آیا طلا می تواند با بورس رقابت کند؟/ افزایش استقبال مردم از بورس و ریسک بالای خرید طلا!

با ثبت رکورد تاریخی برای قیمت جهانی طلا که در روز گذشته به بیشترین حد خود رسید، حالا این پرسش مطرح است که آیا توجه نقدینگی که بی محابا به سمت بازار سرمایه سرازیر می شود، به سمت بازار طلا حرکت خواهد کرد؟ بازار طلا از بازارهای سرمایه گذاری سنتی و امن برای خانوارهای ایرانی محسوب می شود اما کارشناسانی که با« دنیای اقتصاد» گفت وگو کرده اند ، می گویند اگر چه پیش تر بازار طلا رقیبی جدی برای بازار سرمایه محسوب می شد اما حالا با بزرگ شدن بازار سرمایه دیگر نه تنها بازار طلا، بلکه هیچ بازاری توان مقایسه و رقابت با بازار سرمایه را ندارد.

بر اساس داده های آماری« دنیای اقتصاد» ارزش معاملات بورس و فرابورس از ابتدای سال جاری تا پایان تیرماه ۱۲۱۷ هزار میلیارد تومان بوده است که این رقم ۶ برابر بیشتر از مجموع مبادلات در بازارهای ارز و مسکن است. این آمار نشان می دهد با وجود افزایش دادوستدها در دو بازار ارز و مسکن و همچنین رشد محسوس قیمت ها در بازارهای سرمایه گذاری، همچنان پول ها در مسیر بورس حرکت می کنند. این در شرایطی است که بازار طلا به عنوان بازاری غیرمتشکل در بین بازار های یاد شده دیگر محلی از اعراب ندارد.

هیچ بازاری قابل مقایسه با بورس نیست

مهدی رضایتی، کارشناس ارشد بازار سرمایه به« دنیای اقتصاد» گفت:قیمت جهانی طلا به دلیل افزایش تنش دیپلماتیک میان چین و آمریکا و تدارک بانک های مرکزی جهان برای تزریق منابع مالی جدید برای مقابله با رکود ناشی از شیوع ویروس کرونا به بالاترین حد خود رسیده است. او افزود:به رغم رشد صعودی اونس طلا و چشم انداز مثبتی که برای آن پیش بینی شده همچنان باید گفت بازار طلا حتی با وجود جذابیت هایی که برای آن ایجاد شده رقیبی برای بازار سرمایه محسوب نمی شود. رضایتی ادامه داد :بازار سرمایه خیلی بزرگ شده و بقیه بازار ها نمی توانند با آن رقابت کنند. قطعا عده ای به سمت بازار طلا می روند ولی اندازه آنها یکی نیست و قابل مقایسه با هم نیستند. به اعتقاد این کارشناس« زمانی بازار سرمایه کوچک تر بود و بالا و پایین شدن قیمت طلا روی آن اثر می گذاشت اما در شرایط کنونی و با توجه به بزرگ شدن بورس چنین تاثیری از رشد طلا و دلار دیده نخواهد شد. این نکته را نیز باید در نظر گرفت که اگر بخشی از نقدینگی سرگردان بین بازارها به سمت بازار برود عرضه و تقاضا، قیمت طلا را افزایش داده و اثر جهش قیمت جهانی طلا را کم می کند. برای مثال اگر اونس طلا ۵ درصد پیش بینی رشد داشته باشد تقاضا آن قدر افزایش می یابد که این پیش بینی دیگر به چشم نمی آید.» رضایتی تاکید کرد:گروهی از سرمایه گذاران به دنبال پوشش ریسک تورم بوده و می خواهند ارزش پولشان حفظ شود. این افراد به طور طبیعی به سمت بازار طلا می روند و با این کار قصد دارند ارزش پولشان حفظ شود و ریسک کمتری را تجربه کنند.

بازار دلالی طلا عمق ندارد

علی عزیزی کارشناس بازار سرمایه ضمن اشاره به حجم بالای نقدینگی موجود در جامعه به« دنیای اقتصاد» گفت:در حال حاضر نقدینگی در جامعه به قدری افزایش یافته که بازار کشش آن را ندارد، بنابراین آن دسته از پول هایی که وارد بازار سرمایه نشده ممکن است به سمت بازار طلا هدایت شود او گفت:به دلیل شرایط جهانی ممکن است روند رو به رشد قیمت طلا ادامه داشته باشد و بخشی از سرمایه گذاران سنتی به سمت سرمایه گذاری در بازار طلا تمایل پیدا کنند اما اینکه فعالان بورس به دلیل افزایش نرخ جهانی طلا بخواهند از بورس خارج شوند، هرگز چنین اتفاقی نمی افتد. این کارشناس بازار سرمایه معتقد است:در شرایطی که سکه حدود ۱۱ میلیون تومان است، سرمایه گذاران نمی توانند ریسک خرید سکه با این قیمت ها را داشته باشند. به نظر می رسد افزایش قیمت اونس جهانی نیز مقطعی باشد و حداکثر ۴ ماه طول بکشد به همین دلیل سرمایه گذاری در بازار طلا در این شرایط نسبت به بورس ریسک بیشتری دارد. او افزود:کارشناسان بازار سرمایه در مورد حبابی بودن شاخص و قیمت ها هشدارهایی را می دهند اما اگر فرض را برحبابی بودن قیمت سهام شرکت های کوچک هم بگذاریم باز هم سرمایه گذاران این بخش به دلیل سود و منفعتی که درکوتاه مدت به دست آورده اند بازار سرمایه را رها نمی کنند. پیامد افزایش قیمت طلا بر بازار سرمایه کمتر از ۵درصد است و با اینکه می بینیم سهام برخی ازشرکت ها ریزش پیدا کرده اما هجوم نقدینگی به بازار همچنان ادامه دارد و به جرات می توانم بگویم با ورود عرضه های اولیه، بورس رونق بیشتری پیدا می کند و رکوردهای دور از انتظاری برجا می گذارد. عزیزی در پایان گفت:بازار طلا عمقی ندارد و اکنون به واسطه دلال ها اداره می شود، این در حالی است که وضعیت در بورس طور دیگری است و ریسک سرمایه گذاری در این بخش به حداقل ممکن رسیده است.

افزایش استقبال مردم از بورس

عظیم ثابت

مدیرعامل کارگزاری بانک سپه 

چین و آمریکا به دلیل پیامد منفی کرونا بر اقتصاد کشورشان به سمت مدیریت بازارهای داخلی روی آورده اند. طلا نیز یکی از بازارهایی است که از جذابیت های خاصی برای سرمایه گذاران برخوردار است و با توجه به اینکه بازار داخلی ایران نیز از قیمت جهانی طلا تبعیت می کند، قیمت ها با افزایش روبه رو شده و قطعا در این شرایط عده ای به دنبال سرمایه گذاری در بازار طلا هستند. در یک سال اخیر بسیاری از سرمایه گذاران با فروش طلاهای خانگی وارد بورس شدند اما افزایش قیمت طلا در این مقطع باعث می شود مردم برای فروختن طلا محتاط تر عمل کنند. از طرفی با توجه به اینکه در بورس قدرت نقد شوندگی بالایی وجود دارد  امکان کسب سود بدون ریسک در این بازار بیشتر است. حتی در روزهای پرتلاطم بازار سرمایه شاهد معاملات روزانه ۲۰ هزار میلیارد تومان هستیم که نشان می دهد استقبال از این بازار به قوت خود باقی است. با توجه به تمهیداتی که دولت برای رونق بورس در نظر گرفته بعید به نظر می رسد فعالان بازار سرمایه از این بازار بروند اگر چه از گوشه و کنار اخباری مبنی بر اصلاح قیمت ها در بورس به گوش می رسد اما این اقدامات هم نمی تواند منجر به خروج سرمایه گذاران از این بازار شود.

ریسک بالای خرید طلا

ایمان مقدسیان

کارشناس بازار سرمایه

در حالی که بازار سرمایه رونق بسیاری را تجربه می کند اما در همین شرایط عده ای از مردم علاقه شدیدی به خرید طلا دارند و معمولا ترجیح می دهند نقدینگی خود را در بازار طلا سرمایه گذاری کنند. با همه این اوصاف درحال حاضر به دلیل فضای بهتری که در بازار سرمایه حاکم است و با توجه به اینکه مردم به صورت آنلاین می توانند در مورد سرمایه شان تصمیم بگیرند، بورس گزینه اول آنها خواهد بود. این در حالی است که در بازار طلا چنین فضایی وجود ندارد. جهش قیمت طلا در بازار ایران به دنبال افزایش اونس جهانی در صورتی می تواند به بازاری هیجان انگیز برای سرمایه گذاری تبدیل شود که طلای آب شده به راحتی در دسترس عموم قرار بگیرد اما هم اکنون چنین امکانی در اختیار مردم نیست و علاقه مندان به سرمایه گذاری نمی توانند طلای آب شده بخرند. از سویی دیگر خرید طلا با اجرت های سلیقه ای در شرایط فعلی و نوسان لحظه ای قیمت ها برای سرمایه گذاری گزینه ای منسوخ محسوب می شود. این در حالی است که در بازار سرمایه یک تابلوی واحد با زیرساختی واحد وجود دارد که کسی نمی تواند قیمت ها را سلیقه ای بالا و پایین کند. بنابراین به زودی افراد بیشتری جذب بازار سرمایه می شوند.

بازار طلا رقیب بورس نمی شود

شاهین شایان آرانی

کارشناس بازارسرمایه

اگر پشت پرده افزایش قیمت جهانی طلا، تنش های بین المللی باشد قطعا نمودار قیمت جهانی طلا صعودی خواهد بود و طبیعتا قیمت طلای ایران نیز به دنبال این اتفاقات بالا خواهد رفت. همان طور که می بینیم در چند روز اخیر قیمت طلا در بازار داخلی نیز با افزایش روبه رو شده و این ذهنیت را ایجاد می کند که سرمایه گذاری در بازار طلا می تواند باعث کسب سود بیشتری شود.

مردم ایران به طور سنتی و طی سالیان اخیر بخشی از پس انداز خود را در بازار طلا سرمایه گذاری می کردند و از آنجا که طلا خریدن می تواند در مقابل تورم موجود، سپر مقاومی باشد، عده ای با استفاده از شرایط پیش آمده و به هدف کسب سود بیشتر وارد بازار طلا می شوند. از این رو بخشی از نقدینگی سرگردان جامعه به سمت بازار طلا هدایت می شود اما این ادعا که افزایش قیمت طلا نقدینگی موجود در بازار سرمایه را خارج می کند، فرضیه ای اشتباه و دور از انتظار است. در روزهایی که بورس تهران روزهای طلایی را می گذراند، افزایش قیمت طلا هیچ جذابیتی برای سرمایه گذاران بازار سرمایه ندارد. اگرچه عده ای تازه کار وارد بورس شده اند اما با توجه به اینکه این افراد هم طعم سودهای رویایی را چشیده اند هرگز نقدینگی خود را به سمت بازار طلا نمی برند.

مشکلات مردم برای خرید طلا

عباس متین

مدیرعامل سبد گردان کارگزاری اقتصاد بیدار

بازار طلا به عنوان بازاری سنتی بازیگران و مشتریان خودش را دارد و بازار سرمایه نیز بازیگرانی دارد که در دو فضای متفاوت از یکدیگر مشغول فعالیت هستند. به هر حال طلا از گذشته برای سرمایه گذاری جذابیت های خاصی داشته اگرچه هواداران این بازار را سرمایه گذاران خرد تشکیل می دهند اما افزایش قیمت های جهانی می تواند بخشی از سرمایه های بزرگ را نیز وارد بازار طلا کند. اما با توجه به اینکه بازارسرمایه از وسعت بالایی برخوردار و کسب درآمد در این بازار با هیجانات خاصی همراه است کسانی که در این بازار فعالیت می کنند حاضر به فروش سهام و خرید طلا و سکه نیستند. یکی از مزایای سرمایه گذاری در بورس نسبت به طلا موضوع نقل و انتقال پول است که فعالان حاضر در بورس با چنین مشکلاتی مواجه نیستند اما سرمایه گذاران برای خرید و فروش سکه و طلا با مشکلاتی دست به گریبانند و نمی توانند حجم بالایی از سکه را خریداری کنند. صاحبان نقدینگی در بازارسرمایه می توانند به راحتی با هر مبلغی سهام بخرند و این یکی از جذابیت های بازار سرمایه است. این درحالی است که برای خرید سکه و طلا با هر مبلغی، مشکلاتی وجود دارد.