یارانه پولدارها فقط ١٥ هزار میلیارد تومان

یارانه مرداد امشب به حساب سرپرستان خانوار واریز می‌شود اما گویا خبری از حذف دهک‌های بالای درآمدی نیست. هرچند که به گفته بهارستان‌نشین‌ها، مقدمات لازم برای حذف یارانه پولدارها آغاز و دولت درحال بررسی وضع درآمدی افراد است اما هنوز هیچ زمان مشخصی برای اجرای مصوبه دولت معلوم نشده است. مهرداد بائوج لاهوتی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه به «شهروند» می‌گوید: «براساس تصمیم‌گیری‌هایی که تاکنون قطعی شده، یارانه مدیران کل، پزشکان، قضات، وکلا و حدود ٣٠٠‌هزار نفر از اصناف حذف خواهد شد، البته بررسی‌ها همچنان ادامه دارد.»

لاهوتی که بعید می‌داند حذف یارانه دهک‌های بالای درآمدی  قبل  از مهر امسال (تا ٣ماه آینده) رخ دهد، تأکید می‌کند: «پروسه حذف یارانه دهک‌های بالای درآمدی حساس و زمانبر است و نمی‌توان انتظار داشت که دولت با عجله نسبت به اجرای این مصوبه اقدام کند.»

١٥‌هزار‌میلیارد تومان بودجه دولت در جیب ثروتمندان

نماینده مردم لنگرود می‌گوید، درصورتی یارانه همه خانوارهای ۳ دهک بالایی جامعه حذف شود که حدود ١٢ تا ١٥‌هزار‌میلیارد تومان از منابع دولت آزاد می‌شود. آن‌گونه که آمارها نشان می‌دهد، درحال حاضر دولت هرماه چیزی حدود ٤١‌هزار‌میلیارد تومان صرف پرداخت یارانه نقدی به ٧٨‌میلیون نفر جمعیت را می‌کند. البته این نماینده مردم بر این باور است که توجه به اصلاح کل یارانه‌ها ازجمله یارانه‌های پنهان، اثرات رفاهی به مراتب مثبت‌تری به همراه خواهد داشت.

حذف یارانه دهک‌های بالا

سال‌هاست فضای سیاست‌گذاری در تلاش است تا یارانه پرداختی به ٣ دهک بالای جمعیت را حذف کند؛ در واقع استدلال این است که این یارانه اندک، سهم چندانی در رفاه خانوارهای دهک‌های بالا ندارد؛ با حذف یارانه این گروه و تخصیص آن در مجاری موثرتر، می‌توان رفاه اجتماعی را افزایش داد، درحالی‌ که این سیاست در بودجه ۴‌سال گذشته به‌طور مرتب تکرار شده، اما هیچگاه به مرحله اجرا نرسیده است. این سیاست با جزییاتی متفاوت، از دولت دهم به بعد در دستور کار قرار گرفته است. در دولت‌های دهم، یازدهم و دوازدهم قرار بود یارانه حداقل ٣ دهک بالای جامعه را حذف و سهم تولید، بهداشت و درمان را پرداخت کنند، اما دولت‌های مورد نظر هرسال از انجام تکلیف مربوطه سر باز زده، به‌طوری که حتی بخشی از کسری منابع برای پرداخت یارانه را از محل منابع عمومی تأمین کرده‌اند. این سیاست به‌طور صریح در قانون بودجه ‌سال‌جاری نیز به تصویب رسیده است. بر مبنای تبصره ۱۴ قانون بودجه ‌سال ۱۳۹۸ «دولت موظف است با استفاده از کلیه بانک‌های اطلاعاتی در اختیار، نسبت به شناسایی و حذف ٣ دهک بالای درآمدی از فهرست یارانه‌بگیران اقدام کند».

با این‌که این سیاست در سال‌های اخیر به مرحله اجرا نرسید، اما شواهد نشان می‌دهد دولت در بودجه ‌سال‌جاری اراده لازم برای حذف یارانه این گروه‌ها را به خرج داده است. این اراده در جلسه اخیر هیأت‌وزیران قابل مشاهده است، به‌طوری که هیأت‌وزیران در جلسه ۱۶ تیر ۱۳۹۸، آیین‌نامه اجرایی این تبصره را با هدف تعیین منابع و مصارف یارانه تصویب کرد، اما در مدتی که گذشته، تاکنون هیچ اطلاع‌رسانی از سوی این دستگاه‌ها در مورد روند تهیه دستورالعمل مربوط به حذف یارانه پردرآمدها و سازوکار آن انجام نشده و مشخص نیست که چه زمانی قرار است این دستورالعمل نهایی و به مرحله‌ اجرا درآید. از این‌رو به نظر نمی‌رسد در مردادماه هم یارانه افراد حاضر در لیست سازمان هدفمندی یارانه‌ها قطع شده و این غربالگری انجام شود، هرچند که در مرحله‌ اجرا نیز به‌طور حتم تدریجی صورت خواهد گرفت.

درحال حاضر بیش از ۷۸‌میلیون نفر از جمعیت ایران یارانه نقدی دریافت می‌کنند که در این بین افراد پردرآمد و کم‌درآمد بدون هیچ غربالگری در سال‌های گذشته، تاکنون از منابع ناشی از قانون هدفمندی یارانه‌ها به صورت نقدی استفاده کرده است که این برخلاف قانون بوده و همواره هزینه‌های سنگینی را به دولت تحمیل کرده است.