به گزارش ایرنا، قطر کشوری در جنوب غربی قاره آسیا در منطقه خاورمیانه، در شرق شبه‌جزیره عربستان و در بخش جنوبی خلیج فارس واقع شده است. پایتخت آن، دوحه است. قطر مرز مشترک زمینی با عربستان سعودی، و مرز آبی با کشورهای ایران، کویت، عراق، عربستان، بحرین و امارات متحده عربی دارد.
در قطر پرورش میوه و سبزیجات و نیز حرفه ماهی گیری رواج بسیار دارد، با این حال مقدار زیادی از محصولات غذایی این کشور از طریق واردات تامین می شود. اقتصاد این کشور به نفت و گاز مایع وابسته است و ۷۰ درصد از درآمدهای این کشور از صادرات نفت و گاز تامین می شود.
به دنبال مناقشات سیاسی بین قطر و کشورهای عربستان، امارات متحده عربی، بحرین و مصر و تحریم قطر از سوی این کشورها در تاریخ ۵ ژوئن ۲۰۱۷ (۱۵ خرداد ۱۳۹۶)، مرزهای زمینی، آبی و هوایی این کشورها به روی قطر بسته شده و کشورهای مذکور مراودات تجاری خود را با قطر قطع کردند. در صورت تداوم این بحران، قطر باید برای بیش از ۱۵ درصد نیاز وارداتی کشور خود، شریک تجاری جدید پیدا کند.
ایران و قطر مشترکات زیادی دارند. از جمله آنکه هر دو عضو اوپک، جنبش عدم تعهد و سازمان همکاری اسلامی هستند. همچنین هر دو کشور روابط تنگاتنگی در زمینه‌های اقتصادی بویژه صنایع نفت و گاز و کشتیرانی دارند. از نظر ارتباطی، ایران از طریق آبی و هوایی با قطر در ارتباط بوده و از این نظر نسبت به ترکیه مزیت نسبی دارد.
با وجود اینکه ایران اکثرکالاهای مورد نیاز قطر را به این کشور صادر می کند، اما به دلایل ضعف مدیریتی، بازاریابی، بسته بندی، فقدان استانداردهای بین المللی یا بالا بودن قیمت تمام شده، قادر به تامین بخش قابل توجهی از نیازهای قطر نشده است.
ترکیه نیز بخش زیادی از نیازهای بازار قطر را تامین کرده؛ اقلامی که ایران به راحتی قادر به تامین آن است. ترکیه از طریق ایجاد شبکه های پخش و توزیع، اعطای نمایندگی فروش و پخش کالاهای ترکی و برندسازی محصولات خود در بازار کشورها نفوذ می کند و این مساله ای است که در مورد کالاهای ایرانی مغفول مانده است.
در این میان استان فارس از دیرباز با کشورهای حوزه خلیج فارس ارتباط داشته و بازرگانان این خطه با قطر روابط دوستانه و تجاری دیرینه ای داشته اند. استان فارس در بخش های مختلف کشاورزی، صنعت، معدن و خدمات دارای مزیت نسبی است و این موضوع در صورت بهره برداری و استفاده از فرصت ایجاد شده به توسعه روابط تجاری این استان با کشور قطر می انجامد. بطور خلاصه سیمای استان فارس در بخش های مختلف قابلیت ارتباط تجاری با کشور قطر را دارد.
موقعیت جغرافیایی فارس و فراوانی تولید در زمینه کشاورزی، دامداری، پتروشیمی، فرش و صنایع دستی، منابع عظیم گاز استان و نزدیکی این منطقه به آب های خلیج فارس سبب شده تا از دیرباز تجارت و داد و ستد در این منطقه رشدی فراوان یابد، به طوری که عمده فعالیت های استان به فعالیت های تجاری و خدماتی اختصاص دارد.
کالاهای مزیت دار در استان عبارتند از: فرش و گلیم دستباف، گبه، سنگ های تزئینی، خرما، انجیر، بادام، پودر و عصاره شیرین بیان، گیاهان دارویی، میوه و تره بار، کاشی و سرامیک، سنگ ساختمانی فرآوری شده، صنایع شیمیایی و بسیاری از کالاهای صنعتی دیگر که هر کدام در سطح بین المللی دارای جایگاه خاص است.
وجود پتانسیل در استان در زمینه صنایع الکترونیک، شیمیایی، صنایع تبدیلی و غذایی و صنایع کانی غیرفلزی به عنوان قابلیت های صادراتی استان و همچنین قابلیت جلب و جذب سرمایه های خارجی از جمله سرمایه ایرانیان مقیم خارج از کشور بخصوص کشورهای حاشیه خلیج فارس، از جمله ظرفیت های استان فارس در بخش تجارت است.
وجود مزیت نسبی در تولید و صادرات میوه های سخت پوست نظیر گردو، بادام و پسته، وجود مزیت نسبی در تولید و صادرات انواع سبزی و صیفی جات، وجود مزیت نسبی در تولید و صادرات انواع میوه ها و محصولات باغی همچون سیب، خرما و انجیر، وجود اقلیم های آب و هوایی مختلف در استان و تنوع محصولات کشاورزی، از توانمندی های فارس به شمار می رود که همگام با توسعه زیرساخت ها از جمله فضاهای سردخانه ای و وجود فرودگاه شیراز به عنوان چهارمین فرودگاه پس از فرودگاه مهرآباد، پیام و امام خمینی (ره) در بخش حمل هوایی کالا این فرصت را فراهم آورده تا فارس به عنوان شاهراه صادرات به قطر شناخته شود.
به نظر می آید حضور بازرگانان قطری که اغلب روابط دوستانه و خانوادگی با بازرگانان ایرانی در مناطق لار و لامرد دارند و صادرات خدمات فنی- مهندسی -که استان فارس همواره در این مقوله توانمندی خود را به اثبات رسانیده است - برای ایجاد اماکن لازم برای برگزاری بازی های جام جهانی ۲۰۲۲ ، توانایی ارائه خدمات تخصصی در زمینه پروژه های نفت و گاز از نظر نزدیکی به منطقه پارس جنوبی و عسلویه، فاصله نزدیک استان با مرزهای آبی این کشور و وجود پرواز های مستقیم این امکان را فراهم کرده تا حتی مواد غذایی و یا کالاهایی که فساد پذیری بالایی دارند بدون مشکل و سالم به این کشور صادر شوند.
همچنین وجود رایزنان بازرگانی و برگزاری جلسات( B to B - Business to Business) با فعالان اقتصادی این کشور از طریق اتاق بازرگانی شیراز نیز نشاندهنده نقش پررنگ استان فارس در استفاده از این فرصت است.
در پایان باید گفت چنانچه روابط بلندمدت تجاری با قطر از اهداف کشور و استان باشد، این مناقشه سیاسی شرایطی را حاکم کرده تا پل ارتباطی بین استان و این کشور مستحکم تر شود تا از طریق آن شاهد توسعه صادرات غیرنفتی در آینده ای نه چندان دور برای استان باشیم.
جمال رازقی
- 14
- 5
