صندوق بین‌المللی پول در روزهای اخیر طی بیانیه‌ای نسبت به آثار زیان‌بار شیوع ویروس کرونا بر بهبود اقتصاد شکننده جهان هشدار داده است. اگرچه رشد اقتصادی جهان نسبت به سال گذشته ۴/۰ درصد افزایش نشان می‌دهد با این حال رئیس صندوق بین‌المللی پول این بازگشت را بسیار شکننده توصیف کرده و با اشاره به آثار منفی شیوع کرونا در اقتصاد چین، نسبت به تاثیر منفی این روند در اقتصاد جهانی هشدار داده است.
آثار اقتصادی شیوع این بیماری در ایران نیز در روزهای اخیر به خوبی خود را نشان داده است. در حالی که با نزدیک‌شدن به عید نوروز، بازارهای داخلی آماده استقبال از حضور مشتریان می‌شدند اما از زمان اعلام سرایت کرونا به ایران، آثار سوء شیوع این بیماری در کسب و کار اصناف، شرکت‌ها، کارخانجات، بازارهای مختلف اعم از مسکن، ارز، طلا و غیره خود را به خوبی نمایان کرده است. تداوم این روند می‌تواند ضربات مهلکی را بر اقتصاد نحیف ایران در شرایط تحریمی وارد آورد.
از زمان بروز و ظهور ويروس ناشناخته کرونا در چين، بازارهايي از قبيل نفت، سرمايه، معادن، خودرو و غيره در مقياس جهاني تحت تاثير قرار گرفته‌اند. اين روند توانسته است رشد اقتصادي جهان را نيز کند کند. کريستالينا جورجيوا- رئيس صندوق بين‌المللي پول- اعلام کرده است که شيوع ويروس کرونا مي‌تواند رشد اقتصادي چين را به ۶/۵ درصد برساند که اين ميزان ۴/۰ درصد پايين‌تر از چشم‌انداز رشد اقتصادي چين در ژانويه است. با توجه به اقتصاد بزرگ چين و وابستگي غيرقابل انکار اقتصاد جهاني به اين کشور، پيش‌بيني مي‌شود، روند رشد اقتصادي در جهان، همراه با اين افت، دچار کندي ملموسي شود. بازار بورس شانگهاي تنها در نخستين روز کار خود در سال نوي چيني، با افت قابل ملاحظه‌اي روبرو شد و سرمايه‌گذاران حدود ۳۹۳ ميليارد دلار در اين بازار از دست داده‌اند.
اين روند يوان چين را نيز در برابري با دلار به شدت تحت تاثير قرار داد و از ارزش آن کاست. پيامدهاي افت اقتصادي چين در يک ماه اخير در بازارهاي نفت و سرمايه جهاني نيز نمايان شده است. بازار نفت در اين روزها، با کاهش مداوم نرخ مواجه است. اين امر پس از کاهش چشمگير تقاضا از سوي چين به‌عنوان يکي از بزرگترين مصرف‌کنندگان طلاي سياه رخ داد. کرونا همچنين ارزش سهام در اروپا را به زير کشيده است. روز گذشته ارزش سهام در کشورهاي اروپايي در پي هراس سرمايه‌گذاران از احتمال اعلام بحران بين‌المللي در اولين روز هفته (ميلادي) سقوط کرد. با اين حال بيشترين تاثير منفي در بازارهاي سرمايه آسيايي رخ داد و برخي شاخص‌ها را با افت مواجه کرد.
در همين زمان سنگاپور پيش‌بيني از رشد اقتصادي خود در سال ۲۰۲۰ را کاهش داده است. بورس فلزات لندن نيز نشست سالانه خود در هنگ‌کنگ را به دليل نگراني از ويروس کرونا لغو کرده است. با اين حال کرونا در ايران سبب جهش شاخص بورس و گذر آن از مرز ۵۰۰ هزار واحدي شد. اين امر به‌ويژه همزمان با رشد نرخ دلار در صرافي‌هاي بانکي و بازار تهران رخ داده است. در روزهاي گذشته، هر دلار آمريکا با افزايش نرخ روبرو بوده و در کانال ۱۵ هزار توماني معامله مي‌شود. همچنين هر گرم طلاي ۱۸ عيار نيز در روزهاي اخير متاثر از بازار ارز ايران و بازار طلاي جهاني، از ۶۰۰ هزار تومان عبور کرده است. هر سکه تمام بهار آزادي نيز قله شش ميليون تومان را فتح کرده است.
هشدار براي سودجويي از کرونا در بازار مسکن
در روزهاي اخير با تداوم تاثير شيوع ويروس کرونا در جهان که توانسته است بر بازار داخلي ايران نيز اثرگذار ظاهر شود، برخي در بازار مسکن از امکان افزايش قيمت‌ها دم مي‌زنند. در حالي‌که بازار ارز ايران در نتيجه قرار گرفتن کشور در ليست سياه FATF هيجان‌زده است و نرخ‌ها روز به روز افزايش مي‌يابد، برخي با اين تحليل که افزايش نرخ ارز در سال گذشته توانسته است قيمت مسکن را افزايش دهد، به دنبال گران کردن املاک هستند. کارشناسان بازار مسکن نسبت به اين روند در بازار هشدار داده‌اند.
با اين حال بازار مسکن در روزهاي اخير تحت تاثير ترس از فراگيري بيماري کرونا، از تقاضاي واقعي و حضوري خالي شده و تنها به پيگيري‌هاي تلفني محدود شده است. در ماه‌هاي اخير، بازار مسکن با اندک رونقي مواجه شده و تعداد معاملات نيز افزايش يافته بود. بر اساس آمارها اين بازار از ابتداي آذرماه، با رشد بيش از ۱۳۰ درصدي معاملات مواجه شده بود. با اين حال اکنون به نظر مي‌رسد کرونا توانسته است آثار مقطعي در کاهش تقاضا در بازار مسکن داشته باشد.
مطابق اعلام مشاوران املاک تهران، معاملات ملک طي بهمن‌ماه ۱۳۹۸ در شهر تهران ۲۰ درصد و در کل کشور ۹ درصد نسبت به دي‌ماه افزايش داشته است. به گزارش ايسنا ماه گذشته نيز شاهد افزايش ۱۱ درصدي ماهيانه تعداد معاملات در تهران بوديم. اکنون مشخص نيست که آثار کرونا بر کاهش تقاضا در اسفندماه بر تعداد معاملات چه تاثيري خواهد داشت. اما آنچه مهم به نظر مي‌رسد اينکه کارشناسان بر اين باورند که افزايش قيمت در اثر شيوع ويروس کرونا را مي‌تواند در حد يک سودجويي در اين مقطع زماني ارزيابي کرد که ممکن است در درازمدت بر معاملات بازار مسکن اثرگذار باشد.
تعطيلي کسب و کار اصناف
در همين حال، کسب و کارها در آستانه عيد نوروز نيز تحت تاثير شيوع کرونا در کشور قرار گرفته‌اند. روز گذشته رئيس اتاق اصناف ايران در نامه‌اي به روساي اتاق‌هاي اصناف مراکز استان کشور اعلام کرد کليه نمايشگاه‌هاي فصلي و بهاره لغو شده است. سعيد ممبيني در اين نامه نوشته است: با عنايت به شرايط ويژه کشور در مقابله با بيماري کرونا و توصيه‌هاي مسئولان بهداشتي کشور مبني بر عدم تجمع انساني به منظور پيشگيري از شيوع و گسترش اين ويروس، کليه نمايشگاه‌هاي فصلي و بهاره تعطيل است.
گفتني‌ست نمايشگاه‌هاي بهاره يکي از زمينه‌هاي افزايش درآمد فروشندگان خرد اصناف در بازار شب عيد محسوب مي‌شد که نه تنها تاثير مثبتي بر درآمد پايان سال آنها داشت که مي‌توانست نيازهاي بخش بزرگي از دهک‌هاي متوسط و پايين درآمدي را نيز پوشش دهد. از سوي ديگر پرهيز از حضور در اماکن عمومي، رستوران‌ها و قهوه‌خانه‌ها را از مشتري خالي کرده است. يک رستون‌دار در تهران به ايرنا گفته است که مشتريان اين رستوران در چند روز اخير يک پنجم شده‌اند اين روند مي‌تواند در کوتاه‌مدت آثار خود را بر درآمد غذاخوري‌ها نشان داده و آنها را به ورشکستگي، تعديل نيرو و شرايطي از اين دست دچار کند. در همين حال، مسئولان اتحاديه‌هاي قهوه‌خانه‌داران و صاحبان رستوران‌ها نيز از کسادي بازار خود و کاهش شديد مشتريان به دليل شيوع بيماري کرونا در کشور خبر مي‌دهند.
محسن نظري- رئيس اتحاديه قهوه‌خانه‌داران و سفره‌خانه‌هاي سنتي- گفته است: واحدهاي صنفي ما ۱۰۰ درصد تعطيل شده‌اند و اصلا مشتري ندارند. او افزوده است: ما پنج هزار واحد صنفي داريم؛ ضربه‌اي که از اين ويروس مي‌بينيم، هزينه سرسام‌آوري است که اصلا نمي‌توانيم آن را محاسبه کنيم. علي‌اصغر ميرابراهيمي- رئيس اتحاديه دارندگان رستوران و سلف‌سرويس نيز اعلام کرده است: از زمان شيوع کرونا، کسب‌وکارهاي اعضاي اين اتحاديه آسيب جدي ديده است؛ به گونه‌اي که واحدهاي زيادي تا آستانه تعطيلي پيش خواهد رفت.
زینب مختاری
- 12
- 1
