عرضه عسل ایرانی به اروپا با برند ترکیه

نبود صنایع تبدیلی و بسته‌بندی مناسب موجب شده عسل آذربایجان‌غربی، قطب تولید این محصول در کشور با برند کشور ترکیه در بازارهای جهانی عرضه شود. استان آذربایجان‌غربی با تولید سالانه بیش از ۲۰ هزار تن عسل که ۳۰ درصد کل کشور محسوب می‌شود، یکی از قطب‌های مهم تولید این محصول به شمار می‌رود و سال‌هاست رتبه اول را به خود اختصاص داده است.

وجود اتحادیه تولیدکنندگان عسل در استان، فعالیت ۱۴ تعاونی زنبورداری فعال، ۶ کارخانه موم آج‌کنی، ۵ کارگاه بسته‌بندی عسل نیمه‌اتوماتیک با ظرفیت ۵۰۰ تن و ۶ کارخانه بسته‌بندی عسل مدرن در شهرستان‌های ارومیه، خوی و مهاباد بخشی از ظرفیت این استان در زمینه صنعت تولید عسل است.

این استان با دارا بودن بیش از یک‌میلیون و یکصد کندوی زنبور عسل و فعالیت بیش از ۶ هزار نفر در این بخش پتانسیل بالایی در زمینه صنعت عسل و زنبورداری دارد اما متاسفانه نبود صنایع تبدیلی و بسته‌بندی مناسب، سال‌هاست موجب شده کام دلالان این بخش هر روز شیرین و شیرین‌تر شود. 

صدور عسل استان با برند ترکیه و عرضه آن در بازارهای اروپایی حکایت مشکل امروز و دیروز این منطقه نیست بلکه سال‌هاست دسترنج زنبورداران استان به دلیل بی‌توجهی و نبود صنایع تبدیلی و بسته‌بندی مناسب به جیب دلالان در کشورهای همسایه می‌رود. سالانه با صادرات ۱۵۰۰ تن عسل از آذربایجان‌غربی به کشورهای همسایه، شرق آسیا و اروپا بیش از ۶ میلیون دلار ارز عاید کشور می‌شود و این در حالی است که در این استان ظرفیت بالایی برای تولید سایر فرآورده‌های عسل از جمله موم، گرده، ژل رویال و حتی زهر زنبور عسل وجود دارد.

خرید ناعادلانه محصولات تولیدی زنبورداران به صورت فله‌ای و به قیمتی بسیار نازل از سوی دلالان و واسطه‌گران داخلی یا خارجی و فروش آن به چندین برابر نرخ خرید به طرف‌های خارجی یکی از چالش‌های اصلی این بخش است. عسل خریداری شده به صورت فله‌ای پس از انتقال به داخل ترکیه و بسته‌بندی در قالب‌های زیبا و تحت عنوان عسل ترکیه در برندهای تجاری متعددی به کشورهای حوزه خلیج‌فارس، قفقاز و اروپا صادر می‌شود و بدین ترتیب ترکیه سودهای کلانی را به جیب می‌زند. 

معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌غربی درباره صنعت تولید عسل در استان به مهر گفت: این استان با داشتن ظرفیت‌های فراوانی در بخش عسل از جمله مراتع وسیع و سرسبز و همچنین تشکل‌های توانمند شامل اتحادیه تولیدکنندگان عسل، ۱۴ شرکت تعاونی زنبورداری، ۶ کارگاه موم آج‌کنی، ۶ کارخانه مدرن بسته‌بندی عسل در شهرستان‌های ارومیه، خوی، مهاباد و نیز ۵ کارگاه بسته‌بندی عسل به صورت نیمه‌اتوماتیک قطب اول تولید عسل کشور است.

  سیدفضل‌الله قریشی ادامه داد: براساس آخرین آمارگیری انجام گرفته در سال ۹۵ استان آذربایجان‌غربی با داشتن بیش از یک میلیون و یکصد هزار کندوی مدرن و بومی و با تولید نزدیک به ۲۱ هزار تن عسل که حدود ۳۰ درصد عسل کل کشور را شامل می‌شود، چندین سال متوالی مقام نخست کشوری را از نظر میزان تولید و تعداد کندوهای مدرن به خود اختصاص داده است. معاون بهبود تولیدات دامی جهاد کشاورزی آذربایجان‌غربی ادامه داد: میانگین تولید از هر کندوی مدرن ۹/۱۹ کیلوگرم و از کندوهای بومی ۷/۶ کیلوگرم است.

در این راستا شهرستان خوی با داشتن بیش از ۳۹۸ هزار کندو و با تولید بیش از ۱۰ هزار تن عسل مقام اول را در استان به خود اختصاص داده است. قریشی با بیان اینکه در حال حاضر در صنعت زنبور عسل استان حدود ۶ هزار نفر مشغول به کار هستند، عنوان کرد: متاسفانه سالیان متمادی است عسل تولیدی استان به اسم کشورهای همسایه در بازارهای جهانی عرضه می‌شود.

۲۶۰ تن عسل تولیدی آذربایجان‌غربی به خارج از کشور صادر شد

وی با بیان اینکه براساس توسعه سطح روابط با کشورهای همسایه تلاش می‌شود وضعیت صدور عسل تولیدی استان با برند کشور به بازارهای جهانی و اروپایی بهبود یابد، افزود: سال گذشته ۲۶۰ تن عسل تولیدی استان به خارج از کشور صادر شد.

قریشی اظهار داشت: این میزان عسل به کشورهای کویت، اندونزی، مالزی و چین صادر شد که تلاش می‌شود از طریق رایزنی و توسعه سطح روابط با کشورهای همسایه زمینه صدور عسل تولیدی استان و کشور به اسم خودمان از طریق بسته‌بندی‌های مناسب به بازارهای جهانی صادر شود.

وی درباره سایر مشکلات این صنعت از جمله پرداخت نشدن بیمه خسارات توسط صندوق بیمه کشاورزی و نبود امکان دسترسی بموقع به استفاده از سموم مبارزه با آفات افزود: عضویت تشکل‌های زنبورداری در صندوق توسعه ملی و همچنین عضویت در صندوق توسعه زنبورداری کشور که بیشترین سهام مربوط به استان آذربایجان‌غربی بوده موجب تخصیص تسهیلات کم‌بهره به تعاونی‌های زنبورداری و افزایش نقدینگی در تأمین نهاده‌های زنبورداری شده است.

 کمبود نقدینگی صندوق بیمه کشاورزی از دلایل عدم پرداخت خسارات به زنبورداران است

رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌غربی با اشاره به مسائل و مشکلات پیش روی صنعت عسل استان، مساله پرداخت نشدن خسارت زنبورداران را ناشی از کمبود نقدینگی صندوق بیمه کشاورزی عنوان و اظهار امیدواری کرد بزودی مشکل برطرف شود.

اسماعیل کریم‌زاده با بیان اینکه یکی از شاخص‌ها و اهداف مهم این سازمان خارج کردن بخش زنبور عسل از تولید تک‌محصولی است، به مهر افزود: در این رابطه مقدار ۴۳ کیلوگرم ژله رویال، یکهزار و ۱۹۰ کیلوگرم گرده گل و ۴ هزار و ۲۳۸ کیلوگرم بره موم از زنبورستان‌های استان توسط زنبورداران تولید شده که در سطح کشور نیز بی‌نظیر است. وی ادامه داد: همچنین تشکیل ۲ کلاس تخصصی تولید ژله رویال در شهرستان‌های ارومیه و خوی که با استقبال کم‌سابقه زنبورداران روبه‌رو شد موجب ایجاد تحولی اساسی در توسعه تولید سایر محصولات زنبور عسل در سال ۹۶ خواهد شد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌غربی با بیان اینکه آذربایجان‌غربی اولین استان دارای زنجیره‌های تولید عسل در کشور به شمار می‌رود، افزود: این استان به لحاظ داشتن منابع لایزال الهی و شرایط آب و هوایی مناسب و وجود مراتع و منابع غنی سرشار از شهد و گرده، یکی از قطب‌های مهم پرورش زنبورعسل در سطح کشور به شمار می‌آید.

کریم‌زاده افزود: حداقل ۳ شرکت در استان به عنوان زنجیره تولید عسل با دارا بودن تعداد قابل ملاحظه کندوی زنبورعسل، کارخانه بسته‌بندی و فروشگاه‌های متعدد عرضه محصولات تولیدی از زنبورعسل فعالیت می‌کنند که امیدواریم با توسعه صنایع تبدیلی و بسته‌بندی مدرن زمینه صادرات این محصول با نام استان و کشور بزودی فراهم شود.