آی یو دی (IUD) راهی قابل اعتماد برای کنترل بارداری

آی یو دی IUD

آی یو دی چیست؟

آی یو دی یا دستگاه داخل رحمی، یکی از موثرترین و راحت‌ترین روش‌های کنترل بارداری طولانی‌مدت است. این وسیله کوچک به شکل T که درون رحم قرار می‌گیرد، از بارداری با آزاد کردن مس یا هورمون جلوگیری می‌کند. آی یو دی انواع مختلفی دارد و می‌تواند تا چندین سال دوام داشته باشد.

انواع آی یو دی

آی یو دی مسی؛ با آزاد کردن یون‌های مس، مانع حرکت اسپرم‌ها می‌شود.

آی یو دی هورمونی؛ هورمون پروژسترون آزاد می‌کند که مانع تخمک‌گذاری و ضخیم شدن دیواره رحم می‌شود.

آی یو دی هورمونی-مسی؛ ترکیبی از مس و هورمون پروژسترون دارد.

انواع مختلف انواع آی یو دی IUD

آی یو دی چگونه کار می کند؟

IUD شبیه به سیستم داخل رحمی (IUS) است، اما به جای ترشح هورمون پروژسترون مانند IUS، IUD مس را به داخل رحم آزاد می کند.

مس مخاط دهانه رحم را تغییر می دهد، که رسیدن اسپرم به تخمک و زنده ماندن را دشوارتر می کند. همچنین می تواند مانع از کاشت تخمک بارور شده توسط اسپرم شود.

اگر زمانی که آی یو دی نصب کرده اید ۴۰ سال یا بیشتر دارید، می توان آن را تا زمانی که به دوران یائسگی رسیدید باقی گذاشت.

مراحل نصب آی یو دی

IUD را می توان در هر زمانی از چرخه قاعدگی، تا زمانی که باردار نیستید، نصب کرد. شما بلافاصله در برابر بارداری محافظت خواهید شد. قبل از نصب IUD، پزشک عمومی یا پرستار داخل واژن شما را بررسی می کند تا موقعیت و اندازه رحم شما را بررسی کند. ممکن است برای هر گونه عفونت موجود، مانند بیماری های مقاربتی، آزمایش شوید و آنتی بیوتیک به شما داده شود.

ویزیت حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه طول می کشد و نصب IUD نباید بیش از ۵ دقیقه طول بکشد:

- واژن باز نگه داشته می شود، مانند آن در هنگام غربالگری دهانه رحم (تست اسمیر) پاها را در یک موقعیت ثابت حفظ کنید.

- IUD از طریق دهانه رحم و داخل رحم وارد می شود.

- قرار دادن IUD می تواند ناراحت کننده باشد، و ممکن است برای برخی افراد دردناک باشد، اما شما می توانید از یک بی حس کننده موضعی برای کمک استفاده کنید. این موضوع را از قبل با یک پزشک خود بگویید.

- به شخصی که آی یو دی شما را نصب می کند اطلاع دهید که آیا در حین نصب آن احساس درد یا ناراحتی می کنید. شما می توانید در هر زمان درخواست توقف کنید.

- در صورت نیاز می توانید پس از نصب آی یو دی از مسکن نیز استفاده کنید.

- ممکن است بعد از آن دچار گرفتگی های نوع پریود شوید، اما مسکن ها می توانند این گرفتگی ها را کاهش دهند. همچنین ممکن است چند روز پس از نصب IUD خونریزی داشته باشید.

- هنگامی که IUD شما نصب شد، ممکن است به شما توصیه شود که بعد از ۳ تا ۶ هفته توسط پزشک عمومی معاینه شوید تا مطمئن شوید که همه چیز خوب است. اگر بعد از این بررسی اولیه مشکلی دارید یا می خواهید IUD را بردارید، به پزشک عمومی بگویید.

- اگر شما یا همسرتان در معرض خطر ابتلا به STI هستید، به پزشک عمومی مراجعه کنید، زیرا این امر می تواند منجر به عفونت در لگن شود.

ممکن است عفونت داشته باشید اگر علائم زیر را دارا هستید:

- درد یا حساسیت در زیر شکم خود داشته باشید

- دمای بالایی دارند

- ترشحات غیر طبیعی یا بدبو دارند

وسایل نصب آی یو دی IUD

برداشتن آی یو دی

آی یو دی شما می تواند در هر زمان توسط یک پزشک برداشته شود. اگر IUD دیگری نمی‌گذارید و نمی‌خواهید باردار شوید، به مدت ۷ روز قبل از برداشتن آن از روش‌های پیشگیری از بارداری اضافی مانند کاندوم استفاده کنید.

بازهم تاکید می کنیم به محض برداشتن IUD امکان بارداری وجود دارد.

مزایای آی یو دی

- با نرخ اثرگذاری بیش از ۹۹ درصد، یکی از موثرترین روش‌های کنترل بارداری است.

- بسته به نوع آی یو دی، می تواند ۵ تا ۱۰ سال دوام داشته باشد.

- هر زمان که بخواهید می‌توانید آن را خارج کنید و باردار شوید.

- نصب آی یو دی به صورت سرپایی توسط پزشک متخصص زنان داخل رحم قرار داده می‌شود.

- برخی از انواع آی یو دی برای دوران شیردهی نیز مناسب هستند.

- برخی از انواع آی یو دی می‌توانند به کاهش درد و خونریزی پریود کمک کنند.

خطرات آی یو دی

عفونت های لگنی:

احتمال ابتلا به عفونت لگنی در ۲۰ روز اول پس از قرار دادن IUD بسیار کم است.

ممکن است به شما توصیه شود که قبل از نصب IUD، عفونت های موجود را بررسی کنید.

در صورت وجود علائمی مانند؛ درد یا حساسیت در زیر شکم خود، دمای بالا، برفک دهانی باید به پزشک مراجعه کنید.

طرد شدن:

احتمال کمی وجود دارد که IUD توسط رحم پس زده شود یا بتواند حرکت کند. اگر این اتفاق بیفتد، معمولاً بلافاصله پس از نصب است، در هر صورت به شما آموزش داده می شود که چگونه آی یو دی خود را بررسی کنید.

آسیب به رحم:

در موارد نادر، IUD می‌تواند هنگام گذاشتن سوراخی در رحم ایجاد کند. این ممکن است دردناک باشد، اگرچه گاهی اوقات ممکن است هیچ علامتی وجود نداشته باشد. اگر پزشک عمومی که آی یو دی شما را نصب می کند تجربه داشته باشد، خطر این آسیب بسیار کم است. اما اگر احساس درد دارید یا نمی توانید نخ های IUD خود را احساس کنید، فوراً به پزشک عمومی مراجعه کنید، زیرا ممکن است برای برداشتن آن نیاز به جراحی داشته باشید.

حاملگی خارج رحمی:

اگر آی یو دی شکست بخورد و باردار شوید، خطر حاملگی خارج از رحم نیز افزایش می یابد.

مزایا و معایب آی یو دی IUD

آی یو دی مناسب من کدام است؟

نوع مناسب آی یو دی به عوامل مختلفی مانند سن، سابقه بارداری، وضعیت شیردهی، الگوی خونریزی قاعدگی و ترجیحات شخصی شما بستگی دارد. پزشک متخصص زنان با بررسی شرایط شما، بهترین نوع آی یو دی را برایتان انتخاب خواهد کرد.

آی یو دی برای چه کسانی مناسب نیست؟

- کسانی که عفونت های لگنی دارند، توصیه می شود از که از آی یو دی استفاده نکنند. 

- برای زنانی که باردار هستند استفاده از آی یو دی به هیچ عنوان توصیه نمی شود.

- افرادی که مولتی پارتنر هستند و چندین شریک جنسی دارند، نمی توانند از آی یو دی استفاده کنند، زیرا این وسیله نمی تواند از بیماری های جنسی پیشگیری کند به همین دلیل برای این افراد استفاده از کاندوم توصیه می شود.

- افرادی که قصد دارند در چند سال آینده باردار شوند، استفاده از آی یو دی مناسب نیست.

- افرادی که به دلایل غیرمشخص در فاصله بین قاعدگی ها و بعد از رابطه جنسی خونریزی دارند، بهتر است از آی یو دی استفاده نکنند. 

- کسانی که دریچه قلب مصنوعی دارند.

- افرادی که حاملگی خارج از رحم داشتند.

حقایقی در مورد آی یو دی

- هنگامی که IUD به درستی قرار داده شود، بیش از ۹۹٪ موثر است و می تواند از باروری پیشگیری کند.

- IUD به محض گذاشتن کار می کند و بسته به نوع آن بین ۵ تا ۱۰ سال دوام می آورد.

- می توان آن را در هر زمانی در طول چرخه قاعدگی، تا زمانی که باردار نیستید، آی یوی دی را وارد کنید. همچنین می توان آن را در هر زمان توسط یک پزشک یا پرستار آموزش دیده خاص خارج کرد.

- پس از خارج کردن آن ممکن است بلافاصله باردار شوید.

- قاعدگی‌های شما می‌تواند در ۳ تا ۶ ماه اول پس از گذاشتن IUD سنگین‌تر، طولانی‌تر یا دردناک‌تر باشد.

- ممکن است بین دوره‌های قاعدگی لکه بینی یا خونریزی داشته باشید.

- پس از نصب، احتمال ابتلا به عفونت وجود دارد.

- یک خطر کوچک وجود دارد که بدن شما آی یو دی را بیرون بزند یا این وسیله ممکن است حرکت کند. پزشک یا پرستار شما به شما یاد می دهد که چگونه موقعیت آن را در جای خود بررسی کنید.

- زمانی که IUD گذاشته می شود ممکن است ناراحت کننده باشد، اما در صورت نیاز می توانید پس از آن مسکن مصرف کنید.

- اگر قبلاً عفونت های لگنی داشته اید، ممکن است استفاده از آی یو دی مناسب نباشد.

- IUD در برابر عفونت های مقاربتی (STIs) محافظت نمی کند، بنابراین ممکن است لازم باشد از کاندوم نیز استفاده کنید.

نکات مهم درباره آی یو دی IUD

سخن پایانی درباره آی یو دی

آی یو دی یک روش کنترل بارداری موثر، طولانی‌مدت و قابل برگشت است که مزایای متعددی دارد. اگر به دنبال یک روش موثر و راحت برای جلوگیری از بارداری هستید، حتما با پزشک متخصص زنان خود در مورد استفاده از آی یو دی مشورت کنید. او می‌تواند با توجه به شرایط شما، مناسب‌ترین نوع آی یو دی را برایتان انتخاب کند.

به یاد داشته باشید که اطلاعات ارائه شده در این مقاله جایگزینی برای مشاوره پزشکی نیست. حتما برای تصمیم‌گیری در مورد روش‌های کنترل بارداری با پزشک متخصص زنان خود مشورت کنید.

گردآوری: بخش زناشویی سرپوش