«دو، سه هفته است برای خرید یک کیسه برنج پاکستانی، خیابانهای مصلی و فلسطیــن و دیگر نقاط شهر را زیرپا گذاشتهام اما از هر پنج، شش مغازه، فقط یکی دارد، آن هم با افزایش قیمتِ ۵۰، ۶۰هزارتومانی. لطفا پیگیری کنید طی هفتههای اخیر چه اتفاقی در زمینه ورود و توزیـــع برنج پاکستانی که قوت غالب برخی خانوادهها و مورد نیاز و مصرف بیشتر رستورانها و غذاخوریهاست، افتاده که هم نایاب شده و هم بهشکل عجیبی، گـــران.»
دریافت این گلایـــهها به شکل تماس و پیامک و چهره به چهره درباره کمیاب شدن برنج پاکستانی در مشهد باعث شد بهواسطه اهمیت موضوع، برای بررسی و راستیآزمایی مسئله به یکی، دو نقطه از شهر که محـل فروش برنج به شکل جزئی و عمده است سر زده و با فروشندگان کلی و جزئی برنج پاکستانی حرف بزنیم.
فقط وُسعمان به تهیه برنج پاکستانی میرسید که ظاهرا از آن هم محروم شدیم
مرد میانسالی که به عنوان مشتری، در جستوجوی برنج پاکستانی است، میگوید:«سرپرست یک خانواده پرجمعیت هستم و به دلیل گرانیهای اخیر، توانایی خرید برنج ایرانی برای مصرف روزانه را ندارم و با توجه به تفاوت قیمت برنج ایرانی و پاکستانی، مدتهاست خانوادگی برنج پاکستانی میخوریـــم. منتها در روزهای اخیر، برنج پاکستانی کمیاب شده و به هر کدام از فروشگاههایی که قبلا از آنها خرید میکردم، سر زدم، یا میگویند نیست یا با افزایش قیمتِ چشمگیر، آنهم به شکل محــدود عرضه میشود. قیمت یک کیسه برنج ۱۰کیلویی پاکستانی درجه یک که به نام شاندیــز در بازار معروف است، از ۸۹ هزار تومان در ماههای گذشته به ۱۱۰ هزارتومان رسیده بود اما در روزهای اخیر به ۱۸۰ هزار تومان رسیده، تازه اگر پیدا شود. چند روزی است که ماکارونی و املت و کوکوسیبزمینی میخوریم ولی تا کی میشود این طور ادامه داد؟ فقط وُسعمان به تهیه برنج پاکستانی میرسید که ظاهرا از آن هم محــروم شدیم.»
فروشندگان: عمدهفروشان میگویند مرزها بسته و انبارها خالیانــد
یکی از فروشندگان قدیمی بولوار مصلی در اینباره توضیح میدهد: «برنج پاکستانی درجه۲ که کیفیت و تقاضای بسیار پایینی دارد، موجود است اما برنج پاکستانی درجه یک که طرفدار و تقاضای زیادی دارد، در بازار نایاب شده و باید گفت خدا بیامرزدش. الان اگر شما برنج پاکستانی درجه یک در خانه دارید، خود من خریدارم و از شما کیسه ۱۰کیلویی اش را ۱۸۰ هزارتومان میخرم. فعلا کل مشهد را بگردید، برنج درجه یک پاکستانی پیدا نخواهید کرد و عمدهفروشان و مسئولان هم تایید میکنند این مدل برنج، نزدیک به ۲۰روز است در بازار نیست.» یکی دیگر از فروشندگان ادامه میدهد: «شاید باورتان نشود اما صبح تا همین الان که ظهر شده، بیاغراق ۲۰۰ مشتری برای خرید برنج پاکستانی درجه یک مراجعه کردهاند و دست خالی برگشتند. دریغ از یک کیلو برنج پاکستانی؛ مقدار بسیار محدودی هم که موجود است، کیلویی ۱۸هزارتومان، یعنی هرکیسه ۱۰کیلویی ۱۸۰هزارتومان عرضه میشود که البته آن هم نیست و اگر هم باشد، بعید است وُسع قشر ضعیف به خریدش برسد. هربار که سراغ برنج پاکستانی را از عمده فروشانِ تامین کننده برنج بازار میگیریم، میگویند انبارها خالی است و ابتدای زمستان ممکن است وارد بازار شود.» یک خرده فروش برنج هم میگوید: «طبیعتا بازار برنج در دست واردکننده و توزیع کنندگان عمده است و اینها میگویند فعلا مرزها را روی ورود برنج پاکستانی بستهاند؛ حالا یا برای اجبار مردم به مصرف برنج ایرانی است یا برای تشنه کردنِ بازار و گران کردنِ برنج پاکستانی است که تا حدی هم اتفاق افتــاده است.»
ادعای عمدهفروشان: گمرک جلوی واردات برنج پاکستانی را گرفته است
در ادامه پرسوجوهایم، به یکی، دونفر عمدهفروش و توزیع کننده برنج پاکستانی برمیخورم که در اینباره مدعی میشوند: «اگر اجــازه واردات برنج پاکستانی را بدهند و برنجها در گمرک نماند، ما که نگهشان نمیداریم. بههرحال ما هم به دنبال فروش و عرضه هستیم، اما فعلا گمرکِ مرز چابهار با پاکستان، جلوی واردات برنج پاکستانی را گرفته و در همین حد میدانیم که احتمالا تا یکم دیماه، وضعیت به همین شکل است. ما هم کاری از دستمان برنمیآید.»
هزار و ۳۰۰ تن برنج پاکستانی بهزودی در بازار توزیع میشود
«علی غفوریمقدم» معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صمت خراسان رضوی ضمن تایید نایاب شدن و افزایش قیمت برنج پاکستانی در روزهای اخیر در بازار مشهد، درباره دلایل این اتفاق و برنامههای سازمان صمت برای مدیریتش، توضیح میدهد: «هرساله براساس مصوبات ستاد تنظیم بازار کشور، شرایط به این صورت بوده که از زمان شروع تا پایان فصل برداشت برنج، واردات هرگونه برنج خارجی به کشور ممنوع بوده و هست و این کمیاب شدن برنج پاکستانی، از تبعات این محدودیت است و از آنجـا که فصل برداشت برنج هنوز تمام نشده، احتمالا این شرایط تا آخر آذرماه جاری ادامه داشته باشد. از آنجا که امسال، شرایط با سالهای قبل متفاوت است و افزایش قیمت برنج ایرانی و الزام واردات برنج خارجی با ارز دولتی، تقاضای برنج پاکستانی را بسیار بیشتر میکند، امسال برخلاف سالهای قبل با این چالش مواجه شدهایـــم. ضمن اینکه به تازگی چند محموله برنج پاکستانی که بیش از هزار و ۳۰۰ تن را شامل میشود، به علت تخلف در عرضه، در استان توقیف شده است که با تعیین قیمت کارشناسی به زودی با نرخ مصوب وارد بازار خواهد شد. منتها بهرغم این شرایط، گرانفروشی برنج پاکستانی، یک تخلف آشکار است و آخرین قیمت مصوب برای برنج درجه یک پاکستانی، کیلویی هشت هزار و ۹۰۰ تومان است.
باتوجه به این که ذائقه مردم خراسان رضوی، به ویژه شهروندان مشهدی، مصرف روزانه و دایم برنج پاکستانی را میطلبد و میپسندد و استان ما نسبت به استانهای دیگر کشور، بیشترین مصرف برنج پاکستانی را دارد، مهم است این افزایش قیمت و نایاب شدن، هرچه سریعتر به بهترین شکل مدیریت شود. با توجه به شرایط فعلی و کمبود شدید برنج پاکستانی و افزایش قیمتش در استان، موضوع را با وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت درمیان گذاشته و با ستاد تنظیم بازار کشور نامه نگاریهایی کرده ایم تا اجازه ترخیص و توزیع برنج پاکستانی، به شکل ویژه و استثنایی به استان ما داده شود. آخرین مکاتبه مربوط به هفته گذشته است و منتظر پاسخ هستیم.»
- 16
- 5