قیمت بنزین؛ گره‌ای که هر روز کورتر می‌شود

به گزارش جهان صنعت، قیمت بنزین افزایش پیدا می‌کند؛ این خبری است که طی چند ماه گذشته بارها از سوی برخی رسانه‌ها مطرح و البته در فضای مجازی دست به دست شده است. اما هر بار نمایندگان و دولتمردان این موضوع را به شدت تکذیب کرده‌اند.

در حقیقت با توجه به شاخص‌های اقتصادی، افزایش قیمت بنزین اجتناب ناپذیر به نظر می‌رسد؛

از یکسو قیمت تمام‌شده هر لیتر بنزین پالایشگاهی در حالی رقمی حدود ۲۸ تا ۳۰ هزار  تومان است که بنزین آزاد به قیمت ۳ هزار تومان عرضه می‌شود. به بیان دیگر در حالی دولت با کسری بودجه قابل توجهی روبرو است که حداقل به ازای هر لیتر بنزین، یارانه‌ای حدود ۲۵ هزار تومان را پرداخت می‌کند.

از سوی دیگر با در نظر گرفتن دلار ۴۵ و بنزین ۳ هزار تومانی، قیمت دلاری هر لیتر بنزین در ایران حدود ۷ سنت می‌شود. این در حالی است که میانگین قیمت بنزین در کشورهای منطقه را می‌توان حدود ۸۰ سنت تا یک دلار در نظر گرفت. موضوعی که تشدید قاچاق بنزین به کشورهای همسایه را به همراه داشته است.

رکورد شکنی مصرف بنزین

این دو موضوع منجر به افزایش قابل توجه مصرف بنزین در کشور شده و بنابه گفته مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی، مصرف بنزین در روزهای اخیر از ۱۴۰ میلیون لیتر فراتر رفته و میانگین مصرف روزانه بنزین در سال جاری نیز به ۱۲۰ میلیون لیتر رسیده است.

 این در حالی است که گزارش‌های رسمی، تولید روزانه بنزین پالایشگاه‌ها را ۱۱۵ میلیون لیتر عنوان می‌کنند که به معنای ناترازی حدود ۲۵ میلیون لیتری بنزین در پیک مصرف است.

ریسک افزایش قیمت بنزین

با این وجود به نظر می‌رسد که با توجه به شرایط خاص اقتصادی و سیاسی کشور، دولت ریسک افزایش قیمت بنزین را حداقل در سال جاری نمی‌پذیرد.

در این شرایط سیاستگذار سعی بر آن دارد که با رویکردهای دیگری به جز افزایش قیمت، مصرف بنزین را کنترل کند و در آخرین اقدام، محدودیت‌هایی را برای کارت سوخت‌ شخصی و جایگاه‌داران اعمال کرد. طرحی که باعث تشکیل صف‌های طولانی مقابل جایگاه‌های پمپ‌بنزین به ویژه در تهران و البرز شد.

اما پس از دو هفته شرکت پخش اعلام کرد که اعمال محدودیت‌ها به‌طور موقت در ۱۵ جایگاه شهر تهران برداشته شده است. این تصمیم پس از بازدید میدانی معاول اول رئیس جمهوری از جایگاه‌های سوخت شهر تهران گرفته شد.

قیمت بنزین تنها مشکل این روزها نیست

جدا از مساله محدودیت سوخت‌گیری و قیمت بنزین، یکی دیگر از مشکلات اساسی در سیستم توزیع بنزین کشور، نازل‌های از کار افتاده و خارج از مدار در جایگاه‌های عرضه سوخت است. این معضل زمانی بیشتر خودنمایی می‌کند که به‌هر‌دلیل، از جمله سفر‌های نوروزی یا تابستانی، مراجعه خودرو‌ها به جایگاه‌های عرضه سوخت افزایش یابد. در چنین شرایطی، از مدار خارج بودن نازل‌ها، منجر به افزایش صف‌های طولانی و ایجاد ترافیک در پمپ‌بنزین‌ها می‌شود.

حدود ۵۸ هزار نازل سوخت‌گیری در جایگاه‌های عرضه بنزین در سراسر کشور وجود دارند که از این تعداد هم‌اکنون ۲ هزار و ۹۰۰ دستگاه از مدار خارج هستند. دلیل خرابی این نازل‌های سوخت، عمدتا خرابی کارتخوان‌های نصب‌شده روی این نازل‌هاست. این مشکل باعث اعتراض بسیاری از جایگاهداران شده است. به گفته آنان، جدا از بحث محدودیت سوخت‌گیری و حواشی به وجود آمده، خراب بودن نازل‌ها و کارتخوان‌ها از دیگر دلایل اساسی و مهم شلوغی جایگاه‌ها است.

رضا نواز سخنگوی صنف جایگاهداران در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» بیان کرد که گا‌ها بیش از آنچه جایگاه‌های سوخت شلوغ باشند، شلوغ دیده می‌شوند و دلیل آن هم همین خرابی کارتخوان‌های سامانه هوشمند سوخت است که موجب شده نازل‌هایی که با این مشکل مواجه هستند از مدار خارج باشند.

به گفته وی دو سالی است که دارند به صورت پیوسته اعلام می‌کنند که باید به وضعیت این کارتخوان‌ها رسیدگی شود.اگرچه طبق آمار رسمی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی، تنها ۵ درصد نازل‌های سوخت جایگاه‌های عرضه بنزین در سراسر کشور از مدار خارج هستند، اما در برخی جایگاه‌ها به‌ویژه در کلانشهرهایی چون تهران که محور تردد و مراجعه خودرو‌ها برای سوخت‌گیری هستند، قطعی نازل‌های سوخت حتی تا یک‌سوم ظرفیت یک جایگاه را نیز شامل می‌شود که این موضوع از عوامل اصلی ایجاد صف در برخی پمپ‌بنزین‌هاست.

حالا باید دید که طرح بعدی دولت برای کنترل مصرف بنزین چه خواهد بود و افزایش قیمت بنزین تا چه زمانی به عقب خواهد افتاد؟