تاکتیک غیرمنتظره رئیسی /اصولگرایان، قالیباف را تنها گذاشتند

وقتی فهرست افراد تایید صلاحیت شده برای انتخابات ریاست جمهوری اعلام شد شاید تصور نمی شد که نامزدهای اصولگرای حاضر در صحنه انتخابات تا این حد تفاوت استراتژی انتخاباتی داشته باشند. آنها اگر چه از یک جناح آمده‌اند اما هر کدام راهی متفاوت برای پیروزی در انتخابات برگزیده‌اند.

در یک سمت محمدباقر قالیباف قرار دارد که بدون پشتوانه چهره های شاخص اصولگرا، سیاست تهاجمی منحصر به فردی نسبت به رقیب برای ایجاد دوقطبی انتخاب کرده است. در سمت دیگر هم سید ابراهیم رئیسی قرار دارد که کمپینی قوی و با حضور چهره های متعددی از چهره های اصولگرا به وجود آورده اما در راهبرد و استراتژی انتخاباتی اش تلاش کرده تا کاملا آرام و با حوصله مبارزات انتخاباتی را دنبال کند. میرسلیم هم بیرون از این دوگانه تلاش دارد برنامه های حزبش را جلو ببربد.

اگر از میرسلیم بخاطر شانس پایینش برای پیروزی در انتخابات عبور کنیم، سوال مهم این است که کدام استراتژی و تاکتیک در پیش گرفته شده از سوی قالیباف و رئیسی، آنها را بر صندلی پاستور خواهد نشاند؟

در کمپین انتخاباتی رئیسی چه خبر است؟

سیدابراهیم رئیسی، خیلی دیرتر از بسیاری از چهره های اصولگرا تلاش برای حضور در انتخابات را آغاز کرد یا لااقل این تلاش خیلی دیرتر از سایرین رسانه ای شد. او برای اینکه نامزد نهایی اصولگرایان شود در چند هفته اخیر روزهای مهمی را پشت سر گذاشته و تحولات مهمتری را نیز پدید آورده است. شاید مهمترینش کناره گیری سعید جلیلی از حضور در انتخابات باشد. فردی که ۴ سال گذشته را به صورت ویژه برای ورود به این عرصه طی کرد.

ابراهیم رییسی اما با نامزدی اش شرایط او را تغییر داد. او اعلام حضور کرد و اندکی بعد کمپین انتخاباتی سعید جلیلی خالی تر از قبل شد. حالا او می دانست که ماندش در عرصه ممکن است بار دیگر معطوف به این نتیجه شود که هزینه شکست اصولگرایان به پای او نوشته شود. همین هم بود که سعید جلیلی را به جای وزارت کشور، راهی کمپین انتخاباتی ابراهیم رئیسی کرد.

در تیم انتخاباتی رئیسی دو دسته مهم نقش آفرین هستند؛ نیروهای تئوریک اصولگرا و نیروهای عملگرایی که بیشتر آنها وزرا و از اعضای کابینه احمدی نژاد بوده اند. شاگردان مصباح یزدی و اعضای جبهه پایداری از چند ماه پیش بنا بر شنیده ها به دستور رییس موسسه امام خمینی برای حضور ابراهیم رییسی در انتخابات تلاش فراوانی کرده اند. آنها به صورت سنتی از منتقدان محمد باقر قالیباف هستند. این زاویه آنها البته مربوط به این انتخابات نمی شود و سابقه ای طولانی دارد.

اما در کنار این طیف، به صورت مشهودی وزرای محمود احمدی نژاد دیده می شوند .از مسعود میرکاظمی گرفته تا نیکزاد. آنها که روزی از افراد وفادار به احمدی نژاد بودند حالا برای ابراهیم رییسی کمپین کرده اند و تلاش می کنند بدنه اجتماعی را به این سمت بیاورند .

هیچ کدام از این دو طیف در تیم انتخاباتی محمد باقر قالیباف حضور محسوسی ندارند.

رئیسی عمدا در مناظره آرام بود؟

در این میان اما نمی توان از آنالیز رفتار رسانه ای ابراهیم رییسی عبور کرد. رفتار رسانه ای او یک تفاوت دیگر را نیز میان او قالیباف نمایان می کند. هر چه قالیباف تلاش می کند که با استراتژی تهاجمی مقابل حسن روحانی خود را تبدیل به قطب انتخابات کند ابراهیم رییسی تلاش کرده در این حوزه خود را در حاشیه نگه دارد تا هزینه سیاست های تهاجمی را با پاسخ رقیب پرداخت نکند. به بیان روشن تر ابراهیم رییسی به هیچ وجه روی این مساله سرمایه گذاری نکرده که از مناظره برای جمع آوری رای استفاده کند.

او طبقه محروم را نشانه گرفته و فکر می کند با کمپین هایی که پایداری ها و وزرای احمدی نژاد برای او در استان ها راه انداخته اند می توان رای خوبی جمع کند .

چالش های کاندیدای محبوب جمنا برای رسیدن به پاستور

ابراهیم رییسی اما با چالش های مهمی هم روبروست، او به نسبت سه نامزد اصلی دیگر این انتخابات کمتر مطرح و شناخته شده است. حسن روحانی رییس جمهور دولت مستقر است ، اسحاق جهانگیری معاون اول دولت است و محمد باقر قالیباف هم جدای از اینکه چندین سال است شهردار تهران بوده دو بار هم سابقه نامزدی در انتخابات دارد.

تکیه او بر سفرهای استانی و دور شدنش از فضای مناظره اگر چه ممکن است او را از مواجهه با رقبا دور نگه دارد اما حتما موجب خواهد شد که فرصت شناخته شدن را در میان بدنه اجتماعی از دست بدهد. 

قالیباف باز هم ریسک کرد

خیلی ها می گویند محمدباقر قالیباف نباید این چنین طوفانی مبارزات انتخاباتی اش را دنبال کند اما آنها هرگز به این مساله توجهی نمی کنند که این تنها راه باقی مانده برای این نامزد انتخابات آن هم در این فرصت اندک در مهمترین ریسک سیاسی شهردار تهران است.

او با ۳ مساله اساسی رو به رو است؛ کمپین او از نیروهای مطرح و شناخته شده اصولگرا تقریبا خالی است . در طیف راست اصولگرایان موتلفه که برای خود نامزد اختصاصی در انتخابات دارد و سایر سنتی ها هم ترجیح داده اند با سکوت این انتخابات را دنبال کنند. حتی بسیاری از آنها دل در گرو حسن روحاتی دارند که شاید در روزهای آینده این مساله خودنمایی بیشتری داشته باشد . در طیف چپ این جناح نیز اکثر نیروها به کمپین رقیب قالیباف یعنی ابراهیم رییس رفته اند .

از سوی دیگر او برای بار سوم است که در انتخابات شرکت می کند و برخی معتقدند این آخرین شانس او برای حضور در رقابتی با این سطح است . آنهم درست در شرایطی که معادلات سیاسی می گوید او احتمالا از همین تابستان دیگر نمی تواند در ساختمان بهشت به عنوان شهردار باقی بماند .

در این میان نباید فراموش کرد که او در دو انتخابات قبلی او اگر چه تا روزهای آخر در نظرسنجی ها رتبه خوبی داشته اما ناگهان دو قطبی دیگری در رقابت شکل گرفته و او به حاشیه رفته است .

شاید از همین روست که محمد باقر قالیباف تلاش می کند ضعف کمپین سیاسی اش که بخشی از آن نشات گرفته از دور شدن اصولگرایان از اوست را با این سیاست تهاجمی و تبدیل خودش به قطب اصلی مقابل حسن روحانی جبران کند . 

اما محمد باقر قالیباف این را هم می داند که ادامه چنین سیاستی هزینه زیاید برای او خواهد داشت . او در همین مناظره اول با پاسخ های قاطع و قابل توجهی از سوی حسن روحانی و اسحاق جهانگیری مواجه شد و حتی بسیار معتقدند او باعث شده است که طبقه متوسط و طیف خاکستری برای حضور بیشتر در این انتخابات و رای دادن به حسن روحانی بیشتر تحریک شوند .

قالیباف باز یک اشتباه انتخاباتی انجام داده است. درست مانند سال ۸۴ که موضعی تند مقابل راست سنتی گرفت و خود را قطب مقابل هاشمی رفسنجانی هم کرد ولی در نهایت این محمود احمدی نژاد بود که در چنین فضایی خودنمایی کرده و توانست پیروز انتخابات شود . در سال ۹۲ هم این محمد باقر قالیباف بود که با یک اشتباه انتخاباتی موجب بیشتر دیده شدن حسن روحانی شد و او را به کاخ ریاست جمهوری رساند . هرچند او این بار راهی جز این ندارد . قالیباف ریسک سیاسی بزرگی را شروع کرده است .

هر چه هست به نظر می رسد که سید ابراهیم رییسی و محمد باقرقالیباف با دو استراتژی کاملا متفاوت انتخابات را دنبال می کنند؛