« توتال فرانسه بر سر دوراهي» اين جمله بهترين توصيفي است كه مي‌توان در مورد غول نفتي فرانسوي و تفاهمنامه‌اش با ايران مطرح كرد. براساس اين مدل تفاهمنامه كه اختصارا MOU
(Memorandum of understanding) خوانده مي‌شود، توتال قرار است دو ميليارد دلار در فاز ١١ پارس جنوبي، سرمايه‌گذاري كند. اما حالا پاتريك پويان، مدير ارشد شركت توتال اعلام كرده كه تصميم‌گيري نهايي اين شركت براي اجراي دو ميليارد دلار سرمايه‌گذاري گازي در ميدان پارس جنوبي ايران به تمديد تعليق تحريم‌هاي امريكا قبل از تابستان آينده بستگي دارد. اظهارنظري كه كمي عجيب است.
به گفته مديرعامل شركت نفتي توتال، فاز ١١ پارس جنوبي در بين چند پروژه‌اي قرار دارد كه تا آغاز تابستان مورد تصويب شركت قرار خواهد گرفت، به شرطي كه هيچ تغييري در خصوص تحريم‌ها اتفاق نيفتد. او همچنين با توضيح اينكه رييس‌جمهور قبلي امريكا معافيت‌هايي را براي تعليق تحريم‌هاي مرتبط با ايران به امضا رسانده بود گفت: «٢ دستور اجرايي وجود دارد كه بايد قبل از تابستان تمديد شود. » پويان در اين باره توضيح داده:
« رييس‌جمهور ترامپ بايد در مورد تمديد يا عدم تمديد اين معافيت‌هاي تحريمي تصميم بگيرد.»تحريم‌هاي هسته‌اي ايران كه با فرمان رييس‌جمهور امريكا لغو مي‌شود اگر تحت قانون آيسا باشد ٤ ماه و در غير اين‌صورت ٦ ماه اعتبار دارد. به گفته او بر اساس توافق هسته‌اي، دولت امريكا اگر بخواهد تصميم بگيرد كه اين معافيت‌ها را تمديد نكند، بايد اثبات كند كه تهران توافق هسته‌اي را نقض كرده است. پاتريك پويان همچنين تاكيد كرده: « يا اين معافيت‌ها تمديد مي‌شود و در نتيجه به توافق هسته‌اي احترام گذاشته مي‌شود و به ما اجازه خواهد داد تا اين قرارداد را اجرايي كنيم و ما اين كار را انجام خواهيم داد.
يا آنها تصميم خواهند گرفت كه توافق هسته‌اي را پاره كنند... در آن صورت ما قادر به كار در ايران نيستيم. بنابراين مشخص نيست كه دولت جديد امريكا در اين باره چه خواهد كرد. » اظهارات اخير مديرعامل توتال در شرايطي مطرح مي‌شود كه او در نوامبر گذشته (٢٠١٦) از اين تفاهمنامه به عنوان يك تصميم «برد - برد» ياد كرده و گفته بود: «توتال تضمين‌هايي گرفته كه اگر اين پروژه عملي نشد، از نظر مالي از شركت (توتال) حمايت كند. »
از سوي ديگر دونالد ترامپ، رييس‌جمهور جديد امريكا گفته توافق هسته‌اي بين ايران و قدرت‌هاي جهاني كه به لغو تحريم‌هاي هسته‌اي عليه تهران منجر شد، «بدترين توافقي است كه تاكنون مورد مذاكره قرار گرفته است. » هرچند هنوز تصميم قطعي مطرح نشده ولي ترديد‌ها مي‌تواند پروژه‌هاي ديگر را هم تحت تاثير قرار داده و البته توسعه و بهره‌برداري فاز ١١ پارس جنوبي و حتي ساير پروژه‌هاي نفتي كه چشم‌انتظار تزريق سرمايه و البته تكنولوژي خارجي هستند، در هاله‌اي از ابهام قرار بگيرد. با اين حال مواضع بيژن زنگنه، وزير نفت نشان داده كه او توجهي به اين تهديد‌ها ندارد و به تلاش خود ادامه مي‌دهد.
در عين حال كه بر ضرورت سرمايه‌گذاري‌ها در صنعت نفت هم تاكيد دارد. او پنجشنبه شب در برنامه تلويزيوني، «تيتر امشب»، به نياز ١٣٠ ميليارد دلاري بخش بالادستي صنعت نفت به سرمايه اشاره كرده و گفت: « اگر بخواهيم به اهداف تعيين شده برسيم بايد اين سرمايه‌گذاري‌ها انجام شود، ضمن اينكه استفاده از فناوري افزايش بازيافت نفت نيز در همين راستا ضروري است.»
زنگنه تامين كمتر از نصف اين ميزان سرمايه‌گذاري را از محل منابع داخلي و صندوق توسعه عنوان كرد اما در عين حال گفت: « بقيه سرمايه‌گذاري را قرار است از منابع بين‌المللي تامين كنيم تا بتوانيم توليد نفت خود را افزايش دهيم و هر چقدر هم نفت كمتر به صندوق توسعه ملي مراجعه كند بهتر است زيرا دست بخش‌هاي ديگر اقتصاد، صنعت و توليد را براي استفاده از آن بازمي گذارد ما بايد در زمينه جذب سرمايه خارجي تلاش كنيم، البته مي‌دانيد كه مقوله‌هاي خارجي تك‌بعدي نيست و مجموعه‌اي از اتفاق‌هاست كه سياست خارجي يك كشور و روابط و تعامل آن را با جهان شكل مي‌دهد و فقط اقتصاد نيست. »
توسعه در پارس جنوبي ادامه دارد
با وجودي كه هنوز مقامات دولتي درباره گفته‌هاي مدير ارشد توتال اظهارنظر رسمي نكرده‌اند، اما محمدمشكين فام، مديرعامل شركت نفت و گاز پارس درباره آخرين وضعيت توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبي پس از امضاي موافقت نامه اصولي اين فاز مشترك گازي با كنسرسيومي به رهبري توتال فرانسه، گفته است، هم‌اكنون توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبي آغاز شده است. او با اشاره به تهيه اسناد مناقصه ساخت نخستين جكت (پايه سكو) فاز ۱۱ پارس جنوبي توسط توتال فرانسه، گفته است: علاوه بر اين شناسايي پيمانكاران داخلي هم در حال انجام بوده و به زودي مناقصه ساخت جكت توسط كنسرسيوم فاز ۱۱ پارس جنوبي به رهبري توتال انجام مي‌شود.
مشكين فام با بيان اينكه هم‌اكنون توتال فرانسه با نظارت كارشناسان شركت نفت و گاز پارس در حال انجام طراحي مفهومي ساخت تاسيسات دريايي فاز ۱۱ پارس جنوبي است، تاكيد كرده است: در مجموع به دنبال بهترين گزينه بوده‌ايم تا هيچ‌گونه اشتباهي در انجام مطالعات مفهومي به وجود نيايد. مديرعامل شركت نفت و گاز پارس در خصوص زمان‌بندي امضاي قرارداد توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبي با كنسرسيوم به رهبري توتال هم گفته: «در شرايط فعلي بيشتر مذاكرات فني بين توتال و شركت نفت و گاز پارس در حال انجام بوده و پيش‌بيني مي‌شود تا پايان اسفند ماه قرارداد نهايي توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبي بين توتال و شركت ملي نفت ايران امضا شود.»
حضور نرم نرمك توتال در ايران
در همين حال غلامرضا منوچهري، معاون توسعه و مهندسي شركت ملي نفت ايران هم بهمن ماه امسال از مذاكره با توتال فرانسه در زمينه بالادستي، ساخت تجهيزات، خدمات حفاري و خدمات فراساحلي و بخش‌هاي مهندسي خبر داده و گفته بود: كار اجرايي اين شركت براي توسعه فاز ١١ پارس جنوبي در عمل آغاز شده است. اين در حالي است كه شركت ملي نفت ايران هجدهم آبان ماه امسال موافقتنامه اصولي طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبي را در قالب الگوي جديد قراردادهاي نفتي با كنسرسيومي متشكل از توتال فرانسه، شركت ملي نفت چين (سي. ان. پي. سي) و پتروپارس ايران امضا كرد. ارزش موافقتنامه اصولي طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبي چهار ميليارد و ٨٠٠ ميليون دلار است كه با به ثمر رسيدن اين طرح توسعه‌اي، روزانه ۵۶ ميليون مترمكعب به ظرفيت برداشت ايران از اين ميدان گازي مشترك با قطر افزوده مي‌شود.
- 15
- 1
