آثار تحریم‌های جدید آمریکا؛ هزینه‌ صادرات نفتی با هم سنگین‌تر می‌شود

به گزارش جهان صنعت، تصمیم وزارت خزانه‌داری آمریکا که روز پنج شنبه اعلام شد، درست چند روز بعد از سفر ابراهیم رییسی به نیویورک صورت گرفت.

خبرها از احیای برجام ضد و نقیض است و این موضوع باعث شده که بازار از ورود نفت ایران ناامید شود. وزارت خزانه‌داری آمریکا دور جدید تحریم‌ها علیه صادرات نفت ایران را علیه شرکت‌های واقع در چین و امارات مطرح کرده و آنها را متهم به دست داشتن در صادرات نفت ایران دانسته است.

آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا در بیانیه‌ای اعلام کرد که برای جلوگیری از فرار از تحریم‌ها توسط ایران، خزانه‌داری آمریکا دو شرکت حمل‌ونقل و انبار ژانگو و کشتیرانی دبلیو اس واقع در چین را به لیست تحریم‌های خود اضافه کرده است.

در بیانیه وزارت خزانه‌داری آمریکا آمده است که این اقدام، شرکت‌های دلال و صوری ایران در امارات، هنگ‌کنگ و هند را نیز هدف قرار داده است. بر این اساس، ۸ شرکت تسهیل‌کننده نقل و انتقالات مالی و حمل و نقل محصولات نفتی و پتروشیمی ایران به فهرست تحریم‌ها اضافه شده‌اند و این شرکت‌ها در ایران، هنگ‌کنگ، هند و امارات متحده عربی مستقر هستند.

وزیر خارجه آمریکا در ادامه بیانیه خود آورده است: در زمانی که ایران درحال تسریع برنامه هسته‌ای خود است، ما به تسریع اعمال تحریم‌ها علیه نفت خام و محصولات پتروشیمی ایران که ذیل برجام برداشته شده بودند، ادامه می‌دهیم و این اقدامات با هدف محدود کردن شدید صادرات نفت و محصولات پتروشیمی به‌طور منظم ادامه خواهند یافت.

بلینکن همچنین هشدار داد که اگر دیگران نمی‌خواهند هدف تحریم‌های آمریکا قرار بگیرند، باید فورا به این‌گونه تبادلات خاتمه بدهند.

تحریم‌های بی‌اثر؟

از زمان روی کار آمدن جو بایدن این چهارمین بیانیه در مورد صادرات نفت ایران است که دولت آمریکا آن را صادر می‌کند. با این حال میزان فروش نفت ایران در مدت یادشده رو به افزایش گذاشته است. آن‌طور که مقامات دولت سیزدهم اعلام می‌کنند میزان صادرات نفت ایران به بیش از یک میلیون بشکه در روز رسیده است و در یک سال گذشته میزان درآمدهای ارزی ایران که حجم زیادی از آن را صادرات نفت و پتروشیمی تشکیل می‌دهد به ۵/۲ برابر رسیده است.

هرچند نفت ایران در بازار خاکستری در رقابت با نفت روسیه قرار دارد، با این حال وضعیت صادرات پتروشیمی در یک سال گذشته رو به بهبود است. برخی تحلیلگران می‌گویند بیانیه‌های آمریکا عملا تاثیر چندانی ندارد و واسطه‌ها به دلیل بالا بودن تقاضا برای نفت و محصولات پتروشیمی ریسک خرید را قبول می‌کنند.

از سویی اخبار مربوط به تحریم‌ها در داخل کشور هم برای پتروشیمی‌های بورسی تنها در حد یک هیجان کوتاه‌مدت اثر داشته است.

فردین آقابزرگی کارشناس بازار سرمایه در این رابطه می‌گوید: خبر تحریم شرکت‌های پتروشیمی در کوتاه‌مدت ممکن است جو روانی در بازار داشته باشد، اما در بلندمدت تاثیری بر روی وضعیت بنیادی و سودسازی شرکت‌های پتروشیمی ندارد. زیرا در دنیای امروز و با این سطح گستردگی و نیاز به محصولات پتروشیمی قطعا شرکت‌های پتروشیمی ما می‌توانند بازار فروش‌های متنوع و زیادی را برای خود پیدا کنند.

او اضافه می‌کند: بنابراین تحریم‌ها با توجه به این شرایط امری غیرممکن است، اتفاقا وقتی شرکت‌ها تحریم می‌شوند انگیزه آنها برای پیدا کردن راه‌های جایگزین فروش و صادرات بیشتر شده و از این نظر حتی تحریم‌ها جنبه مثبت هم ممکن است داشته باشد. ضمن اینکه بررسی عملکرد وضعیت شرکت‌های پتروشیمی صادرات‌محور هم نشان می‌دهد که از لحاظ بنیادی آنها در سال‌های تحریم همچنان سودآور بوده و وضعیت بنیادی خوبی داشته‌اند.

به گفته وی آثار این تحریم‌ها بیشتر جنبه‌ روانی و تبلیغاتی دارد و در نهایت تاثیری بر روی عملکرد بلندمدت شرکت‌های پتروشیمی صادرات‌محور ایران ندارد.

تحریمی هزینه‌ساز

سیدحمید حسینی رییس اتحادیه صادرکنندگان نفت، گاز و پتروشیمی هم در این رابطه به «جهان‌صنعت» می‌گوید: قطعا این خبر، خبر خوبی نیست هرچند تاثیر جدی هم بر معاملات نفت و پتروشیمی ما نخواهد گذاشت. اما با این حال آثار تحریم با توجه به اینکه ذی‌‌نفعان متفاوتی دارد، می‌تواند متفاوت باشد.

او افزود: قاعدتا آمریکا با این هدف که با ایران بر سر پرونده برجام به توافق نرسیده، مدعی شده که تصمیم ندارد انعطافی درباره ایران نشان بدهد، به همین دلیل هم تصمیم گرفته با شرکت‌هایی که با ایران همکاری می‌کنند، برخورد سخت‌تری کند.

این فعال اقتصادی یادآور شد: شرکت‌های تحریمی که اعلام شده، به لحاظ نوع کار متفاوت هستند؛ برخی از آنها کار خدماتی می‌کردند، برخی تسهیل‌کننده بودند و برخی هم شرکت‌های تولید پتروشیمی ما هستند. بیشترین شرکت‌هایی که در لیست تحریم قرار گرفته‌اند، شرکت‌های هنگ‌هنگی هستند که قاعدتا این شرکت‌ها به ادعای آمریکایی‌ها در زمینه تسهیل معاملات نفتی در چین نقش داشتند که تحریم شدند.

یک شرکت هندی که ظاهرا ادعا شده محصولات پتروشیمی ایران را خریداری می‌کرد و شرکت‌های اماراتی در این لیست قرار دارند که بعضا در حوزه حمل‌و‌نقل و کشتیرانی با ایران همکاری داشته‌اند.

حسینی تصریح کرد: قطعا برای این شرکت‌ها مشکلاتی ایجاد خواهد شد؛ یعنی حساب‌های بانکی آنها بسته خواهد شد و مدیران آنها در لیست تحریم قرار خواهند گرفت. از سویی، شرکت‌هایی که از آنها هم خدمات دریافت می‌کردند و الان حذف شده‌اند قطعا باید به دنبال شرکت‌های جانشین بگردند. این موضوع کار را سخت‌تر می‌کند.رییس اتحادیه صادرکنندگان نفت، گاز و پتروشیمی با اشاره به اضافه شدن دو شرکت پتروشیمی دیگر به لیست تحریم‌های آمریکا گفت: این شرکت‌ها هم برای صادرات محصولات خود با مشکل مواجه خواهند شد و قطعا این دو شرکت هم از این تسهیلات و سرویس‌ها استفاده می‌کردند.

او با تاکید بر اینکه تحریم یک تهدید است، افزود: نمی‌توان گفت تحریم یک فرصت است؛ قطعا روی صادرات نفت و محصولات پتروشیمی ما اثر دارد و روی هزینه‌های جابه‌جایی و حمل و نقل تاثیر منفی می‌گذارد‌، زیرا هر زمان که تحریم‌های جدیدی اعمال می‌شود، شرکت‌های جدید باید جایگزین شود و این موضوع باعث می‌شود که هزینه‌های شرکت‌ها افزایش یابد.حسینی گفت: مثلا کشتی که به لیست تحریم اضافه شده باید اسم و پرچم آن عوض شود تا از تحریم خارج شود و این پروسه هم هزینه دارد و هم زمان‌بر است.