تشکیل نهادی موازی به اسم موسسات آموزشی کنکور در کنار نظام رسمی آموزش و پرورش، باعث شده تا دانشآموزان از همان بدو ورود به مدارس مشق کنکور ببینند. طی سالهای گذشته نیز با تبلیغات گستردهای که این موسسات انجام دادهاند، بسیاری از مدارس و معلمان کتب درسی را کنار گذاشتهاند و با اجبار دانشآموزان به خرید کتب کمکدرسی، آنها را نه آماده ورود به جامعه، بلکه مهیای کنکور میکنند. این موسسات نیز با استفاده از این موقعیت راه میلیاردرشدن را پیدا کردهاند و به بهانه تحریم و گرانشدن کاغذ، مبالغی هنگفت روی جلد کتب خود درج میکنند. تا جایی که گردش مالی آنها در سال ۴۰ هزار میلیارد تومان برآورد میشود.
همچنین صداوسیما با دریافت حق تبلیغ ۶۰۰۰ میلیارد تومانی (سالانه) از این موسسات، ساعات پیک خود را به تبلیغ آنها اختصاص داده تا بدین شکل راه نفوذ مافیای کنکور به دل خانوادهها را هم باز کند. مافیایی که از هیچ تلاشی برای مشروعیتبخشیدن به خود دریغ نمیکند؛ از انجام کارهای خیریه برای مناطق محروم و زلزلهزده تا دیدار با مراجع کشور ازجمله سیاستهایی است که آنها برای ایجاد محبوبیت خود استفاده میکنند. این کاسبان آموزشی در طول سالهای اخیر به چنان ثروت و قدرتی دست یافتهاند که به نظر میرسد دیگر زور وزیر و نمایندگان مجلس هم به آنها نمیرسد. معافیت مالیاتی موسسات آموزشی تنها یکی از تبعیضهایی است که مافیای کنکور از آن بهره میبرند. در حالی که اگر تنها مالیات ۱۵ درصدی برای آنها وضع شود، در سالی که بودجه بدون نفت بسته شده، میتوان ۶۰۰۰ میلیارد تومان از آنها مالیات ستاند.
در حالي که رئيس جمهوري هنگام تقديم لايحه بودجه سال ۹۹ به مجلس از آن بهعنوان بودجه ايستادگي و استقامت ياد کرد، اکنون اين سوال مطرح است که سال آينده در کنار مردم و بهويژه گروههاي کمبرخوردار جامعه، چه سازمانها، نهادها و موسساتي استقامت خواهند کرد؟ نگاهي به جزئيات اين لايحه نشان ميدهد که بودجه بسياري از نهادهاي فرهنگي و مذهبي و آستانها افزايش يافته است. از سوي ديگر برخي از فعاليتهايي که امروز به يک بيزينس ميلياردي تبديل شدهاند و فقط نام فرهنگ و هنر را يدک ميکشند نگراني خاصي نسبت به پرداخت ماليات ندارند. در کنار سلبريتيهاي ميلياردي که در مدت اخير نقدهاي گستردهاي نسبت به برخورد دولت با آنها شکل گرفته، موسسات آموزش کنکور نيز همچنان معاف از ماليات ماندهاند. موسساتي که با فعاليتهاي مخرب آموزشي خود امروز از آنها بهعنوان مافياي کنکور و کاسبان آموزش ياد ميشود و در برابر نظام رسمي آموزش کشور قد علم کردهاند.
پرورش رباتهاي تستزني
براي پيبردن به گردش مالي کاسبان کنکور کافي است فقط يک بار به کتابفروشيهاي خيابان انقلاب مراجعه کنيم. مغازههايي که در بسياري از آنها کتب تاليفي آموزش و پرورش يافت نميشود، اما حتما چند قفسه خود را به کتب کمکآموزشي در طرحها و رنگهاي مختلف اختصاص دادهاند. از کتابهاي نقرهاي گرفته تا ميکروطلايي. کتابهايي که تفاوت چنداني با هم ندارند و صرفا نامهاي مختلفي روي آن گذاشتهاند تا فروش بيشتري داشته باشند. در محتواي آنها نيز خبري از توليد نيست، اين موسسات صرفا با کپي سوالات کنکور سالهاي قبل و خلاصهنويسي فصلهاي کتب اصلي درصدد تبديل دانشآموزان به رباتهاي تستزني هستند. اکنون نيز تحريم و گراني کاغذ بهترين بهانه را به دست اين موسسات داده تا قيمتهايي عجيب و غريب که بالاتر از ۱۰۰ هزار تومان هستند براي کتابهاي خود در نظر بگيرند.
اعمال چنين قيمتهايي باعث شده تا بازار خريد و فروش کتب کمکدرسي دست دوم هم اين روزها داغ شود. حال بدون احتساب اين معاملات هم گردش مالي مجموع موسسات آموزش کنکور در سال به بيش از ۴۰ هزار ميليارد تومان ميرسد. همين حجم از گردش مالي کافي است تا مافياي کنکور به چنان قدرتي دست يابند که وزير وقت آموزش و پرورش هم اعتراف کند که زورش به اين مافيا نميرسد و آنها به يک چرخه لجبازي وارد شدهاند. چرخهاي که در آن موسسات کنکور ۶۰۰۰ ميليارد تومان خرج ميکنند تا تلويزيون را به قُرُق خود درآورند و از سوي ديگر، به ديدار مراجع ميروند تا براي خود مشروعيتي دست و پا کنند؛ اتفاقي که گويا تا امروز پاسخگو بوده و حداقل آنها را از پرداخت ماليات معاف کرده است.
حال انتظار از نمايندگان مجلس اين است که در مقابل اين معافيتها محکم بايستند تا شايد بتوان نام ايستادگي و استقامت را براي بودجه ۹۹ پذيرفت. طبيعتا بودجهاي که گروهي از کارگران و کارمندان را موظف به پرداخت ماليات ميکند، اما موسساتي که ۴۰ هزار ميليارد تومان گردش مالياتي دارند را معاف از ماليات ميداند، نشاني از استقامت ندارد. حال نمايندگان ميتوانند با وضع ماليات حداقل ۱۵ درصدي براي اين موسسات حدود ۶۰۰۰ ميليارد تومان به درآمدهاي مالياتي دولت بيفزايند. البته اين در شرايطي است که گروهي از تصميمگيران در اين زمينه ذينفع نباشند، در غير اين صورت بعيد به نظر ميرسد که زور نمايندگان به اين مافيا برسد.
موسسات کنکور فعاليت آموزشي انجام نميدهند
يک کارشناس آموزشي در گفتوگو با «آرمان ملي» ميگويد: يکي از موضوعات مطرح اين است که امروزه ماليات کارمندان با سطح حقوقي پايين، در همان فيش حقوقي لحاظ ميشود، اما نسبت ماليات بعضي از مشاغل آزاد چنان پايين است که نميتوان آن را باور کرد. محمدرضا نيکنژاد با اشاره به نفوذ عميق موسسات کنکور به گستره نظام آموزشي کشور ميافزايد: مخالفت يکي از وزيران آموزش و پرورش با آنها به زيان خود وزير تمام شد. اکنون کدام شهروند ميتواند بهراحتي به ديدار خصوصي با مقامات عاليرتبه کشور برود؟ اما مديران اين آموزشگاهها تا احساس خطر ميکنند، چنين ديداري را تدارک ميبينند که اين اتفاق نشان از نفوذ بالاي آنها دارد. او با اشاره به معافيت مالياتي فعاليتهاي فرهنگي و آموزشي اظهار ميکند: اين موسسات اصلا فعاليت آموزشي انجام نميدهند که در اين عرصه قرار بگيرند.
اتفاقا از لحاظ آموزشهاي نوين ميتوان فعاليت آنها را مخرب دانست و آنها را جزو گروههاي ضدآموزشي برشمرد. نيکنژاد توضيح ميدهد: عنوان «آموزش و پرورش» ذهن را به سمت آمادهسازي دانشآموزان براي زندگي موثر در جامعه سوق ميدهد، اما اين موسسات آموزشي کودکان و نوجوانان را صرفا براي کنکور و گرفتن نمره مهيا ميکنند.
مافياي کنکور پولشويي هم ميکند
اين کارشناس آموزشي با اشاره به گردش مالي ۴۰ هزار ميليارد توماني اين موسسات تشريح ميکند: مشخص نيست که چرا چنين فعاليتهايي نبايد ماليات بپردازند. نگاهي به صنعت نشر نشان ميدهد که مثلا کتابهاي فلسفي در سال حداکثر ۱۰۰۰ نسخه چاپ دارند که معمولا فروش هم نميروند، اما اين موسسات با نفوذي که دارند گاه تيراژشان به بيش از ۱۰ هزار نسخه ميرسد که روي آن چاپ هفتادم و هشتادم درج شده است. بنابراين معافيت مالياتي آنها معنايي جز ظلم و بيعدالتي ندارد.
نام اين فعاليتها ديگر آموزش و پرورش نيست، گردش مالي آنها مصداق بارز بيزينس است. نيکنژاد ادامه ميدهد: اين موسسات نهتنها از زيربار مالياتدهي فرار ميکنند، بلکه به جرأت و با نگاه افراطي ميتوان آنها را متهم به پولشويي کرد. کاسبان کنکور پولهايي را که معلوم نيست منشأ آن کجاست خرج فعاليتهاي خيريه ميکنند تا براي خود مشروعيتي به دست آورند. او يادآور ميشود: بهعنوان مثال، فردي ضدفرهنگ که در اين سالها معروف هم شده است، با استفاده از اين پولها، در مناطق محروم مدرسه و کتابخانه ميسازد و متاسفانه مسئولان از او تقدير ميکنند. در حالي که کتابهاي کمکدرسي سطح سواد و اخلاق جامعه را تنزل دادهاند.
عجيب است که خانوادهها بدون هيچ اعتراضي هزينه ميليوني بابت خريد اين کتابها ميپردازند. اين معلم آموزش و پرورش خاطرنشان ميکند: در اينجا نهادهايي مقصرند که پشت اين موسسات ايستادهاند. از صداوسيما که تبليغات ۲۴ساعته براي اين موسسات انجام ميدهد تا اشخاصي که آنها را محق معافيت مالياتي ميدانند در اين معضل سهيم هستند. تا زماني هم که کنکور در اين کشور وجود داشته باشد، بعيد است بساط اين موسسات برچيده شود. متاسفانه کساني که بايد اين فرهنگ غلط را از بين ببرند، خود به جزئي از اين فرهنگ تبديل شدهاند.
امیر داداشی
- 17
- 1