راز کثیف انرژی‌های پاک

نشریه  اکونومیست سرمقاله این هفته خود را به موضوع بازارهای انرژی اختصاص داده است. این نشریه در گزارش خود مدعی شده است که انرژی‌های بادی و خورشیدی درحال ایجاد اخلال در سیستم‌های برقی هستند اما با این‌حال دولت‌ها نباید از حمایت از انرژی‌های پاک دست بکشند.

به گزارش دنیای اقتصاد، گرچه این منابع در یک دهه گذشته چندان مورد استقبال قرار نگرفتند اما این روزها نسبت به سایر منابع انرژی رشد سریع‌تری را تجربه‌ می‌کنند و در فضای رقابتی با سوخت‌های فسیلی هزینه‌ آنها در حال کاهش است. «بریتیش پترولیوم» - یکی از شرکت‌های بزرگ نفتی- انتظار دارد که انرژی‌های تجدیدپذیر در ۲۰ سال آینده بیش از نیمی از عرضه انرژی جهان را در دست بگیرند، بنابراین هیچ دور از ذهن نیست که تصور کنیم جهان در حال ورود به دوره انرژی‌های پاک، ارزان و نامحدود است.

برای رسیدن به این هدف اما نیاز است تا در چند دهه آینده سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای صورت گیرد، چراکه نیروگاه‌های برق آلاینده هستند و دکل‌ها و سیم‌هایی که برق را به‌دست مشتریان می‌رسانند باید ارتقا یابند. این در شرایطی است که به‌خاطر بازدهی مطمئن،‌ سرمایه‌گذاران تمایل دارند تا پول خود را در صنعت برق سرمایه‌گذاری کنند.

«اکونومیست» اما به این نکته اشاره کرده است که راز کثیفی در پشت انرژی‌های پاک نهفته است. هرقدر این نوع از انرژی بیشتر به‌کار گرفته شود، قیمت انرژی‌های به‌دست آمده از منابع دیگر کاهش می‌یابد. این اتفاق باعث خواهد شد حرکت بسوی آینده‌ای عاری از گاز کربن دشوار شود، دورانی که بسیاری از تکنولوژی‌های تولید انرژی (چه پاک و چه ناپاک) برای اینکه بتوانند به فعالیت خود ادامه دهند باید سودده باشند. مگر اینکه یارانه‌های اعطایی به این صنعت به‌طور روزافزون افزایش یابد.

بنابراین در این زمینه بزرگ‌ترین ماموریت این خواهد بود تا بازارهای انرژی‌ به‌گونه‌ای بازطراحی شوند تا بازتاب‌دهنده نیازهای جدید برای عرضه و تقاضای انعطاف‌پذیر باشند، این بازارها در مدت کوتاهی باید قیمت‌ها را به تعادل برسانند. در زمان کمبود‌های شدید، این قیمت‌های ثابت بالا هستند که در جلوگیری از خاموشی‌ها موثرند. بازارهای انرژی باید به‌گونه‌ای باشند تا برای به تعادل رساندن شبکه‌ها، مشوق‌هایی را برای مشتریان کم‌مصرف و تولید‌کنندگانی که تولید بیشتری دارند درنظر بگیرند. همانند صنعت بیمه، ساختار قبوض می‌تواند به‌گونه‌ای باشد که مبلغ مندرج در آنها بر اساس میزان تضمینی تعیین شود که مشتریان انتخاب می‌کنند تا بتوانند در تمام زمان‌ها به انرژی دسترسی داشته باشند.

بنابراین سیاست‌گذاران باید متوجه این موضوع باشند که در بازارهای انرژی با مشکلی اساسی مواجه هستند، مشکلی که مربوط به نظام قیمت‌گذاری قدیمی برق است و نه انرژی‌های تجدیدپذیر، مشکلی که توانایی آن وجود دارد که برطرف شود.