به خودتان اعتماد داشته باشید

به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، اعتماد به نفس و اطمینان به ‌این که "من آدم توانمندی هستم"، کلید بسیاری از موفقیت‌ها در برخورد‌های اجتماعی هرکسی است و همه افراد دوست دارند این صفت را داشته باشند زیرا جذابیت بسیاری در شخصیت افراد ایجاد می‌کند و بدون آن موفقیت غیر ممکن است.

ناگفته نماند که اعتماد به نفس، در فیلد معین تعریف می‌شود. مثلا ممکن است شما در رانندگی کردن یا کنفرانس دادن اعتماد به نفس نداشته باشید، اما در نقاشی کشیدن و حل مساله ریاضی اعتماد به نفس بسیار بالایی داشته باشید.

اگر اعتماد به نفس شما پایین باشد، قطعا در انجام بسیاری از کار‌ها یا گفتن خیلی حرف‌ها، با سختی مواجهید و علت این است که طی سالهای عمرتان شواهد، حرفها، وقایع و رخدادهایی وجود داشته یا تمرکزتان بیشتر روی چیزهایی بوده است و بیشتر چیزهایی را دیده اید که ضمیر ناخودآگاه شما را قانع کرده که اعتماد به نفس ندارید.

لیلا رازقیان جهرمی متخصص اعصاب و روان با اشاره به این که نقطه شروع اعتماد به نفس باورهای مثبت یک فرد است؛ بیان کرد: طرز فکر مثبت خود باعث رفتار مثبت و به دنبال آن ایجاد احساس مثبت می‌شود و این چرخه ادامه پیدا می‌کند. وی افزود: افرادی که به خود احساس خوبی دارند راحت‌تر با محیط اطراف ارتباط برقرار می‌کنند و روش‌های حل مساله بهتری دارند.

رزاقیان ادامه داد: افرادی که اعتماد به نفس بالایی دارند از برقراری ارتباط با دیگران لذت می‌برند و در عین حال که استقلال دارند، می‌توانند در کنار دیگران در فعالیت‌های گروهی شرکت کنند و در مقابل افراد با اعتماد به نفس پایین کار‌ها را به آسانی ر‌ها می‌کنند و منتظرند دیگران کارهای آن‌ها را انجام دهند.

چرا برخی از افراد اعتماد به نفس پایینی دارند؟

اعتماد به نفس یک تعریف خیلی ساده دارد؛ اینکه کاری را که می‌خواهید انجام دهید. درواقع اعتماد به نفس یکی از شرایط روانی انسان است که به باورهای او درباره توانائی‌ها و استعداد‌های خود درموارد مختلف با توجه به تجارب قبلی بستگی دارد.

این متخصص روانپزشکی با اشاره به این که کودکی که برای اولین بار قدم بر می‌دارد و احساس موفقیت می‌کند، اگر مورد توجه والدین قرار نگیرد در توانایی خود تردید می‌کند؛ بیان کرد: عدم تایید کودک توسط والدین باعث اختلال درشکل گیری اعتماد به نفس می‌شود و افرادی که در کودکی احساس امنیت نداشتند و مدام شاهد مشاجره والدین خود بودند و یا در مدرسه نتوانستند با دیگران ارتباط برقرار کنند دچار کاهش اعتماد به نفس می‌شوند.

رازقیان جهرمی با تاکید بر این که اعتماد به نفس نقش مهمی در پیشرفت انسان در زمینه‌های مختلف دارد؛ اظهار کرد: بخش اصلی اعتماد به نفس تا پنج سالگی شکل می‌گیرد که در این زمان اعتماد به نفس دختران و پسران به یک اندازه است، اما در اوایل نوجوانی اعتماد به نفس دختر‌ها تا حدی کاهش می‌یابد و پس از طی دوران نوجوانی میزان اعتماد به نفس دختر‌ها و پسر‌ها بستگی به دستاوردهای آن‌ها دارد.

این متخصص اعصاب و روان افزود: دوران نوجوانی هم به علت ویژگی‌های منحصر به فردی که دارد نقش مهمی در شکل گیری اعتماد به نفس دارد، زیرا در این دوران نوجوان استقلال طلب می‌شود و اگر والدین با این موضوع برخورد نامناسبی داشته باشند اعتماد به نفس نوجوان دچار مشکل می‌شود.

به گفته وی نوجوانانی که ترس از عدم موفقیت دارند یا مدام توسط والدین سرزنش می‌شوند و یا والدین از آن‌ها انتظارات غیرواقعی دارند، اعتماد به نفس کمتری نسبت به دیگران دارند و مدام احساس سرخوردگی می‌کنند.

این روانپزشک اضافه کرد: این نوجوانان از شکست هراس داشته و می‌خواهند مدام دیگران را از خود راضی نگه دارند و احساس پوچی می‌کنند لذا در برابر انتقاد آسیب پذیرند و نمی‌توانند نیازهای خود را ابراز کنند.

 اساس شکل گیری اعتماد به نفس بر پایه واقعیت‌ها

افراد با هر شواهدی که اعتماد بنفس ضعیف آن‌ها را تایید کند، با خود میگویند: "دیدی گفتم، من نمی‌توانم " و به این ترتیب باور آن‌ها محکم‌تر می‌شود که عرضه انجام کاری را ندارند و عملشان نیز آن را تضمین می‌کند و دوباره نتیجه بدی دریافت می‌کنند.

این متخصص اعصاب و روان با بیان این که موفقیت افراد باعث اعتماد به نفس آن‌ها نشده، بلکه خود باوری آن‌ها را به سمت موفقیت سوق داده است، گفت: برای افزایش اعتماد به نفس باید از خود، ارزیابی منصفانه داشته باشیم چرا که شالوده اعتماد به نفس بر پایه واقعیت هاست و افراد باید در ابتدا صادقانه توانایی‌های خود را ارزیابی کنند.

وی عنوان کرد: پنج سال اول کودکی برای شکل گیری اعتماد به نفس دوران بسیار حساسی است و والدینی که روشهای سخت گیرانه دارند یا مدام قدرت تصمیم گیری کودک را زیر سوال می‌برند باعث کاهش اعتماد به نفس در او می‌شوند.

رازقیان جهرمی تصریح کرد: برای شکل گیری اعتماد به نفس در کودک به والدین توصیه می‌شود که علاقه بی قید و شرط خود را به او ابراز کنند و یاد آور شوند که در هر شرایطی او را دوست دارند و به کودک اجازه دهند کارهای تازه را تجربه کرده و اشتباه کند و تعادل را در این زمینه حفظ کنند.

به گفته این متخصص روانپزشکی والدین باید با توجه، به صحبت‌های کودک خودگوش فرا داده و به احساسات او اعتبار بخشند و هرگز او را با دیگران مقایسه نکنند بلکه تلاش او را به رسمیت شناخته و مشوق کودک خود باشند.

راههای مقابله با اعتماد به نفس پایین

اعتماد به نفس عامل اکتسابی است که از بدو تولد پایه‌های آن در ذهن هر یک از انسان‌ها گذاشته و با مرور زمان این امر گسترده‌تر و عمیق‌تر می‌شود. متأسفانه در بسیاری از خانواده‌های سنتی، چون مهمترین مسئله برای والدین حرف‌شنوی و تسلیم بودن فرزندان در برابر خواسته‌های والدین است، اغلب با ایجاد محدودیتهای غیر ضروری و مشکل آفرین، مانع رشد اعتماد به نفس در کودکانشان شده که همین امر در بزرگسالی باعث عدم خودباوری و اتکای به نفس در ایشان می‌شود.

گاهی افراد در این زمینه دچار مشکل شده و احساس ناتوانی می‌کنند که در چنین شرایطی مراجعه به روانپزشک می‌تواند با بررسی تحریف‌های شناختی آن‌ها در زمینه توانایی هایشان به آن‌ها کمک می‌کند.

این متخصص اعصاب و روان در خصوص راهکارهای مقابله با اعتماد به نفس پایین در افراد بیان کرد: روان درمانی‌های مثبت می‌تواند اعتماد به نفس را در آن‌ها تقویت کند در واقع روان درمانی بالغانه (یعنی پزشک وبیمار با قسمت بالغ وجود خود وارد فاز درمانی شوند) و توام با احترام بین مراجعه کننده و درمانگر خود به شکل گیری اعتماد به نفس کمک می‌کند و گاهی با آموزش قاطعیت به مراجعه کننده می‌توان توانایی نه گفتن را به او آموزش داد و این چنین او را از خطرات احتمالی دور کرد.

باید بدانیم که آدم‌ها با هم فرق دارند، اما مسئله مهم‌تر این است که نحوه کارکرد ذهن آن‌ها شباهت‌های زیادی با هم دارد و آنچه که برای بقیه خوب عمل کرده ممکن است برای شما هم موثر باشد. وقتی با عملکرد ذهنتان بیشتر آشنا شوید، می‌فهمید که در موقعیت‌های مختلف چه واکنشی خواهد داشت. بنابر این وقتی خودتان را بهتر بشناسید اعتمادبه نفستان بالاتر خواهد رفت.