محمد شریعتمداری که کوچ پر سر و صدایش از وزارت صنعت، معدن و تجارت به وزارتخانه بزرگ تر کار، رفاه و امور اجتماعی حاشیههای بسیاری به همراه داشت، در اقدامی متفاوت از رویه معمول خود اسامی هیئتمدیره تمام زیرمجموعههای اقتصادی وزارت رفاه را که عظیمترین تجمع شرکتهای دولتی را در بر میگیرد، در سایت این وزارتخانه منتشر کرد.
این اسامی شامل اعضای هیئتمدیره تمامی شرکتهای زیرمجموعه شستا (شرکت سرمایهگذاری تامین اجتماعی)، صندوق بازنشستگی کشوری، صندوق بازنشستگی کارکنان فولاد، سازمان تامین اجتماعی و بانک توسعه تعاون است. این اسامی شامل تعداد پرشماری از موسسات بزرگی چون بانک رفاه کارگران، رایتل و نفت و گاز پارس و هلدینگ نفت و گاز تامین تا شرکتهای کوچک تر همچون صنایع سلولزی و نساجی است. بسیاری با توجه به رویه پیشین شریعتمداری در مورد قصد اصلی وی برای این انتشار اسامی که بازتاب بسیاری داشته است، تردیدهایی ابراز داشتهاند، با این همه اعلام اسامی اعضای هیئتمدیره شرکتهای دولتی زیرمجموعه وزارت کار، بسیاری را به دردسرانداخته است، پس از خواندن تعدادی از نامها، به ویژه دو شغلهها در برنامه پایش، مدیر عامل شستا اعلام کرد که مطلع نیست و باید اسامی را اصلاح نماید. آفتاب یزد در بررسی اسامی شرکتهای زیرمجموعه بیشاز ۲۸ هلدینگ و شرکت مادر به نتایج قابل تاملی رسید، از حکم انتصاب چند ماه قبل (تیر ۹۷ ) پسر یکی از بزرگترین منتقدان دولت تا فرزند جوان رئیس سابق صندوق بازنشستگی واز همه جالب تر وجود یک خانواده بزرگ در هیئتمدیره چند شرکت ( کلانتریها ) همه و همه از شگفتیهای سازمانی است که خشت به خشتش با حقوق کسر شده کارگرانی ساخته شده است که در ادارهاش نقش چندانی ندارند. همان شرکتهایی که گزارشی از آنها خطاب به وزیر رفاه نوشتیم ولی او ندید یا نخواست ببیند که چگونه حقوق بازنشستگان پایمال میشود، تا او پشت تریبون شعار دهد برای خوشایند بازنشستگان.
پیچیدگیهای شستا
رحمت الله حافظی مدیر عامل پیشین تامین اجتماعی که در شورای شهر دوره چهارم تنها صدای منتقد علیه فساد بود در مورد پیچیدگیهای مدیریت تامین اجتماعی میگوید: «خواستم یک مدیرکل قسمت نظارتی را برکنار کنم از ریاست جمهوری با من تماس گرفتند و گفتند این بنده ی خدا خونه ی خودش رو فروخته و خرج انتخابات کرده؟! گفتم؛ من حاضرم حقوقش را بدم و مامورش کنم به ریاست جمهوری و شما ازش استفاده کنید. با این وجود معاون وزیر بهم زنگ زد که برکنارش نکنید؛ با هرگرفتاری که بود برکنارش کردم.» حافظی در جای دیگر میگوید: «خواستم مدیرعامل وقت شستا را بردارم؛ وزیر وقت به من گفت؛ برداشتنش با شما؛ اما انتخاب جایگزین آن با شما و حتی من نیست و از جایی بالاتر برای آن تصمیم میگیرند؛ یعنی ایشان به عنوان وزیر هم قادر به مداخله نبود؛ برای همین ناچار شدم که وارد هیئتمدیره شستا شوم و آن را تا حدودی مدیریت کنم. » شاید همین موارد باشد که باعث طرح برخی پرسشها از سوی منتقدان شریعتمداری در مورد چرایی انتشار این لیست بود، در صدر این پرسشها این مسئله است که آیا او حاضر خواهد بود که نام افراد جایگزین این اعضای هیئتمدیره را نیز منتشر کند یا خیر؟ خبرگزاری مهر معتقد است که بسیاری از این افراد در اثر توافقات سیاسی و نه لزوماً توانایی فردی منتصب شدهاند. وزیر جدید رفاه برای مهره چینی جدید با مشکلات زیادی رو به رو میگردید و انتشار اسامی میتواند این مسئله را تسهیل نماید. این طیف از منتقدین با توجه به سابقه محمد شریعتمداری در وزارت صمت و حواشی متعددش از جمله مسئله خودرو، معدن، عدم انتشار لیست ارز بگیران به دلیل آنچه وی آن را «عقل خدادادی » نامید در مورد صداقتش ابراز تردید کردهاند، زیرا مدعی هستند او هرگز حاضر نخواهد شد تا لیست مهرههای جدید خود را منتشر نماید. از جمله محمود صادقی نماینده مجلس که از وی خواست تا لیست این افراد را با رفع اشکالات و قابلیت سرچ منتشر نماید. مدافعان محمد شریعتمداری اما این اقدام او را در راستای فساد ستیزی میدانند و این انتقادات را غیرصادقانه و به دلیل جهت گیری سیاسی میدانند. علی ربیعی در مراسم معارفه وزیر جدید رفاه در سخنانی مطایبهآمیز گفت: « ممد آقا دیگه نمیتونه بگه قبلیه خراب کرد و گند زد چون رفیق خودمونه » او در ادامه افزود: «معمولا مدیران جدید چند پاکت باز میکنند، پاکت اول اینکه میگوید شش ماه باید بررسی کنم، پاکت دوم آنکه مدیر قبلی گند زده و باید آن را پاک کنم و پاکت سوم اینکه میگویند مدتی بمان و برو. خب آقای شریعتمداری هیچ کدام را نمیتواند باز کند و آش کشک خالهاش است. من هم آش کشک خالهات هستم.» برخی صاحب نظران حزبی معتقدند که تقابلی ظریف میان این دو بر سر تغییرات احتمالی آتی در وزارت رفاه وجود دارد.
۲۵۰۰ عضو هیئتمدیره
از ۲۵۰۰ عضو هیئتمدیره در ۲۸ هلدینگ، خبرگزاری مهر اسامی ۱۰۰ تن از آنها را تحت عنوان دو شغله، سه شغله و آقازادهها را منتشر کرد که در برنامه پایش بر اساس این لیست پرسشهای جدی از مدیریت شستا مطرح گردید. وزیر کار جدید در قسمتی از نامهاش به رئیس تامین اجتماعی نوشت «هیچ فردی نمیتواند اصالتا یا به نمایندگی از شخص حقوقی همزمان در بیش از یک شرکت که تمام یا بخشی از سرمایه آن متعلق به دولت و نهادها یا موسسات عمومی غیردولتی میباشد، به سمت مدیرعامل یا عضو هیئتمدیره منصوب گردد. با حساسیت و جدیت اجرایی گردد. » لیست منتشره سرشار از موارد قابل تامل است. مدارک بسیاری از این افراد ارتباط چندانی با حوزه تخصصی محل خدمتشان ندارد. برای مثال شخصی با مدرک ادبیات فارسی مدیرعامل یک شرکت سیمانی است. یا شخصی با مدرک علوم دریایی در شرکت دامپروری و یا با مدرک شهرسازی در هیئتمدیره یکی از شرکتهای دارویی مشغول فعالیت است. از همه جالب تر سفیر ایران در واتیکان است که از واتیکان وظایف خود را در هیئتمدیره هلدینگ دارویی شستا انجام میدهد؛ هلدینگی که کنترل بخش عمدهای از تولیدات دارویی کشور (بیش از ۳۲ درصد) را در اختیار دارد. این شرکت همچنین قریب به ۱۰ درصد از کل واردات دارو و مواد اولیه دارویی کشور را بر عهده دارد ( ۱۰ درصد از ارز دارویی نیز به این شرکت تعلق میگیرد ). از جمله اعضای هیئتمدیره که در مورد چرایی انتصابشان پرسشهایی مطرح است این افراد هستند: « افشین غریب پور عضو هیئتمدیره سیمان یاسوج، فرزند خداداد غریب پور مدیر عامل شرکت سرمایهگذاری بانک ملی، سید ابراهیم سقایی فومنی، عضو هیئتمدیره پتروشیمی غدیر خواهرزاده محمد باقر نوبخت معاون رئیسجمهور، یعقوب موسوی جهان آباد مدیر عامل سیمان یاسوج از بستگان خداداد غریب پور و برادرزاده سید باقر موسوی نماینده مجلس پنجم و ششم. همچنین طبق لیست منتشره در این برنامه امیر سامان اسفندیاری، فرزند فرشاد اسفندیاری معاون نظارت بر شرکتهای تاپیکو، مهدی راعی، عضو هیئتمدیره پتروشیمی امیرکبیر برادر رضا راعی قائم مقام سازمان تامین اجتماعی، محمد علی شفیعی سیف آبادی، عضو هیئتمدیره پتروشیمی غدیر داماد غلامحسین نوذری وزیر اسبق نفت،هادی، عضو هیئتمدیره دوده صنعتی پارس فرزند نماینده مجلس، سید مصطفی فیض، عضو هیئتمدیره شرکتهای شیمی بافت و سرمایهگذاری صنایع پتروشیمی، خواهرزاده رئیسجمهور اسبق، سعید ا... بداشتی، عضو هیئتمدیره کارخانجات پارس الکتریک، فرزند آیتالله ابوالحسن الله بداشتی ». تا کنون تنها سعید ا... بداشتی به مطرح شدن نامش واکنش نشان داده است و در این باره گفته است: « یک سال است به عنوان مشاور مهندس ترکان در شستا همکاری میکنم.۲ ماه است که عضو هیئتمدیره غیرموظف یک شرکت نیمه تعطیل هستم و تلاش داریم تا تولید را دوباره شروع کنیم و حقوقی هم از آنجا نمیگیرم.» او البته با سوالاتی از این دست رو به رو شد که او برای راهاندازی این واحد تولیدی بر اساس کدام شایستگی (غیر از نسبت آقازادگی) انتخاب شده است. علاوه بر دو شغلهها و سه شغلهها، مسئله تعارض منافع نیز مطرح است مثلاً در حالی که یک فرد مدیر... هلدینگ تاپیکو است و همزمان در یکی از شرکتهای زیرمجموعه خود نیز مسئولیت دارد چگونه این دو شغل هم زمان با یکدیگر در تعارض قرار نمیگیرند؟!
انتصابات زیر فشار صورت نگرفت
لطفی مدیر عامل شستا اما در واکنش به این افشاگریها اظهار کرد که : «انتصابها بدور از توصیهها و فشارها صورت گرفته است.» او در دفاع از عملکردش اعلام کرد که : «شستا ۲ درصد از سهم تولید ناخالص ملی را دارد و از هیچ ژن خوبی استفاده نکردیم » با این همه نامهای بسیاری از جمله نام فرزندان مسئولین و نمایندگان مجلس در این بین مطرح است. آفتاب یزد در مورد انتصاب یکی از اعضای خانواده خود وی به عضویت هیئتمدیره با پرسشهای بیجواب رو به رو است. در بررسی لیستها همچنین با موارد جالب توجه دیگری رو به رو هستیم؛ فرزند یکی از سر سخت ترین منتقدان دولت است در مدت اخیر از سوی برخی اصولگرایان به دلیل آنچه که آنها «سکوت او در برابر دولت » میخوانند مورد انتقاد قرار گرفته است، برای بسیاری از طرفداران دولت این سوال مطرح خواهد شد که چرا فرزند وی به عنوان جناح منتقد باید در این دولت پست بگیرد. او از سوی موسسه ثروتمند املاک و مستغلات تامین اجتماعی مامور میگردد تا عضو هیئتمدیره موسسه... گردد . محمود اسلامیان از سوی تامین اجتماعی به عنوان مدیر عامل فولاد مبارکه منصوب گردید، این پرسش که ایمان اسلامیان در هیئتمدیره واسپاری آتیه صبا با ایشان چه نسبتی دارد از جمله دیگر سوالات مطروحه است؟
خاندان علاقه مند به عضویت در هیئتمدیره
از جمله جالب توجه ترین موارد " کلانتری "های عضو لیست ۲۵۰۰ نفره هستند. محمد کلانتری عضو هیئتمدیره صبا آرمه است. وی همزمان در انبارهای عمومی و خدمات گمرکی فرودگاه امام نیز عضو هیئتمدیره است. محمود کلانتری عضو هیئتمدیره یکی از هلدینگها است. کامران کلانتری در سلسله آب حیات کرمان مدیر عامل است ، محمد علی کلانتری در شرکت کلر پارس نیز عضو هیئتمدیره است، بیژن کلانتری عضو موظف توزیع داروپخش است.علاوه بر این محمد هادی مظاهری فرزند رئیس سابق بانک مرکزی در گسترش تجارت پارس عضو هیئتمدیره است. از همه جالب تر حمید راغفر است که منتقد سر سخت سیاستهای دولت است و سخنرانیهای آتشینی در تلویزیون مطرح کرد، وی نیز عضو هیئتمدیره یکی از شرکتهای زیرمجموعه وزارت کار است. آفتاب یزد حق توضیح را برای افرادی که نامشان مطرح شده محفوظ میدارد زیرا احتمال خطا در این گزارش وجود دارد.
- 13
- 1