اتحاد سیاه در بازار مسکن

این‌‎روزها بازار مسکن سرگیجه عجیبی گرفته‌است تا متقاضیان هرروز درگیر اخبار متناقضی از این بازار باشند. از یک طرف تسنیم می‌نویسد، در شهر تهران سالی داشته‌ایم که برای ۲۵۰ هزار واحد مسکونی پروانه صادر شده است و اصلا تهران به این میزان پروانه نیاز ندارد. از طرفی هم رئیس کمیسیون عمران مجلس، طی گزارشی می‌گوید: «در کمیسیون عمران مجلس اعتقاد داریم که در کشور کمبود چهار میلیون واحد مسکونی وجود دارد.» در این میان نگاه وزارت راه و شهرسازی نیز به گونه دیگری است و مسئولان این وزارتخانه معتقد هستند که که مسکن مورد نیاز وجود دارد اما از کیفیت کافی برخوردار نیستند.

این بازار حالا دیگر یکی از مهمترین سایه‌روشن‌های اقتصاد کشور است تا جایی که هیچ‌کس به‌طور حتم نمی‌داند در روزها و حتی سال‌های آینده چه بر سر قیمت‌ها و میزان عرضه و تقاضا خواهد آمد. در این آشفته بازار هستند بسیاری از افرادی که در رده قشر ضعیف و متوسط جامعه‌اند و همچنان گوش به حرف‌های ضدونقیض مشاوران املاک سپرده‌اند.

مشاوران املاکی‌که حالا به‌نظر می‌رسد فرصت خوبی دارند تا از این آب گل‌آلود ماهی بگیرند و از سونامی گرانی مسکن در روزهای آینده خبر بدهند. در این میان بسیاری از سازندگان مسکن که از سال‌های قبل از رکود، سرمایه زیادی را روانه ساخت‌وساز کرده بودند، همچنان بنابر توصیه مشاوران املاک برای فروش واحدهای مسکونی خود دست نگاه داشته‌اند و هنوز هم منتظر جهش قیمت در سال آینده هستند.

این درحالی‌است که بسیاری از افراد ضعیف و حتی متوسط جامعه دست پاچه‌تر به‌نظر می‌رسند‌ تا سال ۹۷ از راه نرسیده است، برای خود سرپناهی امن و ارزان‌ تهیه کنند. حکایت این‌روزهای بازار مسکن نه دیدنی است و نه شنیدنی. شلوغی بنگاه‌های مسکن و افزایش خرید و فروش حکایت از رسیدن روزهای رونق به این بازار می‌کند، اما به‌نظر می‌رسد این همهمه‌هایی که با سوداگری در این بازار گره خورده، هر سال یک قدم جویندگان خانه را از رویای صاحب‌خانه شدن دورتر می‌کند.

به‌نظر می‌رسد مسکن سرخودترین کالای جامعه است که بر اساس سلیقه هر صاحب‌خانه‌ای و البته با تشویق دلالان و مشاوران املاک، سایه قیمت‌‌گذاری‌های عجیبی را بر سر خود می‌بیند تا مشکل خانه‌دار شدن در ایران برای همیشه باقی بماند.

خبر نابسامانی در بازار مسکن و نگرانی مردم برای خانه‌دار شدن به مجلس هم رسیده است. به‌نظر می‌رسد مسکن بعد از خواب حدودا چهارساله، با کلی حاشیه و سروصدا بیدار شده است. سال گذشته همین روزها بود که پیش‌بینی کارشناسان حکایت از رونق مسکن در نیمه دوم سال جاری داشت؛ اما مسکن خیلی زودتر یعنی در پاییز همین امسال از خواب بیدار شد تا خبر افزایش قیمت‌ها در سال‌ آینده هر روز خریداران را نگران‌تر کند. خبرهای گرانی و تفاوت فاحش قیمت‌ها در نقطه به نقطه پایتخت و حتی خانه به خانه محله‌های این شهر رویای خرید خانه را هر روز دست نیافتی‌تر کرده است.

در این میان یکی از انتقادهایی که به گوش ‌می‌رسد نبود نظارت بر قیمت‌ها و حتی فعالیت مشاوران املاک است. این در حالی است که این انتقادها هیچ‌گاه به جایی نرسیده‌اند؛ از آنجایی که به گفته فعالان و کارشناسان مسکن، قانونی برای نظارت بر بخش مسکن وجود ندارد تا فرصت مشاوران املاک برای ترغیب گرانی بیشتر از گذشته فراهم شود. آنطور که الله قلی‌زاده، نایب رئیس کمیسیون عمران در انتقادی به خانه ملت گفته است: « مسکن در کشور ما یک نقطه اوج و حالت اشباعی دارد اما برخی جاها از خط اشباع هم گذشته است.»

نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه در تهران از خیابان انقلاب به بالا و در شمال شهر شدیدا با مسکن خالی از سکنه مواجه هستیم، افزود: این در حالی که در پایین شهر، مرکز شهر، بافت های فرسوده و سکونت گاه های غیررسمی با کمبود مسکن مواجه هستیم. نماینده مردم کلیبر، خداآفرین و بخش آهوراند در مجلس شورای اسلامی، با تاکید بر اینکه اگر قرار بر رونق در حوزه مسکن باشد به طور حتم در  مناطقی که نیاز به واحد مسکونی وجود دارد شاهد آن خواهیم بود، تصریح کرد: باید ساخت وساز در این مناطق برای پاسخ‌گویی به نیاز کشور بیشتر شود.

او ادامه داد: «در حالت کلی ما در حال حاضر به نسبت تعداد خانوار و تعداد واحدهایی که در کشور وجود دارد با عدد و رقم ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار واحد مسکونی مازاد بر نیاز داریم اما این به این معنا نیست که در کشور نیاز به مسکن نداریم بلکه در بافت های فرسوده، شهرهای کوچک و حاشیه های شهرها شدیدا کمبود واحد مسکونی وجود دارد.»

انتقاد از نبود مدیریت واحد در بازار مسکن

نبود نظارت در بخش مسکن هر روز با انتقادهای جدیدی خبرساز می‌شود. الله‌قلی‌زاده، با انتقاد از نبود مدیریت مناسب در بازار مسکن، گفت: «عدم وجود مدیریت مناسب در حوزه مسکن باعث شده که فعالیت‌ها در این حوزه تابع یک سیستم حساب شده در کشور نباشد.» او با بیان اینکه در بسیاری از مناطق کشور با مسکن مازاد بر نیاز مواجه هستیم، افزود: متاسفانه نبود مدیریت یک‌پارچه باعث شده که برخی مناطق کشور نیز شدیدا با کمبود واحدهای مسکونی به نسبت تعداد خانواده ها مواجه باشیم.

نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس دهم، با تاکید بر ضرورت هماهنگ سازی دولتی ها، انبوه سازان و فعالان حوزه مسکن برای بهبود وضعیت بازار، تصریح کرد: با هماهنگی بیشتر میان دست‌اندرکاران حوزه مسکن سیاست‌های تامین واحدهای مسکونی دولت بهتر اجرایی شده و ساخت‌وساز در مناطقی که نیاز به مسکن احساس می‌شود دنبال خواهد‌شد.

گرانی مسکن در شمال تهران دلیل منطقی ندارد

این نماینده مردم در مجلس دهم، با انتقاد از گرانی بدون دلیل مسکن در شمال تهران و تفاوت قیمت آن با جنوب شهر، گفت: با توجه به اینکه مصالح به‌کاررفته در ساختمان‌های شمال‌شهر با جنوب شهر هیچ تفاوتی نداشته و تنها در برخی آیتم‌های نازک‌کاری و تزئینی برخی سلیقه‌ها اعمال می‌شود تفاوت نرخ‌ها قابل پذیرش نیست. او با بیان اینکه تفاوت مصالح به‌کار رفته در بخش نازک‌کاری و زینت‌ها کمی به رشد قیمت مسکن در شمال شهر دامن زده‌است، افزود: اما این رشد قیمت در این حد نیست که یک جای شهر قیمت مسکن ۲ میلیون تومان و در منطقه‌ای دیگر به ۴۰ میلیون تومان و بعضا بالاتر نیز برسد.

قلی‌زاده با تاکید بر اینکه فاصله ایجاد شده بین قیمت مسکن در شمال ‌شهر و جنوب آن غیرمنطقی و فاحش است، تصریح کرد: نبود مدیریت واحد و عدم وجود متولی مشخص در این حوزه وجود چنین تفاوت قیمتی را توجیه کرده است.او با بیان اینکه قیمت مسکن باید تابع سیستم مشخصی باشد، گفت: متاسفانه نرخ قیمت در کلان‌شهرها به‌ویژه تهران تابع هیچ موضوعی نیست.

شمال تهران رکوردار خانه های خالی از سکنه

قلی زاده همچنین با یادآوری حجم بالای خانه‌ها خالی در مناطق شمال شهر تهران، افزود: این نوع خانه ها مصداق سرمایه برای صاحبان و مالکانشان هستند از این رو پرداخت مالیات برای آن ها لازم است. نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه خانه های خالی باید در چرخه استفاده اقتصادی قرار بگیرد، تصریح کرد: شخصی که در چرخه اقتصادی مشارکت نمی کند باید مالیات ملک خود را به دولت بپردازد.

فاطمه آقایی‌فرد