به گزارش ایسنا به نقل از مدیکال اکسپرس، مغز یک انسان بالغ نمی تواند بعد از آسیب ناشی از تروما، سکته و یا بیماری های عصبی مانند بیماری پارکینسون (Parkinson's Disease)، خود را بدرستی ترمیم کند. سلول های بنیادی که سازگاری بی وقفه ای دارند، گزینه امیدوارکننده ای برای بهبود ترمیم عصبی هستند ولی پیچیدگی تنظیمات مغز موجب تزلزل توسعه درمانهای بالینی شده است.
محققان "دانشگاه ویسکانسین- مدیسن" (UW–Madison) در بررسی جدید خود نشان داده اند که یک درمان مبتنی بر سلول های بنیادی میتواند به درمان موش های مبتلا به پارکینسون کمک کند. آن ها دریافتند که نورون های مشتق شده از سلول های بنیادی را میتوان به خوبی در نواحی درستی از مغز به کار برد تا به نورون ها متصل شوند و عملکردهای حرکتی را بازیابی کنند.
نکته مهم در این موضوع، هویت است. محققان با ردیابی دقیق سلول های بنیادی پیوند زده شده متوجه شدند که هویت سلول ها، در اتصالاتی که می سازند و همچنین در نحوه عملکرد آن ها تعریف می شود.
به گفته محققان، درمان با سلول های عصبی بنیادی همراه با روش هایی برای تولید نورون های منحصر به فرد از سلول های بنیادی، یک هدف واقع بینانه به شمار می رود. با وجود این، برای انتقال یافته های به دست آمده از بررسی روی موش ها به انسان ها باید پژوهش های بیشتری صورت بگیرد.
"سو چون ژانگ" (Su- Chun Zhang)، استاد عصب شناسی دانشگاه ویسکانسین- مدیسن و سرپرست این پژوهش اظهارکرد: سلول های عصبی به صورت پیچیده ای در مغز ما قرار گرفته اند؛ در نتیجه ما می توانیم رفتارهای پیچیده ای داشته باشیم. همه این رفتارها، به مدارهایی بستگی دارند که توسط نوع خاصی از سلول ها تنظیم شده اند. آسیب های عصبی معمولاً نواحی خاصی از مغز یا سلول های خاصی را تحتتأثیر قرار میدهند و مدارها را از بین می برند. ما باید برای درمان این نوع بیماریها، به بازیابی این مدارها بپردازیم.
محققان برای ترمیم این مدارها در موش های مبتلا به بیماری پارکینسون (Parkinson's Disease)، از سلول های بنیادی جنینی استفاده کردند و به تفکیک نورون های تولیدکننده دوپامین پرداختند که هنگام بروز پارکینسون از بین می روند. آن ها این نورون های جدید را به "میان مغز" (midbrain) موش ها پیوند زدند. میان مغز، ناحیه ای از مغز است که بیشتر تحتتأثیر آسیب ناشی از پارکینسون قرار می گیرد.
موش ها چند ماه بعد از اینکه نورون ها به مغز آن ها پیوند زده شد، بهبود مهارت های حرکتی را نشان دادند. محققان با بررسی بیشتر توانستند ببینند که نورون های پیوند زده شده پرورش می یابند تا به نواحی مربوط به کنترل حرکت در مغز متصل شوند. سلول های عصبی، اتصالاتی را نیز با نواحی نظارتی مغز شکل دادند که با نورون ها در تعامل قرار می گیرند و از تحریک بیش از اندازه آنها پيشگيري می کنند.
آزمایش های مشابهی که با سلول های تولیدکننده گلوتامات صورت گرفت، اهمیت هویت نورون را در ترمیم آسیب نشان داد. محققان برای تائید اینکه نورون های پیوند زده شده، مدارهای آسیب دیده از پارکینسون را ترمیم می کنند، کلیدهای ژنتیکی روشن و خاموش را در سلول های بنیادی قرار دادند. این کلیدها، سلول هایی را که در معرض دارو قرار می گیرند، فعال و غیرفعال می کنند.
هنگامی که سلول های بنیادی خاموش میشوند، بهبود حرکتی موش ها از بین میرود و نشان می هد که سلول های بنیادی برای بازیابی مغز آسیب دیده در اثر پارکینسون، ضروری هستند. همچنین این پژوهش نشان داد که شاید بتوان فن آوری کلید ژنتیکی را برای تنظیم فعالیت سلول های پیوند زده شده و بهبود درمان بکار برد.
ژانگ و گروهش، سال ها برای ابداع روش هایی زمان صرف کردند که سلول های بنیادی را با انواع متفاوتی از نورون های درون مغز تبدیل می کنند. برای درمان هر کدام از بیماریها و آسیب های عصبی، باید از سلول های عصبی مخصوص آن استفاده کرد ولی برنامه درمان ها مشابه هستند.
ژانگ افزود: ما از پارکینسون بعنوان یک مدل استفاده کردیم اما اصول مورد استفاده ما برای اختلالات عصبی متفاوت، یکسان بود.
این پژوهش، در مجله "Cell Stem Cell" به چاپ رسید.
- 18
- 2