دلایل کاهش ناگهانی قیمت دلار

نوسان‌های قیمت دلار همچنان ادامه دارد. یک روز، روز سرکشی برای دلار است و روز دیگر کاهشی ناچیز. هفته گذشته بود که قیمت دلار در سه سال گذشته رکورد شکست و به چیزی حدود سه هزار و ۹۳۸ تومان رسید، اما واکنش‌های مسئولان بانک مرکزی نسبت به این رخداد، «هیجانی» عنوان شد.

به نوشته روزنامه فرهیختگان، با این حال دیروز قیمت ارز کمی فروکش کرد و به هزار و ۹۰۰ تومان رسید. این کاهش یک ‌باره ابهام ‌های زیادی را دربرداشت. اینکه چرا دلار به یک ‌باره افزایش پیدا کرد و حالا هم کاهش.

میثم رادپور، کارشناس بازار سرمایه تاکید دارد: «قیمت ارز در حال واقعی شدن است.» به گفته او «دلار در ایران ارزان است و بانک مرکزی از واقعی شدن آن به دلیل ملاحظات اقتصادی و سیاسی جلوگیری می‌کند.»

او درباره دلایل کاهش ناگهانی قیمت دلار می ‌گوید: «بانک مرکزی در حالت عادی ارز به بازار تزریق می‌کند و بدیهی است که در شرایط بحرانی و زمانی که قیمت این دلار بالا می‌ رود، این تزریق را افزایش دهد.» به عقیده او «هم‌اکنون تقاضا برای ارز به‌خصوص از طرف فعالان اقتصادی بخش خصوصی بیش از عرضه است. از طرف دیگر بازار ارز در کشور ما آزاد نیست و انحصاری است و درواقع دست دولت است.»

به گفته رادپور «در یک سمت بازار ارز که عرضه را به عهده دارد و قدرت نسبتا زیادی هم دارد، بانک مرکزی است و برای تعادل در بازار، ممکن است هر اقدامی مانند تزریق ارز به بازار را انجام دهد. اما آنجایی این اقدام غیرمنطقی می‌شود که بانک مرکزی تصمیم بگیرد، با اختلاف زیادی دست به اقدام بزند.»

این کارشناس بازار پول و سرمایه گفته است: «در دولت آقای احمدی‌نژاد بارها شاهد چنین رخدادی بودیم که تزریق ارز به بازار در حجم بسیار وسیعی و در حدود ۲۰ میلیارد دلار صورت گرفت؛ اما در آخر دیدیم که نتیجه نداشت.»

رادپور تاکید دارد: «به نظر می‌رسد بانک مرکزی و دولت تمایل دارند که قیمت دلار را در سطح معینی حداقل تا انتخابات سال ۹۶ ثابت نگه دارند. این همان ملاحظات سیاسی است که ممکن است در بلندمدت به سود اقتصاد کشور تمام نشود.»

قیمت دلار که در هفته گذشته به مرز چهار هزار تومان نزدیک شد، در همان زمان هرچند مقامات بانک مرکزی تاکید کردند که افزایش نرخ ارز نگران‌کننده نیست، اما کارشناسان و فعالان اقتصادی از روند صعودی نرخ ارز در هفته‌ های پیش رو خبر داده و تاکید کردند که نرخ ارز به بیش از چهار هزار تومان هم خواهد رسید. ابراز نگرانی این کارشناسان تا آنجا ادامه یافت که برای مهار تب دلار نشست ویژه‌ ای در ساختمان شیشه ‌ای میرداماد با حضور مدیران شرکت‌های بزرگ پتروشیمی تشکیل شد تا بازار ارز هرچه سریع‌تر ساماندهی شود و تب دلار فروکش کند.

بانک ‌مرکزی و غول‌های پتروشیمی در این نشست بر ضوابط تزریق منظم و هماهنگ هفتگی سه ارز پرطرفدار برای جلوگیری از شوک جدید قیمت‌ها در بازار ارز به توافق رسیدند. ولی‌الله سیف رئیس کل بانک مرکزی نیز از شرکت‌های پتروشیمی خواست تا با عرضه هفتگی و متناوب ارز حاصل از صادرات محصولات پتروشیمی در بازار از التهاب‌های مقطعی در بازار جلوگیری کنند.