مهندسی مواد
یکی از رشته های کاربردی در جهان امروز، رشته مهندسی مواد و متالورژی میباشد که در ارتباط با مواد گوناگون یعنی انواع مواد معدنی و غیر معدنی است. این رشته به دلیل سروکار داشتن با مواد گوناگون از جایگاه ویژه ای در مجموعه مهندسی برخوردار است و برای بسیاری از صنایع و سایر مهندسی ها، یک رشته پیش زمینه محسوب میشود که داوطلبان کنکور ریاضی میتوانند در انتخاب رشته خود، آن را درنظر بگیرند.
رشته مهندسی مواد و متالورژی با این هدف بوجود آمد تا دانشجویان برای کار در صنایع مختلف و در بررسی مواد صنعتی، آمادگی پیدا کنند.
توانایی های لازم برای رشته مهندسی مواد
یکی از لازمه های موفقیت در رشته مهندسی مواد اینست که در زمینه علم شیمی و فیزیک، قوی باشید؛ به این دلیل که رشته مهندسی مواد، خواص مواد را مورد بررسی قرار می دهد. همچنین دانشجوی این رشته باید مهارت کافی در دانش ریاضی داشته باشد و از قدرت تجزیه و تحلیل خوبی برخوردار باشد. مثلا مهندس متالورژی باید بتواند در شرایط سخت، کار کند ولی این رشته نیازمند ذهنی خلاق و کنجکاو است. همچنین دانشجویان این رشته باید با زبان انگلیسی آشنا باشند، به این دلیل که این رشته جدید است و کم تر می توان منبع مناسبی را در کتاب های علمی به زبان فارسی پیدا کرد.
وظایف مهندس مواد
وظایف مهندس مواد به شرح زیر می باشد :
>> مهندس مواد باید بتواند درباره رفتار مواد گوناگون به بررسی و تحقیق و آزمایش بپردازد.
>> از دیگر وظایف مهندس مواد میتوان به نظارت بر فرآیندهای تولید مواد و آشنایی با خواص مواد و روش های تولید اشاره کرد.
>> مهندس مواد موظف است که مواد صنعتی بهینه تر مانند ایجاد پلیمرهای خاص، تولید سرامیک ها و مواد موردنیاز در ایمپلنت های دندان پزشکی، و غیره را تولید کند.
>> بررسی چگونگی عملکرد مواد و نگهداری مواد یا ازبین بردن آنها از دیگر وظایف مهندس مواد به شمار می رود.
>> مهندس مواد باید خواص مواد مختلف را مطالعه کند.
>> تحلیل داده های حاصل از بررسی و مطالعه مواد
>> یک مهندس مواد موظف است که دلیل شکست های ساختاری یا جزئی را مورد بررسی قرار دهد.
>> از دیگر وظایف مهندس مواد می توان به راهبری سیستم های تولید و خطوط تولید قطعات و مواد مهندسی و حل مسائل و مشکلات معمول آنها اشاره کرد.
>> یکی از مسئولیت های مهندس مواد اینست که در زمینه شناخت، کاربرد و تولید قطعات و مواد مهندسی بتواند پروژه های تحقیقاتی کاربردی و صنعتی انجام دهد.
گرایش های رشته مهندسی مواد در مقطع کارشناسی
تعداد واحدهای رشته مهندسی مواد در مقطع کارشناسی، ۱۴۰ واحد درسی می باشد. دروس تخصصی رشته مهندسی مواد در مقطع کارشناسی برای تمامی داوطلبان یکسان نیست، یعنی گرایش های این رشته در مقطع کارشناسی، مختلف است. داوطلبان، دروس مختلفی را با توجه به گرایش موردنظر خود مطالعه می کنند. گرایش های رشته مهندسی مواد، متشکل از دو دسته مختلف مهندسی و علم مواد و مهندسی متالورژی است که هر کدام از این دسته ها دارای گرایش های مختلفی می باشند. در ادامه با گرایش های رشته مهندسی در مقطع کارشناسی اشنا شوید:
> کارشناسی مهندسی مواد گرایش متالورژی صنعتی
> کارشناسی مهندسی مواد گرایش سرامیک
> کارشناسی مهندسی مواد گرایش متالورژی استخراجی و طراحی مواد
گرایش های رشته مهندسی مواد و متالورژی در ارشد
داوطلبان گروه ریاضی، زمانی که از رشته مهندسی مواد فارغ التحصیل شدند، میتوانند براساس شرایطشان ادامه تحصیل دهند یا به سراغ یک موقعیت شغلی بروند. گرایش های رشته مهندسی مواد در مقطع کارشناسی ارشد، متنوع است و داوطلبان می توانند در این رشته ادامه تحصیل دهند. این رشته در مقطع کارشناسی ارشد، متشکل ار۳ رشته کلی و ۹ گرایش مختلف میباشد.
طول دوره ی تحصیل در رشته مهندسی مواد در مقطع ارشد، حداقل ۲ سال و حداکثر ۳ سال می باشد. این رشته شامل ۴ ترم تحصیلی است. داوطلبان با توجه به گرایش موردنظر خود در این مقطع، دروس مختلفی از جمله دروس جبرانی، دروس اجباری، دروس اختیاری، پروژه و سمینار را می گذرانند. تعداد واحد های رشته مهندسی مواد در مقطع کارشناسی ارشد، ۲۸ واحد میباشد به این صورت که ۲۰ واحد درسی، ۲ واحد سمینار و ۶ واحد پایان نامه است. گرایش های مهندسی مواد در مقطع کارشناسی ارشد عبارتند از:
- کارشناسی ارشد مهندسی مواد گرایش شناسایی و انتخاب مواد مهندسی
- کارشناسی ارشد مهندسی مواد گرایش شکل دادن فلزات
- کارشناسی ارشد مهندسی مواد گرایش جوشکاری
- کارشناسی ارشد مهندسی مواد گرایش استخراج فلزات
- کارشناسی ارشد مهندسی مواد گرایش خوردگی و حفاظت از مواد
- کارشناسی ارشد مهندسی مواد گرایش سرامیک
- کارشناسی ارشد مهندسی مواد گرایش نانو مواد
- کارشناسی ارشد مهندسی مواد گرایش ریخته گری
- کارشناسی ارشد مهندسی پزشکی – بیو مواد
گرایش های رشته مهندسی مواد در مقطع دکتری
زمانی که دانشجویان رشته مهندسی مواد، مدرک کارشناسی ارشد خود را دریافت کردند به دنبال تحصیل در دکتری این رشته هستند. گرایش های رشته مهندسی مواد در مقطع دکتری نیز متنوع است. دوره دکتری مهندسی مواد و متالورژی، متشکل از ۳۶ واحد می باشد. دانشجویان در این مقطع موظفند ۱۶ واحد درسی و ۲۰ واحد رساله دکتری را بگذرانند. بنابراین داوطلبان میتوانند برای ادامه تحصیل، براساس مهارت یا موقعیت شغلی خود، یک گرایش را انتخاب کنند. در ادامه با گرایش های رشته مهندسی مواد در مقطع دکتری اشنا شوید:
>> مهندسی مواد با گرایش مواد پیشرفته
>> مهندسی مواد با گرایش خواص فیزیکی و مکانیکی مواد
>> مهندسی مواد با گرایش سرامیک
>> مهندسی مواد با گرایش فرآیندهای استخراج فلزات و مواد
>> مهندسی مواد با گرایش خوردگی و پوشش و مهندسی سطح
>> مهندسی مواد با گرایش متالورژی پودر
>> مهندسی مواد با گرایش جوشکاری و اتصال مواد
>> رشته مهندسی مواد با گرایش شکل دادن فلزات و مواد
وضعیت ادامه تحصیل در رشته مهندسی مواد و متالورژی در مقاطع بالاتر
دانشجویان میتوانند در رشته مهندسی مواد تا مقطع دکترا در ایران تحصیل کنند.
بازارکار و آینده شغلی رشته مهندسی مواد و متالورژی در ایران
از پرکاربردترین رشته ها در حوزه فنی و مهندسی می توان به رشته مهندسی مواد اشاره کرد. مهندسین این رشته موجب پیشرفت در صنایعی مانند انرژی، فضایی، تکنولوژی پزشکی، هسته ای و نظامی شده اند. امروزه فرصت های شغلی خوبی برای این مهندسین در همه صنایع وجود دارد.
داشتن مهارت کاری، یکی از شروط اصلی ورود به بازار کار است. به این دلیل که در دوران دانشگاه در هر رشته ای، صرفا تئوری ها را ارائه میدهند و فارغ التحصیلان از لحاظ عملی و مهارت کاری، ضعیف هستند. وجود این مهندسین در هر کارخانه ای باعث میشود که کیفیت محصول، بهبود یابد. مهندسین این حرفه، آینده شغلی خوبی دارند.
فرصت های شغلی رشته مهندسی مواد و متالورژی
مهندسین رشته مهندسی مواد با داشتن مهارت کاری لازم، مجوز فعالیت در سازمان های دولتی و خصوصی و صنایع را دارند. آن ها میتوانند در اماکنی کار کنند که از آن ها می توان به کارخانه های استخرج و تولید مواد اولیه فلزی، صنایع متالورژی پودر، صنایع دفاع، هواپیماسازی، صنایع فولاد سازی، صنایع ریخته گری، کشتی سازی، خودرسازی، تراکتور سازی، سیستم های تهویه مطبوع، شرکتهای ساخت قطعات مختلف لوازم خانگی، کاشی سازی، تولید کننده قطعات الکترونیکی، شیشه سازی، چینی سازی اشاره کرد.
درآمد وحقوق رشته مهندسی مواد و متالورژی در ایران
مهندسین رشته مهندسی مواد براساس خصوصی یا دولتی بودن کار، سطح تحصیلات و سمت شغلی( کارشناس، سرپرست و مدیر)، حقوق متفاوتی را دریافت می کنند. میزان حقوق مهندسین فعال در بخش های دولتی، برطبق قانون مدیریت کشوری می باشد.
گردآوری: بخش دانشگاه سرپوش
- 12
- 1