیه وب ۳ را مطرح کرد و در سال ۲۰۲۱ مردم بسیاری از آن استقبال کردند و حرکت به سمت آن جدی تر از قبل شد. درواقع وب سه به رفع مشکلات نسل دوم وب پرداخت که ازجمله ی این مشکلات می توان به کنترل شرکتهای بزرگ بر اطلاعات افراد و تمرکز منابع و محدود بودن روش های کسب درآمد اشاره کرد.

نسل سوم وب به بستری اطلاق میشود که مالکیت، به غیر از ویژگی های نسل های قبل، به آن افزوده شده است؛ یعنی کاربران می توانند علاوه بر دسترسی به محتواهای مختلف، به تولید محتوا و فعالیت در آن بپردازند، آن ها نیز می توانند تسلط کاملی نسبت به چیزی که در این فضا خلق می کنند، داشته باشند و بر روی آن اثر گذار باشند.

جایگاه ارزهای دیجیتال در وب ۳

شبکه غیرمتمرکز و توزیع پذیر بلاکچین، از مفاهیم مهم در توسعه وب ۳ به شمار می رود. در واقع شبکه ی بلاچین، قابلیت فراهم سازی ارتباطات همتا به همتا یا نظیر به نظیررا دارد. همچنین اطلاعات با استفاده از این شبکه به صورت توزیع شده در اختیار تمام کاربران قرار میگیرد و اطلاعات از حالت انحصاری خارج می شود و کاربران از آن، به صورت دموکراتیک استفاده می کنند. بنابراین شبکه بلاکچین و شبکه های غیرمتمرکز همتراز با بلاکچین، از اصلی ترین زیرساخت های ایجاد وب ۳ به شمار میرود در حالی که کاربرد شبکه بلاکچین برای نخستین بار ، ایجاد و توسعه ارزهای دیجیتال بود. بنابراین ارزهای دیجیتال نیز می توانند در توسعه وب ۳ از جایگاه ویژه ای برخوردار باشند.

به طور معمول، برای نقل و انتقالات مالی از ارزهای دیجیتال استفاده می شود. این ارزها در وب ۳ نیز همین کاربرد را دارند. پاداش افرادی که برای نگه داری و ذخیره داده ها در این شبکه مشارکت دارند، ارزهای دیجیتال است. همچنین این ارزها به منظور پرداخت هزینه ها بر بستر وب ۳ کاربرد دارد!

ویژگی های اصلی وب ۳

ویژگی های کلیدی نسل سوم اینترنت به شرح زیر میباشد :

- فراگیر بودن( Ubiquity):

نسل سوم اینترنت به طرز چشمگیری فراگیر خواهد بود، یعنی که در هر زمان و هر مکانی ظرفیت دسترسی به آن برای انسانها وجود خواهد داشت. اینک وب ۲ از چنین خصوصیتی برخوردار است. برای مثال ، کاربر اینستاگرام، مجوز ثبت تصویر در هر جایی و به اشتراک گذاری آن از طریق این شبکه اجتماعی را دارد اما ابزارهای ارتباطی در نسل سوم اینترنت، محدود به تلفن های همراه هوشمند و رایانه ها نمی مانند؛ بلکه انواع جدیدی از دستگاه های هوشمند توسط فناوری اینترنت اشیا ، ارائه میشود.

- وب معنایی( Semantic Web):

وب معنایی به این معناست که دستگاه های هوشمند می توانند محتواها، تراکنش ها و تعاملات موجود در بستر اینترنت را مانند انسان، تجزیه وتحلیل کنند و به کمک هوش مصنوعی ، ارتباط معنایی بین آنها را شناسایی کنند. بنابراین اینترنت به دنیای شناسایی و ارزیابی احساسات انسانی وارد میشود و درنتیجه فصل جدیدی از تجربه کاربران با اینترنت آغاز می گردد.

- هوش مصنوعی( ARTIFICIAL INTELLIGENCE):

هوش مصنوعی به هوشی میگویند که سایر مفاهیم موجود در دنیای ما به غیر از انسان میتوانند از آن بهره مند شوند. به طوریکه یک شیء نیز میتواند برای درک محیط اطرافش به هوشی مجهز باشد. انسان با استفاده از هوش مصنوعی می تواند به شکل بهتری با محیط اطراف و امکانات موجودش ارتباط بگیرد و بهتر از آنها استفاده کند.

گرافیک های ۳ بعدی:

با توجه به این که نسل سوم وب، قصد دارد که مرز میان داده فیزیکی و دیجیتال را با ایجاد انقلاب در فناوری گرافیکی و تمرکز شفاف بر دنیاهای مجازی سه بعدی، حذف کند؛ برخی از آينده نگرها وب سه را تحت عنوان« وب فضایی» میشناسند.

تصاویر گرافیکی سه بعدی، علاوه بر این که در برنامه های گیمینگ آینده نگر مانند بازی دیسنترالند، سطح جدیدی از نفوذ و غوطه وری را ایجاد می کنند در بخش های دیگر نظیر ملک و املاک، سلامت، تجارت الکترونیک و بسیاری دیگر، این سطح را نیز به ارمغان می آورند.

مزایای نسل سوم وب

مزایای نسل سوم وب عبارتند از:

>> عدم نیاز به نهاد مرکزی کنترل کننده:

امکان کنترل اطلاعات کاربران و یا سانسور آنها درصورت حذف نهادهای کنترل کننده، وجود نخواهد داشت.

>> حفظ مالکیت اطلاعات کاربران:

با توجه به این که امنیت اطلاعات کاربران به صورت رمزنگاری میباشد ، بازاریابان و تبلیغات کنندگان، مجوز استفاده از آنها را ندارند. در واقع ، کاربران بر اطلاعاتشان به صورت کامل، مسلط هستند و میتوانند آنها را برطبق صلاحدیدشان به اشتراک بگذارند.

ایده اولیه وب ۳ توسط گوین وود در سال ۲۰۱۴ مطرح شد

>> اجرای برنامه ها بر روی تمام دستگاه ها:

امروزه بسیاری از برنامه ها نمیتوانند بر روی تمام سیستم عامل‎ ها اجرا شوند، در حالیکه برنامه ها با استفاده از نسل سوم وب می توانند بر روی سخت افزارهای مختلف، بدون توجه به نوع دستگاه و هیچگونه هزینه اضافه ای اجرا شوند.

>> رفع نیاز کاربران در سریع ترین زمان ممکن:

مجموعه بزرگی از داده ها با اتصال محصولات بیشتر به اینترنت، گردآوری می شوند. این داده ها در اختیار الگوریتم ها قرار می گیرند تا تجزیه و تحلیل شوند و ارائه دهنده ی اطلاعات دقیق تری برای رفع نیاز کاربران باشند.

>> کاهش هک و سرقت اطلاعات کاربران:

با توجه به غیر متمرکز بودن اطلاعات، آن ها در یکجا نگهداری نمی شوند. از این رو هکرها باید کل شبکه را به منظور هک و سرقت اطلاعات، از کار بیاندازند که چنین کاری غیر ممکن است.

معایب وب ۳

در ادامه با معایب نسل سوم وب اشنا شوید:

> دسترسی:

دسترسی به نسل سوم وب برای بسیاری از کاربران به دلیل نبود یکپارچگی در مرورگرها، غیر ممکن شده است.

> مقیاس پذیری:

میزان تراکنش ها در وب۳ کندتر است؛ به این دلیل که وب۳، غیرمتمرکز می باشد.

> هزینه:

اکثر اپلیکیشن های غیرمتمرکز موفق بخاطر گران بودن، صرفا بخش کوچکی از کدهایشان را در بلاک چین می گذارند.

> تجربه کاربری:

برای این که با برنامه های وب ۳ تعامل برقرار کنید به گام ها، نرم افزارها و اموزش های بیشتری نیاز دارید. این امر پذیرش گسترده را دشوارتر می کند.

گردآوری: بخش دیجیتال سرپوش