مارمولک شاخ شاخی رگال یک خزنده کوچک بومی مکزیک و جنوب غربی ایالات متحده است. زیستگاه اصلی آنها کوه‌های بیابانی سونوران است، جایی که بیشتر عمر خود را صرف خوردن مورچه‌های دروگر و سایر حشرات کوچک می‌کنند. آنها در هر وعده غذایی می‌توانند ۲۵۰ عدد مورچه بخورند، اما از این عجیب تر، مکانیزم دفاعی جالب آن‌هاست.
زندگی در صحرای سونوران بسیار سخت است و این مارمولک شاخ‌شاخی شکارچیان خاص خود را دارد. از مارها و موش‌های گوشتخوار گرفته تا گرگ‌ها که همگی عاشق این خزنده کوچک هستند. اما خوشبختانه این مارمولک روش‌های دفاعی متنوعی دارد که هر یک برای مقابله با شکارچی خاصی طراحی شده است.
دانشمندان مشاهده کردند که این مارمولک در طبیعت از روش شلیک خون فقط برای موقعیت‌های بسیار خاص استفاده می‌کند. مثلا، اگر قرار باشد یکی از آنها را بردارید یا حتی وانمود کنید که می‌خواهید به آن آسیب بزنید، احتمالا فقط می‌نشیند و کمی هیس هیس می‌کند و قطعا خون نمی‌پاشد. او این ترفند را برای موثرترین زمان ذخیره می‌کند.
شلیک خون در مقابل مارها، موش‌ها یا حتی انسان‌ها کمک زیادی به این مارمولک نمی‌کند، اما به دلایلی، در برابر سگ‌سانان و گربه‌سانان مثل گرگ‌های صحرایی و گربه‌های دم‌کوتاه بسیار موثر است. این خزنده کوچک می‌تواند هدف بگیرد و سپس خون را از چشمان خود شلیک کند. او منتظر می‌ماند تا حمله‌کننده آماده گاز گرفتن باشد تا بتواند خون را مستقیما داخل دهانش شلیک کند، جایی که بیشترین آسیب را وارد می‌کند.
اگرچه این خون سمی نیست، اما گربه‌سانان و س‌سانان از آن متنفرند و سعی می‌کنند تا می‌توانند بزاق تولید کنند و این ماده را از دهانشان پاک کنند و این عمل ۱۵ دقیقه طول می‌کشد. در این مدت مارمولک می‌تواند کاملا دور شود. این خون ظاهرا حاوی موادی است که به گیرنده‌های دهان سگ‌سانان متصل می‌شود، گیرنده‌هایی که در دهان انسان و سایر گونه‌ها یافت نمی‌شود.
بنابراین مارمولک شاخ‌شاخی چگونه از چشمان خود خون شلیک می‌کند؟ کیسه زیر چشمان مارمولک، به نام سینوس چشمی، با خون پر می‌شود و با یک فشار ناگهانی خون را از طریق منافذ موجود در پلک پایینی تا دو متر شلیک می‌کند و در صورت لزوم می‌تواند چندین بار این حرکت را تکرار کند. مارمولک‌های شاخ‌شاخی به خوبی می‌توانند شکارچیان مختلف را تمییز دهند و این توانایی، شانس بقای آنها را افزایش می‌دهد.
- 15
- 1
