تحلیل بازار نوشت: فشار اقتصادی بر مردم و آشفتگی بازار در پی افزایش نرخ ارز موجب شده است تا نمایندگان مجلس خود را برای استیضاح وزیر اقتصاد آماده کنند چرا که دکتر همتی، وزیر اقتصاد زمانی که می خواست از نمایندگان ملت در ساختمان بهارستان رای اعتماد بگیرد، در کمیسیون های مختلف و صحن علنی مجلس، اولویت خود را حفظ ارزش پول ملی، ثبات اقتصادی و رسیدگی به معیشت مردم اعلام کرد. اما اکنون با وجودی که فقط ۴ ماه از مدیریت وی در مهمترین وزارت خانه اقتصادی کشور می گذرد، نه تنها ارزش پول ملی حفظ نشده است بلکه با اجرای سیاست تغییر نرخ ارز و حذف ارز نیمایی دلار افسار پاره کرده و قیمت آن در بازار آزاد به بیش از ۸۰ هزار تومان رسیده است، اقدامی که باعث شده ارزش پول ملی حدود ۴۰ درصد افت کند و مردم بخصوص قشر کم درآمد و فرودست در تنگنای اقتصادی قرار گیرد.
عملکرد ضعیفی که این روزها زمزمه استیضاح وی توسط نمایندگان مجلس به دلیل ناتوانی او در حفظ ارزش پول ملی و فشار مضاعف اقتصادی بر مردم در پی ناکارآمدی وزیر اقتصاد در اجرای سیاست های اقتصادی چون آشفته شدن بازار ارز به گوش می رسد. نمایندگان مجلس می گویند؛ همتی وزیر اقتصاد در روز رای اعتماد در صحن علنی مجلس برنامه هایی را پیشنهاد داد که معیشت مردم بهبود یابد و اقتصاد بر ریل رشد قرار گیرد اما اکنون کاملا عکس آن مشاهده می شود.
وزیر اقتصاد در روز رای اعتماد در برنامه های خود بر حفظ ارزش پول ملی و توجه به بهبود معیشت مردم تاکید کرد اما با حذف ارز نیماری کاری کرد که قیمت ارز ترمز ببرد، به طوری که دلار آزاد به بیش از ۸۰ هزار تومان رسید، سیاستی که ارزش پول ملی را بشدت کم کرد و مردم در تنگنا اقتصادی قرار گرفتند.
عبدالناصر همتی اواخر مردادماه در تشریح بخشی از برنامه‌های خود برای کسب رای اعتماد در صحن علنی مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: «باید برای بهبود وضعیت اقتصادی کشور و حل مشکلات معیشتی مردم قدم برداشت. امیدوارم دوران تحولی جدیدی برای ایران زمین رقم بخورد. عملکرد موفق اقتصاد با کمک بانک مرکزی و سازمان برنامه و بودجه با ثبات اقتصادی، تورم پایین، رشد اقتصادی بالا و توزیع مناسب درآمدها در جهت کاهش فقر است. بنابراین کنترل تورم و رفع مشکلات اقتصادی از طریق اعمال سیاست‌های پولی و مالی و انضباطی و مهار نقدینگی، مدیریت انتظارات تورمی، شفافیت در سیاستگذاری و ارتباط موثر با جامعه بخش دیگری از برنامه‌های من است، زیرا اکنون بیشترین آثار تورم به زندگی حقوق بگیران و صاحبان درآمد ثابت وارد می‌شود در چنین شرایطی برای بهبود معیشت مردم و توسعه اقتصاد کشور همت همگانی شود».
این وعده های بی عمل در حالی است که وی پس از نشستن بر کرسی وزارت اقتصاد، تک نرخی شدن ارز را با جدیت دنبال کرد، ارز تک نرخی که هر چند محاسنی چون کاهش رانت و جلوگیری از هدر رفت منابع را در پی دارد اما خیلی از کارشناسان تاکید کردند در شرایط کنونی تحریمی و افت درآمدهای ارزی بهتر است نظارت ها و کنترل ها در مدیریت بازار ارز بیشتر شود چرا که در این موقعیت، حرکت در مسیر ارز تک نرخی و حذف ارز نیمایی و ترجیحی قیمت ارز را در بازار آزاد بالا می برد و تبعات آن دامن گیر بازار و مردم می شود. سیاستی که با پافشاری همتی، بالاخره عملی شد و با حذف ارز نیما، همچنین تشکیل بازار توافقی، قیمت ارز ترمز برید و بر مدار رشد قرار گرفت به طوری که دلار آزاد به بیش از ۸۰ هزار تومان رسید، همچنین نرخ دلار توافقی نیز ۶۵ هزار تومان را رد کرد.
نمایندگان ملت خواستار رسیدگی ویژه دولت به موضوع رشد نرخ ارز در بازار شده اند، چرا که سیاست‌های اخیر بانک مرکزی و وزارت امور اقتصاد تأثیرات بسیار مخربی بر زندگی و معیشت مردم برجای گذاشته به گونه‌ای که ارزش پول ملی در چهار ماه گذشته حدود ۴۰ درصد کاهش یافته است.
در چنین شرایطی حدود نیمی از نمایندگان مجلس با امضاء نامه ای به پزشکیان رئیس جمهور کشورمان بر جلوگیری از تضعیف ارزش پول ملی به دلیل آشفتگی بازار و رشد نرخ ارز تاکید کردند. نمایندگان نگران اثر افزایش قیمت ارز بر سایر کالاها و اثر آن بر تورم هستند و خواستار رسیدگی ویژه دولت به این موضوع شده اند. چرا که سیاست‌های اخیر بانک مرکزی و وزارت امور اقتصاد تأثیرات بسیار مخربی بر زندگی و معیشت مردم برجای گذاشته به گونه‌ای که ارزش پول ملی در چهار ماه گذشته حدود ۴۰ درصد کاهش یافته است.
نمایندگان مجلس می گویند؛ سپردن نرخ ارز رسمی کشور به مکانیزم عرضه و تقاضا موجب شده است نرخ ارز رسمی و بازار آزاد قاچاق وارد یک دومینوی افزایشی شود. آمارها نشان می‌دهد که تضعیف پول ملی در آغاز دولت چهاردهم بیش از تمامی دولت‌های پس از انقلاب بوده است. داده‌های اقتصادی کشور نیز به وضوح بیانگر آن است که هرگاه ارزش پول ملی کاهش یافته و نرخ ارز افزایش یافته و نرخ ارز افزایش یافته، پیامدهای ویرانگری بر معیشت مردم و بخش مولد اقتصاد برجای گذاشته است. شدت این کاهش از شهریورماه تاکنون، بی تردید در ماه‌های آتی اثرات تورمی خود را بر سفره و معیشت مردم نشان خواهد داد و به گسترش فقر و فساد منجر خواهد شد.
مجلس مدتی است به موضوع افزایش قیمت دلار ورود کرده و در روزهای هفته گذشته وزیر اقتصاد و رئیس کل بانک مرکزی با اعضای کمیسیون اقتصادی و همچنین نمایندگان جلساتی داشته‌اند؛ جلساتی که گویا نتوانست نظر عموم نمایندگان را به خود جلب کند تا درخواست اولین استیضاح در کابینه مسعود پزشکیان به جریان بیفتد.
نامه ای که رنگ و بوی استیضاح وزیر اقتصاد می دهد و همانگونه که پیداست، درخواست استیضاح از عبدالناصر همتی، وزیر امور اقتصاد و دارایی در مجلس شورای اسلامی به جریان افتاده است. چرا که کمیسیون های مجلس چند هفته‌ای است که به موضوع نوسانات بازار ارز و افزایش قیمت دلار ورود کرده اند و در روزهای هفته گذشته وزیر اقتصاد و رئیس کل بانک مرکزی با اعضای کمیسیون اقتصادی و همچنین نمایندگان جلساتی داشته‌اند؛ جلساتی که گویا نتوانست نظر عموم نمایندگان را به خود جلب کند تا درخواست اولین استیضاح در کابینه مسعود پزشکیان به جریان بیفتد.
در همین راستا، حسینعلی حاجی دلیگانی، نماینده شاهین شهر در مجلس شورای اسلامی چندی پیش در صحنه علنی از استیضاح وزیر اقتصاد خبر داد و گفت: «در جریان باشید که ما به مسئولان، رئیس جمهور و تیم اقتصادی دولت نامه نوشتیم و بارها تذکر دادیم و از وزیر امور اقتصادی و دارایی سوال کردیم اما اثر نکرد لذا چاره ای نداشتیم و تنها راه باقی مانده استیضاح وزیر است که بارگذاری شده و تعداد قابل توجهی هم از همکاران نیز آن را امضا کردند.»
آلبرت بغزیان، کارشناس اقتصادی درباره وضعیت اقتصاد کشور در پی سیاست حذف ارزی نیمایی و به دنبال آن افزایش نرخ ارز در بازار گفت: وزیر اقتصاد از روزی که به وزارت اقتصاد آمد پافشاری کرد که ارز نیمایی جمع شود و بازار توافقی تعیین نرخ ارز شکل گیرد. سیاستی که در راستای تک نرخی شدن ارز پیش گرفته شد اما فکر این را نکردند که با افزایش نرخ ارز در بازار توافقی قیمت ها در بازار آزاد ارز به این شکل افزایش یابد و تبعات آن دامن گیر مردم و آشفتگی بازار شود به طوری که هم اکنون ارزش پول ملی به شدت طی این مدت کاهشی شده است و مردم بخصوص افراد کم درآمد تحت فشار افزایش نرخ ارز قرار گرفته اند.
وی با بیان اینکه چنین سیاستی هر چند با افزایش نرخ ارز و طلا به نفع دولت تمام شده است تا دولت تا حدی کسری بودجه و کمبودهای خود را از این طریق تا جبران کند، افزود: به نظر من دولت به جای این سیاست پول چاپ می کرد بهتر بود چرا که اکنون پولی چاپ نشده است اما با افزایش نرخ ارز ارزش پول ملی بشدت تضعیف و از طرفی بازار نیز آشفته شده است. سیاستی که داد نمایندگان مجلس را نیز نسبت به چنین رویکردی درآورده است.
چرا وزیر اقتصاد در زمانی که می خواست از نمایندگان ملت برای سکانداری وزارت اقتصاد رای اعتماد بگیرد برنامه اش را تلاش برای حفظ ارزش پول ملی و بهبود معیشت مردم عنوان کرد اما پس از گرفتن رای اعتماد به یکباره سیاستی را در پیش گرفت که معیشت مردم با گرانی ارز و عواقب آن رو به وخامت برود و از طرفی ارزش پول ملی برای نصف شد؟
این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: به نظر من وزیر اقتصاد باید پاسخگوی گرانی ارز شود زیرا افزایش قیمت ارز قشر ضعیف را ضعیف تر و متمکن ها را ثروتمندتر کرده است، وقتی ارزش پول ملی به این شکل کاهش می یابد، این مردم هستند که باید در زیر آور اجرای چین سیاست هایی بمانند. با این وجود شکی نیست که طی ماهها و هفته های آینده در پی تبعات افزایش نرخ ارز(اگر این سیاست اصلاح نشود و یا قیمت ارز بر مسیر نزول قرار نگیرد، کم درآمدها، قشر فرودست و حقوق بگیران ثابت که تا کنون که به زور می توانستند پس از حذف گوشت قرمز در سفره آنها به دلیل گرانی به مصرف مرغ روی آورده بودند از این پس حتی نتوانند تخم مرغ هم بخورند.
بغزیان افزود: من در تعجبم چرا وزیر اقتصاد در زمانی که می خواست از نمایندگان ملت برای سکانداری وزارت اقتصاد رای اعتماد بگیرد، برنامه اش را تلاش برای حفظ ارزش پول ملی و بهبود معیشت مردم عنوان کرد اما پس از گرفتن رای اعتماد به یکباره سیاستی را در پیش گرفت که معیشت مردم با گرانی ارز و عواقب آن رو به وخامت برود و از طرفی ارزش پول ملی برای نصف شدد خیز بردارد، به همین دلیل نمایندگان مجلس باید وی را استیضاح کنند تا حداقل مانع از تهی شدن سفره کم درآمدها شوند.
- 17
- 5
