بخشهایی از این مصاحبه را می خوانید:
حضور در انتخابات براي شما فرصت خوبي بود. بازتاب حضور شما، به نوعي مي‌توانست تداعي حضور محمد غرضي در انتخابات ٩٢ باشد و واقعا هم در همان روزهاي اول به خصوص در شبكه‌هاي اجتماعي مردم مي‌گفتند كه شما غرضي دوم مي‌شويد. ولي الان كه نگاه مي‌كنيم اكثرا، اكثرا هم نه، همه مردم اين وزانت و تعقلي كه شما نسبت به اين موضوع داشتيد را تحسين مي‌كنند...
منتها مردم تحمل آن چيزي كه من مي‌گويم را ندارند.
مثل چي؟
ببينيد، گاهي ديدگاه‌ها اصلاحي است كه به تدريج اثر خود را مي‌گذارد. من معتقدم كه مملكت به‌شدت در حال سقوط است و نياز به يك حركت خيلي قوي دارد كه بتواند با آن مقابله كند. آقاي روحاني هم نسبتا خوب حركت مي‌كند. حركتي كه اينها دارند يك حركت اصلاحي تدريجي است اما در برابر تخريب‌ها قابل توجه نيست. آنها (كانديداهاي رقيب) كه اصلا مملكت را شخم مي‌زنند.
اگر روحاني مقداري بيشتر تند شود از آن حالت اعتدال خارج مي‌شود...
اگر هم بخواهد تند شود كه چپه‌اش مي‌كنند. در مملكت ما اين حضرات سياه‌نمايي‌ترين كار را نسبت به اين مملكت انجام مي‌دهند. يعني به گونه‌اي مردم را تحريك مي‌كنند، حالا بالاخره ديدگاه من چيز ديگري است. خيلي مسائل مملكت به خصوص مسائل زيستگاهي ما، خيلي شديد است. بايد حل شود. مسائل كشاورزي ما بسيار زياد است. اينها بايد حتما حل شوند.
دغدغه ساير كانديداها را چگونه ديديد؟
من در كساني كه مي‌گويند اصولگرا هستيم، فقط دغدغه شخصي ديدم. شايد هم دغدغه كشوري داشته باشند اما اصلا روي اين مساله هيچ حساسيتي ندارند، شايد هم فكر مي‌كنند كه مي‌توانند كاري كنند. چون فقط از توانستن‌ها و قدرت خود بحث مي‌كنند؛ كه من مي‌توانم، من مي‌توانم. در حالي كه تاكنون از مردم پول گرفتند و خرج كردند. حالا شعار مي‌دهند كه مي‌خواهيم به مردم پول بدهيم.
مناظره‌ها توانست نقشي داشته باشد در آگاهي رساني؟
من صبح‌ها به پارك مي‌روم و مردم با من در مورد مناظره‌ها صحبت مي‌كنند. مي‌پرسند كه آن مسائلي كه گفتيد دقيقا چيست؟ مي‌خواهم بگويم كه ارتباط هست اما اين مساله مقداري دير جا مي‌افتد.
در انتخاب مردم تاثيرگذار است؟
نه؛ ممكن است كه ابراز احساسات كنند. اين را خيلي‌ها به من گفتند كه مي‌ترسيم به شما راي بدهيم و آنوقت از راي روحاني كم شود.
جواب شما چه بوده؟
من هم گفتم كه به ايشان (روحاني) راي بدهيد. من خودم هم به روحاني راي مي‌دهم. كنار هم نمي‌روم. به خاطر اينكه مي‌خواهم بمانم تا بگويم كه من مي‌مانم تا مردم خودشان انتخاب كنند. اما با توجه به آنچه كه آمارها نشان مي‌دهد، شانس با آقاي روحاني است و من هم به روحاني راي مي‌دهم. ولي اين شانس را هم براي خودم باقي مي‌گذارم تا بعدا نگويند كه كنار رفت. مي‌مانم تا مردم اگر دوست داشتند راي بدهند. خيلي‌ها مي‌گويند كه تناقض است. مي‌گويم راست مي‌گوييد ما هميشه در تناقضات زندگي مي‌كنيم. هيچ اشكالي ندارد.
حالا چرا خودتان روحاني را انتخاب مي‌كنيد؟
ببينيد اين دولت تدبير و اميد، كارهاي خيلي خوبي انجام داده است. البته روش و منش آنها يك حركت اصلاحي تدريجي است. به نظر من در مورد برجام، يك شجاعتي نشان دادند. من حتي مقاله‌اي نوشتم به نام نجات ايران با شجاعت برجام. دولت به خوبي اين كار را انجام داد. خيلي از مسائل در مملكت است كه نمي‌توان به زبان آورد. به هر حال امنيت ملي ما اجازه نمي‌دهد كه هر كسي هر حرفي را به زبان بياورد. همه كشورها هم اينگونه هستند. تمام اين موارد بدون اينكه گفته شود در اقدامات روحاني انعكاس پيدا كرد. رفتند و سند برجام را امضا كردند. البته مقام رهبري هم واقعا از اين موضوع پشتيباني كردند. يعني برجام يك تصميم ملي بود. دكتر ولايتي در برنامه‌اي خيلي محكم اعلام كرد كه برجام تصميم نظام بوده و اگر نبود راه ديگري جز جنگ باقي نمي‌ماند. ايشان مشاور مقام معظم رهبري است، سال‌ها وزير امور خارجه بود و در جريان همه مسائل است. الحمدالله برجام به جايي رسيد و باعث شد گشايشي اتفاق بيفتد. هرچند ممكن است كه بگوييم برخي كارها ناكافي است. در زمينه گردشگري و وقتي سلطاني‌فر در آنجا حضور يافت اقدامات خوبي انجام شد.
يك روزي به من گفت كه ٨٠٠ هتل در ايران در حال ساخت است. خب اين رقم هرچند نسبت به كشورهاي توريست‌پذير رقم چنداني نيست ولي اقدامات قابل قبولي است. هرچند ممكن است ناكافي باشد اما از يك سو هم ممكن است كه اگر بخواهند حركت تندي را انجام دهند، مسائل ديگري در كشور بروز كند. بالاخره دولت جمع عاقلان و اقتصاددانان است. من در اينكه مردم به من راي بدهند را باز گذاشتم. ولي به نظرم اگر روحاني نيايد و در مقابل كساني كه شعار بيخودي مي‌دهند و سياهنمايي مي‌كنند، بيايند جامعه ما دوباره مثل دوره دولت نهم و دهم شده و وضع بدتر از بد مي‌شود.
پيش‌بيني مي‌كرديد كه اين ميزان از بي‌اخلاقي را از سوي كانديداهاي اصولگرايان ببينيد؟
احساس مي‌كردم كه چنين اتفاقي بيفتد اما ماهيتش را نمي‌دانستم. به نظرم چنين اقداماتي و اينگونه در ملأعام اتهام زدن خلاف شرع است. خب اگر كسي مدركي عليه كسي دارد به دادگاه بدهد. ببينيد آقاي قاليباف مي‌گويد ٤ درصدي و ٩٦ درصدي. من مي‌گويم شما از يك اطلاعاتي به اين ٤ درصد رسيده‌ايد.
همين ٤ درصد سه ميليون نفر مي‌شوند.
سه ميليون و ٢٠٠ هزار نفر؛ كه با خانواده مي‌شوند، ١٢ ميليون نفر. وقتي مي‌گويند ٤ درصد يعني همه آنها را شناسايي كردند كه گفتند دست اينها را قطع مي‌كنم. اينكه كاري ندارد. اسامي آنها را به قوه قضاييه بدهد. احتياجي ندارد كه خودش بر سر كار بيايد. اين آمار الكي است. وگرنه اين ٤ درصد چه كساني هستند؟ يعني ما ١٢ ميليون آدم را از جامعه جدا مي‌كنيم كه بايد دست سه ميليون نفر آنان بريده شود، و از آنجا كه اموال‌شان هم بايد مصادره شود، خانواده‌هاي‌شان متكدي مي‌شوند. يعني هشت ميليون نفر به متكديان كشور اضافه مي‌شود. اين واقعا چه روش برخوردي است؟ همان آقاي رييسي اين ليست سه ميليون نفر را به قوه قضاييه ببرد تا دست‌شان را ببرند. معلوم است كه حرف، حرف بيخودي است. ما البته در كشور خودمان، قاچاقچي و مال مردم‌خور داريم كه خيلي از اينها هم شناسايي شده‌اند اما باز هم كسي كاري نمي‌كند. چه كسي بايد اقدام كند؟ باز هم قوه قضاييه است. اگر كسي دستش در جيب مردم است، قوه مجريه كه نمي‌تواند كاري كند. حالا ممكن است كه در بانك‌ها سوءاستفاده شود، اما بازرسي كل كشور هم هست. ولي خب توانايي مجموعه‌هاي نظارتي ما همين است كه مي‌بينيد. دليلي نمي‌شود كه اتهاماتي را به افراد وارد كنيم. يا همان سندهايي را كه گفتند و اعلام كردند كه زمين را به چه قيمتي خريدند. مگر سال ٦٥ زمين به چه قيمتي بوده است؟ من خودم ٢٠٠ متر زمين را در آن سال‌ها خريدم.
شانس آورديد كه قاليباف چيزي در موردش نگفت...
من اصلا نمي‌گويم ندارم. چون اصلا ملاك نيست.
منظور اينها اين است كه هركس اموالي دارد زالوصفت است.
خودشان هم دارند، خوبش را هم دارند. ببينيد اين نگاه غلطي است. من آن زمين را يك ميليون و نيم خريدم. الان دو ميليارد تومان مي‌خرند. خب چي كار كنم؟ يك رانتي به نام تورم به علت سياست‌هاي غلط در جامعه ايجاد شد كه قيمت خانه يك‌دفعه سه برابر شد. اتفاقا متري ١٨٠ هزار تومان زمين در آن سال‌ها خيلي زياد است. خب رفتند اين زمين را به قيمت خريدند حالا مي‌آيند و مي‌گويند زمين شما اين ميزان مي‌ارزد. خب چي كار كنيم؟ اگر آدم بخواهد نكته‌گيري كند كه نكته زياد است. كسي كه شهردار تهران است و كانديداي رياست‌جمهوري، كاپشني مي‌پوشد كه مارك خارجي را تبليغ مي‌كند. در خارج اگر چنين مقامي اين كار را كند، مي‌پرسند چند گرفتي كه تبليغ مي‌كني؟ مارك لوتو تبليغ مي‌شود. رونالدو وقتي در اسپانيا يك نوع لباس مي‌پوشد يا ساعت فلان مارك را به دست مي‌گيرد، كلي پول مي‌گيرد.
يا مدل موهايش را كه جديد مي‌كند كلي پول مي‌گيرد.
بله، كلي پول مي‌گيرد. حالا اينجا كانديداي رياست‌جمهوري ما مارك لوتو را تبليغ مي‌كند. خب اگر كسي بخواهد اتهام‌زني كند، مي‌گويد چند گرفتي؟ البته شهادت مي‌دهم كه پولي نگرفته است. فقط مي‌خواهم بگويم كه اينگونه اتهام‌زني‌ها بد است.
چه نكته‌اي از مناظره سه‌گانه در ذهن شما باقي مانده و نظر شما را به خود جلب كرده است؟ چه رفتاري را در مناظره و حتي پشت صحنه مناظرات ديده‌ايد؟
چيزي كه در ذهن من مانده اين است كه بعضي‌ها خيلي سوال مي‌كنند. اين همان تاكتيك احمدي‌نژاد است. هر سوالي كه از او پرسيده مي‌شد با سوال جواب مي‌داد.
براي همين به ميرسليم گفتيد استاد سوال؟
بله، بقيه هم همين‌طور. فقط سوال مي‌كنند. يك سوالاتي است كه به امنيت ملي كشور ربط پيدا مي‌كند. مثلا مي‌پرسند شما از موضع قدرت با افغانستان چه مي‌كنيد؟ خب چي كار مي‌خواهند بكنند؟
يك جا هم در مناظره عصباني شديد.
بله، ممكن است.
آنجايي كه ميرسليم سوال مي‌كرد و شما گفتيد كه عملكردتان در فلان كارخانه چگونه بود. به نظرم اوج عصبانيت‌تان آن بود.
ببينيد ايشان ١٥ سال در آن كارخانه عضو هيات رييسه بود.
كارخانه در كجا بود؟
در آمل. من رفتم آنجا براي بازديد.
آن موقع شما وزير بوديد؟
نه؛ ايشان ١٥ سال و تا همين اواخر هم در هيات رييسه بود. خب ايشان هم نمي‌توانست كاري كند نه اينكه بخواهم از ايشان خرده بگيرم. ولي مثل خيلي كارهاي ديگر كه نمي‌شود هيچ كاري كرد. به خصوص در سياست خارجي خيلي وقت‌ها آچمز هستيم. از موضع قدرت چه مي‌خواهي بكني؟ فرض كنيد با عربستان از موضع قدرت مي‌خواهيم چكار كنيم؟ بهترين كار اين است كه مقاومت و خويشتنداري كنيم. سوالاتي مطرح مي‌كنند كه اصلا نمي‌توان به آن جواب داد. بله از اين سوال‌ها زياد مي‌توان مطرح كرد. مثلا چرا اينگونه لباس مي‌پوشيد؟ اگر ايشان توانست دليل بياورد كه چرا اينگونه لباس مي‌پوشد.
برخي هم مي‌گويند انتخاب در ايران بين بد و بدتر است. شما هم به اين اعتقاد داريد؟
به عنوان ناظر بيروني، برنده اين مناظرات را كدام يك از كانديداها مي‌دانيد؟ هم از لحاظ اخلاقي و هم اعلام برخي برنامه‌ها...
واقعا نمي‌شود گفت كه برنده چه كسي بوده است. اما مي‌توانم بگويم كه بازنده داشته‌ايم؛ يعني همان آدم‌هايي كه تخريب و برخورد شخصي مي‌كنند. حالا به نظرم مي‌آيد كه دولت روحاني كارهاي خوبي كرده اما نقطه ضعف از لحاظ كار اجرايي زياد داشته است. آنها را بايد مي‌گفتند.
چه واكنش‌هايي از مردم ديديد؟
فيدبك‌هايي از مردم گرفتم. مثلا من اين روزها محافظ دارم اما وقتي به خانه مي‌روم آنها را مرخص مي‌كنم.
براي دويدن كه به پارك مي‌رويد محافظان همراه شما هستند؟
نه، مثلا وقتي براي خريد مي‌رويم هستند در كنار ما. به هرحال من فيدبك‌هاي مثبتي از مردم ديدم. مردم هم خيلي به ما محبت دارند. من هيچ‌وقت اينگونه محافظ نداشتم.
البته وزير بوديد محافظ داشتيد؟
يك محافظ داشتم. به هرحال واكنش مردم جالب بود. همين امروز يك نفر به من گفت كه دو فرزندم با ديدن مناظره‌ها ضدانقلاب شدند. چون مي‌گويند كانديداها خود اعتراف كردند كه اين نظام هيچ كاري نكرد.
- 19
- 2
